هیچ جریان مُدسازی در کشور وجود ندارد
منبع خبر /
فرهنگی و هنری /
07-07-1398
مهدی محمودی، رئیس انجمن موسسات مد و لباس کشور معتقد است، هیچگونه جریانسازی اصولی مُد در کشور وجود ندارد.
با توجه به اینکه نهادها و سازمانهای متولی در امور فرهنگی در حال انجام پروژهها، برنامهها، کنگرهها و فرهنگسازی هستند اما دیده میشود که با دغدغههای سوژههای طبقه متوسط شهری در کشور همخوانی ندارد و سوژههای اجتماعی به دنبال دغدغههای فرهنگی و ارزشی خاص خودشان هستند و در اینجا گسستی ایجاد شده است از همینرو میبینیم که الگوهای ارائه شده از سوی برخی نهادها و سازمانها از سوی مردم قابل تایید و تبعیت نیست یا تاثیر عینی آن الگوها را شاهد نیستیم، دیدگاه شما درباره این پیشفرض چیست؟
در درجه اول باید به این موضوع اشاره کنم که ما نهادهای برگزارکننده رویدادهای مد و لباس کم داریم غیر از نهادهای حاکمیتی مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که او هم تنها یک جشنواره بینالملی مدولباس فجر برگزار میکند، البته بعضی اوقات هم آموزش و پرورش رویدادی به عنوان پوشاک مدارس دارند که باز هم میبینیم جشنوارهها در این حوزه بسیار کم هستند. اما مسئله مهم تعداد رویدادهای برگزار کننده مدولباس زیاد هستند یعنی گاهی اوقات دیدهایم در سال بیش از ۱۰۰ تا رویداد داریم که مزونهای مختلف جمع شدند و آن نمایشگاه را برپا کردند ولی متاسفانه ماهیت این رویدادها از مُدسازی خارج شده است و بیشتر ماهیت اقتصادی برای برگزارکننده و شرکتکنندگان دارد.
منظور از ماهیت اقتصادی یعنی چه، پس بٌعد فرهنگی در اینجا مغفول مانده است؟
یعنی آن برگزارکننده رویدادی را به مرحله اجرا میرساند مهمانی یا افتتاحیه آن رویداد را در هتل لوکس و منطقه خوب میگیرد و بعد از لحاظ مالی هزینهها را از مزونداران دریافت میکند. آن طراح یا به نوعی مزوندار زمانیکه در آن رویداد شرکت میکند تمام تلاشش این است که محصولش را به فروش برساند نه اینکه به دنبال مُدسازی باشد.
علت اینکه ما محصولات جشنوارهها و نمایشگاههای مختلف را در سطح جامعه نمیبینیم در این است که برای طراحی، تولید و ... زحمت میکشیم، سمینار و کارگاههای فروش را برگزار میکنیم ولی بر روی جریان مُدسازی کاری نمیکنیم. جریان مُدسازی بسیار متفاوت است و باید با دانش و علم مناسب و خاصی پیاده شود، جریان مُدسازی با برگزاری رویداد رخ نمیدهد. بله در دنیا تمام مُدها از کانال رویدادها معرفی میشود مثلا یک برند کالکشن جدید عرضه میکند و این مجموعه جدید را در قالب رویداد اجتماعی ـ فرهنگی به همه عرضه میکند قطعا این برند یا مجموعه قابلیت مُدسازی را دارد زیرا در دوران برگزاری این رویداد، بیش از ۲۰ تا رسانه و شبکههای مجازی به شکل کامل آن را پوشش میدهند. پوشش دادن هم به معنی این است که همه در دنیا با آن طرح آشنا میشوند و میبینند، به این مُدسازی میگویند. موفقیت آنها در معرفی طراحی مد و لباس در کنار برنامهسازی و تبلیغات معنا میکنند. اگر ما بتوانیم جریان برگزاری رویدادها را تبدیل به جریان دیدهشدن کنیم، مُدسازی اتفاق میافتد و بعد میتوانیم تاثیر آن را در سطح جامعه و نوع پوشش مردم ببینیم. تا وقتی که نگرش در حوزه مد و لباس تنها بنگاه اقتصادی باشد که فقط برای مجری یا شرکتکنندگان در آن رویداد الزاما تولید ثروت میکند، نمیتوانیم تاثیرش را در جامعه ببنیم.
موضوع مهم دیگر این که، در حوزه مد و لباس ورود دولت، حاکمیت، سازمانها، نهادهای عمومی و دولتی به آن ممنوع است هی به مردم بگوییم «این را بپوش» یا «آن را نپوش»! مردم آن پوشاک را انتخاب نمیکنند زیرا حوزه مد و لباس از بازار شکل میگیرد، البته درست است که در این زمینه مُدسازی است ولی حاکمیت در این دنیای بزرگ در هیچجای جهان نتوانسته مُدسازی انجام دهد. در ایران هم همینگونه است.
به اعتقاد من، وظیفه حاکمیتها نبایدها است نه بایدها! یعنی حاکمیت در بخش قانونگذاری میتواند بگوید بر فرض مثال یکسری از کارها و فعالیتها را انجام دهید و یکسری از مسائل و کارها را فاکتور بگیرید و انجام ندهید نه اینکه بگوید که فلان پوشاک را به این شکل و شمایل طراحی نکنید، ببینید این خیلی تفاوت دارد. البته در ایران هم حاکمیت در حوزه طراحی ورود پیدا نکرده و تنها حوزهاش برگزاری جشنواره بینالمللی مد و لباس فجر است که واقعا برگزاری آن در کشور لازم است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این رویداد را اجرا میکند، به نظر من ورود دیگر دستگاهها و سازمانها به این حیطه اصلا به صلاح جامعه نیست و نباید ورود کنند.
شما اشاره کردید که برگزاری جشنوارهها در کشور الزامی است، این درسته اما جشنواره یا رویدادی که هیچ کارکرد و کاربردی برای مردم ندارد، حتی این نوع جشنوارهها را نمیشناسند و دنبالش نمیکنند و حتی گاهگداری میبینیم که با آن زاویه دارند و این همان گسستی است که میان مردم و متولیان و مسئولان و برگزارکنندگان جشنوارهها است، چه لزومی دارد که با همان سیاستهای قبلی ادامهدار باشد؟
خب آن جشنوارهها یا رویدادهایی که بهصورت خصوصی برگزار میشود، ممکن است برای خیلی از افراد خوشایند نباشد! مثل اینکه شخصی به عنوان تولیدکننده یا طراح، محصولی را عرضه میکند که هزار نفر آن را میپسندند و ۲۰۰ نفر هم نمیپسندند! ما نمیتوایم به تولیدکننده خصوصی بگوییم که برگزار نکنند و در این زمینه ورود نکنند.
منظور من رویدادها، نمایشگاه و جشنوارههای خصوصی نیستند، مقصودم همان جشنوارههای دولتی است!
به اعتقاد من، نهادهای دولتی و حاکمیتی اصلا نباید در این زمینه ورود پیدا کنند، به نظر من تنها یک رویداد باید به وسیله دولت برگزار شود که هم تاثیرگذاری بهتر داشته باشد هم مردم آن را دنبال کنند که مثلا در بخش فرهنگی ـ هنری در حوزه سینما شاهد این امر هستیم. در حوزه مد و لباس هم جشنواره بینالمللی مد و لباس فجر را داریم که باید در اثرگذاری جشنواره تلاش کنیم. اما ورود سازمانهای دیگر اصلا درست نیست. مثلا در دورانی سازمان فرهنگی هنری شهرداری رویدادی را در حوزه مد و لباس برگزار کرد یا سازمان فلان و... که کار درستی نیست، این نوع نهادها و سازمانها نباید ورود پیدا کنند و هر چهقدر ورود داشته باشند باعث حاکمیتی کردن حوزه مد و لباس خواهد شد که این خودش آفت است. ما در سال فقط باید یک رویداد مهم در حوزه مد و لباس داشته باشیم.
به اعتقاد من، نهادهای دولتی و حاکمیتی اصلا نباید در این زمینه ورود پیدا کنند، به نظر من تنها یک رویداد باید به وسیله دولت برگزار شود که هم تاثیرگذاری بهتر داشته باشد هم مردم آن را دنبال کنند که مثلا در بخش فرهنگی ـ هنری در حوزه سینما شاهد این امر هستیم. در حوزه مد و لباس هم جشنواره بینالمللی مد و لباس فجر را داریم که باید در اثرگذاری جشنواره تلاش کنیم. اما ورود سازمانهای دیگر اصلا درست نیست. مثلا در دورانی سازمان فرهنگی هنری شهرداری رویدادی را در حوزه مد و لباس برگزار کرد یا سازمان فلان و... که کار درستی نیست، این نوع نهادها و سازمانها نباید ورود پیدا کنند و هر چهقدر ورود داشته باشند باعث حاکمیتی کردن حوزه مد و لباس خواهد شد که این خودش آفت است. ما در سال فقط باید یک رویداد مهم در حوزه مد و لباس داشته باشیم.
البته مسئله مهم در کنار برگزاری جشنوارهها و رویدادها، ذائقهسازی است که ما بسیار کم شاهد این امر هستیم! البته معمولا تولیدکنندهها یا طراحان در زمینه ذائقهشناسی ورود پیدا کردند و براساس ذائقه مردم و مخاطبانشان طرحی را در بازار عرضه میکنند یا معمولا در انتظار ذائقه مخاطبانشان هستند و میبینند که آنان چه طرحی را از فضای مجازی یا ژورنالهای خارجی میپسندند و بعد آن را ارائه میدهند در حالیکه ما ندیدم یک نوع ذائقهسازی درست و مناسب در حوزه مُد ایرانی داشته باشیم و بتوانیم در ذائقه مخاطب تغییری ایجاد کنیم؟!
ببینید من ذائقهسازی را با همان کلمه مُدسازی معادلهسازی و بیان کردم، مُدسازی در تمام دنیا یک روش مخصوص به خودش را دارد. باید ببینیم اول چه کسی مُد را میسازد! در دنیا رسانهها مُد میسازند، شبکههای مجازی، سلبریتیها، برندها، فیمسها مُد میسازند پس در درجه اول باید در جریان مُدسازی کار کنیم. یک مجموعه لباسی که خیلی خوب طراحی شده است باید میلیونها نفر آن را ببینند تا مُدسازی شود که متاسفانه ما در زمینه مُدسازی کاری انجام ندادیم و تمام فعالیتهایی که در حوزه مد و لباس انجام دادیم تبدیل به کارهای کوچک اقتصادی شده است که مخاطب دو یا ۳ هزارنفری دارد و توسعه پیدا نکرده است.