تلاش‌ها برای احیای چاپ‌دستی به نمایش درآمد/ تلفیق خلاقیت و تکنیک

مرتضی آکوچکیان، مدیر هنری گالری «آ» درباره نمایشگاه گروهی چاپ دستی «واریاسیون» و رویکرد این نمایشگاه به خبرنگار مهر گفت: آثار چاپ دستی ۳۰ هنرمند در نمایشگاه «واریاسیون» از روز جمعه ۶ مهرماه در گالری آ به نمایش درآمد. رویکرد اصلی این نمایشگاه پرداختن به موضوع چاپ به عنوان هنر ریشه‌دار در فرهنگ ایرانی و در عین حال کمی مغفول مانده است. قصدمان از برپایی این نمایشگاه این بود تلاش‌هایی که برای معرفی و احیای این هنر شده است، به نمایش بگذاریم.

وی افزود: این نمایشگاه همچنین بر لزوم عبور از فرمت‌های کلاسیک در تکنیک و پرداختن به مفاهیم روز و معاصر دارد، تاکید دارد.

آکوچکیان در مورد مدرن یا سنتی بودن آثار چاپ‌دستی به نمایش درآمده در نمایشگاه بیان کرد: نمی‌توان اینگونه نامگذاری کرد چون به هر حال هر کدام از این هنرمندان حاضر در نمایشگاه یکسری مفاهیم در این حوزه را دنبال و با تکنیک چاپ این مفاهیم را ارایه کرده‌اند. تکنیک چاپ بسیاری از هنرمندان نیز همسو با فرمت‌های ثبت شده چاپ است که با خلاقیت‌های هنرمندان تلفیق شده است.

وی خاطرنشان کرد: خیلی از کارشناسان هنری معتقدند باید از فرمت‌های تکرارشونده کلاسیک چاپ عبور کرد و به سمت خلاقیت در تکنیک رفت و مفاهیمی که مخاطب برای زمانه امروز لازم دارد، نمایش داده شود.

مدیر هنری گالری آ با بیان اینکه تعدادی از هنرمند نمایشگاه حداقل دو اثر و تعدادی نیز سه و چهار اثر دارند، در پایان گفت: تیراژ پذیر بودن چاپ به ارایه آثار هنری واقعی - نه آثار کپی و بازاری- کمک می‌کند. مخاطبان در این نمایشگاه با یک اثر هنری مواجه هستند که به واسطه تیراژپذیری، قیمت مناسبی دارند و در عین حال نفس تکثیر و چاپ به دموکرات شدن هنر و فراگیری آن کمک می‌کند. در شرایط اقتصادی و سیاسی کنونی، هنر چاپ دستی یکی از آخرین امیدها برای حفظ کردن ارتباط مردم با هنر محسوب می‌شود.

نمایشگاه گروهی چاپ دستی «واریاسیون» یکی از پروژه‌های سالانه گالری آ است که به کوشش مرتضی آکوچکیان و آیدین خانکشی‌پور جمع‌آوری شده است و تا ۱۷ مهرماه برقرار است. در استیتمنت این نمایشگاه به قلم آسیه مزینانی آمده است: «تجربه ایرانی، میان گذشته‌های درخشان و اکنون اغلب بی‌ثمر و کم فروغ، ثابت کرده و می‌کند که بی‌کنکاش در چند و چون خلق هنری دیروز و استمرار کنجکاوی و عمل امروز نمی‌توان قله تازه‌ای را فتح کرد. این همان اصلی است که روند چشمگیر و رو به پیشرفتی را برای چاپ دستی ایران رقم زده است. مرور و بازنگری آثار کم نظیر ایرانی و غیرایرانی در کنار شناخت ابزارها و تکنیک‌ها آغازگر راهی بوده که جایگاه چاپ‌دستی امروزمان را به شکل روزافزونی مرتفع‌تر ساخته است.

آنچه پیش‌رو است نشان می‌دهد، هنرمندان جوان ایران باید هرچه بیشتر از فهم و ادراک تکنیک و ابزار در عرصه چاپ گذر کنند و مرزهای تازه‌ای را فرا رو قرار دهند. گسترش مرزهای مرسوم، توان خطرپذیری نسل حاضر را به چالش می‌کشد و اجازه می‌دهد تا چاپ دستی توان اصلی خود را باز بنمایاند. توانی که با توجه به تیراژپذیری چاپ، می‌تواند تاثیر بزرگی بر هرچه دموکراتیک تر شدن هنر در زیست ایرانیان داشته باشد. نسخه‌پذیری چاپ دستی شاید تنها امید تداوم معاشرت ایرانیان با هنر در وضعیت دشوار و هول انگیز اقتصادی این روزها باشد.»