گزارشی از جزئیات موج اول آنفلوآنزا در کشور

شهروند| آخرین گزارش‌ها، حکایت از مرگ ١٥ نفر به دلیل ابتلا به بیماری آنفلوآنزا دارد؛ افرادی که گفته ‏می‌شود بیشترشان یا بیماری‌های زمینه‌ای داشتند یا سن‌شان بالای ٦٥‌سال بوده است؛ بیماری‌های قلبی و ‏ریوی، سرطان‌ها، بیماری‌های تنفسی و کلیوی و ... در گروه بیماری‌های زمینه‌ای قرار می‌گیرند. ‏

خبر مرگ ١٥نفر به دلیل آنفلوآنزا را روز گذشته محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر ‏وزارت بهداشت در نشست خبری اعلام و به توضیح‌هایش این را اضافه کرد که بیشتر کشته‌های این بیماری، ‏مربوط به استان‌های تهران، مازندران و آذربایجان شرقی‌اند و تمام آنها هم در بیمارستان بستری و تحت درمان ‏بودند. به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، بیشتر این افراد یا واکسن آنفلوآنزا نزده بودند یا پس از تشدید ‏بیماری به مراکز درمانی مراجعه کرده‌ بودند. البته استان‌هایی مثل قزوین، آذربایجان‌شرقی و غربی، کرمانشاه، ‏تهران، اصفهان، سمنان، مازندران و گلستان بیشترین میزان درگیری با این بیماری را دارند. براساس اعلام ‏وزارت بهداشت، این ویروس همچنان در کشور فعال است و تا اواخر هفته گذشته گزارش‌ها درباره افزایش ‏تعداد مبتلایان، بالا بود، به طوری‌که با شروع فصل سرما، سه‌هزار و ٩١٥ نفر به بیماری‌های تنفسی مبتلا ‏شده‌اند که از این تعداد ٣٤٢ نفر، مربوط به مبتلایان به آنفلوآنزاست. ‏

امسال هر دو نوع ویروس آنفلوآنزا، شایع شده؛ یعنیN‏١‏H‏١‏‎ ‎‏ و ‏H‏٣‏N‏٢. همین هم شده تا موج این بیماری ‏شدیدتر از سال‌های قبل شایع شود. حالا تأکید می‌شود که افراد در معرض خطر، به سرعت برای تزریق ‏واکسن آنفلوآنزا، اقدام کنند. محمد مهدی گویا، شیوع این بیماری را تنها مربوط به ایران نمی‌داند، این ‏ویروسی است که در تمام خاورمیانه و حتی در برخی کشورهای اروپایی دیده شده و درحال گسترش است. ‏به گفته او، هر چقدر که موج ابتلا در کشور زودتر فعال شود، میزان شیوع از نظر جغرافیایی و تعداد افزایش ‏پیدا می‌کند؛ اتفاقی که حالا هم افتاده است. ‏

این مسئول در وزارت بهداشت از مردم خواست تا برای درمان این بیماری به هیچ وجه خوددرمانی نکنند، ‏چراکه باعث تشدید این بیماری می‌شود. از سوی دیگر، مصرف آنتی‌بیوتیک هم برای این بیماران تأثیری ‏ندارد، بهترین دارو برای این افراد استفاده از استامینوفن‌های ساده، مایعات گرم و استراحت است. او در ادامه ‏به این موضوع هم اشاره کرد که با وجود تحریم‌ها، برای درمان این بیماری، کمبود دارویی وجود ندارد.‏

‏شروع زودهنگام هوای سرد و موج شدید ابتلا به آنفلوآنزا

موج جدید و شدید ویروس آنفلوآنزا، تعداد قربانیان این بیماری را بالا برده است. این را مسعود مردانی، عضو ‏کمیته کشوری آنفلوآنزا به «شهروند» می‌گوید: «معمولا به نخستین دوره اپیدمیک آنفلوآنزا بعد از شروع فصل ‏سرد سال، موج اول بیماری می‌گویند، در موج اول، تعداد بیماران بالاست، اما زمانی‌که بیماران کم می‌شوند و از ‏نظر زمانی به دی و بهمن می‌رسیم، موج دوم آنفلوآنزا شروع می‌شود. البته گاهی هم به موج سوم می‌رسیم. ‏همه اینها بستگی به میزان سردی هوا، واکسیناسیون، شرایط جغرافیایی و نوع ویروس در گردش دارد، یعنی ‏این موج‌ها و شدت آن قانون ثابتی ندارد.»‏

گفته می‌شود شیوع بالای آنفلوآنزا به دلیل مصرف نابجای آنتی‌بیوتیک‌ها و مقاومت‌های میکروبی است، در ‏حالی‌که برای درمان سرماخوردگی و آنفلوآنزا، نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک نیست. مردانی به نکته دیگری ‏هم اشاره می‌کند و می‌گوید بیشتر افراد بین ابتلا به آنفلوآنزا و سرماخوردگی دچار اشتباه می‌شوند، یعنی ‏ممکن است سرماخورده باشند، اما تصور کنند مبتلا به آنفلوآنزا شده‌اند. آنفلوآنزا با تب بالای ‏‏٣٩ و ٤٠ درجه و ناگهانی است و همراه با بدن درد، احساس کوفتگی، خستگی و درد استخوان، خودش ‏را نشان می‌دهد، درحالی‌که سرماخوردگی به تدریج شروع می‌شود و با عطسه و سرفه و آبریزش بینی و ‏گرفتگی بینی همراه است و معمولا فرد خودش به پزشک مراجعه می‌کند. اما در آنفلوآنزا این‌طور نیست، ‏یعنی فرد به تنهایی نمی‌تواند مراجعه کند، چرا که شرایط جسمی بدی دارد. ‏

هر‌سال نوع جدیدی از ویروس آنفلوآنزا شایع می‌شود، یک‌سال اچ‌وان‌ان‌وان (‏H‏١‏N‏١)‏‎ ‎‏ است و‌سال دیگر، ‏اچ‌تری‌ان‌تو (‏H‏٣‏N‏٢) است و شاید هم هر دو ویروس با هم شایع شود. اچ‌وان‌ان‌وان، همان ویروسی است ‏که قبلا به‌عنوان آنفلوآنزای خوکی شناخته می‌شد، اما سازمان جهانی بهداشت، پس از مشاهده موارد زیاد ابتلا ‏در انسان، دیگر آن را مختص خوک نمی‌داند و به‌عنوان آنفلوآنزای خوکی نمی‌شناسد. این آنفلوآنزا حالا به ‏اسم آنفلوآنزای فصلی شناخته می‌شود. عضو کمیته کشوری آنفلوآنزا می‌گوید که هر‌سال ممکن است شماره ‏یا نوعH‏ یا N‏ آنفلوآنزا تغییر کند و تبدیل به گونه جدیدی از این بیماری شود و درنهایت همان ویروس ‏جدید، شایع می‌شود: «معمولا هر‌سال ویروس جدیدی ایجاد می‌شود که معمولا از ویروس قبلی شدیدتر ‏است، یعنی ویروس آنفلوآنزایی که حالا شایع شده، با ویروس ٦‌سال پیش متفاوت است، به همین دلیل هر ‏سال واکسن آنفلوآنزا بررسی می‌شود و ویروس جدید در آن لحاظ می‌شود.»‏

پزشکان توصیه می‌کنند افراد در معرض خطر، واکسن آنفلوآنزا تزریق کنند و زمان تزریق این دارو را از نیمه ‏شهریور ماه تا اوایل مهرماه اعلام کرده‌اند؛ آنها افراد در معرض خطر را سالمندان بالای ٦٠ سال، کودکان ٦ ‏ماه تا ٦سال، زنان باردار، بیماران قلبی، ریوی و کلیوی، بیماران مبتلا به اچ‌آی‌وی مثبت، افراد مبتلا به ‏سرطان و حتی پرسنل بیمارستان می‌شناسند. با این حال مردانی تأکید می‌کند که واکسن آنفلوآنزا تنها روش ‏برای نجات جان افراد در معرض خطر در برابر آنفلوآنزاست، به همین دلیل حتی اگر این گروه تا همین حالا ‏هم این دارو را تزریق نکرده‌اند، حتما برای واکسیناسیون مراجعه کنند، چرا که برای پیشگیری زمان وجود ‏دارد. ‏

‏تخت‌های در قرق «آنفلوآنزا»‏

‏«فراز» یکی از صدها قربانی ویروس آنفلوآنزاست؛ او پسری هشت‌ساله است که دو هفته پیش به‌طور ناگهانی تب ‏کرد و درجه حرارتش به بالای ٤٠ درجه رسید، حتی استخوان‌های پایش را درگیر کرد. شدت این بیماری ‏آنقدر زیاد بود که فراز امکان راه رفتن نداشت و او را با حال وخیم به بیمارستان منتقل کردند. به گفته مادر ‏این کودک، بخش بستری کودکان بیشتر بیمارستان‌ها، پر از کودکان مبتلا به این بیماری بود و درنهایت پس ‏از رفتن به چند بیمارستان، موفق به پیدا کردن تخت خالی و بستری کردن فرزندشان ‏شدند: «پزشکان با گرفتن آزمایش اعلام کردند که او مبتلا به آنفلوآنزاست و ویروس به استخوان‌های پای او ‏زده است، به همین دلیل نمی‌توانست راه برود.» مادر این کودک می‌گوید که بعضی از بیماران، بیشتر از پنج‌‏روز در بیمارستان بستری بودند، حالا از زمان بستری شدن فرزندش بیشتر از ٤٨ساعت می‌گذرد: «در آخرین ‏آزمایشی که از فراز گرفته‌اند، مشخص شد که ویروس، کبدش را هم درگیر کرده و باعث شده تا آنزیم‌های ‏کبدی‌اش بالا برود، حالا هم به او دارو داده‌اند.» مادر این کودک هم مشکوک به آنفلوآنزاست و پزشکان ‏گفته‌اند به احتمال زیاد باید بستری شود.

‏«السا» هم کودک پنج‌ساله دیگری است که دو هفته سختی را گذرانده؛ شروع بیماری‌اش با عفونت گوش و ‏تب بالا بوده است. مادرش به «شهروند» می‌گوید دمای بدنش به بالای ٣٩درجه رسید و به شدت بی‌‌حال بود: «پزشک به ما گفت که ویروسی که دخترم را درگیر کرده از خانواده آنفلوآنزاست، به همین دلیل هم ‏تحت مراقبت شدید بود و عفونت وارد گوشش شد.»