خبرگزاری فارس: «اقتدار» یکی از کلیدواژههایی است که از جمله محوریترین دستاوردهای جمهوری اسلامی به شمار میآید. شاید فهم این واژه به عنوان دستاورد جمهوری اسلامی کمی مبهم باشد، اما در تبیین این مفهوم میتوان به توضیح کارکردی رهبر معظم انقلاب از این واژه که در اجتماع دهها هزارنفری بسیجیان در ورزشگاه آزادی بیان فرمودند، اشاره کرد: «نجات ایران از سلطه ظالمانه انگلیس و آمریکا برای اثبات اقتدار جمهوری اسلامی کافی است و نجات کشور از شر حکومت استبدادی و سلطنتی موروثی، ایستادگی در مقابل همه توطئههای ۴۰ سال اخیر و افزایش اعتبار و احترام ایران در منطقه و جهان از دیگر نمودهای اقتدار جمهوری اسلامی است.» [۱].
اما در آستانه چهل سالگی انقلاب اسلامی، دشمنان این خیزش مردمی، سعی میکنند به بزک چهره حکومت پهلوی بپردازند و در همین راستا تلاش میکنند تا حکومت پهلوی را، حکومتی مقتدر نشان دهند که هیچگاه به چشمآبیها باج نمیداده و از دیگر سو ژاندارم منطقه است.
در این یادداشت برای مشاهده مفهوم اقتدار در حکومت پهلوی، به یکی از مهمترین اسناد بجا مانده از این دوران یعنی «یادداشتهای اسدالله عَلم» مراجعه کردهایم؛ عَلم که یکی از مسئولین بلندپایه و یارغار محمدرضا پهلوی بوده، به صورت روزانه این یادداشتها را به تحریر درآورده و سعی داشته تا به گفته خود، چهره واقعی محمدرضا پهلوی را که روزانه به ملاقات او میرفته، گزارش کند. در بخشی از این یادداشتها، عَلم به ملاقات خود با سفیر آمریکا اشاره میکند:
«سفیر آمریکا دیدنم آمد و یادداشتی در مورد موافقت جداسازی نیروهای اسرائیل و سوریه تسلیم کرد که بعد از ناهار تقدیم کردم. راجع به اینکه ما به روسها برای افزایش قیمت گاز فشار میآوریم و آنها هم تا کنون زیر سبیل در کرده و حالا به فحش دادن ما پرداختهاند، میگفت: به قرار اطلاعی که سفیر ما از مسکو میدهد، اینها با آن گاز ارزان شما وسائلی ساخته و میفروشند و تعهداتی کردهاند که اگر قیمت بیشتری برای گاز بدهند در آن تعهدات خیلی ضرر میبینند. به این جهت این قدر در تجدیدنظر اشکال میکنند (قبلاً ۲۲ سنت میگرفتیم، یک دفعه تجدیدنظر شد به ۳۰ سنت رسید؛ حالا گاز را مترمکعبی ۳۰ سنت میدهیم، در صورتی که باید ۹۰ سنت حداقل باشد) و خود روسها به ۱.۸ دلار میفروشند. در مورد تحویل هواپیماهای کهنه فانتوم به اردن، از من پرسید چطور شد؟ گفت: «قرار است مجانی بدهید» و خیلی از اردن طرفداری کرد». [۲]همانطور که در این بخش از یادداشتهای عَلم دیده میشود، حکومت «مقتدر» پهلوی و ژاندارم منطقه، حتی در مورد فروش نفت و گاز خود و یا نوع معامله تجهیزات نظامی خود به حکومتی مثل اردن نیز باید از آمریکا اجازه بگیرد. در این یادداشت به وضوح مشخص است که دخالت آمریکا در این امور که از ملیترین امور یک حکومت به حساب میآید به حدی بوده که حتی قیمت فروش اموال ایران را نیز مشخص میکند و یا تعیین میکند که فانتومهای گرانقیمت خود را باید مجانی به اردن بدهید!
پینوشت:
[۱]بیانات در اجتماع دهها هزارنفری بسیجیان، مورخ ۱۲ مهر ۱۳۹۷
[۲]یادداشتهای علم، جلد چهارم، صفحه ۱۲۶/ یادداشت مورخ دوشنبه ۱۳ خرداد ۱۳۵۳