آمار واقعی رشد صنعت بیمه کدام است؟
* حسین بردبار
رئیس کل بیمه مرکزی هفته گذشته در گفتوگویی که در روزنامه ایران منتشر شد، آمار امیدوارکننده ای از رشد صنعت بیمه را مطرح کرد که جای تامل دارد، از جمله این که حق بیمه تولیدی صنعت بیمه در ابتدای دولت یازدهم معادل 6/131 هزارمیلیارد ریال بود که در پایان سال ۹۷ به رقم 5/434 هزارمیلیارد ریال رسیده و رشد 3.3 برابری را طی این سال ها به صورت ناخالص نشان می دهد.(البته این رقم در روزنامه ایران به اشتباه 30.3 درصد منتشر شده بود که رقم درست آن به درصد معادل 330 درصد می شود) همچنین به گفته دکتر سلیمانی نرخ رشد صنعت بیمه نیز از 2/23 درصد در اولین سال فعالیت دولت یازدهم به ۲۹ درصد در پایان سال ۱۳۹۷ افزایش یافته است.در همین خصوص حق بیمه سرانه که حاصل تقسیم حق بیمه تولیدی صنعت بیمه بر جمعیت کل کشور است، در ابتدای دولت یازدهم 7/1 میلیون ریال بوده که در انتهای سال ۱۳۹۷ به 3/5 میلیون ریال رسیده است.
همچنین درادامه این گفت وگو درخصوص وضعیت ضریب نفوذ بیمه نیز آمده است : «مسئله افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور از برنامه هایی بود که با جدیت دنبال شد و خوشبختانه با جهش قابل توجهی نیز همراه بود. به طوری که ضریب نفوذ بیمه در کشور از 9/1 درصد در ابتدای فعالیت دولت یازدهم به 4/2 درصد تا انتهای سال دوم فعالیت دولت دوازدهم افزایش یافته است. در همین بازه زمانی سهم بیمه زندگی از کل پرتفوی حق بیمه تولیدی در صنعت بیمه از 8/7 درصد به 4/14 درصد رسید.»
این آمارها گرچه امیدوارکننده است و نشان می دهد تلاش دشمنان در تحریم صنعت بیمه کشورمان ناکام مانده است، اما به دلیل نوسانات تورمی و کاهش ارزش پول ملی گویای همه واقعیت ها نیست، مثلا طبق آمارهای مطرح شده توسط رئیس کل بیمه مرکزی، حق بیمه تولیدی در صنعت طی سال های 92 تا 97 بیش از 3.3 برابر شده است ، درحالی که اگر بخواهیم تفاوت قدرت خرید یا میزان کاهش ارزش پول ملی طی این سال ها را نیز محاسبه کنیم احتمال دارد رشدی را در این بخش متصور نشویم. مثلا باید مشخص شود قدرت خرید واقعی 131 هزار میلیارد تومان حق بیمه تولیدی درسال 92 چه نسبتی با قدرت خرید رقم حق بیمه تولیدی درپایان سال 97 یعنی 434 هزارمیلیارد تومان دارد.البته اعلام رقم واقعی رشد محقق شده در صنعت بیمه براساس قدرت برابری خرید نیازمند محاسبات دقیق تری است اما با نگاهی به تغییرات در نرخ برابری ریال با بسیاری از ارزهای معتبر دنیا می توان به این نتیجه رسید که ارزش ریال نیز طی همین مدت بیش از سه برابر ضعیف شده است، پس درواقع ازنظر میزان حق بیمه تولیدی طی این مدت رشد واقعی اتفاق نیفتاده است اما در آمار مربوط به ضریب نفوذ وضعیت اندکی تفاوت دارد، چرا که درمحاسبه ضریب نفوذ بیمه شاخص دیگری هم دخیل است، ضریب نفوذ درواقع حاصل اعلام تقسیم حق بیمه تولیدی بر تولید ناخالص داخلی به درصد است و ازآن جا که هردو رقم در یک زمان با پول ملی محاسبه می شوند، میزان رشد ضریب نفوذ، نمود واقعی تری از رشد در صنعت بیمه را نشان می دهد که البته این رقم به گفته رئیس کل بیمه مرکزی از 1.9 درصد در سال 92 به 2.4 درصد در انتهای سال 97 رسیده است و افزایشی معادل پنج دهم واحد درصد را نشان می دهد.