برگزاری هر نوع آزمون در دوره ابتدایی ضد تربیتی است

تهران-ایرنا-معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش ضمن مخالفت با برگزاری آزمون‌هایی همچون «پیشرفت تحصیلی» و نمودار درست کردن از فعالیت دانش آموزان و مقایسه مدارس،برگزاری این نوع آزمون ها را در دوره ابتدایی ضد تربیتی دانست.

رضوان حکیم زاده روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این رویکرد با اهداف نظام تعلیم و تربیت و آموزش عمومی همخوانی ندارد زیرا قرار نیست به بچه ها یاد بدهیم که در یک رقابت نفس گیر باید برنده شوند.
وی با اشاره به اینکه قطعا جامعه فردا با افرادی که از رهگذر رقابت ها برجسته شده اند اداره نخواهد شد، بلکه توسط همه شهروندانش اداره می شود، تصریح کرد: مدرسه باید جایی باشد که تمامی دانش‌آموزان موفقیت را تجربه کنند و در یک نظام همکاری محور است که ارزش های آنها مورد تائید و احترام قرار می‌گیرد.
حکیم زاده که در حکمی به تازگی از سوی وزیر آموزش و پرورش به عنوان مسئول نظارت بر استفاده نکردن از کتب غیردرسی و کمک آموزشی و عدم برگزاری آزمون‌های غیرضروری در دوره ابتدایی منصوب شده است، افزود: رویکرد اصلی ما در معاونت ابتدایی با توجه به سند تحول بنیادین، نگاه تخصصی به تربیت است.
وی اظهار داشت: اگر بپذیریم تعلیم و تربیت یک علم است و باید نگاه تخصصی به آن به ویژه در دوره ابتدایی وجود داشته باشد باید متناسب با اقتضائات دوران کودکی به این مهم پرداخته شود؛ زیرا هدف ما حافظه محوری و حافظه پروری نیست.قرار است خلاقیت بچه ها پرورش پیدا کند و مهارت های اصلی شامل مهارت‌های پایه خواندن، نوشتن و مهارت های زندگی مورد نظر سند برنامه درسی ملی را فرا بگیرند.
معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: برگزاری آزمون های مختلف و تست در کیفیت آموزش دوره ابتدایی و نام ارزشیابی توصیفی تاثیر گذاشته بود به همین دلیل با دستور وزیر آموزش و پرورش استفاده از کتاب های کمک درسی و آزمون ها در مقطع ابتدایی ممنوع اعلام شد که این کار یک گام اساسی در تصحیح اشتباهی است که پیش از این در دوره ابتدایی اتفاق افتاده است.
حکیم زاده در تشریح چالش‌های پیش روی اجرای این مصوبه، یکی از چالش های اساسی در این مساله را ناآگاهی برخی خانواده ها و تبلیغاتی دانست که از صدا و سیما پخش می شود و افزود: کودکان ما تبدیل به نسلی شده‌اند که مجبورند همه کاری را انجام بدهند به جز کارهایی که متناسب با سنین کودکی آنهاست و بسیاری از خانواده‌ها تصور می کنند برگزاری این آزمون‌ها به نفع فرزندانشان است از این رو ما باید روی تغییر نگرش خانواده ها کار کنیم.
به گفته وی پشت این اتفاقات منافع برخی موسسات سودجو وجود دارد که فعالیت آنها وابسته به نگرش غلط خانواده ها است به این نحو که با بمباران ذهنی و تبلیغاتی اینگونه القا می کنند که رمز موفقیت فرزندانشان در گرو استفاده از کتاب های کمک آموزشی و کلاس های کنکور است.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در خصوص برخی انتقادات نسبت به ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی گفت: اساس کار در ارزشیابی توصیفی سنجش آموخته‌ها و مقایسه با خود دانش آموز و ارزشیابی به مثابه یادگیری است و با دریافت بازخوردها مشخص می‌شود دانش آموز در چه بخش‌هایی نیاز به کمک دارد.
حکیم زاده ادامه داد: پژوهش ها نشان می دهد ارزشیابی توصیفی با این نگرش در ایجاد فضای بهداشت روانی و کاهش استرس دانش آموزان موفق عمل کرده است.
حکیم زاده با اشاره به اهمیت و سختی کار معلمان در دوره ابتدایی نیز اظهار داشت: 49 هزار کلاس چند پایه داریم که بیشتر در مناطق محروم و عشایری هستند اما معلمان ما به ویژه در دوره ابتدایی همواره با حسن نیت و تلاش مضاعف کار می کنند و شاید کوتاهی از ما بوده که فعالیت های آنها را نشان نداده ایم.
وی در خصوص کوچ اجباری برخی معلمان از مقاطع بالاتر به مقطع ابتدایی برای اجرای شتابزده 3-3-6 نیز گفت: تعدادی از نیروها از دوره متوسطه به صورت اجباری به دوره ابتدایی فرستاده شدند و به دلیل بی تجربگی در نحوه برخورد با دانش آموزان در سنین پائین کار برای این گروه از معلمان بسیار سخت شده که نارضایتی برخی از معلمان را به همراه داشته است.
معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه برای جبران کمبود معلم در دوره ابتدایی یکی از اقدامات همین بود که معلمان را از دوره متوسطه دوم به ابتدایی سرازیر کنیم، یادآورشد: این در حالی است که کار معلم متوسطه با ابتدایی بسیار متفاوت است زیرا معلم در دبیرستان مسئول یک درس است اما معلم ابتدایی کودکی را تحویل می گیرد که هنوز وارد چرخه آموزش نشده و در عین حال باید درس های مختلفی را به او آموزش دهد.

* مهارت آموزی دانش آموزان یک ضرورت انکارناپذیر
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: تکالیف مهارت محور در راستای کمک به افزایش کیفیت دوره ابتدایی در سند برنامه درسی ملی مهارت آموز پیش بینی شده است اما برخی این مهارت‌ها را به مهارت‌های شغلی تقلیل می دهند در حالی که اشتغال وظیفه آموزش و پروش نیست.
وی افزود: بر اساس سند تحول بنیادین مهارت‌های زندگی دارای نکات بسیار مهمی است که اگر در گذشته به آنها توجه می شد مشکلات امروز را نداشتیم، افزایش طلاق، ندانستن حل مساله و کنار آمدن با افراد متفاوت و همزیستی مسالمت آمیز از جمله آموزش هایی است که جزو حوزه های مغفول برنامه درسی محسوب می‌شود که باید به طور جدی به آن توجه شود.
حکیم زاده به سوء برداشت‌ها در خصوص آموزش مهارت‌های زندگی در مدارس اشاره کرد و بیان داشت: به جای دست ورزی و قرار گرفتن در موقعیت های اصلی آنها را تبدیل به دانش کردیم و به جای اینکه دانش آموزان را به صورت عملی درگیر مسئولیت پذیری کنیم، کتاب پژوهش و تفکر در اختیار آنها قرار دادیم حال آنکه باید از طریق علوم و ریاضیات به بچه ها یاد بدهیم چگونه مشارکت کنند، کنجکاو و مسئولیت پذیر باشند و این مهارت ها را در بستر واقعی زندگی ارائه دهند.
وی ادامه داد: دانش‌آموزان باید ساعت های یادگیری خارج مدرسه را به جای رونویسی، قصه و کتاب بخوانند، و به جای تکرار دانش و مسائل درسی در کنار خانواده خرید کنند و مدیریت منابع، حساب و کتاب یاد بگیرند زیرا چه بسا اگر دانش‌آموزان فرمول‌های شیمی و فیزیک را ندانند اتفاقی نمی افتد اما باید بدانند چطور آگاهانه صحبت کنند، مشارکت فعال داشته باشند و هیجاناتشان را کنترل کنند. سواد رسانه ای و تفکر انتقادی داشته باشند.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش بر اهمیت حضور و مشارکت خانواده در نظام تعلیم و تربیت تاکید کرد و گفت: خانواده‌ها شرکای اصلی تعلیم و تربیت هستند و حتی در مرحله تدوین اهداف درسی باید مشارکت کنند و مطالباتشان در نظر گرفته شود.

* برای توسعه یافتگی چاره ای جز سرمایه گذاری در آموزش و پرورش نداریم
معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تجربه کشورهای توسعه یافته در زمینه تامین منابع انسانی گفت: اگر قصد داریم به توسعه یافتگی رسیده و درآمد بالا داشته باشیم چاره ای جز سرمایه گذاری در آموزش و پرورش نداریم.
حکیم زاده سهم کیفیت و کمیت آموزش و پرورش در دستیابی کشورها به رده‌های اول توسعه یافتگی را قابل توجه دانست و افزود: مقایسه بین جوامع توسعه یافته و کمتر توسعه یافته نشان می‌دهد لزوما داشتن درآمد بالا باعث توسعه یافتگی نمی‌شود.
وی اظهار داشت: اغلب کشورهای توسعه یافته صرفا از راه سرمایه گذاری در آموزش و پرورش ثروتمند شده اند نه منابع طبیعی و در این میان برخی کشورها با وجود دارا بودن درآمد بالا در ردیف جوامع توسعه یافته دسته بندی نمی شوند که از جمله آنها می توان به کشورهای حاشیه خلیج فارس اشاره کرد.
حکیم زاده در خصوص وضعیت نظام آموزشی در ایران نیز با بیان اینکه تا جایی که مربوط به نهادهای قانون‌گذار و سیاست‌گذار بوده آموزش و پرورش اولویت نبوده و نیست، ادامه داد: شاید یکی از دلایل مهم این مساله آن باشد که از نظر علمی تلاش کافی برای نظام مند کردن و ترسیم سهم سرمایه‌گذاری در آموزش و پرورش تلاش نشده است.
وی با تاکید بر اینکه باید این درک عمومی به وجود بیاید که اگر می‌خواهیم محیط زیست مناسب، استفاده درست از منابع طبیعی و کاهش تلفات رانندگی داشته باشیم، چاره ای جز سرمایه گذاری و توجه ویژه به آموزش و پرورش نداریم، گفت: نگاه تخصصی به دستگاه تعلیم و تربیت وجود ندارد و دلیل این ادعا آن است که اگر چنین نگاهی وجود داشت نمایندگان مجلس راضی نمی شدند 120 هزار نیروی نهضت سواد آموزی که هیچ گونه تخصصی در تدریس ندارند را وارد دوره ابتدایی کنند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بر نقش تاثیرگذار رسانه‌ها در افزایش فهم و درک عمومی از نظام آموزشی تاکید کرد و ادامه داد: رسانه ها این قابلیت را دارند که با ایجاد دغدغه ملی و گفتمان عمومی، تغییر نگرشی در میان دولتمردان شکل بگیرد تا نهادهای قانونگذاری همچون مجلس، دولت، سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور استخدامی به این بینش برسند که راهی جز سرمایه گذاری در آموزش پرورش وجود ندارد.

* نرخ پوشش پیش دبستانی در مناطق محروم و دو زبانه به بالای 90 درصد رسید
حکیم زاده با بیان اینکه تا زمانی که نگاه هزینه ای به آموزش و پرورش داشته باشیم مهمترین مسائل آن به پیش پا افتاده ترین موضوع تبدیل می‌شود، تصریح کرد: یکی از موارد حائز اهمیت در نظام آموزشی دوره پیش دبستانی است موضوعی که در کشورهای توسعه یافته مورد توجه قرار گرفته و اکنون نرخ پوشش در این دوره را به 100 درصد یا بالای 90 درصد رسانده اند این در حالی است که در کشور ما نرخ پوشش با تلاش های بسیار به 71 درصد رسیده است.
حکیم زاده یادآورشد: همچنین سهم سرمایه گذاری دولت در کشورهای توسعه یافته در دوره های مختلف تحصیلی از پیش دبستانی تا پایان متوسطه بسیار بیشتر از آموزش عالی است در حالی که در کشورهای در حال توسعه یا کمتر توسعه یافته این توجه وجود ندارد و چه بسا این سهم در دانشگاه ها بالاتر از دوره پیش دبستانی و آموزش عمومی است.
حکیم زاده تصریح کرد: یکی از اقدامات مناسب دولت یازدهم اختصاص اعتبار ویژه برای الزامی کردن پیش دبستانی در مناطق محروم و دو زبانه مانند خوزستان، ایلام، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان است که پوشش پیش دبستانی در این مناطق به بالای 90 درصد رسید.
وی با بیان اینکه دوره پیش دبستانی به چند دلیل از دیگر دوره های تحصیلی مهم تر است، اظهار داشت: تحقیقات علوم شناختی و مغز نشان می‌دهد تحولات اساسی در ظرفیت یادگیری در پنج سال اول کودکی خواهد بود و اگر در این دوره محرک های خاصی را ارائه نکنیم سرمایه اصلی کشور را نادیده گرفته ایم.
حکیم زاده تصریح کرد: در حوزه علوم اجتماعی و رفتاری نیز پژوهش ها نشان می دهد حضور در پیش دبستانی در ورود به دانشگاه، کسب مهارت های کلامی و اعتماد به نفس افراد تاثیر مستقیم دارد و این افراد کمتر درگیر آسیب های اجتماعی می شوند.
وی با اشاره به اینکه عده ای تصمیم داشتند دوره پیش دبستانی را از آموزش عمومی جدا کنند، این کار را تهدیدی برای عدالت آموزشی دانست و افزود: در سال های 90 و 91 به دلیل ورود بخش خصوصی در این دوره تعداد نوآموزان به شدت کاهش پیدا کرد اما با حمایت های انجام شده در دولت یازدهم اکنون این امکان فراهم شده که در مناطق محروم 8 و 9 و مناطق عشایری و حاشیه های شهرهای پرجمعیت دوره پیش دبستانی دولتی را داشته باشیم.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش رسالت اصلی نظام آموزشی بر اساس سند تحول بنیادین به عنوان نقشه راه را هویت بخشی، تربیت در تراز حیات طیبه و شهروند مسئول دانست و گفت: برای تحقق این مهم صرفا رقابت یک یا چند نفر برای انتخاب تعداد نخبه نیست بلکه هدف دستیابی همگان به برنامه ریزی آموزشی و تربیتی است و در این میان یادگیری یک دانش آموز نباید مانع یادگیری دیگری باشد.
حکیم زاده با بیان اینکه فهم درستی از آموزش همگانی وجود ندارد، افزود: در دوره آموزش عمومی باید شرایط به گونه ای باشد که همه کودکان و نوجوانان به تمام اهداف آموزشی دست پیدا کنند و همه در کنار هم حرکت کنند.
حکیم زاده در ادامه بر لزوم تمرکززدایی در آموزش و پرورش تاکید کرد و اظهار داشت: اولین گام در این رابطه باز تعریف نقش معلم و مدیر است و باید مدیران و معلمان را نه به عنوان مجریان دستورات ستاد بلکه به عنوان کارگزاران اصلی نظام تعلیم و تربیت ببینیم و اگر این احترام و اعتماد نهادینه شود ستاد مرکزی دخالتی در امور مدرسه نخواهند داشت.
وی با بیان اینکه یکی از کمبودهای اساسی این است که ما معیارهای برون داد نظام مدرسه را تعریف نکرده و شاخص هایی نداریم که مدرسه را از نظر عملکرد تربیتی ارزیابی و مقایسه کنیم، یادآورشد: باید کمک کنیم درون دادهای مدارس مانند معلمان و امکانات در مناطق محروم و کمتر برخوردار در راستای تحقق عدالت آموزشی باشد.
معاون وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: اگر این تغییر نگرش شکل بگیرد و این باور ایجاد شود که مدیر مدرسه شخص قابل اعتمادی است و در کنار آن نیز سازمان های بیرونی در دادن مجوزها، فرصت ها و انتخاب مدیران توسط آموزش و پرورش در چارچوب های مناسب همکاری کنند می توان امیدوار بود که مدارس از سیستم متمرکز خارج شوند.
علمی**1883**1440