انواع بیماریهای مقاربتی را بشناسیم
اصطلاح بیماریهای مقاربتی برای بیان وضعیتی است که از طریق تماس جنسی از یک شخص به شخص دیگر منتقل میشود.
به گزارش شفاآنلاین:همه افراد به سلامتی خود اهمیت میدهند و در تلاش هستند از بسیاری از بیماریهایی که سلامتی آنها را به خطر میاندازند پیشگیری کنند. خیلی از این افراد در مورد بیماریهای مقاربتی اطلاعات کافی را ندارند. اطلاع و آگاهی در مورد بیماریها به جلوگیری و درمان آنها کمک خواهد کرد. اصطلاح بیماریهای مقاربتی برای بیان وضعیتی است که از طریق تماس جنسی از یک شخص به شخص دیگر منتقل میشود. فرد میتواند با داشتن رابطه جنسی بدون محافظت از واژن، مقعد یا دهان و دندان با کسی که بیماری مقاربتی دارد دچار آن بیماری شود. البته این بدان معنا نیست که رابطه جنسی تنها راه انتقال بیماریهای مقاربتی است. بسته به نوع بیماری عفونتها ممکن است از طریق سوزنهای مشترک نیز منتقل شوند. در ادامه این مطلب قصد صحبت در ارتباط با بیماریهای مقاربتی را داریم. با ما همراه باشید تا به سؤالات شما پاسخ دهیم.
انواع بیماریهای درمانپذیر مقاربتی
برخی بیماریهای مقاربتی درمانپذیر عبارتاند از:
سوزاک
این بیماری از طریق ارتباط دهانی، مهبلی و مقعدی از فرد به شریک جنسی انتقال مییابد. همچنین این بیماری میتواند از مادر آلوده به فرزند در هنگام بارداری منتقل شود. علائم این بیماری در مردان عبارتاند از ترشحات زردرنگ و غلیظ آلت تناسلی، احساس سوزش به هنگام دفع ادرار. علاوه بر آن در خانمها این بیماری خود را با افزایش ترشحات مهبلی، سوزش به هنگام خروج ادرار و خونریزیهای نامرتب قاعدگی نشان میدهد. درمان این بیماری نیز توسط آنتیبیوتیکها انجام میگیرد.
سفلیس
بیماری سفلیس از طریق ارتباط دهانی، مهبلی، مقعدی منتقل میشود. همچنین از طریق لمس کردن قسمتهای عفونی نیز قابلانتقال است. پس از گذشت مدتزمان 2 تا 4 هفته پس از ابتلا به بیماری سفلیس زخمهای شدید گرد و بیدردی در محل عفونیشده پدید میآیند. درمان آن نیز توسط پنیسیلین انجام میگیرد.
کلامیدیا
روش انتقال این بیماری از طریق ارتباط دهانی، مهبلی و مقعدی است. علائم آن در مردان شامل احساس درد به هنگام خروج ادرار، ترشحات آلتی و بروز گلودرد در صورت وجود ارتباط دهانی میشود. در زنان نیز دفع ادرار همراه با درد شدید، ترشحات مهبلی و گلودرد در صورت ارتباط دهانی از علائم این بیماری هستند. این بیماری نیز توسط آنتیبیوتیکها قابلدرمان است.
شپش ناحیه تناسلی
شپشها حشرات ریزی هستند که از طریق تماس پوست به پوست یا لباس مشترک، ملافه یا حوله از فرد بیمار به شریک او سرایت میکنند. علائم رایج شپش ناحیه تناسلی عبارتاند از خارش در اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد، برجستگیهای کوچک صورتی یا قرمز در اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد، تب درجه پایین، کمبود انرژی و تحریکپذیری. برای درمان شپش ناحیه تناسلی از روشهای موضعی و موچین برای خارج کردن از بدن استفاده کنید. همچنین تمیز کردن ملافه، حوله و خانه نیز اهمیت زیادی دارد.
انواع بیماریهای غیر قابلدرمان مقاربتی
برخی از دیگر بیماریهای مقاربتی که بهطور قطعی قابلدرمان نیستند عبارتاند از:
ویروس تبخال انسانی نوع اول
این بیماری از طریق لمس کردن، بوسیدن و یا برقراری تماس جنسی با نقاط حامل ویروس مثل جوشها و خراشها و همچنین ارتباط دهانی قابلانتقال است. در این بیماری زخمهای سرد و جوشهای خیلی گرم بر روی لبها، داخل حفره دهان، گلو و در موارد نادر بر روی آلت تناسلی ظاهر میشود. برای این بیماری داروهای موضعی تجویز میشود. این داروها شامل آسایکلویر و والاکسیکلویر میشوند. همانطور که گفتیم این یک بیماری غیر قابلدرمان است و این داروها برای متوقف کردن رشد بیماری یا کند کردن آن تجویز میشوند.
ویروس تبخال دستگاه تناسلی نوع دوم
بیماری دیگری که از راه ارتباط دهانی، مهبلی و مقعدی قابلانتقال است تبخال تناسلی است. همچنین از راه ارتباط دهانی نیز منتقل میشود. علامت این بیماری ایجاد برآمدگیهای قرمزرنگ و دردناک در اطراف آلت تناسلی، پایین باسن و رانها است. در خانمها نیز این برآمدگیها ممکن است که در درون مهبل و رحم پدید آیند. این بیماری با درد شدید، تب، ورم سینه و سایر غدد همراه است. پزشکان میتوانند رشد این بیماری را با تجویز داروهایی همچون آسایکلویر، فامسیاکلویر و والاکسی سایکلویر متوقف یا کند کنند.
ویروس هپاتیت
روش انتقال ویروس هپاتیت ارتباط جنسی بهویژه ارتباط مقعدی و یا تماس با مدفوع آلوده است که این روش بیشتر مختص به نوع A هپاتیت خواهد بود. هپاتیت نوع B و C از طریق خون آلوده منتقل خواهد شد. شما در این بیماری علائمی شبیه به آنفولانزا خواهید داشت. بهطورکلی علائم آن عبارتاند از تب، دردهای شکمی، استفراغ، یرقان (زردی پوست و چشمها). برای جلوگیری از بروز باکتریهای نهفته باید استراحت مطلق، مصرف مایعات و مصرف آنتیبیوتیک را داشته باشید. واکسن هپاتیت نوع B نیز برای جلوگیری از ابتلا به آن درستشده است.
زگیل آلت تناسلی
از طریق ارتباط جنسی و یا تماس با حوله و لباسهای آلوده بیماری دیگری به نام زگیل آلت تناسلی قابلانتقال است. در مردان زگیلهای بدون دردی بر روی قضیب، پوست ختنهگاه، بیضهها و مجرای پیشاب داخلی ظاهر میشوند. این زگیلها در خانمها بر روی فرج و لبهای آن، دیواره مهبل و داخل رحم پدید میآیند. امکان به وجود آمدن این زگیلها در اطراف مقعد و حتی در روده نیز وجود دارد. هیچ درمان قطعی برای این بیماری و متوقف کردن رشد مجدد زگیلها وجود ندارد؛ اما بهطور موقت میشود آنها را توسط انجماد، سوزاندن و جراحی لیزریک برداشت.
ایدز
ایدز بیماری معروفی است که از طریق ارتباط جنسی، تزریق خون آلوده و همچنین انتقال بیماری از مادر آلوده به جنین در طول زمان بارداری، وضع حمل و یا شیر دادن به نوزاد به وجود میآید. این بیماری علائمی مانند آنفولانزای خفیف دارد که ممکن است تا چند سال متمادی نهفته باقی بماند. علائم کلی این بیماری عبارتاند از تب، کاهش وزن، خستگی بیشازاندازه، اسهال و عفونتهایی که در برخی موارد نادر موجب بروز سرطان میشوند. هرچند که این بیماری نیز درمان قطعی نخواهد داشت اما مخلوطی از داروهای ضدویروسی وجود دارند که به توقف رشد سلولهای بیماری کمک میکنند.
پیشگیری از بیماریهای مقاربتی
اجتناب از تماس جنسی تنها راه بیخطر برای جلوگیری از بیماریهای مقاربتی است؛ اما هنگام داشتن رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی، روشهایی برای ایمنسازی آن وجود دارد. وقتی کاندوم بهدرستی استفاده شود، محافظت مؤثری در برابر بسیاری از بیماریهای مقاربتی ایجاد میکند؛ بنابراین برای محافظت بهینه استفاده از آن مهم است. کاندوم بهطورکلی در جلوگیری از انتقال بیماریهای مقاربتی که از طریق مایعات مانند مایع منی یا خون پخش میشود مؤثر است؛ اما آنها نمیتوانند بهطور کامل در برابر بیماریهای مقاربتی که از پوست به پوست منتقل میشود محافظت کنند. اگر کاندوم ناحیه پوستی را که عفونت دارد نپوشاند، فرد همچنان میتواند یک بیماری مقاربتی را به شریک زندگی خود منتقل کند. غربالگری منظم بیماریهای مقاربتی ایده خوبی برای هرکسی است که ازنظر جنسی فعال باشد. این موضوع بهویژه برای کسانی که یک شریک جدید دارند مهم است. تشخیص و درمان بهموقع میتواند به جلوگیری از انتقال عفونت کمک کند. ازآنجاییکه بیماریهای مقاربتی غالباً هیچ علامتی ندارند، آزمایش تنها راهی است که میتوان با اطمینان از وجود کسی در این مورد مطلع شد. با پیروی از این استراتژیها و سایر روشها فرد میتواند شانس خود را برای ابتلا به بیماریهای مقاربتی و انتقال آنها به دیگران کاهش دهد.
علائم بیماریهای مقاربتی در مردان
با توجه به نوع بیماری مقاربتی در مردان این بیماری قادر است بدون علائم خاصی گسترش یابد. برخی از بیماریها نیز علائم واضحی را ایجاد میکنند. در مردان علائم رایج عبارتاند از:
درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی یا ادرارزخم، برجستگی، یا بثورات در آلت تناسلی مرد، بیضهها، مقعد، باسن، رانها یا دهانترشح یا خونریزی غیرمعمول از آلت تناسلی مردبیضههای دردناک یا متورمعلائم بسته به نوع بیماری مقاربتی ممکن است متفاوت باشد.
علائم بیماری مقاربتی در زنان
در بسیاری از موارد بیماری مقاربتی در زنان علائم خاصی را ایجاد نمیکنند. در صورت بروز بیماری مقاربتی در زنان، علائم متداول عبارتاند از:
درد یا ناراحتی در هنگام رابطه جنسی یا ادرارزخم، برجستگی یا بثورات در واژن، مقعد، باسن، رانها یا دهان و اطراف آنترشح یا خونریزی غیرمعمول از واژنخارش در واژن یا اطراف آنعلائم خاص بسته به نوع بیماری مقاربتی در زنان متفاوت هستند.
تشخیص بیماری
در بیشتر موارد، پزشکان نمیتوانند بیماری مقاربتی را فقط بر اساس علائم تشخیص دهند. اگر پزشک یا سایر ارائهدهندگان خدمات بهداشتی شما به داشتن بیماری مقاربتی شک داشته باشند، احتمالاً آزمایشات ادرار و خون را برای بررسی توصیه میکنند. بسته به سابقه جنسی، ارائهدهنده خدمات بهداشتی درمانی شما ممکن است آزمایش بیماری مقاربتی را حتی اگر علائمی ندارید، توصیه کند. دلیل این امر آن است که در بسیاری موارد علائم قابلتوجهی ایجاد نمیکند؛ اما حتی بیماریهای مقاربتی عاری از علائم نیز میتوانند باعث آسیب شوند و یا به افراد دیگر منتقل شوند. کیتهای تست خانگی برای برخی از بیماریهای مقاربتی نیز در دسترس هستند، اما ممکن است همیشه قابلاعتماد نباشند. بااحتیاط از آنها استفاده کنید. اگر هر نوع رابطه جنسی داشتهاید، بهتر است در مورد آزمایش بیماری مقاربتی از ارائهدهنده خدمات بهداشتی خود سؤال کنید.
درمان بیماری مقاربتی
روش درمانی توصیهشده برای بیماری مقاربتی بسته به نوع آن متفاوت است. بسیار مهم است که قبل از شروع فعالیت جنسی، شما و شریک جنسی خود ازنظر بیماریهای مقاربتی تحت درمان قرار بگیرید. در غیر این صورت اگر دچار بیماری باشید میتوانید به یکدیگر منتقل کنید.
درمان بیماریهای مقاربتی باکتریایی
معمولاً آنتیبیوتیکها بهراحتی میتوانند عفونتهای باکتریایی را درمان کنند. مهم است که تمام آنتیبیوتیکهای خود را طبق تجویز پزشک مصرف کنید. مصرف آنها را ادامه دهید حتی اگر قبل از اتمام مصرف همه آنها احساس بهبودی داشته باشید. پس از مصرف تمام داروهای تجویزشده در صورت برطرف نشدن یا بازگشت علائم به پزشک اطلاع دهید.
درمان بیماریهای مقاربتی ویروسی
آنتیبیوتیکها نمیتوانند بیماریهای مقاربتی ویروسی را درمان کنند. درحالیکه اکثر عفونتهای ویروسی هیچ درمانی ندارند، برخی از آنها میتوانند خودبهخود برطرف شوند. در برخی موارد گزینههای درمانی برای تسکین علائم و کاهش خطر انتقال در دسترس است. بهعنوانمثال داروهایی برای کاهش دفعات و شدت شیوع تبخال در دسترس هستند. به همین ترتیب درمان میتواند به جلوگیری از پیشرفت HIV کمک کند. بهعلاوه، داروهای ضدویروسی میتوانند خطر انتقال HIV به شخص دیگر را کاهش دهند.
درمان سایر بیماریهای مقاربتی
برخی از بیماریهای مقاربتی نه به دلیل ویروس و نه باکتری ایجاد میشوند. در عوض، آنها توسط ارگانیسمهای کوچک دیگر ایجاد میشوند. ازجمله این بیماریها میتوان به شپش عانه، تریکومونیازیس و گال اشاره کرد. این بیماریهای مقاربتی معمولاً با داروهای خوراکی یا موضعی قابلدرمان هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرایط و گزینههای درمانی خود از پزشک یا سایر ارائهدهنده خدمات بهداشتی بخواهید.
بیماری مقاربتی و بارداری
برای زنان باردار امکان انتقال بیماریهای مقاربتی به جنین در دوران بارداری یا نوزاد در حین زایمان وجود دارد. در نوزادان تازه متولدشده بیماری مقاربتی میتواند عوارضی ایجاد کند. در برخی موارد این بیماریها میتوانند زندگی نوزادان را تهدید کنند. برای کمک به پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی در نوزادان، پزشکان اغلب زنان باردار را تشویق میکنند تا آزمایشها احتمالی را انجام دهند. پزشک ممکن است آزمایش بیماری مقاربتی را حتی در صورت عدم علائم نیز توصیه کند. در صورت مثبت بودن آزمایش یک یا چند مورد بیماری مقاربتی در دوران بارداری، پزشک ممکن است آنتیبیوتیکها، داروهای ضدویروسی یا سایر روشهای درمانی را برای شما تجویز کند. در برخی موارد آنها ممکن است شما را به زایمان از طریق زایمان سذارین ترغیب کنند تا خطر انتقال در هنگام زایمان کاهش یابد.
عوارض بیماریهای مقاربتی
اگر فردی در جواب آزمایش بیماری مقاربتی جواب مثبت داشته باشد مهم است که در اسرع وقت تحت درمان قرار گیرد. اگر فرد یک بیماری مقاربتی داشت باشد اغلب میتواند احتمال ابتلا به بیماریهای دیگری را افزایش دهد. برخی از بیماریهای مقاربتی نیز در صورت عدم درمان میتوانند منجر به عواقب شدید شوند. در موارد نادر بیماریهای مقاربتی درماننشده حتی ممکن است کشنده باشد. خوشبختانه اکثر بیماریهای مقاربتی قابلدرمان هستند. در بعضی موارد، بهطور کامل قابلدرمان و در مواردی، درمان زودرس و مؤثر میتواند به تسکین علائم کمک کند و خطر ابتلا به عوارض را کاهش دهد. همچنین از شریک جنسی محافظت کند.
سخن پایانی
در این مقاله در ارتباط با بیماریهای مقاربتی صحبت کردیم. علاوه بر مصرف داروهای تجویزشده برای بیماریهای مقاربتی، پزشک ممکن است به شخص توصیه کند که عادتهای جنسی خود را برای محافظت از خود و دیگران تنظیم کند. بهعنوانمثال به افراد توصیه میشود تا زمانی که عفونت بهطور قطعی درماننشده است، از رابطه جنسی کاملاً خودداری کنند. هنگامی نیز که آنها رابطه جنسی خود را از سر میگیرند احتمالاً آنها را به استفاده از کاندوم و دیگر انواع محافظت تشویق میکنند. پیروی از برنامه درمانی و پیشگیری توصیهشده توسط پزشک میتواند به بهبود چشمانداز طولانیمدت در بیماریهای مقاربتی کمک کند.