هنگامیکه بحث پورشهٔ موتور وسط مطرح میشود، کاررا GT خودرویی است که معمولاً به ذهن میآید. هرچند این خودرو یکی از بهترین ساختههای پورشه محسوب میشود اما در تاریخ این برند آلمانی ابرماشین خارقالعادهٔ دیگری هم بنام 911 GT1 Straßenversion وجود دارد. این خودرو اما رابطهٔ مستقیمی با مسابقات اتومبیلرانی دارد و میتوان آنرا محصول اجباری مسابقات دانست!
پس از احیای مسابقات بینالمللی خودروهای اسپرت در اواسط دههٔ 90 میلادی که با نام BPR Global GT Series شناخته میشد و بعدها نام آن به FIA GT Championship تغییر یافت، پورشه علاقهٔ خود برای بازگشت به بالاترین سطح مسابقات خودروهای اسپرت و همینطور توسعهٔ خودرویی برای شرکت در کلاس GT1 مسابقات را اعلام نمود. خودروهای حاضر در این کلاس پیشازاین نسخههای بشدت اصلاحشده از خودروهای جادهای مثل فراری F40 و مکلارن F1 بودند اما پورشه کاملاً متفاوت عمل کرد زیرا بجای اینکه نسخهای مسابقهای از یکی از محصولات جادهای خود را توسعه دهد، اقدام به ساخت یک خودروی مسابقهای کاملاً جدید نمود؛ یعنی برخلاف بسیاری از خودروسازان که محصولات جادهای خود را برای استفاده در پیست تغییر میدادند، پورشه از ابتدا خودروی مسابقهای جدیدی را توسعه داد.
این خودرو که 911 GT1 نام گرفته بود، در سال 1996 معرفی شد. هرچند در این خودروی مسابقهای از نام 911 استفاده شده بود اما اشتراکات بسیار کمی با 911 جادهای آن زمان داشت بهگونهای که در ظاهر فقط چراغهای جلو و عقب آن با 911 مشترک بود. البته شاسی جلویی 911 GT1 متعلق به 911 نسل 993 بود و بخش عقبی شاسی به همراه پیشرانهٔ آن از مدل مسابقهای 962 گرفته شده بود.
911 GT1 اولین مسابقهٔ خود را در رقابتهای BPR Global GT سال 1996 انجام داد و بهراحتی در آن به پیروزی رسید. این ماشین برای اولین بار در مسابقات لمانز همان سال هم حضور پیدا کرد و در کلاس خود به جایگاه اول و دوم و بهطورکلی به مقام دوم و سوم دست یافت. با وجود این موفقیتها، پورشه از این هم بیشتر میخواست و به همین دلیل در پایان فصل 1996، آمادهسازی 911 GT1 را برای فصل 1997 را آغاز کرد. این نسخهٔ جدید که 911 GT1 Evo نام گرفت، تغییراتی را تجربه کرد که یکی از آنها بدنهٔ جدید با چراغهای جلو و عقب متعلق به 911 نسل 996 بود.
از سوی دیگر، در آن زمان قوانین مسابقاتی مثل لمانز خودروسازان را مجبور میکرد از خودروهای مسابقهای خود نسخهای جادهای در تعدادی محدود تولید کنند تا بتوانند در مسابقات حضور یابند. به همین دلیل پورشه هم مجبور به ساخت نسخهٔ جادهای 911 GT1 شد. این نسخه Straßenversion (به معنای Street Version یا نسخهٔ جادهای) نام گرفت و اوایل سال 1996 ساخته شد. طبق قوانین کلاس GT1، از خودروهای مسابقهای باید مجموعاً 25 دستگاه برای استفادهٔ جادهای ساخته میشد تا واجد شرایط شرکت در رقابتها باشند؛ بنابراین در ابتدا دو دستگاه از 911 GT1 Straßenversion با طراحی جلو و عقب مشابه 911 نسل 993 ساخته شد و 20 دستگاه دیگر نیز در سال 1997 با چراغهای 911 نسل 996 تولید شدند.
قوای محرکه
همانطور که در بالا اشاره شد، در 911 GT1 مسابقهای از پیشرانهٔ مدل 962 استفاده شده بود. این موتور یک واحد 3.2 لیتری شش سیلندر تخت توئین توربو با اینترکولر و چهار سوپاپ در هر سیلندر بود و سوخترسانی آن از طریق انژکتورهای Motronic 5.2 بوش صورت میگرفت. این پیشرانه در نسخهٔ مسابقهای حدود 600 اسب بخار قدرت تولید میکرد اما در نسخهٔ جادهای بهمنظور مطابقت با قوانین آلایندگی اروپا، تضعیف شده و خروجی آن به 544 اسب بخار قدرت و 600 نیوتن متر گشتاور کاهش یافت.
برخلاف 911 که از ترکیب سنتی موتور عقب استفاده میکرد، در 911 GT1 پیشرانه بهصورت طولی در میانهٔ خودرو، درست پشت سر راننده نصب شده بود و بنابراین 911 GT1 Straßenversion را میتوان اولین و تنها 911 جادهای موتور وسط ساخت پورشه دانست. نیروی موتور هم توسط یک گیربکس شش سرعتهٔ دستی سکوئنشال به چرخهای عقب انتقال پیدا میکرد.
ویژگیهای برجسته
911 GT1 Straßenversion به معنای واقعی کلمه یک خودروی مسابقهای جادهای بود ولی بااینحال همانطور که از نامش مشخص است، برای استفاده در جادهها تنظیم شده بود. در نسخهٔ جادهای این خودرو ارتفاع از سطح زمین افزایش یافته، سیستم تعلیق نرمتر شده و در ضرایب دندههای گیربکس هم تغییراتی ایجاد شده بود تا کاربردیتر گردد. علاوه بر این، پیشرانه تنظیم ملایمتری پیدا کرده بود و دیسکهای ترمز کربن سرامیکی هم با نمونههای فولادی جایگزین شدند.
همهٔ این تغییرات موجب شد بود رانندگی با 911 GT1 آسانتر شود ولی بااینحال همچنان خوی مسابقهای خود را حفظ کرده بود. از سوی دیگر، چون کابین خودروهای مسابقهای هرگز راحت و لذتبخش نیست، پورشه در داخل 911 GT1 Straßenversion نیز ویژگیهای لوکسی مثل صندلیهای اسپرت روکشدار و کفپوش را ارائه کرده بود تا راحتی راننده افزایش پیدا کند. علاوه بر این، برای این نسخه داشبورد جدیدی از 911 نسل 993 هم قرض گرفته شد.
عملکرد
هرچند پیشرانهٔ 911 GT1 مسابقهای برای استفاده در نسخهٔ جادهای تضعیف شده بود اما بااینحال،911 GT1 Straßenversion هنوز هم خودروی بسیار توانمندی بود بهگونهای که در آزمایشهای رسمی ظرف 3.9 ثانیه از صفر به سرعت صد کیلومتر بر ساعت رسید و توانست به حداکثر سرعت 308 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند. هرچند شاید این اعداد در مقایسه با ابرماشینهای امروزی مثل 918 چندان چشمگیر نباشند اما باید توجه داشت که این خودرو متعلق به بیش از دو دهه پیش است. البته بخشی از این عملکرد فوقالعادهٔ 911 GT1 Straßenversion به خاطر وزن بسیار پایین 1150 کیلوگرمی آن بود که برای چنین ابرماشینی رقم خیرهکنندهای است.
خاتمهٔ تولید
از 911 GT1 Straßenversion بین سالهای 1996 تا 1998 مجموعاً تعداد 25 دستگاه ساخته شد که فقط 20 دستگاه از آنها برای فروش ارائه شدند و با قیمت بسیار گران 912 هزار دلار فروخته شدند. این در حالی است که برخلاف کاررا GT، پورشه هیچ تبلیغی برای فروش 911 GT1 Straßenversion نکرد. امروزه نیز این ابرماشین پورشه به دلیل تولید بسیار محدود، به خودرویی خاص و ارزشمند تبدیل شده است بهگونهای که در حراجیها با قیمتهای بیش از یک میلیون دلار خریدوفروش میشود.
چرا تکرارنشدنی است؟
911 GT1 Straßenversion ویژگیهای منحصربهفرد بسیار زیادی دارد که هرکدام میتوانند پاسخ این سؤال باشند. این تنها 911 تولیدی موتور وسطی است که توسط پورشه ساخته شده است و تنها پورشهای است که بهطور مستقیم از پیست به خیابانها آمده است. مالکین 911 GT1 Straßenversion میتوانند لذت رانندگی با یک پورشهٔ مسابقهای را در جادههای معمولی تجربه کنند. این ویژگیها بعدازاین هیچگاه در دیگر محصولات پورشه حتی هایپرکارهای کاررا GT و 918 وجود نداشتند. 911 GT1 Straßenversion شاید بهاندازهٔ فراری F40 جذاب و بهاندازهٔ مکلارن F1 سریع نباشد اما از هر نظر منحصربهفردتر از آنها است.
مشخصات فنی
Porsche 911 GT1 Straßenversion | |
معرفی | 1996 |
خاتمهٔ تولید | 1998 |
ترکیب | موتور وسط |
پیشرانه | 3.2 لیتری H6 توئین توربو |
قدرت | 544 اسب بخار |
گشتاور | 600 نیوتن متر |
گیربکس | 6 سرعته دستی سکوئنشال |
محور محرک | عقب |
شتاب صفرتاصد | 3.9 ثانیه |
حداکثر سرعت | 3.8 کیلومتر/ساعت |
مصرف سوخت | – |
وزن | 1150 کیلوگرم |
طول | 4,890 میلیمتر |
فاصلهٔ محوری | – |
ظرفیت سرنشین | 2 نفر |