رینیت بارداری چیست و چگونه درمان می شود؟

بارداری اگرچه تجربه شیرینی است اما انواع و اقسام عوارض بارداری را برای خانم‌ها به‌دنبال دارد. گرفتگی بینی در بارداری یا رینیت بارداری وضعیتی است که عمدتا به‌خاطر تغییرات هورمونی ایجاد شده و مادر دچار گرفتگی بینی، آبریزش بینی و آلرژی می‌شود. رینیت حاملگی از ماه دوم شروع شده و تا زایمان شدید می‌شود و درنهایت دو هفته بعد از تولد نوزاد کاملا از بین می‌رود. با ما باشید تا بیشتر درباره رینیت حاملگی بدانیم.

اگر گرفتگی بینی شما در بارداری شدید است، باید با دکتذ زنان و زایمان یا دکتر مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با متخصص زنان وجود دارد.

رینیت بارداری چیست؟

رینیت حاملگی یکی از عوارض بارداری شبیه سرماخوردگی با همان علائم گرفتگی بینی و آبریزش بینی است. اما برخلاف سرماخوردگی عامل ویروسی ندارد. این مشکل شایع بیشتر در سه ماهه دوم در خانم‌های باردار مشاهده می‌شود.

با افزایش ترشح هورمون استروژن در حاملگی، مخاط بینی بیشتری تولید می‌شود، و به‌خاطر جریان خون بیشتر در این دوره، مویرگ‌های خونی داخل بینی هم متورم شده و شخص دچار گرفتگی بینی می‌شود. علت کیپ شدن بینی در شب برای زنان باردار همین تغییرات هورمونی است.

نتیجه این تغییرات، گرفتگی بینی است. علائم رینیت حاملگی شبیه سرماخوردگی، عفونت‌های سینوسی یا آلرژی است؛ بنابراین در صورت آبریزش، عطسه یا افزایش مخاط حتما به متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک متخصص زنان یا دکتر مامایی با معاینه و بررسی نشانه‌ها ممکن است بیمار را به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع بدهد.

متن انگلیسی:
Pregnancy rhinitis is nasal congestion that lasts for six or more weeks during pregnancy. Rhinitis affects between ۱۸ and ۴۲ percent of pregnant women.
ترجمه متن:
رینیت بارداری، همان گرفتگی بینی است که به مدت شش هفته یا بیشتر در دوران بارداری ادامه دارد. رینیت بین ۱۸ تا ۴۲ درصد زنان باردار را درگیر خود می‌کند.

healthline

رینیت آلرژیک در بارداری

رینیت آلرژیک در بارداری یا التهاب مخاط بینی عارضه شایع بارداری است که باعث مسدودشدن مجرای تنفسی می‌شود. حالتی که نشانه‌هایی مثل آلرژی یا عفونت دستگاه تنفسی را ندارد اما مجاری تنفسی بسته می‌شوند و مادر دچار گرفتگی و آبریزش بینی می‌شود. درواقع علت آبریزش بینی بدون سرماخوردگی رینیت آلرژیک در حاملگی است. رینیت حاملگی روی کیفیت خواب مادر تاثیر می‌گذارد؛ چرا که معمولا احساس خفقان با درازکشیدن بدتر می‌شود و مادر دچار اختلال در خواب خواهد شد. بی‌نظمی و خواب بی‌کیفیت مادر روی رشد جنین هم تاثیر سو خواهد گذاشت.

رینیت بینی در بارداری

در دوران بارداری به‌واسطه التهاب غشای مخاطی داخلی، بیشترشدن جریان خون داخل بینی و بزرگ‌شدن مویرگ‌ها، رینیت بارداری به‌وجود می‌آید و با گرفتگی بینی، آبریزش بینی و خواب نامنظم همراه است.

متن انگلیسی:
While it might feel like you are getting a cold, pregnancy rhinitis is not associated with bacterial or viral infection. This means it is not contagious.
ترجمه متن:
درحالی‌که ممکن است احساس سرماخوردگی داشته باشید، اما رینیت بارداری با عفونت باکتریایی یا ویروسی مرتبط نبوده و این یعنی به‌هیچ‌عنوان مسری نیست.

pregnancybirthbaby

رینیت بینی همان گرفتگی‌ بینی است؟

رینیت بینی (Rhinitis) همان گرفتگی بینی یا آبریزش بینی است که به آن کوریزا هم می‌گویند.

گرفتگی بینی در بارداری و جنسیت جنین

گرفتگی بینی در بارداری هیچ ربطی به جنسیت جنین ندارد؛ یعنی فرقی نمی‌کند که جنین دختر باشد یا پسر، در هرصورت این اختلال به‌خاطر بیشترشدن هورمون استروژن و التهاب غشا مخاطی بینی به‌وجود می‌آید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

رینیت حاملگی با علائمی مثل آبریزش بینی، عطسه، عفونت گوش و سینوس‌ها و اختلال در تنفس و بی‌نظمی در خواب همراه است. در صورت مشاهده این علائم حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا زیر نظر متخصص زنان بتوانید به سلامت وضع حمل کرده و از این مشکل خلاص شوید. عدم مراجعه به‌موقع به پزشک می‌تواند عوارض خطرناکی به‌دنبال داشته باشد و روی رشد جنین تاثیر بگذارد. در این شرایط آنتی بیوتیک برای عفونت گوش مصرف نکنید. زیرا ممکن است به جنین آسیب وارد کند.

همچنین برای جلوگیری از تاثیر ثانویه گرفتگی بینی روی جنین حتما تحت نظر متخصص گوش و حلق و بینی باید درمان را شروع کنید. اگر شب‌ها در حالت درازکش موقع خواب دچار گرفتگی بینی، خفقان و بیدارشدن مکرر از خواب می‌شوید حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. می‌توانید از مشاوره آنلاین با پزشک متخصص هم کمک بگیرید.

برای بررسی علائم به کدام پزشک مراجعه کنیم؟

اگر گرفتگی بینی در بارداری شما را اذیت می‌کند، باید با دکتر زنان و زایمان مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر زنان وجود دارد.

علت بروز رینیت بارداری

هنوز علت دقیق بروز رینیت بارداری مشخص نیست اما معمولا علت اصلی آن را تغییرات هورمونی و افزایش ترشح هورمون‌های بدن به‌خصوص استروژن و پروژسترون می‌دانند که روی مجاری بینی تاثیر می‌گذارند. درنتیجه با التهاب غشا مخاطی داخل بینی و افزایش حجم خون، مادران با این عارضه روبه‌رو می‌شوند که با سوزش و احتقان بینی همراه است. برخی هم گرفتگی گوش را تجربه می‌کنند.

تشخیص رینیت بارداری

در صورت گرفتگی بینی و احساس خفگی به‌خصوص شب‌ها موقع خواب و آبریزش بینی بهتر است با متخصص زنان یا دکتر مامایی خود مشورت کنید تا در صورت نیاز به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. گاهی ممکن است این علائم از عوارض آلرژی باشند. برای درمان آلرژی شدید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک بعد از معاینه عمومی احتمالا تست آلرژی را تجویز می‌کند که مطمئن شود علائم نشانه وجود رینیت آلرژیک هستند یا غیرآلرژیک. درنهایت، هم روش‌‌های موثر برای درمان رینیت حاملگی را تجویز می‌کند.

درمان رینیت بارداری

معمولا داروهای زیر برای درمان رینیت بارداری تجویز می‌شوند؛ یادتان باشد درست است که گرفتگی بینی از عوارض بارداری شایع محسوب می‌شود اما برای درمان آن حتما باید به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید:

• دارو برای گرفتگی بینی مانند قطره ضد احتقان بینی اکسی متازولین برای تسکین موقت
• کورتیکو استروئیدهای استنشاقی که برای آسم بارداری هم تجویز می‌شوند.
• رینوکورت (بودزونید)

دو داروی اول بهتر است در سه‌ ماهه اول مصرف نشوند چون ممکن است عوارض داشته باشند. اما رینوکورت برای بارداری بی‌خطر است. گاهی هم داروهای ضداحتقان بینی باعث تشدید علائم در بلندمدت شده و مصرف برخی از آنها بعد ۳ روز متوالی باعث تشدید احتقان می‌شود.

درمان گرفتگی بینی در بارداری

برای درمان گرفتگی بینی در حاملگی می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید که عمدتا بی‌خطر هستند. البته یادتان باشد که هرگونه درمان دارویی، خانگی یا مکمل‌های گیاهی برای درمان این مشکل حتما باید با مشورت متخصص زنان یا دکتر مامایی و زیر نظر متخصص گوش و حلق و بینی باشد:

• کمپرس آب گرم
• بخور با روغن اکالیپتوس
• دوش آب گرم
• تغییر پوزیشن خواب و استفاده از بالش بیشتر زیر سر
• ویتامین C برای درمان آبریزش بینی و گرفتگی بینی مناسب است.
• مصرف آب و مایعات زیاد
• استنشاق بخار برای رفع گرفتگی بینی
• مصرف دمنوش زنجبیل
• سرکه سیب (خواص سرکه سیب برای زنان باردار زیاد است.)
• ویکس استنشاقی

قرص آبریزش بینی در بارداری

رینیت بارداری گاهی با آبریزش بینی در بارداری همراه است که پزشک برای درمان آن داروهای بدون نسخه OTC را تجویز می‌کند:

قرص آبریزش بینی	نمونه آن
داروهای بدون نسخه OTC	قرص سودافد
آنتی‌هیستامین‌ها	سیتریزین دیفن‌هیدرامین لوراتادین
مسکن‌ها	استامینوفن
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی	آسپرین ایبوبروفن

انواع قرص آبریزش بینی در بارداری

درمان خانگی آلرژی در بارداری

گرفتگی بینی از عوارض بارداری شایع در زنان حامله است که می‌تواند به‌خاطر آلرژی باشد. درواقع، یک چهارم خانم‌های باردار در این دوران آلرژی را تجربه می‌کنند، که ممکن است روی جنین تاثیر بگذارد. برای رفع این مشکل می‌توانید با مشورت متخصص زنان از درمان خانگی کمک بگیرید. کمی نمک را با آب گرم ترکیب کرده و داخل بینی بالا بکشید و خارج کنید. بخور و استفاده از دستگاه تهویه هوا هم می‌تواند راهکار مناسبی برای درمان خانگی آلرژی، آبریزش بینی یا گرفتگی بینی باشد.

برای درمان رینیت بارداری به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

درصورتی‌که از رینیت آلرژیک و بی‌نظمی در خواب شبانه رنج می‌برید برای درمان باید به متخصص زنان، دکتر مامایی، و دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر گوش و حلق و بینی و متخصص زنان وجود دارد.

عوارض رینیت بارداری

درست است که رینیت حاملگی از عوارض بارداری شایع در خانم‌ها است و به‌صورت بالقوه خطر جدی ندارد، اما بی‌توجهی و عدم درمان آن می‌تواند عوارض جدی برای مادر و جنین به‌دنبال داشته باشد. احساس خفقان به‌خصوص در حالت درازکشیدن باعث بیدارشدن مکرر از خواب شبانه و کاهش کیفیت خواب می‌شود. اتفاقی که علاوه‌بر خستگی مادر، میزان اکسیژن دریافتی جنین برای رشد را کاهش می‌دهد و باعث اختلال رشدی خواهد شد.

پیشگیری از رینیت بارداری

رینیت آلرژیک در بارداری علت مشخصی ندارد و احتمالا به‌خاطر تغییرات هورمونی بدن خانم‌ها در این دوره به‌وجود می‌آید. به‌همین دلیل راهکارهای مشخصی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. مصرف مایعات و آب زیاد میزان مایع مخاطی سینوس‌ها را کم کرده و سینوس‌ها را تخلیه می‌کند. درنتیجه التهاب و گرفتگی بینی کمتر شده و تنفس حین خواب راحت‌تر می‌شود.

سوالات متداول شما

در ادامه به بررسی سوالاتی می‌پردازیم که پیش از این از متخصصین دکترتو پرسیده بودید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

گرفتگی بینی از عوارض بارداری شایع در خانم‌ها است که به آن رینیت بارداری می‌گویند و با احتقان و آبریزش بینی همراه است. رینیت حاملگی از ماه دوم شروع شده و معمولا تا بعد زایمان طول می‌کشد. علت اصلی این مشکل هم تغییرات هورمونی و افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون است. رینیت حاملگی باعث ایجاد احساس خفگی حین خواب شبانه و بیدارشدن مکرر مادر از خواب و بی‌نظمی در خواب می‌شود. اتفاقی که روی اکسیژن دریافتی جنین برای رشد تاثیر می‌گذارد.

در صورت مشاهده علائم رینیت آلرژیک بهتر است به متخصص زنان یا دکتر مامایی مراجعه کنید تا در صورت نیاز شما را به متخصص گوش و حلق و بینی معرفی کنند چرا که عوارض احتمالی گرفتگی بینی می‌تواند برای مادر و جنین هردو خطرناک باشد.

اگر به دنبال راهی برای درمان گرفتگی بینی در حاملگی هستید، باید با دکتر زنان و زایمان یا دکتر مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با متخصص مامایی و سایر پزشکان وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

منابع: pubmed، ncbi، healthline، babycenter، pregnancybirthbaby، osmosis