تبعات پذیرش ولایت امام علی (ع) در بیان حضرت زهرا (س)

خبرگزاری تسنیم: تاریخ پس از رحلت پیامبر (ص) به عنوان نقطه عطفی در تاریخ اسلام محسوب می‌شود؛ چرا که جامعه اسلامی در این دوران با یکی از مهم‌ترین چالش‌های خود مواجه می‌شود که همان بحث خلافت بر مسلمین است. بر اساس اسناد تاریخی و روایی متعددی که وجود دارد، پیامبر (ص) در آخرین سال عمر شریف خویش و پس از بازگشت از حجةالوداع، مسلمانان را در منطقه‌ای به نام غدیر خم جمع کرد. ایشان پس از دعوت مسلمانان به گردهم آمدن، از آن‌ها پرسیده بود که «آیا من از شما بر شما در امر ولایت برتر نیستم؟ وقتى مردم پاسخ مثبت دادند، آن حضرت در جمله‌ای تاریخی اعلام داشت «هرکس که من مولاى اویم، این على مولاى اوست».

پس از آنکه پیامبر (ص) از همگان پیمان عمومی گرفت و آن‌ها را دعوت به بیعت با امیرالمؤمنین (ع) کرد، مسلمانان متعهد شدند پس از فوت خاتم‌الأنبیاء حکومت را به امام علی (ع) سپرده و ایشان را یاری کنند. اما بلافاصله پس از فوت پیامبر (ص) عده‌ای از مردم حکومت را از آن حضرت گرفته و به آستان مقدس اهل‌بیت (ع) جسارت کردند. در این بین معدود افرادی از خاندان اهل‌بیت وحی (ع) و نیز برخی صحابه سعی در دفاع از حق امیرالمؤمنین (ع) کردند.

حضرت زهرا (س) از پیشروترین مدافعان حق و حوق امیرالمؤمنین (ع) شناخته می‌شود. ایشان در این راستا از هیچ کوششی دریغ نکرد، چرا که مسئله ایشان نه یک قضیه‌ای شخصی و جناحی بلکه مسئله‌ای معرفتی و برگرفته از توصیه‌های وحیانی بود. از این جهت از همان آغازین لحظات هتک حرمت به ساحت امیرالمؤمنین (ع)، ایشان فعالیت‌های خویش را در قالب بیان خطبه‌های روشنگرانه، ملاقات‌های حضوری با صحابه و مشاجره‌های لفظی با گمراهان و کج‌اندیشان آغاز کردند تا جایی که در این مسیر جان خویش را فدا کردند. با این اوصاف می‌توان گفت: اولین مدافع حریم ولایت حضرت زهرا (س) محسوب می‌شوند.

ایشان به عنوان نمونه در یکی از سخنان خویش در بین زنان مدینه به نکات قابل توجهی درباره عواقب مثبت پذیرش ولایت امیرالمؤمنین (ع) اشاره کردند. در بخشی از این سخنان فرمودند:

«به خدا سوگند [اگر امر خلافت با او بود]هر گاه مردم از جاده حق منحرف مى‌شدند و از پذیرش دلیل روشن سرباز مى‌زدند، آن‌ها را با نرمى و ملایمت به سوى منزل مقصود سِیر مى‌داد، سِیرى که هرگز آزار دهنده نبود، نه مرکب ناتوان مى‌شد و نه راکب خسته و ملول و سرانجام آن‌ها را به سرچشمه آب زلال و گوارا وارد مى‌کرد، نهرى که دو طرفش مملو از آب بود، آبى که هرگز ناصاف نمى‌شد سپس آن‌ها را پس از سیرابى کامل باز مى گرداند و سرانجام او را در پنهان و آشکار خیرخواه خود مى یافتند.

او هرگز از دنیا بهره نمى گرفت، و از آن سودى جز سیراب کردن تشنه کامان و سیر نمودن گرسنگان نداشت؛ و در این جا دنیا پرست از زاهد، و راستگو از دروغگو، براى همه آن‌ها روشن می‌شد.

در اینجا حضرت زهرا (س) با استناد به آیه‌ای فرمودند: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِمْ بَرَکَات مِّنَ السَّمَاءِ وَ الاَرْضِ وَ لَکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ؛ و اگر اهل شهر‌ها و آبادى‌ها ایمان مى‌آوردند و تقوا پیشه مى‌کردند، برکات آسمان و زمین را بر آن‌ها مى‌گشودیم، ولى [آن‌ها حق را]تکذیب کردند و ما هم آنان را به کیفر اعمالشان مجازات کردیم». (سوره اعراف، ایه ۹۶)

تَاللهِ لَوْ مالُوا عَنِ الْمَحَجَّةِ اللاّئِحَةِ، وَ زالُوا عَنْ قَبُولِ الْحُجَّةِ الْواضِحَةِ، لَرَدَّهُمْ اِلَیْها، وَ حَمَلَهُمْ عَلَیْها، وَ لَسارَ بِهِمْ سَیْراً سُجُحاً، لا یَکْلُمُ خُشاشُهُ، وَ لا یَکِلُّ سائِرُهُ وَ لا یَمِلُّ راکِبُهُ. وَ لاَوْرَدَهُمْ مَنْهَلا نَمِیراً صافِیاً رَوِیّاً تَطْفَحُ ضَفَتاهُ وَ لا یَتَزَنَّقُ جانِباهُ، وَ لأَصْدَرَهُمْ بِطاناً وَ نَصَحَ لَهُمْ سِرّاً وَ اِعْلاناً.
وَ لَمْ یَکُنْ یَتَحَلّى مِنَ الدُّنْیا بِطائِل، وَ لا یَحْظى مِنْها بِنائِل، غَیْرَ رَیِّ النّاهِلِ وَ شَبْعَةِ الْکافِلِ، وَ لَبانَ لَهُمُ الزّاهِدُ مِنَ الرّاغِبِ، وَ الصّادِقُ مِنَ الْکاذِبِ. «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِمْ بَرَکَات مِّنَ السَّمَاءِ وَ الاَرْضِ وَ لَکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ».