هیچ حمایتی از «ترانه» نشد/ فیلم‌های بی‌خاصیت نخواهم ساخت

مهدی صاحبی کارگردان فیلم سینمایی «ترانه» که در هفته منتهی به آغاز جشنواره سی‌وهفتم فیلم فجر به چرخه اکران راه‌یافت و اکنون آخرین روزهای حضور بر پرده سینماها را تجربه می‌کند، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این فیلم گفت: «ترانه» اولین اثر من در حوزه فیلم‌های بلند و سینمایی است در حالی که پیش از این حدود ۲۰۰ فیلم کوتاه و مستند ساخته‌ام. درباره موضوع این فیلم هم باید بگویم که ما در «ترانه» به موضوع خودنمایی پرداخته‌ایم که این روزها در همه عرصه‌ها از قدرت و ثروت گرفته تا امور دیگر وجود دارد اما به هر حال این روزها مدلینگ به‌عنوان سمبل این موضوع شناخته می‌شود به طوری که می‌بینیم همه به نوعی دوست دارند خودشان را به نمایش بگذارند و زیبایی‌های خود را به رخ بکشند و این به رخ کشیدن در حوزه مدلینک بیشتر از عرصه‌های دیگر بروز و ظهور دارد.

وی افزود: خیلی از آسیب‌هایی که ما در جامعه با آن‌ها مواجه هستیم حاصل این خودنمایی است چراکه برخی دوست دارند به هر شکلی که شده از طریق ظواهر خودشان را برتر نشان بدهند در حالی که فکر نمی‌کنند می‌توانند از استعدادهای دیگر خود استفاده کند و زحمت بکشند از سوی دیگر با توجه به اینکه این روزها فضای مجازی رونق گرفته است ما می‌بینیم همه به شکلی دچار این خودنمایی شده‌اند؛ برخی از طریق نشان دادن غذاهای خوب، برخی از طریق مهمانی‌های آنچنانی و برخی به وسیله پوشش‌ها اقدام به این امر می‌کنند از همین رو ما شاهد گسترش این مساله در جامعه هستیم به همین دلیل ما سعی کردیم به این آسیب اجتماعی بپردازیم.

فیلم‌سازی در حوزه «عفاف» و «حجاب»

صاحبی با بیان اینکه سال‌ها درباره این موضوع صحبت شده که به حوزه عفاف و حیا پرداخته شود و «ترانه» هم با همین محوریت ساخته شده است، درباره داستان «ترانه» عنوان کرد: این فیلم درباره دختری است که مسئول جذب و پذیرش دختران دانشجوی خوابگاه‌ها به سمت یک شرکت مدلینگ است.

دوست ندارم به روایت داستان‌های بی خاصیت و مسایلی که معضل جامعه من نیست در آثارم بپردازماین کارگردان با اشاره به اینکه هدفشان از ساخت این فیلم این بوده که تلنگری به جامعه بزنند، توضیح داد: در اکران‌های «ترانه» فیدبک‌های خوبی از سوی مردم دریافت کرده و متوجه شده‌ام که فیلم افراد را به این نتیجه رسانده که این ظاهرگرایی و تکیه بر ظواهر می‌تواند منجر به مرگ روح و جسم شود. از همین رو به نظر من مخاطبی که این فیلم را ببیند حتی اگر نخواهد یک تغییر اساسی در زندگی خود ایجاد کند، متوجه می‌شود که به هر حال باید به استعدادهای دیگر و ماهیت‌های انسانی خود بیشتر توجه کند بر همین اساس به نظرم تماشای این فیلم می‌تواند خیلی‌ها را تحت تاثیر قرار بدهد.

وی ضمن بیان این مطلب که همیشه به دنبال ساخت آثار پیام‌دار بوده و از آنجایی که مستندهای زیادی تولید کرده است، اظهار کرد: من همیشه با موضوعات مستندگونه ارتباط برقرار می‌کردم از همین رو دوست ندارم به روایت داستان‌های بی‌خاصیت و مسایلی که معضل جامعه نیست در آثارم بپردازم بلکه دوست دارم موضوعاتی را بیان کنم که حداقل دردی را از جامعه دوا و یا طرح مساله می‌کنند تا عده ای برای واکاوی مساله ترغیب شوند، به دنبال آن بیفتندف افکار عمومی حساس شود و مسئولان برای آن یک اقدام فرهنگی درستی انجام دهند.

برنامه‌ریزی‌ای برای دیده‌نشدن «پروانه» وجود دارد؟

این کارگردان درباره شرایط اکران «ترانه» توضیح داد: من از شرایط اکران نه راضی هستم و نه آن را طبیعی می‌دانم. ضمن اینکه متاسفم که امسال فیلم‌های پیام‌دار و اجتماعی که واقعا یک مساله اجتماعی را بررسی می‌کردند، نادیده گرفته شدند در حالی که سال‌ها مدام گفته می‌شد بهتر است کار فرهنگی انجام و از برخوردهای تحکمی اجتناب شود چراکه می‌شود از طریق فرهنگسازی مسایل را حل کرد اما این موضوع حداقل برای ما رخ نداد.

وی اضافه کرد: فیلم ما با سرمایه کم یک سرمایه گذار شخصی ساخته شد به طوری که هیچ ارگانی از آن حمایت نکرد، حتی می‌بینیم که این موضوع در اکران هم اتفاق افتاده است. برای مثال ما حتی یک بیلبورد در سطح شهر تهران نداریم این در حالی است که ما همه مجوزهای لازم را گرفتیم اما هیچ بلیبوردی به ما اختصاص داده نشد و تنها زمان ما برای تهیه این مجوزها از بین رفت از سوی دیگر هرچند به ما گفتند فیلم در مهرماه اکران می‌شود اما آنقدر اکران را به عقب انداختند که همزمان با برگزاری جشنواره فیلم فجر به نمایش گذاشته شد بنابراین این مسایل این شائبه را برای ما ایجاد می‌کند که شاید به صورت برنامه ریزی شده این امر صورت گرفته است.

صاحبی تصریح کرد: همزمان با فیلم ما فیلم توقیفی مثل «پارادایس» ساخته علی عطشانی اکران شد؛ فیلمی که به دلیل توقیفش خودش این کنجکاوری را در مخاطب ایجاد می‌کرد که به تماشای فیلم بنشینند. از سوی دیگر باید بگویم «پارادایس» رگه‌هایی از طنز دارد و می‌تواند مخاطب را به خود جذب کند بنابراین بدون هیچ اطلاع قبلی فیلم ما به این شکل اکران شد که به نظرم عده‌ای نمی‌خواهند فیلم‌هایی مانند «ترانه» در گیشه موفق شوند و فیلمسازان به سمت ساخت چنین فیلم‌هایی نروند.

شرایط بد اکران فیلم‌های اجتماعی

وی ادامه داد: این روزها سینمای ما محلی برای اکران آثار طنز شده که البته ما به این گونه سینمایی نیاز داریم ولی نباید تمام تمرکز ما روی فیلم‌های این چنینی باشد یعنی فیلم‌هایی که چندان پیامی برای مشکلات جامعه ندارند.

این کارگردان با بیان اینکه امسال چند فیلم اجتماعی با شرایط اکران بدی رو به رو بودند، توضیح داد: فیلم «ترانه» یک موضوع اساسی را بررسی می‌کند و به واکاوی منشا و ریشه‌های خودنمایی می‌پردازد اما این فیلم به گونه‌ای در حال اکران است که انگار توقیف شده و بر همین اساس باید بگویم همه این موراد ما را نگران کرده و به نظر می‌رسد ما نباید در سینمای ایران به سمت ساخت موضوعات جدی برویم و باید موضوعاتی را روایت کنیم که به کسی برنخورد.

وی درباره شرایط تبلیغاتی این اثر گفت: صدا و سیما برای عموم فیلم‌ها تبلیغات رایگان می‌دهد و به فیلم ما هم این تیزرها اختصاص داده شد اما باز هم مثل فیلم‌های دیگر از این امکان بهره مند نشدیم با این وجود ما باز هم از آنها سپاسگذاریم.

صاحبی با اشاره به دشواری‌های دریافت پروانه ساخت و نمایش «ترانه»، عنوان کرد: فکر می‌کنم وظیفه تمام ارگان‌ها این است که به ساخت اینگونه فیلم‌ها کمک کنند ولی متاسفانه کسی در این وادی به ما کمک نکرد در حالی که حداقل می‌توانستند حمایت‌های تبلیغاتی از ما داشته باشند اما آن را هم از ما دریغ کردند.