بحران سالمندی و مدیریت سالمندی ؛ تیغ دوسر تیز
پایگاه خبری تابناک کهگیلویه و بویراحمد در مطلبی به قلم «کریم رضائی» مدیر گروه آموزش و ارتقای سلامت موسسه ملی مرهم به بررسی وضعیت جمعیت سالمند و مشکلات ناشی از پدیده سالمندی در کشور پرداخته است.
با نگاهی به سیاستگذاری های سلامت در دهه های گذشته و پیامد آن در سالهای اخیر و بخصوص در 10 سال اخیر ،شاهد شتاب رشد جمعیت سالمندی در کشور هستیم.
در این مدت رشد جمعیت سالمندی حدود 3.2 درصد و رشد جمعیت کشور 1.2 درصد بوده است.
این وضعیت نشان می دهد با گسترش پدیده سالمندی مواجه ایم که البته عارضه بدی هم نیست بلکه نشان دهنده ارتقای شاخص های سلامت و بهداشت بوده که باید برای آن دوران برنامه ریزی داشته باشیم.
بر اساس تعریف WHO از سالمندی ،کشوری که جمعیت سالمند آن هفت درصد جمعیت کشور باشد یک کشور پیر یا سالمند تلقی می شود که متاسفانه این شاخص الان در کشور ایران حدود 8/5 درصد است.
مهمترین مسائل سالمندان را بیماری هایی اعم از پوکی استخوان، قلبی عروقی، فشار خون، دیابت و سقوط و زمین خوردن ، تنهایی زندگی کردن و مشکلات دندانی،مشکلات تغذیه ای و فقر غذایی و کمبود دریافت کلسیم و سایر گروه های غذایی شامل می شوند.
اگرچه در سالهای اخیر با برتری گفتمان سلامت شاهد بهبود سیمای سلامت کشور هستیم و درواقع الان کشور در بهترین شاخص های سلامت با مقایسه دهه های قبل است که از جمله می توان به افزایش شاخص امید به زندگی اشاره کرد.
اما نباید غافل شد که در صورت رشد شاخص جمعیت سالمندی ،کشور با مشکلات زیادی از جمله
کمبود متخصص طب سالمندی ،افزایش سرسام آور هزینه های سلامت ،کاهش توان تولیدی و دفاعی کشور، افزایش بیماریهای غیرواگیر،افزایش از کارافتادگی ها، افزایش معلولیت ها و افزایش هزینه های بیمه ای مواجه می شود.
و حرف آخر اینکه اگر با همین منوال رشد جمعیت و شاخص های کنونی ادامه دهیم، بر اساس برآورد به عمل آمده تا سال 1429 هجری شمسی بیش از 25درصد جمعیت کشور سالمند خواهد بود و از هر چهار نفر یک نفر سالمند وجود خواهد داشت که این امر نیازمند سیاستگزاری و برنامه ریزی ویژه است.
سالمندی جمعیت در ایران با شیب تندی در حال وقوع است لیکن هنوز برنامه ریزی و تمرکز کافی در این زمینه صورت نگرفته و ساماندهی امور سالمندان از پشتوانه قانونی کافی برخوردار نیست.
تحلیل وضعیت فعلی و دورنمای آینده حاکی از وجود چالش ها و مشکلات فراوان در حال حاضر و پیچیده تر شدن و گسترش یافتن چالش ها و مشکلات در آینده نه چندان دور است.
لذا توجه جدی به ساماندهی، حمایت و ارتقاء سلامت سالمندان، گرچه دیر هنگام ولی امری اجتناب ناپذیر است.
باید در سیاستگذاری نظام سلامت کشور تغییرات بزرگی ایجاد کرد ،تغییراتی که جوابگوی نیاز جامعه در حال ورود به گذار سوم سیمای سلامت کشور باشد .
باید باور داشت که در یک وضعیت بحرانی جمعیت قرار داریم که اگر شاخص های تجرد ،کاهش نرخ باروری ،افزایش طلاق ،کاهش ازدواج و..... را در کنار آن قرار دهیم به ابرچالش سالمندی جمعیت میرسیم.
ابرچالشی که باید با محاسبه مدیریت شود نه با احساسات و این ابرچالش نیاز به افزایش تقریبی 2/5 برابری بودجه سلامت نسبت به وضعیت کنونی دارد.
9929/1662