برفک زدن دهان نوزاد، چه علتی دارد؟
مشخصه این بیماری، لکههای سفید مروارید رنگ شبیه دلمه است که بر روی زبان، کام، مخاط دهان و گونه دیده میشود.
اگر احساس میکنید که کودک شما هنگام شیر خوردن بداخلاق یا ناراحت به نظر میرسد، نگاهی به دهان او بیندازید. لکههای سفید روی زبان یا هر جای دیگری در دهان یا گلو میتواند نشانه وجود یک عفونت قارچی رایج به نام برفک دهان باشد. اما علت برفک دهان در نوزادان چیست؟ با ما همراه باشید تا جواب سوال خود را بگیرید.
بیشتر بخوانید: برفک دهان نوزاد چیست؟ تشخیص و درمان برفک دهان نوزاد
در این مقاله میخوانید:
- برفک دهان نوزاد چیست؟
- علت برفک دهان در نوزادان
- علائم برفک دهان نوزاد
- درمان برفک دهان نوزاد
- درمان خانگی برفک دهان نوزاد
- پیشگیری از برفک دهان در نوزادان
- شیردهی به نوزاد دارای برفک دهان
برفک دهان نوزاد چیست؟
برفک دهان یک عفونت قارچی دهان است که میتواند در هر سنی ایجاد شود، اما مخصوصاً در نوزادان کوچک، به ویژه نوزادان زیر ۶ ماه شایعتر است. قارچی که باعث برفک دهان میشود، نوعی مخمر به نام کاندیدا است که میتواند در هر نقطه از بدن، حتی در دهان و دستگاه گوارش زندگی کند.
تماس کودک شما با کاندیدا و رشد غیرقابل کنترل قارچ در دهان او میتواند به برفک دهان تبدیل شود و در داخل یا اطراف دهان او لکههای دردناک ایجاد کند. اما نوزادان چگونه به برفک دهان مبتلا میشوند؟ به خواندن ادامه دهید تا با علت برفک دهان نوزاد آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: بوی بد دهان کودکان، ناشی از چه مواردیست؟
علت برفک دهان در نوزادان
مخمر کاندیدا میتواند از طریق تماس دست به دهان، به بزاق کودک شما منتقل شود.
مخمر کاندیدا میتواند از طریق تماس دست به دهان ، به بزاق کودک شما منتقل شود یا اگر نوزادتان به صورت طبیعی به دنیا آمده باشد، ممکن است آن را وقتی در کانال زایمان است برداشته باشد.
در بیشتر مواقع، وجود کاندیدا مشکلی ایجاد نمیکند، زیرا توسط سیستم ایمنی و باکتریهای خوب بدن کنترل میشود. با این حال، سیستم ایمنی نوزادان مخصوصاً کوچکتر از ۶ ماه هنوز به طور کامل رشد نکرده است. در نتیجه این سیستم ایمنی ضعیف میتواند منجر به رشد بیش از حد کاندیدا شود و برفک ایجاد کند.
یکی دیگر از علل برفک دهان نوزاد مصرف آنتی بیوتیکها است. آنتی بیوتیکها در مبارزه با عفونتهای باکتریایی عالی عمل میکنند، اما میتوانند برخی از باکتریهای خوب را نیز همزمان از بین ببرند و به این ترتیب، خطر ابتلا به برفک را افزایش دهند. در واقع، دفاع طبیعی کودک شما در برابر کاندیدا کاهش مییابد و قارچ کاندیدا فرصت رشد و تکثیر پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: برفک دهان کودکان، علائم و درمان
علائم برفک دهان نوزاد
برخی از علائم و نشانههای برفک دهان در نوزادان عبارتند از:
- مشکلات تغذیهای: یکی از اولین نشانههایی که متوجه میشوید، میتواند این باشد که کودک شما مثل همیشه خوب غذا نمیخورد، یا اینکه به نظر میرسد شیر خوردن برای او دردناک یا آزار دهنده است.
- لکههای سفید: این لکهها ممکن است کمی شبیه پنیر به نظر برسند و روی زبان، لبها، لثهها یا سقف دهان نوزاد شما ظاهر شوند. سعی کنید آنها را به آرامی پاک کنید و اگر با این روش پاک نشدند، به پزشک مراجعه کنید.
- پوست ترک خورده در گوشههای دهان: این یکی دیگر از علائم احتمالی برفک دهان در نوزاد است که باید مراقب آن باشید و سرسری نگیرید.
- راش پوشک: نوزاد شما قارچ موجود در دهان خود را میبلعد و سپس آن را دفع میکند. پس ایجاد بثورات پوشک در اطراف باسن کودک شما میتواند هشدار دهنده باشد.
- علائم دیگر: در نهایت، اگر در حال شیردهی هستید و در نوک سینههای خود احساس خارش، ترک خوردگی، تیر کشیدن یا درد دارید، این علائم میتواند نشان دهنده ابتلا به برفک باشد که از دهان نوزاد شما منتقل شده است.
بیشتر بخوانید: علائم برفک دهان نوزادان، موثرترین روشهای درمان
درمان برفک دهان نوزاد
در برخی از نوزادان، برفک دهان نیازی به درمان ندارد. بسیاری از موارد خفیف برفک دهان در نوزادان فقط برای مدت کوتاهی، چند روز یا بیشتر، باقی میماند و بدون هیچ درمانی برطرف میشود. با این حال، اگر نیاز به درمان باشد، پزشک احتمالاً یکی از گزینههای زیر را تجویز میکند:
بیشتر بخوانید: چگونه برفک دهان نوزاد را از بین ببریم؟
ژل میکونازول
نمیتوانید از این دارو برای نوزادان زیر ۴ ماه استفاده کنید.
میکونازول یک داروی ضد برفک است که میتواند میکروبهای کاندیدای موجود در دهان نوزاد را از بین ببرد. بعد از شیر دادن، ژل حاوی میکونازول را با استفاده از یک انگشت تمیز به نواحی آسیب دیده در دهان کودک خود بمالید و از حد تجویز شده توسط پزشک فراتر نروید. علاوه بر این، برای جلوگیری از خطر خفگی بسیار ناچیز، هر بار فقط کمی بمالید و به پشت گلوی نوزاد نیز کاری نداشته باشید. لازم به ذکر است که نمیتوانید از این دارو برای نوزادان زیر ۴ ماه استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: درمان برفک دهان نوزاد، چه دارویی مصرف شود؟
قطره نیستاتین
اگر به دلایلی میکونازول برای کودک شما مناسب نباشد یا نتواند تاثیر مثبتی ایجاد کند، نیاز به درمان جایگزین دارید. یک درمان جایگزین برای برفک دهان در نوزادان، قطرههایی است که حاوی داروی ضد برفکی به نام نیستاتین هستند. شما باید از یک قطره چکان استفاده کنید تا مایع را روی نواحی آسیب دیده در دهان کودک خود قرار دهید.
سپس، به مدت ۲ روز پس از رفع برفک، درمان تجویز شده توسط پزشک را ادامه دهید. اگر برفک ظرف ۷ روز پس از شروع درمان برطرف نشد، به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: درمان برفک دهان نوزاد، چگونه؟
درمان خانگی برفک دهان نوزاد
درمانهای بدون نسخه متعددی برای برفک دهان نوزاد شما در دسترس است، اما همیشه قبل از استفاده از هر روشی باید با پزشک خود مشورت کنید. برخی از مادران معتقدند که درمانهای خانگی مانند شستشوی نوک سینهها در محلول سرکه و آب یا محلول جوش شیرین و آب میتواند کمک کننده باشد. علاوه بر این، کاهش میزان شکر، مخمر و محصولات لبنی در رژیم غذایی نیز توصیه میشود.
البته این اقدامات از نظر پزشکی ثابت نشدهاند و نباید آنها را جایگزین داروهای پزشکی کرد. در نهایت، اگر برفک ظرف چند هفته با درمان از بین نرفت یا اگر دوباره عود کرد، حتماً به پزشک مراجعه کنید و سر خود تصمیم نگیرید.
بیشتر بخوانید: برفک دهان در نوزادان، راهکار
پیشگیری از برفک دهان در نوزادان
برخی از اقداماتی که میتوانید برای جلوگیری از ابتلای نوزاد خود به برفک دهان انجام دهید، عبارتند از:
- دستهای کودک خود را مرتب بشویید؛ به خصوص اگر او شست یا انگشتانش را میمکد. دستهای خودتان را نیز اغلب بشویید.
- پستانک، نوک شیشه شیر و هر چیز دیگری که در دهان کودک شما میرود را به طور مرتب استریل کنید.
- هر حوله یا لباسی که ممکن است با مخمر تماس داشته باشد را مرتب با آب داغ بشویید.
- اگر از پمپ سینه استفاده میکنید، مطمئن شوید که تمام قسمتهایی که با سینههایتان تماس دارند، پس از هر بار استفاده استریل شوند.
- شیر مادر را تا قبل از مصرف در یخچال نگهداری کنید تا از رشد مخمر جلوگیری شود.
- سینههایتان را خشک نگه دارید و پدهای شیردهی یکبار مصرف خود را مکرراً تعویض کنید. علاوه بر این، همیشه سوتینهای تمیز بپوشید.
بیشتر بخوانید: برفک دهان نوزاد، راه های جلوگیری و روش های درمان
شیردهی به نوزاد دارای برفک دهان
برفک دهان میتواند هنگام شیر دادن، هم برای شما و هم برای کودکتان بسیار دردناک باشد. بنابراین در اسرع وقت برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید و یادتان باشد که علائم برفک ممکن است بلافاصله برطرف نشوند. با این حال، بهتر است که در این مدت شیر مادر را قطع نکنید و از روشهای زیر برای تسهیل آن کمک بگیرید:
- زمان شیردهی به نوزاد را کوتاهتر، اما پرتکرار کنید.
- بعد از هر بار شیردهی، نوک سینههای خود را با آب تمیز بشویید و قبل از اینکه دوباره سوتین بپوشید، بگذارید در هوا خشک شوند.
- اگر ترک خوردگیهای نوک سینه، شیردهی مستقیم را بیش از حد دردناک میکند، شیر را بدوشید و آن را در یک فنجان کوچک به کودک خود بدهید.
- با داروهای مسکن بدون نسخه درد را برای خودتان قابل تحمل کنید.
بیشتر بخوانید: برفک دهان نوزاد، آلرژی دارد؟
کلام آخر
برفک دهان نوعی عفونت قارچی است که میتواند در طول شیردهی بین مادر و نوزاد منتقل شود. اصلیترین علت برفک دهان در نوزادان، تماس با مخمر کاندیدا و سیستم ایمنی ضعیف نوزاد است که به این قارچ اجازه رشد کردن میدهد. علائم این بیماری را میتوانید در درد نوزاد هنگام شیر خوردن و ظهور لکههای سفید جستجو کنید. البته نگران نباشید، زیرا با مراجعه به پزشک و درمان مناسب میتوانید نوزاد خود را از شر برفک دهان خلاص کنید.