اکونومیست: شرکتهای اروپایی برای سرپیچی از آمریکا تلاش می کنند

تهران - ایرنا - نشریه اکونومیست در گزارشی تاکید کرد که برخی شرکتهای اروپایی به صادرات خود به ایران ادامه خواهند داد. حتی برخی شرکت های بزرگ نیز هر چند بطور محتاطانه، ممکن است راههایی برای حضور در ایران پیدا کنند .

به گزارش روز یکشنبه ایرنا از این نشریه اقتصادی، اگر شما یک شرکت اروپایی درحال خروج از ایران هستید هر کاری می کنید، فقط ذکری از تحریم ها به میان نیاورید. در روز 5 نوامبر، آمریکا تحریمهای ایران را مجددا اعمال کرد با این هدف که آمال هسته ای ادعایی آن را مسدود سازد.
محدودیت های تجاری آمریکا بطور مستقیم شامل شرکتهای اروپایی نمی شود اما روسای شرکتها هراس دارندکه درصورت ادامه کار با ایران از بازار آمریکا محروم شوند.با این حال اطاعت ازتحریمهای آمریکا نیز طبق مقررات اروپا که رهبران آن می خواهند ایران را درتجارت جهانی حفظ کنند، غیرقانونی است.
از این رو شرکتهایی که قصد خروج از ایران را دارند ترفندی دارند به این ترتیب که موضوعات 'توجیه تجاری' را علت خروج از ایران ذکر می کنند. این کاری است که شرکتهاتی 'بریتیش ایرویز' و 'ایرفرانس' به تازگی برای توقف پروازها به تهران انجام دادند. بسیاری از شرکتهای بزرگ شامل توتال و زیمنس اعلام کرده اند که ایران را ترک می کنند. شرکتهای آمریکایی از قبل منع شده بودند هرچند در مواردی استثنایی مانند فروش هواپیمای بوئینگ به ایران مجاز به کار بودند.
شاید این خروج از ایران اجتناب ناپذیرباشد. دونالد ترامپ در ماه اوت که تحریم ها تشدید شد در توئیتر نوشت: هر کسی که با ایران کار کند با آمریکا کار نخواهد کرد. تعداد کمی فکر می کنند که آمریکا تهدید اعمال 'تحریم های ثانوی' بر شرکتهای ناقض تحریم ها را عملی خواهد کرد اما حتی افراد کمتری به این فکر هستند که بفهمند که آیا ترامپ بلوف می زند یا جدی است.
بانک فرانسوی'بی ان پی پاریبا' در سال 2015 نزدیک به 9 میلیارد دلار برای کار با کشورهای تحت تحریم از جمله ایران جریمه شد.سیاست گذاران اروپایی فکر می کنند که این کار عادلانه نیست و بر دو راه حل بالقوه تمرکز کرده اند. اولین راه حل تهدید شرکتهای اروپایی به مسئول بودن درباره هزینه وارد شده به سایر شرکتها درپی خروج آنها از ایران است.اما به نظر می رسد که این یک بیانیه سیاسی است و یک سیاست واقعی به شمار نمی رود و در عمل مقامات اذعان می کنند که هیچ شرکتی برای خروج از ایران تنبیه نخواهد شد.
راه حل دوم مکانیزمی است که به عنوان یک حائل دولتی بین شرکتهای ایرانی و اروپایی عمل خواهد کرد. وزیران دارایی بریتانیا ، فرانسه و آلمان خواستار ایجاد یک 'وسیله با کارکرد ویژه' (spv) برای میانجیگری تجارت هستند. ایده این است که شرکتهای اروپایی که خواستار خرید و فروش با ایران هستند مجبور به ارسال پول یا دریافت پول از ایران نباشند بلکه در عوض به یکدیگر پرداخت خواهند کرد.
به عنوان مثال در چارچوب این مکانیزم ، یک وارد کننده ایتالیایی پسته ایرانی حساب یک شرکت ایرانی خریدار ماشین آلات آلمانی را از طریق یک دفتر کل سازماندهی شده توسط دولتهای اروپایی صاف خواهد کرد و این پرداختها در ایران نیز بازتاب می یابد. هیچ پولی وارد ایران نمی شود یا از این کشور خارج نمی شود و بسیاری از بانکهای ایران در حال قطع ارتباط از سیستم مالی بین المللی سوئیفت هستند. سوئیفت اعلام کرده که از تحریم های آمریکا تبعیت خواهد کرد و دسترسی برخی بانکهای ایرانی را قطع خواهد کرد. شرکتهایی از کشورهای ثالث نیز ممکن است مجاز به مشارکت در spv باشند.
این روش به عنوان یک طرح دو ایراد دارد. یکی این است که آمریکا شش ماه پیش تحریم ها را اعلام کرده اما spv تازه هنوز در دست تدوین است. هیچ کشوری داوطلب میزبانی از آن نشده است. مقامات بطور مبهم یک سیستم پایاپای رسمی برای ارائه دسترسی به اتحاد جماهیر شوروی را یادآوری می کنند اما فعلا نمی توانند هیچ طرح محکم تری ارائه دهند.
دومین نقص این است که spv پیشنهادی فقط موضوع پرداخت را حل و فصل می کند . شرکتهای داد وستد کننده با ایران همچنان ممکن است از طرف آمریکا به عنوان موجودیتهای نامطلوب قلمداد شوند.
'مایا لستر' کارشناس تحریم در شرکت 'بریک کورت چمبرز' در لندن می گوید: در پایان کار ، شما همچنان در حال تجارت با ایران هستید و از این رو همچنان بطور بالقوه در معرض تحریم های ثانویه قرار دارید.
میشائیل توکوس رئیس اتاق بازرگانی آلمان - ایران می گوید که برخی شرکتهای کوچکتر آلمانی اگر کار و کسبی درآمریکا نداشته باشند به صادرات خود به ایران ادامه خواهند داد . شیوه های دور زدن تحریم ها طراحی شده توسط اروپا و سازمان ملل درسالهای 2012 تا 2015 هنوز در اذهان بخشهای مربوط به تبعیت از تحریم ها زنده است.وی می گوید: برخی شرکتهای بزرگ ممکن است راههایی برای حضور در آنجا (ایران) اما به شیوه ای بسیار محتاطانه تر پیدا کنند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روز 18اردیبهشت ماه کشورش راازتوافق هسته ای ایران و 1+5 خارج کرد که این اقدام با انتقاد و مخالفت دیگر کشورهای امضا کننده این توافق یعنی روسیه، چین، آلمان، فرانسه و انگلیس مواجه شد.آنها اعلام کردند که به این توافق پایبند مانده و از فعالیت شرکت های خود در ایران حمایت می کنند.
در همین ارتباط و در چارچوب اتحادیه اروپا و کشورهای قاره سبز نیز راهکارهای گوناگونی را برای ادامه تعامل با ایران در قالب مفاد توافق هسته ای مطرح کردند. سه کشور اروپایی حتی گام های عملی را برای انجام اقدامات مستقل از واشنگتن در دستور کار خود قرار دادند . در واقع قدرت های اروپایی باابتکاراتی چون مقررات مسدود ساز، فعال سازی بانک سرمایه گذاری اتحادیه اروپا و ایجاد کانال مالی ویژه برای ادامه خرید نفت و تجارت با ایران به صورت آشکار برای بی اثر کردن تحریم های کاخ سفید اقدام کردند.
اروپام**1078**1590