حج در افغانستان؛ از مشکلات سفر تا ولیمه‌های رنگارنگ

به گزارش ایکنا؛ مردم کشور افغانستان نیز مانند بسیاری از مردم مسلمان جهان شور و هیجان ویژه‌ای برای رفتن به حج دارند و همه ساله تعدادی از شهروندان این کشور عازم این سفر معنوی می‌شوند.

در فرهنگ کشور افغانستان، اقداماتی پیش از رفتن به سفر حج همانند آنچه در ایران صورت می‌گیرد، انجام می‌شود که از آن جمله می‌توان به حلالیت‌طلبی از اطرافیان و افرادی که حقی بر گردن حاجی دارند یاد کرد. دومین اقدام در این رابطه تصحیح حمد و سوره حجاج است و اینکه اعمال عبادی حج به آنان آموزش داده می‌شود.

در کنار این اقدامات، خداحافظی با دوستان، اقوام و آشنایان و پرسیدن احوال بستگان و تلاش برای رفع کدورت و آشتی کردن با کسانی که مشکلاتی با آن‌ها دارند را می‌توان از دیگر اقدامات برشمرد.

در کنار همه شور و شوقی که در ایام حج ابراهیمی در کشورهای مختلف ایجاد می‌شود، می‌توان به سختی‌های رفتن به حج در کشور افغانستان اشاره کرد که یکی از این سختی‌ها به ضعف اقتصادی مردم این کشور باز می‌گردد.

اگر کسی قصد رفتن به حج را داشته باشد، از دید مردم افغانستان افتخار بزرگی را کسب کرده است و اگر در منطقه یا روستایی چنین اتفاقی بیفتد، شور و هیجان بسیاری از سوی مردم آنجا بروز می‌کند.

توراهی

مردم افغانستان به کسی که حج می‌رود کمک مالی می‌کنند که به آن «خرج سفر یا توراهی» اطلاق می‌شود. البته یادآوری این نکته نیز حائز اهمیت است که نظم و انضباط در کاروان‌هایی که از این کشور به عربستان می‌روند، چندان مناسب نیست و کیفیت خدماتی که ارائه می‌شود نیز پایین است. گاه دیده می‌شود که مردم هدایایی مانند گوسفند،‌ بز، روغن یا پول برای کسی که می‌خواهد به سفر حج برود اهدا می‌کنند و هر کس آنچه که در توان دارد انجام می‌دهد.

معمولاً هتل‌هایی که به این منظور برای حجاج در نظر گرفته می‌شود،‌ هتل‌های درجه 4 و 5 هستند. خدمات حمل و نقل و سرویس غذادهی نیز ضعیف است. با این حال مردم این کشور نسبت به مردم ایران مدت زمان بیشتری را در عربستان می‌مانند که این زمان به 45 روز می‌رسد؛ این در حالی است که برای زائران ایرانی تعداد روزهایی که برای استقرار در عربستان در نظر گرفته شده،‌ 30 روز است.

برنامه‌های کاروان

مردم افغانستان در سفر حج، خود آشپزی می‌کنند. کاروان‌ها برنامه خاصی برای حجاج ندارند، در حالی که در کاروان‌های ایرانیان این موضوع به صورت ویژه مورد توجه قرار می‌گیرد و بازدید از مساجد و اماکن مقدسه و انجام اعمال عبادی مثل ختم صلوات و قرآن و... انجام می‌شود. همچنین کاروان‌های ایرانی برنامه‌های منظمی در شب‌های جمعه و برگزاری دعای کمیل دارند که متأسفانه چنین فعالیت‌هایی در کاروان افغانستانی‌ها دیده نمی‌شود.

البته کاروان‌های افغانستان دارای روحانی است، ولی هر یک از حجاج باید اقدام به برنامه‌ریزی برای خود کند. به نوعی می‌توان گفت حجاج افغانستانی آتش به اختیار هستند. تعداد افراد هر کاروان زیاد است و روحانی کاروان فرصت آن را پیدا نمی‌کند که به فعالیت‌های همه اعضای کاروان برسد.

گاه دیده می‌شود که حجاج به صورت گروهی برای انجام فعالیت‌های خود به اماکن مختلف می‌روند. کاروان‌ها برنامه‌محور نیستند و آن‌ها تلاش می‌کنند که در برگزاری کلاس‌های اعتقادی و برنامه‌های دینی و مذهبی با ایرانیان هماهنگ باشند. البته ختم قرآن یکی از برنامه‌هایی است که معمولاً حجاج برای خود در نظر می‌گیرند. همچنین انجام حج عمره به نیابت از جامانده‌ها، درگذشتگان و سفارش شدگان،‌ انجام طواف برای آنان و اقامه نماز از این جمله به شمار می‌رود.

یکی از نکاتی که درباره مردم افغانستان در حج مورد توجه است،‌ استفاده از شهروندان اهل تسنن این کشور در اداره اماکن متبرکه در عربستان است. اکثر نگهبانان قبرستان بقیع و ناهیان از منکر اهل افغانستان هستند.

ولیمه‌های رنگارنگ

پس از آن که حجاج از سفر حج به کشور باز می‌گردند، همانند ایران با استقبال اقوام، خانواده و دوستان مواجه می‌شوند. اینکه خانواده‌ای حاجی داشته باشد، اهمیت بسیاری در افغانستان دارد و خانواده وی تلاش می‌کنند که ولیمه‌ای با کیفیت بسیار عالی به دیگران ارائه دهند و گاهی حتی برای این منظور قرض هم می‌کنند.

مردم بعد از آمدن حاجیان به دیدن آنان می‌روند و سر راه حاجیان گاو و گوسفند می‌کشند. مردم افغانستان تلاش می‌کنند ولو با گرفتن قرض از دیگران،‌ دست خالی نزد حاجیان نروند. حجاج هم به کسانی که برای دیدن آن‌ها آمده‌اند سوغات می‌برند.

گزارش از آزاده غلامی

انتهای پیام