تحریم از سر استیصال و تنهایی

در ژوئیه سال 2015 میلادی، پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد (متشکل از بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه و ایالات متحده آمریکا) به علاوه آلمان به توافقی تاریخی با ایران برای جلوگیری از ساخت سلاح هسته ای دست یافتند. در ازای توقف برنامه هسته ای ایران هم قرار شد بسیاری از تحریمهای وضع شده علیه این کشور برداشته شود.

هشتم ماه مه، ترامپ اعلام کرد که از برجام خارج می شود و نه فقط تحریم های قبلی را باز می گرداند بلکه تحریم های جدید علیه تهران را نیز اعمال خواهد کرد.

به‌دنبال خروج آمریکا از توافقنامه هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی در ماه مه سال جاری، تحریم‌های این کشور علیه تهران که تعلیق شده بود، بار دیگر اجرایی شده و قرار است به ادعای آمریکایی ها، دور جدید این تحریم‌ها که صنایع نفتی و صادرات نفت ایران را هدف قرار داده، از ۱۳ آبان (چهارم نوامبر) آغاز شود.

"جان بولتون" هفته گذشته در گفت‌و‌گو با شبکه خبری فاکس‌نیوز، درباره تصمیم دونالد ترامپ در خروج از برجام سخن گفته و بار دیگری به ایران هشدار دارد.

او گفت: «تصمیم رئیس جمهور مبنی بر خروج از معاهده هسته‌ای با ایران تأثیر عمیقی بر ایران و منطقه به‌طور کلی داشته‌است؛ و با تحریم‌های شدیدتری که در ماه نوامبر اعمال می‌شود، نظر ما این است که توانسته‌ایم تلاش‌های آنها برای تحمیل خواسته‌هایشان بر کشورهای منطقه را مختل کنیم.»

او افزود: از دید ما، تحریم‌های جدیدی که در راه است، تأثیر اقتصادی و سیاسی چشمگیری در داخل کشور به همراه خواهد داشت؛ و این چیزی است که ما می‌خواهیم. ما خواهان تغییرات بزرگ در رفتار رژیم ایران هستیم؛ و اگر آنها این کار را انجام ندهند، با عواقب بیشتری روبه‌رو خواهند شد، زیرا تحریم‌های بیشتری برای اِعمال علیه آنها پیدا خواهیم کرد و برای اِعمال فشار حداکثری راه‌های دیگری پیدا خواهیم کرد.»

مجری فاکس‌نیوز سپس پرسید که «پس فکر می‌کنید اگر از خواسته‌ها پیروی نکنند تحریم‌های بیشتری در راه خواهد بود؟» و پاسخ جان بولتون این بود که «بدون شک. تردید نکنید.»

مشاور امنیت ملی آمریکا در مورد پیدا کردن تحریم‌های مضاعف دیگر، علاوه بر تحریم‌های کنونی و تحریم نفتی که قرار است از آبان‌ماه آغاز شود، توضیح بیشتری نداد.

این ها ادعاها و حرف واحد مقامات آمریکایی است. اما اگر کمی با دقت تر به آنچه که رخ داده است و با بررسی آنچه که احتمال رخداد آن میرود به نتایجی غیر از آنچه که آمریکایی ها ادعا کرده اند خواهیم رسید.

در یک جمله میتوان گفت که آمریکایی ها دیگر قادر به اعمال تحریم جدید نخواند بود زیرا هرآنچه که بوده است بر ایران اعمال کرده اند. در همین زمینه اظهار نظرهای کارشناسانه ی مسئولین ذیربط را خواهیم دید.

روحانی: آمریکا تنها مانده است

حسن روحانی، چهارشنبه شب در نشست خبری خود در نیویورک با بیان اینکه خروج یکجانبه و غیر قانونی آمریکا از برجام مهم‌ترین مساله‌ای است که از سال گذشته تاکنون رخ داه است اظهار کرد: در مجمع عمومی سازمان ملل شاهد بودیم که اکثریت قاطع رهبران کشورها از برجام به عنوان یک دستاورد دیپلماسی حمایت کردند و این بدان معناست که آمریکا تنها مانده است.

رییس جمهور کشورمان با اشاره به دیدار‌های خود با ۱۶ رهبر کشور‌های مختلف خاطرنشان کرد: در این جلسات رهبران کشور‌ها بر اهمیت برجام تاکید کردند و از خروج آمریکا از برجام ناخرسند بودند. همچنین از ایران بابت باقی ماندن در برجام حمایت کرده و این را به عنوان هوشمندی ایران ذکر کردند.

روحانی همچنین گفت: البته این بدان معنا نیست که در فشار‌هایی که آمریکا بر ملت ایران وارد کرده است ما مشکلی نداریم، اما همیشه ملت ایران با صبوری، وحدت، اتحاد و مواضع قاطع توانسته است از این مراحل عبور کند.

وی با تاکید بر اینکه در جریان مذاکره با کشور‌های ۱+۴ به این نتیجه رسیدیم که ۵ کشور دیگر نیز مصمم هستند از برجام حمایت کنند اظهار کرد: هر ۵ کشور دیگر می‌خواهند نقش و تعهد خود را در این زمینه اجرایی کنند و اقداماتی که آمریکا برای فشار به اقتصاد ایران می‌خواهد انجام دهد باید به حداقل کاهش یابد.

رییس جمهوری کشورمان ادامه داد: چین و روسیه مصمم‌تر از گذشته در پی تحکیم برجام هستند، بنابراین امیدواریم با حمایت همه کشور‌های چند جانبه‌گرا، راحت‌تر از آنچه که قبلا فکر می‌کردیم از این مرحله عبور کنیم. ملت ما مقاوم و صبور است و پیش از این هم چنین بوده است.

در ادامه این نشست خبری روحانی در پاسخ به پرسش خبرنگار آسوشیتدپرس اظهار کرد: آنچه که درباره آن در توافق هسته‌ای صحبت کرده بودیم ربطی به موشک نداشت. ما روشن است که درباره چه چیز صحبت کردیم پس اگر کسی می‌خواهد تعهد خود را زیر پا بگذارد، بگذارد. این همه بهانه جویی لازم نیست. آمریکا اشتباه کرده و این قطعی است. پس یا باید از اشتباه خود بازگردد یا به این اشتباه ادامه دهد، اما آمریکا دیر یا زود از اشتباهش باز خواهد گشت.

وی تاکید کرد: آمریکا نمی‌تواند این روند را ادامه دهد چرا که چنین روندی نه به نفع ملت آمریکا، نه ایران، نه اروپا و نه دیگران است. همه باید تلاش کنند فردی که خطایی را مرتکب شده از آن خطا بازگردد و به نقطه درست برسد.

روحانی در ادامه در پاسخ به پرسش خبرنگار CBS درباره تحریم‌های آمریکا و باقی ماندن ایران در برجام اظهار کرد: هیچ تحریمی نیست که آمریکا انجام نداده باشد. کسانی که دنبال تحریم ایران هستند، پیش‌فعال بوده‌اند. هیچ تحریم جدیدی وجود ندارد و اینها هم بحث‌های تبلیغاتی و روانی است. تحریم ماه نوامبر کاملا تبلیغاتی است.

وی با اشاره به اینکه تصمیم ما بر این است که با بقیه کشورها کار کنیم، تصریح کرد: هر کشوری که تحریم‌های آمریکا را زیر پا بگذارد، افتخار بزرگی کسب کرده است چون تحریم‌های آمریکا غیرقانونی و خلاف قطعنامه شورای امنیت است. ما با دوستان خود از جمله اتحادیه اروپا در تماس هستیم تا کانال‌هایی پیدا کنیم که اقدامات اقتصادی را ادامه داده و همچنین از شرکت‌هایی که در ایران فعالیت می‌کنند حمایت لازم را داشته باشیم. ما فعلا در برجام باقی مانده‌ایم تا زمانی که منافع ملی ما تامین شود، در برجام می‌مانیم. اگر منافع ما تضمین نشود ما از راهکارهایی که در خود برجام وجود دارد، آغاز می‌کنیم.

رئیس‌جمهوری در پاسخ به پرسش دیگر مبنی بر اینکه آیا ایران، آمریکا را کشوری منزوی می‌داند و نیز اینکه حمایت ایران از حماس و حزب‌الله ادامه پیدا خواهد کرد یا نه، گفت: ما تنها نیستیم، آمریکاست که تنهاست. در مجمع عمومی سازمان ملل تنها بود و امروز در شورای امنیت هم تنها بود. همه با او مخالفت دارند و از برجام حمایت می‌کنند. در ضمن کاری که آمریکا انجام داده نادرست است و این آمریکا بوده که از تعهد خود خارج شده است. ما در منطقه خاورمیانه حضور داریم چراکه اهل آنجا هستیم ولی آمریکاست که در این منطقه غریبه است و از راه‌های دوری آمده و با مشکلات زیادی در این منطقه مواجه شده است.

وی با اشاره به اینکه در جلسه امروز شورای امنیت همه اعضا غیر از آمریکا از برجام حمایت کردند، خاطرنشان کرد: جز آمریکا کشوری نبود که مخالف برجام باشد. این مساله به معنای انزوای دوم آمریکاست. آمریکا برای اولین بار پس از خروج از برجام منزوی شد و بار دوم امروز. هدف آمریکا تضعیف برجام بود، اما به هدفش نرسید و جلسه شورای امنیت به جلسه حمایت از برجام تبدیل شد.

عراقچی: اتفاق عجیبی نمی افتد

معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران گفت: بر اساس مذاکرات با اروپایی ها، سازوکار‌های تبادل بانکی و تجاری با ایران تا شروع دور دوم تحریم‌های آمریکا در ۱۳ آبان، اجرایی خواهد شد

سید عباس عراقچی درباره مذاکرات با اتحادیه اروپا به منظور مقابله با تحریم های یکجانبه آمریکا افزود: زمانبندی ما همان چهارم نوامبر (13 آبان) است. اروپایی ها باید تا پیش از چهار نوامبر که دور دوم تحریم های نفتی و بانکی آمریکا اعلام شده، سازوکارهای پیشنهادی را برقرار کنند.

وی ادامه داد: یا حداقل اینکه تا آن تاریخ ساختارش مشخص شده و بخشی از آن شروع به کار کرده باشد. اروپایی ها نظر ما را می دانند که تا چهار نوامبر، حداقل بخشی از این سازوکارها اجرایی شود.

معاون وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر اینکه تحریم هایی که آمریکا مدعی است در چهارم نوامبر اجرایی خواهد کرد، عملا به طور کامل اجرا شده است، اضافه کرد: بخش دوم تحریم های آمریکا در چهار نوامبر به صورت رسمی برقرار می شود؛ اما عملا تحریم های آمریکا به صورت غیر رسمی زودتر از آن پیاده شده اند. چون همه طرف هایی که از چهار نوامبر نمی توانند نفت بخرند، زودتر شروع به تجدیدنظر در خرید نفت ایران کرده بودند.

عراقچی خاطرنشان کرد: در واقع باید گفت چهار نوامبر جنبه رسمی داشته و قرار نیست اتفاق عجیبی در آن روز بیفتد.

تحریم از سر استیصال

جواد کریمی قدوسی در واکنش به اظهارات جان بولتون مبنی بر ضرورت جدی گرفتن تهدیدات آمریکایی‌ها و مقابله با قاسم سلیمانی، گفت: آمریکایی‌ها در تلاشند تا علیه جریان مقاومت از هر چیزی استفاده می‌کنند، تکرار این ادعاها ناشی از استیصال آنها است. نظام‌های پُر توان به جای تهدید وارد عمل می‌شوند به ویژه دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی که در سکوت کار خود را انجام می‌دهند.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: بیان این مسائل و تحریم ناشی از استیصال آمریکایی‌ها است. با سر دادن این شعارها به دوستان خود در منطقه چون عربستان سعودی و اسرائیل و امارات انرژی می‌دهند هرچند اذعان دارند تحریم تجاری ایران به هیچ عنوان میسر نیست.

کریمی قدوسی افزود: تحریم ایران با مرزهای طولانی و همسایگان پر جمعیت امکان‌پذیر نیست، نفت ایران به راحتی در دوران تحریم و با راه‌های مختلف می‌توان فروخت. تحریم‌های بانکی هم از طریق روابط دو و سه جانبه و ارتباط با همسایگان به راحتی می‌توان دور زد. آمریکایی‌ها به این تحلیل هم رسیدند که 13 آبان ماه تحریم نفتی علیه ایران را اعمال نکنند زیرا این آخرین حربه دست آنها است.

سازو کار ویژه اوپا برای مقابله با تحریم های آمریکا علیه ایران

معاون سیاسی وزیر امور خارجه به‌همراه محمد جواد ظریف برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک به‌سر می برند و ظریف و هیئت همراه وی دوشنبه گذشته در نشست وزیران خارجه ایران و 1+4 در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل که به‌ریاست فدریکا موگرینی هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد، حضور یافتند.

در پایان این نشست ظریف و موگرینی به‌نمایندگی از گروه 1+4 بیانیه مشترکی را قرائت کردند که در بخشی از آن به ایجاد سازوکار ویژه اشاره شده بود.

در این بیانیه بر اعلام تعهد مجدد کشورهای عضو برجام بر اجرای کامل و مؤثر این توافق، از جمله در حوزه رفع تحریم‌ها تأکید و اذعان شده بود رفع تحریم‌ها و برخورداری ایران از منافع اقتصادی حاصله، بخش کلیدی و حیاتی برجام است.

در این بیانیه تصریح شده بود: نظر به فوریت و ضرورت حصول نتایج ملموس، وزرای خارجه از پیشنهادات عملی برای حفظ و توسعه کانال‌های پرداخت و به‌طور مشخص ابتکار تأسیس یک «سازوکار ویژه» برای تسهیل پرداخت‌های مربوط به صادرات (شامل نفت) و واردات ایران، که فعالان اقتصادی را در تعقیب تجارت مشروع با ایران مساعدت کرده و به آنها اطمینان مجدد می‌دهد، استقبال کردند.

آنها همچنین بر اراده قوی خود برای حمایت از فعالیت بیشتر برای عملیاتی کردن فوری این «سازوکار ویژه‌» کنار تداوم تعامل با شرکای منطقه‌ای و بین المللی تصریح کردند.

بیانیه وزرای خارجه ایران و کشورهای 1+4 دیگر کشورها را نیز به اتخاد سیاست‌ها و ایجاد سازوکارهای مشابه در روابط اقتصادی خود با ایران تشویق کرده و خواهان حفظ و تقویت روابط دوجانبه اقتصادی با ایران و بسیج همه امکانات از جمله از طریق همکاری با کشورهای ثالث برای عادی‌سازی مؤثر روابط تجاری و بازرگانی با ایران شده ‌است.