باغ تاریخی عباس آباد از یونسکو کارت زرد گرفت

باغ تاریخی عباس آباد بهشهر که تنها آثار ثبت شده مازندران در میراث جهانی است به دلیل ساخت و ساز در حریم و عرصه از یونسکو کارت زرد دریافت کرد.

مجموعه تاریخی باغ های عباس آباد به مساحت 500 هکتار در 9 کیلومتری شهرستان بهشهر و در دامنه رشته کوه های البرز یکی از 9 باغ ایرانی است که در قالب پرونده زنجیره ای باغ های ایرانی در سال 1390 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

مشکلات آسیب های گردشگران و همچنین خشکسالی باغ تاریخی عباس آباد و تهدید نابودی این باغ جهانی کم بود که اکنون کارت زرد داوران یونسکو نیز این باغ تاریخی را تهدید می کند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگی استان مازندران ضمن تایید این خبرگفت: علت دریافت کارت زرد مجموعه عباس آباد بهشهر، ساخت و سازها در قالب خدمات گردشگری در عرصه و حریم این مجموعه بوده است.

سیف الله فرزانه افزود: در گذشته، مدیریت محلی بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی کارگروه گردشگری مستقل و محلی تشکیل داده و اقدام به صدور مجوز برای ساخت رستوران، فروشگاه و دیگر سازه های خدماتی کرد که خلاف مقررات میراثی بود.

دریافت کارت زرد از سوی یونسکو زنگ خطر برای مجموعه تاریخی باغ عباس آباد است که در صورت تمکین نکردن از ضوابط و مقررات میراثی امکان خروج آن از فهرست آثار ثبت جهانی است.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران همچنین در پاسخ به این سوال که در زمان وقوع چنین اتفاقی چرا میراث فرهنگی نظارت نداشته است، گفت: این سوالی است که باید مسئولان میراث فرهنگی وقت به آن پاسخ دهند.

متاسفانه عدم توجه مسئولان گذشته و همچنین دستگاه ها و مسئولان دخیل به ارزش و مقررات آثار میراثی منجر به چنین اتفاقی می شود و علاوه بر عباس آباد بسیاری از آثار دیگر میراثی استان مازندران را نیز تهدید می کند.

جالب اینجاست که به گفته فرزانه مسئولان محلی با انتخاب پیمانکار ساخت و ساز در حریم و عرصه باغ تاریخی عباس آباد را انجام داده اند.
وی تاکید کرد: در صورت خروج باغ تاریخی عباس آباد از فهرست میراث جهانی، نه تنها منجر به از دست رفتن اعتبار جهانی این باغ می شود، بلکه بسیاری از اعتبارات، خدمات و مشاوره های کارشناسی، مرمتی و اعتبارات مالی جهانی برای حفظ و احیا را نیز از دست خواهد داد.

مدیرکل میراث فرهنگی مازندران گفت: در حال حاضر برای بر طرف شدن کارت زرد سازمان جهانی یونسکو، جلسه فوری با دستگاه های مرتبط همچون آب منطقه ای، محیط زیست، منابع طبیعی و همچنین فرمانداری شهرستان بهشهر برگزار شد که در نتیجه منجر به تدوین کتابچه خدمات مشترک شد تا به مرور ساخت و سازهای اطراف باغ تخریب و برچیده شوند.

گفتنی است که این تنها خطری نیست که تاکنون باغ تاریخی عباس آباد را تهدید کرده است و سال گذشته نیز تغییر کاربری و ساخت و ساز غیرمجاز در بخشی از حریم باغ جهانی عباس آباد بهشهر مازندران پس از طرح شدن در رسانه ها و شبکه های اجتماعی هنوز در کش و قوس چراها و چه می شود ناشی از عدم هماهنگی ها بلاتکلیف و معلق ماند.

با رسانه ای شدن موضوع فروش و تغییر کاربری زمینی در نزدیکی مجموعه باغ های عباس آباد مازندران، برخی با گمانه زنی ها و استفاده از واژه هایی همچون تاراج، تخریب و یا نابودی باغ عباس آباد به پیشواز این موضوع رفتند.

مشکلات تجاوز به حریم و عرصه باغ تاریخی عباس آباد گویا قصه پر غصه ای شد تا هر چند گاهی ثبت جهانی آن را با تهدید مواجه می کند.
اراضی جنگلی عباس آباد متعلق به سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و جزو منابع طبیعی و ملی ایران است و این نهاد زمین مورد نظر را در سالهای بعد از انقلاب برای احداث زندان در اختیار سازمان زندان ها و قوه قضاییه قرار داد.

گفتنی است در حال حاضر باغ تاریخی عباس آباد دارای 134 هکتار عرصه و یک هزار و 570 هکتار حریم می باشد.

این مجموعه شامل سد عباس آباد، مخزن و دریاچه سد، گل باغ، کاخ، حمام، آسیاب آبی و 2 برج آجری است که به دستور شاه عباس اول صفوی در سال های 1020 و 1021 هجری قمری در محلی که پیشتر 'خرگوران' نام داشت ساخته شد و در حال حاضر مهم ترین باغ غیر کویری ایران به شمار می اید.