چرا کلاه مهم‌ترین جز لباس‌ها برای گرم ماندن نیست؟

خبرگزاری ایسنا: در سرمای زمستان اکثر افراد به دنبال راهی برای گرم ماندن در محیط خارج از خانه هستند و خوشبختانه فرایند تجزیه مواد غذایی در بدن، خود به عنوان بخاری داخلی بدن عمل می‌کند.

به هر حال زمانی که هوا سرد است به کار بردن برخی استراتژی‌های دفاعی برای جلوگیری از اتلاف گرمای بدن لازم است. با افزایش تفاوت دمایی میان گرمای بدن و محیط سرد اطراف، بدنمان گرمای خود را با سرعت بیشتری از دست می‌دهد و این امر می‌تواند برای حفظ دمای طبیعی بدن مشکل‌ساز باشد.

این نکته را نیز باید در نظر گرفت که دو نفر با شرایط دمایی بدن یکسان و در محیطی کاملاً مشابه ممکن است احساسات مختلفی از سرما داشته و در حالی که یکی از آن‌ها احساس راحتی کند، دیگری احساس یخ‌زدگی داشته باشد!

اما جدا از تجربه درونی سرما، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که واکنش‌های فیزیولوژیکی طبیعی به سرما همانند رفتار‌های تطابقی مانند لباس زیاد پوشیدن می‌تواند به گرم نگه داشتن بدن شما و حفظ دمای ۳۷ درجه سانتی گرادی کمک کند.

عملکرد بدن در سرما چگونه است؟

خون در تمام بدن جریان داشته و مواد مغذی، اکسیژن و سایر مواد مهم بیولوژیکی را با خود حمل می‌کند و این سیستم تحویل همچنین حرارت تولید شده در ماهیچه‌ها را به پوست، جایی که در آن آزاد می‌شود، می‌برد.

هنگامی که فرد وارد محیطی سرد می‌شود، بدن خون را دوباره به میان تنه توزیع می‌کند. در همان زمان بدن عروق خونی پوست را منقبض می‌کند. باریک شدن مسیر‌های خونی پوست به این معناست که جریان گرما در این مسیر کاهش یافته و در نتیجه بدن گرمای کمتری از دست می‌دهد.

به حداقل رساندن جریان خون در پوست که بیشترین مجاورت را با سرما دارد، سبب می‌شود که بدن حرارت خود را برای مدتی طولانی‌تر حفظ کند.

یکی دیگر از استراتژی‌های دفاعی بدن برای گرم نگه داشتن خود، آغاز فعالیت‌های عضلانی است. این امر متابولیسم بدن را افزایش داده و گرمای بیشتری تولید می‌کند.

بدن زمانی که در دمای بسیار پایین‌تر قرار می‌گیرد، ممکن است دندان‌ها شروع به برخورد با یکدیگر کرده و دست‌ها و پا‌ها نیز بی اختیار شروع به لرزیدن کنند. این امر ممکن است به ظاهر بی فایده به نظر برسد، اما در واقع به نوعی تلاش بدن برای تولید حرارت با تجزیه مواد مغذی بیشتر در عضلات برای افزایش دمای خود است.

تفاوت‌ها در اندازه بدن، میزان چربی بدن و فعالیت‌های متابولیکی بر چگونگی و میزان احساس سرما در افراد تأثیر دارد. افراد لاغرتر با میزان چربی کمتر نسبت به افراد چاق‌تر با میزان چربی بیشتر، گرمای بیشتری از دست می‌دهند. افراد با هیکل‌های بزرگ‌تر نیز ممکن است توده عضلانی بیشتری داشته باشند که این باعث تولید گرمای بیشتر شده و چربی بیشتر بدن نیز می‌تواند به عنوان عایقی برای کاهش اتلاف گرما عمل کند. تغییر این تفاوت‌ها در افراد کار آسانی نیست.

برای حفظ احساس گرما در بدن خود می‌توانید نوع لباس، فعالیت و تغذیه خود را مدیریت کنید.

۱) لباس‌ها: چرا کلاه مهم‌ترین جز لباس‌ها برای گرم ماندن نیست؟

معمول‌ترین لباس‌هایی که افراد برای گرم ماندن به تن می‌کنند، کت، کلاه و دستکش است. بدیهی است افزایش ضخامت لباس یا پوشیدن چند لایه لباس به حفظ گرما کمک می‌کند. وظیفه لباس‌های زمستانی گرم کردن شما نیست، بلکه لباس‌ها در واقع کمک می‌کنند تا گرمای تولید شده در بدن شما به محیط منتقل نشود.

بر خلاف باور عمومی سر، مهم‌ترین قسمتی که گرمای تولید شده در بدن از طریق آن از دست می‌رود نیست. در صورتی که فردی کلاه داشته باشد، اما کت به تن نکرده باشد، به دلیل شرایط جریان خون بدن در سرما، نیم تنه بیشترین گرمای بدن را به محیط منتقل می‌کند. در صورتی که نیم تنه خود را گرم نگه دارید، جریان خون را در اندام‌های بدن خود حفظ کرده و اغلب می‌توانید دست‌ها و پا‌های خود را نیز از این طریق گرم نگه دارید.

۲) فعالیت فیزیکی، اما به میزان متعادل: در صورتی که دمای بدن خود را بیش از حد افزایش دهید، بدن برای خنک کردن خود شروع به تعریق می‌کند و بدن گرمای خود را از دست می‌دهد.

فعالیت فیزیکی متعادل باعث انقباض عضلات، تجزیه مواد مغذی بیشتر و تولید گرمای بیشتری می‌شود. این گرمای اضافه می‌تواند به حفظ دمای بدن و احساس گرما کمک کند. ممکن است خود شما نیز تجربه پرش‌های کوتاه و سریع یا دویدن‌های کوتاه در سرما را برای گرم شدن داشته باشید.

متأسفانه فعالیت بدنی یا لایه‌های ضخیم لباس می‌تواند تعادل را به هم زده و بیش از میزان مورد نیاز شما به بدنتان گرما بدهد. در این صورت بدن با افزایش دما مواجه شده و برای خنک شدن شروع به تعریق می‌کند. این نتیجه خوبی نیست، چرا که تبخیر عرق از روی پوست خود باعث از دست رفتن میزان بیشتری از گرما می‌شود.

۳) غذاها: خوردن میان وعده از آن جایی که بدن غذا‌های مصرفی را تجزیه می‌کند، باعث گرم شدن بدن می‌شود.

خوردن باعث افزایش حرارت تولیدی بدن می‌شود. روند تجزیه غذا منجر به افزایش دمای بدن به میزان کمی می‌شود. به همین دلیل گاهی افرادی شب را در چادر و فضای باز می‌گذرانند برای گرم ماندن در طول شب پیش از خواب میان وعده‌ای می‌خورند.

۴) پرادراری: آب و هوای سرد باعث می‌شود نیاز بیشتری برای ادرار کردن داشته باشید.

متخصصان به نیاز به ادرار بیشتر در سرما، پرادراری سرما می‌گویند. این یکی از پیامد‌های منقبض شدن عروق خونی است و در این حالت همان میزان خون باید در عروق خونی باریک‌تر جریان یابند و از این رو نیاز به ادرار بیشتر می‌شود.

۵) آگاهی از تفاوت دمایی: بدون لباس کافی از محیط گرم به محیط سرد نروید.

اگر عادت دارید بدون آنکه کت خود را بردارید، حتی برای مدتی کوتاه به محیط سرد بروید تا سرما را با پوست خود حس کنید، این عادت خود را ترک کنید. در این حالت پوست شما از آن جایی که بدن تلاش می‌کند گرمای اضافی را حفظ کند، شروع به سرخ شدن می‌کند. در حالت بدتر، بدن شروع به تعریق می‌کند و زمانی که به محیط داخل بر می‌گردید ممکن است حتی احساس سرمای بیشتری نسبت به زمانی که بیرون بودید، بکنید. چرا که هوای سرد گرمای بدنتان را گرفته و عرق شما شروع به تبخیر کرده است. بهترین راهکار این است که در هوای سرد زمستانی چه در محیط داخل و چه در محیط خارج لباس مناسب و گرم بپوشید.