«نشاط»پرونده گمشده درمشکلات اقتصادی/آیا سندنشاط اجتماعی راهگشاست؟

خبرگزاری مهر- گروه استان ها: یکی از مولفه هایی که می تواند در پویایی و سلامت یک جامعه نقش بسیار مهم و تاثیرگذاری را ایفا کند میزان شادی و امید به زندگی در میان افراد آن جامعه است.

براساس تحقیقاتی که اخیرا در رابطه با وضعیت نشاط اجتماعی در استان های کشور انجام شده، استان مرکزی وضعیت مناسبی در زمینه میزان نشاط اجتماعی ندارد.

استان مرکزی یک استان صنعتی است که بیشترین میزان اشتغال آن مربوط به فعالیت کارگران در صنایع است، متاسفانه با توجه به مشکلات ایجاد شده و مسائلی که صنایع و کارگران را در چند سال اخیر درگیر خود کرده، میزان نشاط و امید اجتماعی در این استان کاهش داشته است.

بر همین اساس برنامه های افزایش شادی و نشاط اجتماعی در این استان باید با جدیت بیشتری دنبال شود، در غیر این صورت علاوه بر عدم پویایی و نشاط جامعه، شاهد افزایش آسیب های اجتماعی خواهیم بود که بسیاری از این آسیب ها لطمه های جبران ناپذیر و هزینه های بسیار زیادی را به جامعه تحمیل خواهد کرد.

پویایی جامعه در گرو وجود نشاط و امید در شهروندان

یک روانشناس در این زمینه در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: شادی و نشاط یکی از ضروریات و نیازهای طبیعی هر انسان و در واقع جزء هیجانات مثبت و تاثیرگذار بر افراد یک جامعه است که باید به روش های صحیح به این نیاز پاسخ داده شود.

فرامرز آسنجرانی با اشاره به اینکه شادی احساسی است که از رضایتمندی افراد نسبت به اطرافیان خود و جامعه نشات می گیرد، بیان کرد: در صورتی که این رضایتمندی وجود داشته باشد، قطعا می توانیم شاهد سلامت روح و روان افراد جامعه باشیم، در غیر این صورت افراد دچار افسردگی و ناامیدی و انتقال آن به جامعه خواهند شد.

جامعه ای که در آن ناامیدی و افسردگی جایگزین نشاط و شادابی باشد، جامعه ای است که نمی تواند به پویایی و شکوفایی دست پیدا کند و روند توسعه اجتماعی آن متوقف می شودوی اظهار کرد: با قطعیت می توان گفت جامعه ای که در آن ناامیدی و افسردگی جایگزین نشاط و شادابی باشد، جامعه ای است که نمی تواند به پویایی و شکوفایی دست پیدا کند و روند توسعه اجتماعی آن متوقف می شود.

این روانشناس با بیان اینکه برنامه های شادی زا در جامعه بسیار ناچیز و کم است، ادامه داد: باید در این زمینه یک برنامه ریزی منسجم و جدی وجود داشته باشد و در این بخش نیز از ظرفیت تمامی دستگاه ها استفاده شود، زیرا جامعه ای می تواند به رشد دست پیدا کند که افراد آن با نشاط باشند.

آسنجرانی اظهار داشت: شادی و نشاط علاوه بر اینکه تضمین کننده سلامت روح و جسم افراد یک جامعه است، سبب افزایش ارتباط اجتماعی بین افراد جامعه نیز خواهد شد و بر سایر ابعاد زندگی افراد از جمله کار، تحصیل و... تاثیر مثبت دارد.

وی خاطر نشان کرد: ارتقای شادی و نشاط در جامعه یکی از عوامل مهم در افزایش سرمایه اجتماعی است که در نهایت توسعه اجتماعی و تحقق شاخصه های یک جامعه سالم را رقم می زند.

کمبود شادی و نشاط اجتماعی در استان مرکزی

در این رابطه همچنین یک جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان کرد: یکی از ویژگی ها و شاخص هایی که می توان برای یک جامعه سالم در نظر گرفت، شادی و نشاط اجتماعی است، در واقع امید و شادی یک پیش نیاز بسیار مهم برای نشاط اجتماعی محسوب می شود.

مریم یارمحمد توسکی با بیان اینکه شادی که ناشی از هیجان مثبت باشد تبدیل به نشاط اجتماعی می شود، ادامه داد: بر این اساس می توان گفت شادی که از هیجانات زودگذر و یا کاذب نشات بگیرد، نمی تواند نشاط اجتماعی را به همراه داشته باشد.

نبود نشاط اجتماعی در جامعه پیامدهای منفی به همراه دارد که از مهم ترین این موارد می توان به افزایش آمار طلاق و کاهش سلامت اجتماعی و افزایش افسردگی و اقدام به خودکشی اشاره کردبه منظور دست یابی به سرمایه اجتماعی باید تلاش شود شادی که در جامعه ایجاد می شود یک شادی مثبت باشد تا بتواند نشاط اجتماعی را تولید کند، هیجانات و شادی های زودگذر نشاط اجتماعی را ارتقا نمی دهند

وی بیان کرد: به منظور دست یابی به سرمایه اجتماعی باید تلاش شود شادی که در جامعه ایجاد می شود یک شادی مثبت باشد تا بتواند نشاط اجتماعی را تولید کند، هیجانات و شادی های زودگذر نشاط اجتماعی را ارتقا نمی دهند.

این جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه خاطر نشان کرد: نبود نشاط اجتماعی در جامعه پیامدهای منفی به همراه دارد که از مهم ترین این موارد می توان به افزایش آمار طلاق و کاهش سلامت اجتماعی و افزایش افسردگی و اقدام به خودکشی اشاره کرد.

توسکی اظهار کرد: در استان مرکزی شاهد کمبود شادی و نشاط اجتماعی هستیم و می توان گفت یکی از دلایل بالا بودن آمار نزاع و درگیری و کاهش میزان اعتماد اجتماعی در این استان براساس اظهار نظر کارشناسان این بخش، کمبود نشاط اجتماعی است.

وی با اشاره به اینکه تا رسیدن به نقطه مطلوب به منظور دست یابی به شادی و نشاط اجتماعی در جامعه به ویژه استان مرکزی فاصله بسیار زیادی وجود دارد، عنوان کرد: دلیل این مسئله نبود زیر ساخت های ایجاد کننده نشاط در استان مرکزی است.

سند نشاط اجتماعی استان مرکزی در مرحله تدوین است

مدیرکل دفتر اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی نیز در این زمینه در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: کشور ایران بر اساس آخرین ارزیابی های انجام شده در بین ۱۵۷ کشور جهان از نظر شادی رتبه ۱۱۵ را کسب کرده و بر اساس همین ارزیابی از سال ۲۰۱۳ تا سال ۲۰۱۸ نرخ نشاط اجتماعی در کشورمان نیم درصد کاهش پیدا کرده که وضعیت استان مرکزی نیز از این لحاظ مشابه وضعیت کلی کشور است.

غلامرضا فتح آبادی با اشاره به اقدامی که تحت عنوان ترسیم نقشه نشاط ایران به منظور مشخص شدن میزان نشاط در سطح کشور و همچنین معرفی شادترین و غمگین ترین استان ها انجام شده، بیان کرد: در این بخش ۲۷هزار نفر در ۳۱ استان کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند که شادترین استان در این ارزیابی زنجان و غمگین ترین استان یزد اعلام شد و استان مرکزی نیز در رده متوسط قرار گرفت.

نبود نشاط اجتماعی ناشی از عوامل متعددی است و تا زمانی که مشکلات و موانع موجود رفع نشود، نمی توانیم در برنامه ریزی های این حوزه موفق عمل کنیم، بنابراین دستیابی به یک سیاست واحد دارای اهمیت بسیار استوی ادامه داد: نبود شادی و نشاط اجتماعی در جامعه ناشی از عوامل متعددی است و تا زمانی که مشکلات و موانع موجود رفع نشود، نمی توانیم در برنامه ریزی های این حوزه به موفقیت دست پیدا کنیم، به همین منظور دست یابی به یک سیاست گذاری واحد دارای اهمیت بسیار است.

مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی امید به آینده و رضایت را یکی از موارد مهم در ارتقای سرمایه اجتماعی معرفی و عنوان کرد: در این بخش با توجه به نارضایتی هایی که در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و... هست، مشکلات بسیار زیادی در کشور و به تبع آن استان وجود دارد و چنین جامعه ای نمی تواند به شادی و نشاط اجتماعی دست پیدا کند.

فتح آبادی خاطر نشان کرد: باید تمامی متغیرهای تاثیرگذار در شادی و نشاط اجتماعی شناسایی و با یک برنامه ریزی اصولی و هدفمند در این بخش اقدام شود، البته دست یابی به این هدف مهم نیازمند زمان زیادی است و تمامی دستگاه ها باید در این بخش همکاری لازم را داشته باشند، البته نقش رسانه ها نیز در این حوزه نباید نادیده گرفته شود.

وی با اشاره به تدوین سند نشاط اجتماعی در استان مرکزی افزود: این سند در حال تدوین است و ما در تدوین این سند فقط به دنبال نظریه پردازی نیستیم، بلکه در تلاش هستیم تا بتوانیم ماموریت ها و باید و نبایدهای دستگاه ها را در این حوزه مشخص کنیم.

به نظر می رسد موضوع شادکامی و نشاط یک مقوله چند بعدی است که از عوامل مختلف اجتماعی، اقتصادی و... نشات می گیرد و چنانچه بخواهیم به ارتقای نشاط اجتماعی بپردازیم، بایستی موانع آن از سر راه برداشته شوند، وگرنه برنامه ریزی ها ثمری نخواهد داشت؛ به همین سبب دستگاه های مختلف در این رابطه اثرگذار هستند تا حل مجموعه ای از مشکلات و برنامه ریزی برای ارتقای امید، در نهایت افزایش شادکامی اجتماعی را رقم بزند.