قمار خطرناک ابرقدرت‎ها در ونزوئلا| چین و روسیه چه‌نقشی در حفظ مادورو دارند؟ آمریکا پشت گوایدو خواهد ایستاد؟

سرویس بین الملل- روزنامه بریتانیایی "گاردین" با اشاره به اینکه پیمانکارانی مرتبط با گروه "واگنر" که ماموریت‌های دفاعی و نظامی را در اوکراین و سوریه انجام داده‌اند، اکنون نیروهایی را به ونزوئلا اعزام کرده‌اند، می‌نویسد: "منابع مطلع گزارش داده‌اند که مزدورانی از یک شرکت پیمانکار امنیتی خصوصی روسی روانه ونزوئلا شده‌اند تا از امنیت جانی و بقای دولت "نیکلاس مادورو" رییس جمهوری فعلی ونزوئلا در برابر مخالفان حفاظت کند.

به گزارش آفتاب‎نیوز؛ خبرگزاری "رویترز" نیز با تایید این خبر با اشاره به سه منبع موثق افزوده است که این نیروها مرتبط باگروه "واگنر" هستند؛ گروهی که در اوکراین، سوریه و کشورهای آفریقایی نیز فعال بوده است. اگر این خبر تایید شود این نخستین‌باری است که عوامل آن گروه به نیمکره غربی اعزام می‌شوند.

منبعی آگاه به "گاردین" می‌گوید که اعزام نیرو در روز دوشنبه صورت گرفته است. این گروه امنیتی در زمینه محافظت از افراد در سطوح بالا فعالیت می‌کند. این گمانه‌زنی‌ها پس از آن مطرح می‌شود که ترامپ و بسیاری از رهبران کشورهای غربی چهارشنبه گذشته حمایت خود را از "خوان گوایدو" رییس مجلس ملی ونزوئلا و معرفی او به عنوان رییس جمهوری موقت آن کشور اعلام کردند. این در حالیست که چین و روسیه به شدت در ونزوئلا سرمایه‌گذاری کرده و با مادورو رییس جمهوری فعلی روابط حسنه دارند. "ولادیمیر پوتین" رییس جمهوری روسیه روز پنجشنبه ایالات متحده را متهم به "دخالت مخرب" در ونزوئلا کرد و "دیمیتری مدودف" نخست وزیر روسیه نیز اقدامات اخیر در ونزوئلا را "شبه کودتا" خواند".

"گاردین" در ادامه اشاره می‌کند که روسیه منبع مهمی از حمایت مالی دولت ونزوئلا است و میلیاردها دلار وام را به آن کشور ارائه کرده است. روسیه ماه گذشته دو فروند بمب افکن Tu-160 با قالبیت هسته‌ای را به ونزوئلا تحویل داد. منابع آگاه گزارش داده‌اند که نیروهای اعزامی از سوی پیمانکار دفاعی وابسته به روسیه به ونزوئلا نزدیک به 400 نفر هستند. "رویترز" اما اشاره کرده که این گروه تعداد کمتری از افراد را اعزام کرده است. در مورد رقم دقیق آن گزارش‌های متناقضی وجود دارند.

نشریه "نیوزویک" نیز در مقاله‌ای اشاره می‌کند که ونزوئلا و رویدادهای کنونی آن فراتر از اوضاع داخلی به عرصه رویارویی چین و روسیه در سویی و آمریکا و غرب از سوی دیگر تبدیل شده است. این نشریه می‌نویسد: "اگر "خوان گوایدو" قدرت را در ونزوئلا در دست گیرد پیامدهای آن به مراتب فراتر از کاراکاس خواهد بود و بر بازارهای جهانی انرژی تاثیرگذار خواهد بود و رقابت میان امریکا و روسیه را تشدید خواهد کرد. ترامپ به تازگی گوایدو را به عنوان رییس جمهوری موقت ونزوئلا برسمیت شناخت. این تصمیم قماری خطرناک و پرریسک است. او باید در کنار دیپلماسی، انجام اقدامات اطلاعاتی و حتی عملیات مخفی در ونزوئلا را بپذیرد. یک شکست می‌تواند منجر به افزایش شدید خشونت در کشوری شود که بیماری، گرسنگی و ناآرامی‌های اجتماعی در آنجا بیداد می‌کند. اگر رژیم سوسیالیستی مادورو در قدرت باقی بماند این سرافکندگی‌ای برای ترامپ خواهد بود. تلاش امریکا منجر به بی‌ثباتی در بازار انرژی و اقدامات شدیدتر روسیه متحد قدیمی مادورو می‌شود.

ونزوئلا یکی از اعضای مهم اوپک است و نقش مهمی در عرصه انرژی بازی می‌کند. هنوز هم تولید چند میلیون بشکه نفت روزانه ونزوئلا بر بازارها تاثیرگذار هستند؛ هر چند این تنها یک سوم از میزان واقعی تولید آن کشور است که تا سال 2008 میلادی از سوی ونزوئلا در جریان بود و آن کشور ظرفیت تولید به مراتب بیشتری را دارد.

ایالات متحده و ونزوئلا از نظر انرژی به یکدیگر وابسته هستند. برای بنزین، ونزوئلا نیازمند واردات از امریکاست. در مورد نفت نیز ونزوئلا نیازمند واردات نفت خام سبک برای ترکیب با نفت سنگین خود است تا پس از آن نفت را به پالایشگاه‌های امریکا انتقال دهد. روسیه اما منافع ژئوپلیتیک و اقتصادی زیادی در ونزوئلا دارد و احتمالا برای حفظ آن تلاش می‌کند. علیرغم آنکه بسیاری از کشورهای امریکای لاتین از برزیل تا آرژانتین، شیلی، کلمبیا، کاستاریکا، اکوادور، گواتمالا، هندوراس، پاناما، پاراگوئه و پرو از تصمیم ترامپ برای برسمیت شناختن گوایدو حمایت کرده‌اند اما مقام‌های روسیه این تصمیم را محکوم کرده و حمایت ایالات متحده از گوایدو را به عنوان "کودتا" قلمداد کرده‌اند. وزارت خارجه روسیه، آمریکا را به تحریک بحران در ونزوئلا متهم کرده و از رژیم مادورو حمایت کرده است. مسکو دستکم 17 میلیارد دلار وام و خط اعتباری برای ونزوئلا صادر کرده است. چین حدود 56 میلیارد دلار در آن کشور سرمایه‌گذاری کرده است. شرکت نفتی بزرگ رزنفت، بزرگترین سرمایه‌گذار در شرکت ملی نفت ونزوئلا (PDVSA) بوده است. اخیرا مادورو در دسامبر 2018 از مسکو بازدید کرد. او اعلام کرد که روسیه بیش از 5 میلیارد دلار در صنعت نفت ونزوئلا سرمایه‌گذاری کرده است که از این میزان بیش از یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت استخراج بوده است".

"نیوزویک" در ادامه می‌افزاید: "ونزوئلا و روسیه همچنین روابط دیپلماتیک بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند. ونزوئلا تنها کشور مهمی بوده که اشغال اوستیایی جنوبی و ابخازیا توسط نیروهای روسیه را برسمیت شناخت و از مسکو در زمینه اشغال کریمه و مداخله روسیه در اوکراین حمایت کرده است. ونزوئلای نفتخیز جایزه بزرگتری برای روسیه در مقایسه با وضعیتی است که کوبا برای اتحاد جماهیر شوروی داشت. در نتیجه، به نظر می‌رسد پوتین در برابر تلاش برای سرنگون‌کردن دولت مادورو مقاومت کند. با این حال، اگرچه مداخله نظامی مستقیم روسیه در نیمکره غربی بعدی به نظر می‌رسد اما او از نیروهای شبه‌نظامی نیابتی از طریق کوبا مداخله می‌کند و کمک‌های تسلیحاتی و امنیتی به مادورو خواهد رساند".

این نشریه در پایان می‌نویسد: "علیرغم فشار روسیه اما موردی که آمریکا باید از آن خودداری کند اعزام نیروی نظامی است؛ در آن صورت مادورو بهانه پیدا می‌کند و می‌گوید امپریالیست‌های خارجی دست به مداخله زده‌اند و مخالفان را راحت‌تر سرکوب خواهد کرد. واقعیت آن است که علیرغم تصمیم ترامپ برای خروج نیروها از سوریه و افغانستان، نیکره غربی جایی نیست که امریکایی‌ها بتوانند به راحتی به چین و روسیه واگذار کنند".