کتاب متافیزیک بوئتیوس (بحثی در فلسفه و کلام مسیحی) منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، انیکیوس مانلیوس بوئتیوس (۴۸۰ ۵۲۴)، فیلسوف و متکلم مسیحی از پایه‌گذاران تفکر قرون وسطی است.

کتاب متافیزیک بوئتیوس (بحثی در فلسفه و کلام مسیحی) به قلم محمد ایلخانی، استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی نگاشته شده است.

در تفکر فلسفی ایران، بوئتیوس نامی ناآشنا و غریب است، بوئتیوس از متفکرینی است که از یک سو در مرز فرهنگ یونان و فرهنگ رومی و از سوی دیگر در فرهنگ قرون وسطی قرار گرفته است.

وی با اینکه روحانی نبوده، ولی در اندیشه کلامی فلسفی مسیحیت تأثیر بسزایی داشته است تا جایی که وی پایه گذار بسیاری از مفاهیم در مباحث مربوط به مسیح شناسی دانسته می‌شود.

کارشناسان اغلب در بحث ارتباط فلسفی و دینی تا جایی پیش می‌روند که وی را از پایه گذاران دفاع فلسفی از دین و نخستین اسکولاستیک غرب می‌دانند.

وی در بحث وجود و بحث مابعد الطبیعی ترکیبی است از تأثیرات ارسطو و افلاطون و در نهایت در کتاب در تسلای فلسفه، به سوی آشتی عقلانیت و اشراقیت گام برمی دارد و به نوعی با نزدیک شدن به سقراط، سقراط دوم را می‌آفریند، به هر حال بوئتیوس از ریشه‌ها و منابع اصیل غرب به شمار می‌رود.

این کتاب در ۹ فصل سامان یافته است: فصل نخست درباره تفکر یونانی و مسیحی است و فصل دوم به معرفی بوئتیوس و آثارش اختصاص یافته است. در فصل سوم مسئله وجود در نظریات بوئتیوس و در فصل چهارم خداشناسی او بررسی شده است. در فصل اخیر، در بحث تثلیث، بوئتیوس به دنبال اوگوستینوس قدیس کثرت در خداوند، از مقوله رابطه یا نسبت ارسطویی برای بیان تمایز و ارتباط سه شخص الهی تثلیث استفاده می‌کند، که در قرون وسطی به عنوان محور اساسی بحث‌هایی درباره تثلیث می‌شود.

در فصل پنجم مطالب مذکور بررسی می‌شود. در فصل ششم خوانندگان درخواهند یافت که بوئتیوس تا چه اندازه به معیارهای کلام رسمی کلیسا پای بند بود و چه مقدار در شکل دادن آن مؤثر بوده است. در سه فصل بعدی مقولات انسان‌شناسی، مسیح‌شناسی و فلسفه و دین از منظر بوئتیوس بررسی و تحلیل می‌شود.