یادی از ناشناخته های موسیقی گیلان/ هنرمند 90 ساله ای که نیامد

به گزارش خبرنگار مهر، پنجمین فستیوال موسیقی نواحی «آینه دار» در اولین روز از برگزاری اجراهای موضوعی خود که روز شنبه دهم آذر به برپایی برنامه هایی از هنرمندان محدوده غرب دامنه شمالی البرز در استان گیلان اختصاص داشت، میزبان اجراهای قدرتمند و هیجان انگیز از هنرمندان موسیقی تالش، گیل و دیلم بود.

موسیقی کلاسیک و شهری رشت در کنار کرنی نوازان آستانه

در بخش اول برنامه ها که از ساعت ۱۸:۳۰ که با عنوان «رشتِ وارشِ شبان» برگزار شد آنسامبل «ما» به رهبری مهرداد فقیری وهنرمندی امیر شیرودی، ساجد رضایی، مجتبی افتخاری نوازندگان ویولن، علی گودرز و مهدی نشاط نوازندگان ویولا، حامد سلیمانی نوازنده تار، رسول جهانی نوازنده سنتور، فرهاد یحیی پور نوازنده نی، میلاد کوچکی نژاد نوازنده کلارینت، ماهان خوش طبع نوازنده سازهای کوبه ای، مهدی میرزا نژاد، مریم کوچکی، امیرحسین مظفری خوانندگان موسیقی کلاسیک و شهری منطقه شمال از جمله بخشی از ترانه‌های احمد عاشورپور و ترانه «نوشو» را با یادی از فهیمه اکبر پژوهشگر موسیقی را برای مخاطبان اجرا کردند. این در حالی است که سید محمدمیرغفاری از منطقه «لشت نشا» به چاوشی خوانی پرداخت.

پخش تصاویری مستند از موقعیت های مختلف جغرافیایی منطقه گیلان متناسب با نوع اجرای موسیقی گروه ها و هنرمندان از نکات قابل توجه برنامه ها بود که فضای نوستالژیک و جالب توجهی را در تالار رودکی تهران فراهم کرده بود.

اجرای آیین کرنِی زنی از منطقه آستانه بخش دیگری از برنامه های نوبت اول اجراها را تشکیل می داد که در این بخش اکبر سهرابی پور، ابراهیم سهرابی، محمد عبداللهی، حسین ثابتی و حسن مهدی دخت گروه نوازندگان را تشکیل می دادند. این در حالی است که پس از اجرای این بخش علی اوسط کشت پرور از منطقه املش و اشکوارات آیین تشت زنی را با آواز اجرا کرد که این بخش با شکل و شمایل متفاوت اجرای کشت پرور با استقبال بیشتری از سوی مخاطبان مواجه شد.

این هنرمند که در طول اجرای خود با تشت زنی فضای بسیار متفاوتی را برای تماشاگران فراهم کرده بود اجرای خود را با قطعه ای از آهنگ ناصر مسعودی هنرمند مطرح موسیقی گیلان آغاز کرد و پس از آن از تماشاگران خواست تا با وی در خوانش و اجرای برخی قطعات همراهی کنند.

تعریف یک پروژه کاری برای کشف هنرمندان ناشناخته

علی مغازه ای دبیر هنری پنجمین فستیوال موسیقی نواحی «آینه دار» در بخشی از اجرای برنامه ها گفت: چارچوب موسیقی علمی هم زمان با شکل گیری در تهران، در منطقه گیلان نیز تبلور پیدا می کند و جالب اینکه این موسیقی و تولیدات پیرامون آن بر پایه زبان و فرهنگ همان منطقه شکل خود را پیدا می کند. البته این موسیقی در طول ۱۰۰ سال شاهد حضور هنرمندان شناخته شده ای است که در این عرصه خودنمایی می کنند اما از آن سو هنرمندانی هم هستند که در این مدت ناشناخته باقی مانند.

وی با اشاره به اینکه پیشینه موسیقی علمی در گیلان به رفت و آمدهای فرهنگی میان ایران و شوروی باز می گردد، توضیح داد: موسیقی در گیلان دارای پیشینه جالب توجهی است حتی در زمانی یک تالار اجرای کنسرت در رشت افتتاح می شود که بزرگانی چون علی نقی وزیری و روح الله خالقی در مراسم افتتاحیه آن حضور پیدا می کنند. ضمن اینکه در همین دوران تاریخی بزرگان و هنرمندان برجسته ای چون جهانگیر سرتیپ پور و احمد عاشورپور به جامعه موسیقی معرفی می شوند اما همان طور که گفتم هنرمندانی بودند که در این فضا بسیار ناشناخته مانند که از آن جمله می توان به علی اکبرپور و فهیمه اکبر اشاره کرد. حال ما از همه افرادی که اطلاعات بیشتری از موسیقی گیلان دارند، می خواهیم تا این اطلاعات را در اختیار ما قرار دهند تا ما از این منابع برای پروژه ای تصمیم به اجرای آن داریم استفاده کنیم.

بخش بعدی اجراهای روز شنبه پنجمین فستیوال موسیقی نواحی «آینه دار» به اجرای بخش شرقی دامنه شمالی البرز (استان گلستان) یا همان موسیقی استرآباد اختصاص داشت که در این بخش تعدادی از هنرمندان مطرح اما کمتر شناخته شده علی آباد کتول در سبک های مختلف که مخاطبان پایتخت نشین تاکنون کمتر با آن روبه رو بودند، به اجرای برنامه پرداختند.

شاه خانم دنکو ۹۰ ساله نیامد

احمد نظری «بیدخوان» و دِتار نواز، علی اکبر اصلانی کتولی بیدخوان، درویشعلی خسروی بیدخوان، نعمت اصلانی کتولی نوازنده نی، موسی ملک حسینی بید خوان، حسین خسروی کتولی نوازنده نی، هوشنگ منصوریان نوازنده سرنا و اصغر عاشقی نوازنده دهل از منطقه کردکوی از جمله هنرمندانی بودند که در این بخش به اجرای برنامه پرداختند. البته قرار بود شاه خانم دنکو لالایی خوان ۹۰ ساله از منطقه علی آباد کتول با همراهی احمد نظری برنامه «لالایی و شمشاد» را اجرا کنند که به دلیل درگذشت یکی از اقوام شاه خانم دنکو این برنامه اجرا شد.

علی مغازه ای نیز درباره موسیقی «بیدخوانی» گفت: همان طور که علاقه مندان موسیقی اقوام می دانند، واژه «بید» از «بیت» استخراج شده است. در واقع می توان گفت بیدخوانی همان بیت خوانی است که علی اکبر اصلانی کتولی و درویشعلی خسروی بیدخوانان اهل پیچک محله که امشب برنامه ای را برای شما اجرا می کنند ویترینی برجسته از موسیقی کتول هستند.