چند صد سنگ مستطیلی شکل در عرض یک متر در دو متر و به ارتفاع یک متر هم قدمت با دوره ساسانیان به شکل کاملا مشابه و یک اندازه برش داده شده و به شکل اسرارآمیزی در منطقه ای مرتفع رها شده اند.

نه حکومتی بزرگ و تاریخی در این منطقه قرار داشته و نه اسنادی درباره تاریخ و چگونگی استفاده از این سنگها وجود دارد پس داستان چیست؟

آنقدر عجیب است که شاهدان آن را به یاد سنگ های اسرارآمیز کارناک در روستای فرانسوی کارناک می اندازد که احتمالا بین سالهای 3300 و 4500 قبل از میلاد نصب شده اند و هنوز هم نظریات متفاوتی درباره این 300 سنگ بزرگ وجود دارد؛ برخی ها می گویند این سنگ ها در جهت ستارگان قرار داده شده اند و برخی ها هم معتقد این سنگ ها وسیله ای برای زلزله نگاری بوده اند.

محلی ها اما نظری متفاوت دارند و وجود این سنگ تراشه ها را به داستان فرهاد و شیرین نسبت می دهند؛ کارشناسان میراث هم می گویند یا این سنگ ها برای معبد آناهیتا در کنگاور کرمانشاه مورد استفاده قرار گرفته اند و یا اینکه برای همدان که زمانی پایتخت هخامنشیان بوده است، در این منطقه دپو شده اند.

ابعاد این منطقه که در حدود 300 الی 400 مترمربع است در حدود 40 کیلومتر از شرق شهر قروه و در بالای کوهی که مشرف به روستای داشبلاغ است قرار دارد و در اصطلاح محلی به «فراتاش» معروف شده و در کتب و منابع نیز به نام «فرهاد تاش» آمده است.

اقبال عزیزی، کارشناس اداره کل میراث فرهنگی استان کردستان از پنهان ماندن داستان اسرار آمیز منطقه فرهاد تاش گفته و اما آثار سنگ تراشی منطقه فرهادتاش را بی شباهت با تخت سلیمان ندانسته است.

در سبک معماری زمان هخامنشیان و حتی قبل از آن، سنگ ها را از کوه هایی که مناسب بودند برش می دادند، سپس به مکان هایی که می خواستند بناهای تاریخی و یا مذهبی را احداث کنند، حمل می کردند.

و جالبتر نحوه ساخت این سنگ ها با قالبهای یکسان بوده است؛ آنان با ایجاد شیارهایی در سنگ ها، چوب هایی در داخل شیارها تعبیه کرده و با کوبیدن چوب در سوراخ های ایجاد کرده، کانال هایی ایجاد و سپس، به دنبال آن کانال ها را از آب پر می کرده اند که بر اثر آن چوب ها باد کرده و موجب ایجاد ترک در سنگ می شده است.

این کارشناس میراث اضافه کرده، کار بررسی باستان شناسی بخشی از شهر قروه در سال 82 انجام شده که در این پروژه، تیم باستان شناسی آثار تاریخی را نیز در منطقه فرهادتاش این شهر مورد بررسی قرار داده اند.

عجیب بودن داستان از اینجاست که در شهر قروه، بنای بزرگ مذهبی یا حکومتی وجود نداشته که این سنگ ها برای آن مورد استفاده قرار گرفته باشند و بنابراین این پرسش مطرح می شود که این سنگ ها برای چه مکانی مورد استفاده قرار گرفته اند؟

کارشناس میراث قروه معتقد است که برای پی بردن به این راز به همکاری بین استانی نیاز است. آنان حتی با میراث همدان که در نزدیکی این منطقه قرار دارد مکاتبه کردند اما جوابی دریافت نکردند.

او همچنین گفته است، تعدادی از سنگ ها در این منطقه دپو شده و انتقال نشده اند که نشان دهنده ایجاد وقفه در کار بوده است، یا اینکه سنگ دیگری را برای پروژه خود پیدا کرده اند و یا احیانا حاکمی که این طرح را درنظر داشته از دنیا رفته و کار انجام نشده است. علاوه بر آن محل سکونت سنگ تراش ها نیز مشخص نیست و احتمال دارد به صورت فصلی در آنجا کار کرده باشند.

به گفته عزیزی در افسانه هایی که در این منطقه وجود دارد، سنگ تراشه ها به مسئله فرهاد و شیرین نسبت داده شده در صورتی که این مسئله برای این منطقه صدق نمی کند.

وی همچنین به غاری که در نزدیکی این منطقه قرار دارد نیز اشاره و اضافه کرد، این غار یک غار طبیعی بوده که حاصل جریان های آبرفتی در سنگ های آهکی است و قدمت تاریخی نداشته و به قضیه فرهادتاش نیز ارتباطی ندارد.

اما این سنگ ها با زیبایی اسرار آمیزشان چرا تا این اندازه ناشناخته مانده و گردشگران کمتر از آن بازدید کرده اند؟ کارشناس میراث فرهنگی کردستان می گوید، این منطقه مرتفع و ناشناخته است، دارای امکانات تفریحی نیست و بنابراین برای گردشگری مورد استفاده قرار نگرفته است با این وجود بیشتر علاقه مندان به آثار تاریخی از آن بازدید می کنند که امید است با ایجاد زیرساخت های لازم این موضوع نیز مورد توجه قرار گیرد.

آوات مکاری، رئیس گروه توسعه گردشگری میراث فرهنگی کردستان نیز با اشاره به اینکه منابع زیادی از قدمت تاریخی منطقه فرهادتاش در دسترس نیست، به خبرنگار ایسنا گفته احتمال دارد از لحاظ تاریخی با توجه به مستندات موجود، قدمت منطقه فرهادتاش به دوره ساسانیان برگردد، چون آثار دیگری هم از دوره ساسانیان در شهر قروه وجود دارد.

مردم افسانه شیرین و فرهاد را برای این سنگ ها نقل می کنند اما احتمال دیگری که وجود دارد این است که از سنگ های این منطقه برای معبد آناهیتا در کنگاور کرمانشاه استفاده کرده اند.

وی تاکید کرده که اگر زیرساخت های لازم در این منطقه فراهم شود، می تواند انگیزه خوبی برای گردشگران ایجاد کند تا به این منطقه سفر کنند.

کارشناس گردشگری میراث فرهنگی کردستان خاطرنشان کرد: در نزدیکی منطقه فرهادتاش، سراب قروه، منطقه حفاظت شده بدر و پریشان و چشمه آب گرم باباگرگر وجود دارد که می تواند به مانند یک پکیج گردشگری عمل کند اما به شرط اینکه زیرساخت های لازم در این منطقه ایجاد شود و مردم نیز خودشان پای کار باشند.

« دنیای سفر » این نوشته را از « ایسنا » آورده است. واکاوی، پی گیری، نگارش و آفرینش، شایسته سپاسگزاری است.