اوراسیا کارآمدترین ساختار فراملی غیرامنیتی در حوزه شوروی سابق است

«مجتبی دمیرچی‌لو» عصر امروز دوشنبه در نشست تخصصی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که در موسسه ایراس برگزار شد، افزود: اتحادیه اقتصادی اوراسیا یک سازمان بین‌المللی و بین‌الدولی برای همگرایی اقتصادی منطقه‌ای است. این سازمان براساس معاهده تاسیس شده و دارای مسئولیت و شخصیت بین‌المللی است و می‌تواند طرف مقابل کشورها باشد.
وی با بیان اینکه هدف اتحادیه اقتصادی اوراسیا توسعه اقتصادی اعضا از طریق اقدامات مشترک برای جابه جایی کالا، خدمات و سرمایه در حوزه جغرافیایی اوراسیا است، اظهار داشت: این اتحادیه از ابتدای سال ۲۰۱۵ شروع به کار کرده است. حجم مبادلات تجاری، ۹۰۰ میلیارد دلار مبادله با دنیا و ۳۸ میلیارد دلار مبادله در میان اعضا است. این اتحادیه چهار رکن دارد که شورای عالی، عالی‌ترین رکن است که سالیانه تشکیل شده و راهبردها را مشخص می کند.
سفیر پیشین ایران در قزاقستان و گرجستان با بیان این که ساختار اتحادیه اقتصادی اوراسیا شبیه به اتحادیه اروپاست، گفت: الگوی اوراسیا اتحادیه اروپا است با این تفاوت که اتحادیه اقتصادی اوراسیا، چندان وارد مباحث سیاسی نمی‌شود.
دمیرچی‌لو با بیان اینکه نظربایف در سال ۱۹۹۴ در سفر به مسکو ایده تشکیل این اتحادیه را مطرح کرد و قزاقستان، روسیه و بلاروس پیگیر تشکیل آن شدند، تصریح کرد: سال‌ها انواع همکاری بررسی و اسناد همکاری میان اعضا مبادله شده است.
وی با بیان اینکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا علاوه بر اعضا با کشورها و نهادهای دیگر رابطه برقرار کرده است، خاطرنشان کرد: علاوه بر ایران که موافقتامه تجارت آزاد را به صورت موقت امضا کرده است، ویتنام، سنگاپور، چین و صربستان هم قراردادهایی با اوراسیا امضا کرده و تعدادی از کشورها در حال مذاکره هستند.
به گفته این کارشناس مسائل آسیای میانه این اتحادیه در سال ۲۰۱۸ مولداوی را به عنوان عضو ناظر پذیرفته است ضمن اینکه این اتحادیه با آ. سه. آن، سی. آی. اس، بانک توسعه اوراسیا و... همکاری دارد.
وی خاطرنشان کرد: این اتحادیه با اتحادیه اروپا در حال گفت‌وگو بود ولی بحران اوکراین گفت‌وگوها را متوقف کرد.
رئیس میز روسیه وزارت امور خارجه افزود: از جمله همکاری‌های مهم اتحادیه اقتصادی اوراسیا همکاری با چین در قالب برنامه یک جاده، یک کمربند است.
دمیرچی‌لو با تاکید بر اینکه اتحادیه اقتصادی اوراسیا کارآمدترین ساختار فراملی غیرامنیتی در حوزه شوروی سابق است، ابراز داشت: اسناد لازم برای همکاری امضا شده است و فضای لازم برای چهار هدف آزادی جابه جایی کالا، خدمات، نیروی کار و سرمایه، بهبود فضای کار فراهم شده و قوانین گمرک، مالیاتی و ...‌. اجرایی شده است.
وی با بیان اینکه روند کاری اتحادیه اقتصادی اوراسیا هرچند کم اما رو به گسترش است، بیان کرد: کشورهای عضو دنبال تعهدات حداقلی بوده و زیر بار تعهدات بیشتر نمی‌روند. حتی در بحث ارز واحد که اتحادیه اقتصادی به آن نیاز دارد زمانی که مسکو آن را مطرح کرد، بقیه کشورها موافقت نکردند.
دمیرچیلو گفت: بعد از تحریم روسیه، مسکو به دنبال اقدامات تقابلی از طریق اتحادیه اقتصادی اوراسیا بود که بلاروس و قزاقستان در مقابل این خواسته مقاومت کردند.
این کارشناس ارشد مسائل اوراسیا اضافه کرد: روسیه را می‌توان موتور محرک ایجاد و پیش‌برنده اتحادیه اقتصادی اوراسیا دانست که به خاطر تفاوت میان کشورها و اعضاست.
وی با بیان اینکه انگیزه روسیه از اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سیاسی است، یادآور شد: آنها به دنبال ایجاد بلوک قدرت در نظام جهانی در دنیای چند قطبی و مدیریت حوزه پیرامونی هستند در حالی که انگیزه بلاروس، دسترسی به منابع مالی و انرژی روسیه است.
دمیرچیلو اضافه کرد: از سوی دیگر هدف قزاقستان سیاست خارجی متوازن، منطقه‌گرایی و رفع محدودیت‌های صادراتی است و ارمنستان هم می‌خواهد نیروی کارش را صادر کرده و از روسیه انرژی وارد کند و به بازار کالای روسیه دست پیدا کند کما اینکهقرقیزستان نیز همین هدف را دنبال می‌کند.
رئیس میز روسیه وزارت امور خارجه با بیان اینکه نگاه غربی‌ها به اتحادیه اقتصادی اوراسیا انتقادی است، عنوان کرد: آنها می‌گویند هدف اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سد کردن غربی‌ها در حوزه اوراسیا و احیای شوروی سابق است.