از لعن شمر زمان تا صاحب نظری حدادیان و علی پروین

ورود مصداقی مداحان به عرصه سیاست از دوران دولت نهم یعنی محمود احمدی‌نژاد باب شد. دولت معجزه هزاره سوم که بسیار به مذاق برخی از مداحان خوش آمده بود باعث شد تا پای مداحان علاوه بر مجالس و هیئات به سفرهای استانی هم باز شود. اما این موضوع تا امروز ادامه دارد و برخی از مداحان به فراخور حال و دوران، احساس تکلیف کرده و له یا علیه افراد سیاسی در خلال مداحی و روضه خوانی شان سخن می‌گویند.

درباره ورود این قشر از جامعه به عرصه سیاست، درون جامعه مداحان نیز دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. آن‌چه در زیر می خوانید پاسخ برخی از مداحان سرشناس به این پرسش است که «آیا مداحان باید به عرصه سیاست و مصادیق آن ورود داشته باشند؟» پاسخ‌ها از منابع رسانه‌ای جمع‌آوری شده است.

احمد زین‌العابدین:
مداح باید شم سیاسی داشته باشد
وقتی که به گذشته رجوع می‌شود و به هاشمیات می‌نگریم یا به مداحان بزرگی چون دعبل خزاعی و کمیت و ...، متوجه می‌شویم که اینها نمی‌توانستند، به سیاست وارد نشوند.

نمی‌توانستند که از ظلم و ستم‌ بنی‌امیه در حق اهل بیت (ع) سخن نگویند. نمی‌توانستند، از مظلومیت اهل بیت (ع) حرفی به میان نیاورند. ‌باید از یزید زمان و عمر سعد زمان سخن می‌گفتند. سیاست‌بازی و فریب‌بازی مد نظر نیست؛ اما اینکه از سیاست حرفی بزنند، جای بحث است.
بله؛ باید از انتخابات و مبارزه با آمریکا و اسرائیل و بی‌عدالتی روزگار و ... صحبت کنند. برای حفظ نظام باید از مظلومیت‌های ولایت مطلقه فقیه سخن به میان آورند. دیانت ما همان سیاست ماست و سیاست ما همان دیانت ما. هر روزی مناسبات خاص خودش را دارد، سخنران با سخنرانی‌اش، مداح با مداحی‌اش و ... باید در حیطه کار خودشان، برای تبعیت از ولی امر مسلمانان از سیاست صحبت کنند.

مداح باید شم سیاسی داشته باشد و به بحث سیاسی وارد شود. امروز موضوع غزه و فلسطین مطرح است. یک روز بحث وهابیت و کشتار شیعیان است و ...؛ پس باید در هر موضوعی بدون جنجال‌آفرینی و مطابق رهنمودهای مقام معظم رهبری وارد شد.

منصور ارضی:
سیاست ما عین مداحی ماست
سیاست ما عین مداحی ماست امام می‌فرماید، مدرس هم می‌گوید سیاست ما عین دیانت ماست. دین ما چیست به ما بگویید. دین ما عاشورای ماست. سیاست عین عاشوراست. یعنی همه حرکتهای امام حسین(علیه السلام) سیاسی بوده اما سیاسی کاری نبوده است. چه مرضی افتاده در این افراد که مدام می‌گویند چرا مداح‌ها اینطور می‌کنند.

مجله‌ای منتشر می‌شود که پشتوانه آن سازمان تبلیغات و شهرداری است در آن بیان می‌کند که نباید مداح سیاسی باشد. "أرضیتم بالحیاة الدنیا" راضی شدیم به متاع دنیا. اینها می گویند روضه امام حسین(علیه السلام) باید تعزیه‌ای باشد. برای اینها خوب است. اما تعزیه‌ای که به کسی برنخورد. اما اگر امام حسین(علیه السلام) را برای مردم ترسیم کردی که از ما این کار می‌خواهد واکنش نشان می دهند. اما امروز برعکس شده است و ما همه از امام حسین(علیه السلام) طلبکاریم که این حاجت آن حاجت را بده و... اما الآن می‌بینیم که امام حسین(علیه السلام) از ما تکلیف خواسته است برای دین. امام( علیه السلام) که از ما التماس نمی‌کند. بدانید که نهضت مداح‌ها هم در طول تاریخ، با این وضعیت درست شده و برای غیر سرخم فرود نیاورده است الا خدا و اهل بیت(علیهم السلام) و از هیچ‌کس هم نمی‌ترسد.

نوکر امام حسین باید در صحنه باشد، از همه اتفاقات جامعه درس بگیرد، سخن بگوید و مردم را آگاه کند چه از زبان ابی عبدالله و چه از زبان امروز. مداح باید ظلم ها را بگوید. دزدی ها را بگوید. اینکه فقط بگوییم به امام حسین ظلم شده و ظلم را محدود کنیم به آن زمان، این هیچ فایده ای ندارد. تمام مداحان باید این حرکت را شروع کنند. تحول در نوکری اهل بیت لازم است...
برخی دنبال هستند که مداحان فقط برای مردم روضه بخوانند و تحلیلی از جریانات امروز ارائه ندهند.

ماشاالله عابدی‌فرد:
مداح نباید وارد جزییات مسائل سیاسی بشود
همان‎طور که بزرگان دینی ما از جمله امام(رحمت الله علیه) گفته اند، دیانت از سیاست جدا نیست. بعد از پیروزی انقلاب، این‎که یک روحانی گوشه ای اختیار کند و کاری به کار نظام نداشته باشد، کم‎کم به فضیلت تبدیل شده بود که امام گفت، این قضیه، فضیلت نیست. پیامبر و امامان ما به سیاست کار داشتند و قرآن، یک کتاب سیاسی است. میگوید: با کفار مقاتله کنید. اما جواب شما؛ اصل این‎که مداح، روحانی و دعاخوان از سیاست جدا باشد، صحیح نیست. باید در این وادی حضور داشته باشند. منتها از هرکس یک توقعی دارند و از او حرفی را میخرند. از مداح جهت‌دهی و خطدهی را معمولا نمی پذیرند. او را به‎عنوان یک روضه‌خوان قبول دارند. آن‎ها باید جهت‌دهی کلی داشته باشند و وارد جزییات نشوند. خط کلی را بگویند و مخاطبشان را به طرف حمایت از رهبری و نظام جمهوری اسلامی سوق بدهند .

اگر خلاف این عمل کنند، حتی ممکن است مستمعین عکس آن را رفتار کنند. اگر انتخابات است، باید مردم را به شرکت در رأیگیری و فرمایشات مقام معظم رهبری سوق بدهند. اگر زمانی مداحی بالای چارپایه میرفت و شاه را دعا میکرد، تمام مردم با او مخالف بودند. حالا اگر کسی مقید باشد که یک نفر برود بالا نه به جمهوری اسلامی کاری داشته باشد، نه رهبری را دعا کند و نه از شهدا یاد کند، خلاف خواسته جامعه است.

حسین هوشیار:
منبر امام حسین (ع) محل تسویه‌حساب‌ها نیست
معتقدم، منبر امام حسین (ع) محل تسویه‌حساب‌ها نیست. همان‌طور که منبر، امانت است، گوش مستمع هم امانت است. باید امانتدار خوبی باشیم. امانتی که ممکن است، فردا دست ما نباشد. معتقدم، فریاد حق‌طلبی افتخار یک مداح است. همان‌طور که افتخار می‌کنیم، منبر در زمان رژیم گذشته سیاسی بود، افتخار می‌کنیم که روح حماسه و ظلم‌ستیزی هم در آن بود.

حسن خلج:
نباید وارد بازی‌های سیاسی بشویم
متاسفانه برخی از مداحان به جای پرداختن به مباحث مذهبی و انجام وظایف یک مرثیه‌خوان به جناح‌های سیاسی متمایل می‌شوند و به همین دلیل معنویت از مجالسشان رخت برمی‌بندد.

یک مداح باید تنها به ذکر مصیبت بپردازد و از ولی‌فقیه پیروی و تبعیت کند و مراقب باشد وارد بازی‌های سیاسی نشود.
یک مداح باید مردم را با معارف اهل بیت آشنا کند و آنها را به پشتیبانی از ولایت فقیه رهنمون باشد نه اینکه سعی در بسط و القای سلیقه سیاسی خود داشته باشد.

سعید حدادیان:
در سیاست من صاحب‌نظرم یا علی پروین؟
باید بگویم که حتماً باید مداحان به عرصه سیاست هم وارد شوند، ثانیاً درکدام انتخابات دیدید که نظرات ورزشکارها و یا بازیگران را نپرسند؟ با همه قشرهای مختلف مصاحبه می‌کنند و نظرشان را می‌گیرند، همیشه از آقای پروین پرسیده شده شما به چه کسی رأی می‌دهی؟ اما به سعید حدادیان و مداحان که می‌رسد همه صدایشان درمی‌آید، تازه من سیاسی‌تر باید باشم یا آقای پروین؟ من در عرصه سیاسی کشور صاحب نظر هستم یا آقای پروین و قلعه‌نویی؟

من به نمایندگی از مداحان می‌گویم که ما در تمام جاهایی که خطر جدی کلیت جامعه را تهدید کند وارد عمل می‌شویم و این را هم امام راحل دستور داده‌اند که انجام دهیم، مثلاً بنده به عنوان یک مداح طبق فرموده مقام معظم رهبری باید از دولت حمایت کنم و می‌کنم اما آنهایی که با دولت مخالفت می‌کنند و دلیل مخالفتشان هم مشخص است به ما می‌گویند چرا وارد عرصه سیاست می‌شوید و از دولت حمایت می‌کنید؟

محسن طاهری:
روشنگری مانعی ندارد
اگر گرایش‌های درست و خطوط بارز دینی، سیاسی و فکری -که روشـنگری افــــکار عمومی و جامعه را باعث می‌شود- گفته شود، مانعی ندارد.

اگر ذاکر و مداح خودش این صفات را داشته باشد و در بین شنوندگان و مشارکت‌کنندگان امواج مثبت ایجاد کند، به‌ اندازه کافی اثر خواهد گذاشت. اگر هم از آنها در موردی نظرخواهی شود، همچون دیگر اقشار و آحاد جامعه باید به وظیفه شرعی، الهی و سیاسی خود عمل کنند.

منصور نورایی:
آیا منِ مداح نباید شمر و عمر سعد امروز را نام ببرم؟
اهل بیت (ع) فرموده‌اند: «بگویید در حق ما آل محمد (ص) چه آورده‌اند تا مردم قدر و ارزش دین را بدانند.» پس در این صورت منِ مداح که می‌خواهم، حقایق را بیان کنم، آیا نباید بگویم که شمر چه کسی بود؟ شمر امروز، عمر سعد امروز چه کسی است؟ من باید چیزی بگویم که مردم عبرت بگیرند. من چطور می‌توانم، مداحی کنم و کودتاگران سقیفه بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) را معرفی کنم؛ اما کودتاگران امروز را معرفی نکنم؟ آیا عده‌ای حق دارند، از سیاست بگویند -که صد البته سواد اسلام سیاسی‌شان از بسیاری از مداحان هم پایین‌تر است- اما مداحان که وظیفه دارند تا پیام اهل بیت (ع) را بیان کنند، حق ندارند؟ البته مخالفم که مداحی که سواد ندارد، مداحی کند.

مداح باید باسواد باشد، باید به هر چیزی که می‌خواهد بگوید، علم داشته باشد. باید به‌‌روز باشد. باید با سیاست آشنا باشد؛ اما کسی که سیاست می‌داند، باید از سیاست حرف بزند. کسی که حقایق را نگوید، باور دینی ندارد. مداح باید از سیاست بگوید؛ البته مداحی که سواد و علم داشته باشد.

مهدی منصوری:
مداح نباید خود را وابسته به یک جناح و خط کند
نباید مداح هیچ تحرکی نداشته باشد. اگر مداح سیاست را نداند و خوب را از بد تشخیص ندهد و نتواند برای آینده و کشورش سرنوشت تعیین کند، نمی‌شود. مداح باید مثل یک دایره ‌المعارف و با نقاط مثبت و منفی جامعه آشنا باشد. مداح نباید خود را وابسته به یک جناح و خط کند. این خداپسندانه نیست. باید بتواند جامعه را هدایت کند که در این مورد هم هرچه باشد، باید بزرگ‌ترهای خود را الگو قرار دهد. اگر صدایش خوب است و یا شعر خوب می‌گوید، دلیل نمی‌شود که سیاستش هم خوب باشد. تخصص و تعهد باید در کنار هم قرار گیرند.

نریمان پناهی:
وظیفه مداح ورود به سیاست نیست
ورود مداحان به عرصه سیاسی اشتباه است؛ خدا به همه عقل داده و فهم و شعور داده و انسان باید از عقلش استفاده کند؛ نباید در جلسات مداحی به هم نان قرض بدهند که به فلانی رای بدهید و به فلانی رای ندهید.

تو روضه خوان هستی ، وظیفه تو این است بروی بالای منبر روضه را بخوانی و حق نداری به این نمره بدهی و به آن ندهی و به کسی مثبت بدهی و به دیگری منفی؛ تو روضه خوان هستی ، روضه ات را بخوان دعایت را بکن و برو دنبال کار و زندگی ات؛ وظیفه تو نیست بی احترامی کنی و وارد سیاست شوی.

متاسفانه برخی مداحان در زیارت عاشورای خود زیارت را قطع می کنند و حرف سیاسی می زنند در حالی که با این کار زیارت شان را باطل می کنند. کجا گفته شده یا نوشته شده که وسط زیارت عاشورا می توان حرف زد و آن هم سیاسی؟!

تو حق نداری در بین زیارت عاشورا بحث سیاسی کنی خیلی بد و زشت است در محضر امام حسین زیارت را قطع کنی و حرف را مرتب عوض کنی و این بی ادبی به ساحت حجت خداست.

2929