غلبه بر چاقی با تغییر سبک زندگی

آن روزها در سایه فعالیت‌های روزانه و زندگی پرتحرک، کالری‌های دریافت شده چنان مصرف می‌شد که کسی به چربی خون فکر نمی‌کرد و کمتر کسی از مرض قند ناله می‌کرد. اما این روزها به‌دنبال ماشینی شدن زندگی و کاهش امکان فعالیت فیزیکی برای افراد و همچنین مصنوعی شدن و البته پرکالری و خوش طعم شدن غذا‌ها، سیستم زندگی انسان‌ها به گونه‌ای تغییر کرده که بسیاری از آنها در معرض ابتلا به بیماری جدیدی به‌نام چاقی قرار گرفته‌اند.

آمارها نشان می‌دهد چاقی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های قرن چنان در سراسر جهان گسترش یافته که دیگر نمی‌توان از واژه «اپیدمی» برای آن استفاده کرد و متخصصان واژه «آندمیک» را برای این پدیده انتخاب کرده‌اند. به وجود دائمی بیماری یا عامل بیماری زا در یک منطقه یا گروه جمعیتی آندمیک گفته می‌شود.

دکتر محمد طالب‌پور فوق تخصص جراحی لاپاراسکوپی در گفت‌و‌گو با«ایران» به شیوع چاقی در جهان اشاره کرده و می‌گوید: متأسفانه تعداد افراد مبتلا به چاقی در جهان رو به تزاید است. به‌گونه‌ای که پیش‌بینی شده در سال 2020 در امریکا، حدود 67 درصد افراد به چاقی مبتلا باشند. آمارها نشان می‌دهد در کشور ما نیز با وجود تمایل به لاغری و لاغر ماندن، تعداد مبتلایان به چاقی روبه افزایش است.

وی می‌افزاید: چاقی معضلی به مراتب خطرناک‌تر از سرطان است چرا که علاوه بر بیماری‌های خطرناک جسمی مانند دیابت، افزایش فشار خون، افزایش چربی خون وسندروم متابولیک، عوارض و مشکلات روحی و روانی نیز به همراه دارد. وی با تأکید بر اینکه پیشگیری همیشه بهتر از درمان است، ادامه می‌دهد: برای پیشگیری باید به سبک‌های قدیمی زندگی بازگردیم. به این معنا که ضمن استفاده از مواد غذایی طبیعی و ارگانیک، فعالیت‌های فیزیکی و تحرک خود را افزایش دهیم و همواره این نکته را مد نظر داشته باشیم که چاقی «ام‌الامراض» است. این امراض تنها جسمی نیست و بسیاری از مبتلایان به چاقی با مشکلات روحی و روانی هم درگیر می‌شوند. این دسته از افراد جامعه معمولاً در روابط کاری و محیط اجتماعی آنچنان که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرند و پس از مدتی با کناره‌گیری از جامعه، کم کم به عزلت نشینی روی آورده و بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذرانند. در این موقع است که شادابی خود را از دست داده و بسیاری از بیماری‌های روحی مانند افسردگی و انزواطلبی به سراغشان می‌آید. از سوی دیگر جامعه نیز از وجود آنها محروم می‌شود.

باتلاق چاقی در مسیر زندگی انسان‌ها

اما در خیلی از مواقع بازگشت به سبک زندگی قدیمی و سنتی امکان پذیر نیست. انگار انسان عصر تکنولوژی در چنان باتلاقی گرفتار شده که نمی‌تواند سبک زندگی‌اش را تغییر دهد. کمبود زمان و افزایش مشغله امکان پیاده‌روی‌های روزمره یا استفاده از غذاهایی را که زمان زیادی برای تهیه آنها صرف می‌شود از افراد جوامع امروزی گرفته است. به گونه‌ای که بسیاری از آنها ناخواسته با مشکل ابتلا به چاقی مواجه شده‌اند و رژیم‌های غذایی مختلف و گاهی زجرآور هم نتوانسته مشکل آنها را حل کند. در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که برای این دسته از بیماران چه باید کرد.

دکتر طالب‌پور می‌گوید: متأسفانه این دسته از افراد جامعه به واسطه یک اشتباه ناخواسته در سبک زندگی نه تنها دچار مشکلات جسمی و روحی می‌شوند بلکه به مرور زمان دیگر آنچنان که باید فعال و خوشفکر نخواهند بود و به عبارت ساده‌تر از جامعه گرفته می‌شوند.

از این‌رو برای بازگشت مبتلایان به چاقی به زندگی طبیعی و خروج از باتلاق بیماری باید به‌دنبال درمان اساسی بود. اگرچه درمان اصلی همان رعایت رژیم و ورزش Sport است اما برای کسی که به‌دلیل عادت‌های نادرست غذا خوردن، دچار بزرگی بیش از حد طبیعی معده شده سخن گفتن از رژیم و ورزش بیهوده و بی‌ثمر است.

به گفته این جراح، معده بیشتر مبتلایان به چاقی به اندازه یک و نیم لیتر فضا و ظرفیت دارد در حالی که ظرفیت معده طبیعی به مراتب کمتر است.

دوئل برای زندگی

وی تأکید می‌کند: البته باید بدانیم که جراحی به‌عنوان یک درمان کمک‌کننده، خطرات خاص خود را دارد. به این معنا که از هر 300 نفری که برای جراحی چاقی در شرایط منطقی به مراکز استاندارد جراحی مراجعه می‌کنند یک نفر علی‌رغم همه مراقبت‌ها به دلایل ناشناخته و ناخواسته جان خود را از دست می‌دهد.

این فوق تخصص جراحی درون‌بین با اشاره به مزایای جراحی‌های لاغری می‌گوید: تغییر فضای معده از یک و نیم لیتر به حدود 50 سی سی که حجم متداولی است طی اعمال چاقی می‌تواند به ایجاد سیری کاذب برای بیماران منجر شود. همه مطالعات نشان داده کاهش وزن بعد از این جراحی‌ها کاملاً فیزیولوژیک است یعنی به‌دلیل تغییرات هورمونی فاحشی که برای بیمار ایجاد می‌شود، کبد می‌آموزد که چربی‌ها را با حجم زیاد بسوزاند. این لیپولیز تسریع یافته می‌تواند بعد از یک دوره یکساله 75 درصد از وزن یک فرد چاق را کاهش داده او را از شرایط خطر دور کند. رفع مشکل دیابت، کاهش درد مفاصل و فشار خون، اصلاح تغییرات چربی خون، کاهش احتمال ابتلا به سرطان سینه و دهانه رحم در کنار افزایش تمایل به زندگی و احساس رضایت از مزایای اعمال جراحی زیبایی برشمرده می‌شود.

دکتر طالب‌پور با تأکید بر اینکه افراد چاق 10 تا 20 سال کمتر از افراد معمولی عمر می‌کنند، خاطرنشان می‌کند: در حالی که سرطان هم نمی‌تواند مانند چاقی رها شده و درمان نشده بر کیفیت و کمیت زندگی افراد تأثیر بگذارد، متأسفانه تنها یک درصد چاق‌ها و نیازمندان به عمل جراحی تن به جراحی می‌دهند.

وی در خاتمه تصریح می‌کند: افرادی که از عمل‌های جراحی لاغری استفاده می‌کنند باید بدانند که هرچند کوچک کردن حجم معده تأثیر شگرفی در لاغر شدن دارد اما لاغر ماندن در طول زمان منوط به سبک زندگی افراد است. اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید

پرستو رفیعی