اجرای برنامه های تلویزیونی از سرتفنن توسط بازیگران سینما

عزیزالله حاجی مشهدی، منتقد سینما، در گفت‌و گو با خبرنگار فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا در ارتباط با این موضوع که آیا ورود بازیگران سینما به عرصه اجرا برنامه‌های تلویزیونی خوب است یاخیر؟ گفت: داشتن شرایط لازم برای اجرای یک برنامه‌ رادیویی یا تلویزیونی و یا ارائه‌ مطالبی به عنوان یک مجری در برگزاری یک همایش و گردهمایی، برای هرفردی که بخواهد در جایگاه یک مجری حضوری شایسته و موثر داشته باشد، بسیار ضروری است. شاید داشتن اعتماد به نفس را باید با مهارت هایی چون آشنایی با فن بیان و شیوا سخن گفتن و ادای درست و سنجیده‌ی واژه ها با یکدیگر همراه کرد و به ویژه اطلاعات و دانش کافی در هر زمینه‌ای که قرار است موضوع بحث و صحبت یک مجری باشد را باید با سایر توانمندی های یک مجری در هم آمیخت تا نتیجه‌ کار رضایت بخش و مطلوب از آب در آید.از این منظر، گاهی کار یک مجری حرفه‌ای شاید تاحدودی سخت‌تر از یک بازیگر باشد. چراکه یک مجری توانا باید به کارش که همانا داشتن بیان شیوا و گیرا و نافذ و اثرگذار است مسلط باشد و به هنگام ضرورت در ارایه‌ی برخی مطالب، با استفاده از توان بداهه‌گویی و دانش زبانی (Linguistic knowledge) خود نیز دچار مشکل نباشد. بسیاری از همین ویژگی‌ها شاید در کار بازیگری در یک نمایش در صحنه یا بازیگری جلوی دوربین سینما و تلویزیون نیز به کار خواهد آمد، اما بازیگر بیش‌تر از یک مجری، در قید و بند متن فیلمنامه و گفت‌وگوهای مندرج در یک نمایشنامه یا فیلمنامه خواهد بود. آنچه موجب درخشش یک بازیگر می شود به نوع بازی وچگونگی ارایه ی نقش و نزدیک شدن به تیپ یا شخصیتی است که بازیگر سعی دارد با تمام توان خود به آن نزدیک شود. بازیگر ، جز در مواردی خاص و به ندرت، نیازی به زدن حرف های مکرر و اضافی و تاکیدهای تکراری و بداهه‌گویی دارد، در حالی که در اجرای یک برنامه، متناسب با فضای کار و حال و هوای مخاطبان یک برنامه زنده یا غیر زنده، مجری می‌تواند در عین رعایت اصل کم گویی و گزیده‌گویی، از توان بداهه‌گویی خود، در راستای جذاب‌تر کردن اجرای خود، با هدف برقراری یک ارتباط کلامی موثر، استفاده کند.

او در ادامه افزود: بازیگران و مجریان در بسیاری از موارد به توانمندی‌های همگونی نیاز دارند. برای مثال، آشنایی با نحوه درست بیان و ادای صحیح حروف و کلمات – با هدف بیان و ادای درست و قابل فهم کلمات و به ویژه در آشنایی و استفاده درست از زبان بدن (Language Body) و داشتن نرمش و انعطاف کافی در حرکات سر و دست و..... برای برقراری ارتباط موثر با مخاطبان خود، برای همه مجریان و بازیگران لازم و ضروری است. باتوجه به همین مقدمه کوتاه و بیان کلی برخی ویژگی‌های کار مجریان و بازیگران، باید بگویم در عمل، باید برای عرصه‌های کاری و حرفه یی یک مجری رادیویی یا تلویزیونی و.... و یک بازیگر تئاتر یا سینما و تلویزیون، حد و مرز مشخصی قائل شد. این که بازیگرانی به ویژه بازیگران چهره و ستاره‌های سینمایی (Super star) در شرایط کم کاری یا برای بهتر و بیشتر دیده شدن در رسانه پُرمخاطبی چون تلویزیون، گاه از سر تفنن به اجرای برخی برنامه‌ها به ویژه برنامه های پرطرفدار و عامه پسند تلویزیونی از نوع مسابقات و سرگرمی، روی می آورند و چه بسا ناخواسته بسیاری از مجریان حرفه‌ای و با سابقه را هم به حاشیه می‌رانند، نمی‌تواند جریانی سالم و دلپسند به حساب آید.

این منتقد سینما در مورد حضور بازیگران در عرصه اجرا و بازیگری بیان داشت: حضور برخی از مجریان یا بازیگران در دو فضای متفاوت بازیگری و اجرا، در صورت داشتن شرایط لازم امری گریزناپذیر به نظر می‌رسد. به ویژه که در عمل، در این زمینه، با نمونه‌های به نسبت موفقی نیز رو به رو بوده‌ایم که پس از چندی تجربه اندوزی در رادیو یا تلویزیون به عنوان مجری (Radio/Tv Presenter) برای حضور در صحنه‌های نمایش یا بازیگری در سینما و تلویزیون به بازیگری روی آوردند. اگر بخواهیم در هر دو عرصه‌ کاری، به رصد کردن این رویکردها بپردازیم، با نمونه‌های پرشماری روبه‌رو می‌شویم که از اجرا به بازی روی آوردند و یا کسانی که ضمن حضور در فضای بازیگری، در اجرای برنامه‌های تلویزیونی نیز فعالیت داشته‌اند. اگرچه به طور معمول، حضور در مقابل دوربین سینما یا تلویزیون برای بسیاری از مجریان رادیو یا تلویزیون دارای جذابیت بیشتری بوده است و به همین دلیل، تعداد مجریانی که گرایش شدید به بازیگری داشته‌اند در مقایسه با بازیگرانی که به اجرا علاقه نشان داده‌اند ، پُرشمارتر بوده‌است، با این حال کسانی هم بوده‌اند که در عین شهرت و حضور به نسبت موفق در سینما و تلویزیون به عنوان بازیگر (Actor/Actress) باز هم به اجرا در تلویزیون علاقه نشان داده‌اند. نام بردن از همه نمونه‌هایی که در عرصه‌های اجرا و بازیگری، تجربه‌های عملی زیادی داشته‌اند، در این یادداشت کوتاه نمی‌گنجد، با این همه یادآوری نام‌هایی چون: شهاب حسینی، امید زندگانی، داریوش ارجمند، رامبد جوان، مهران مدیری، محمدرضا شریفی‌نیا، مهران غفوریان، سروش صحت، جواد رضویان، محمدرضا گلزار، کامران تفتی، اکبر عبدی، بهنوش بختیاری، فرزاد حسنی، جواد یحیوی و......که در هر دو زمینه تجربه‌هایی داشته‌اند، شاید خالی از لطف نباشد.

او در پایان تصریح کرد: واقعیت این است که برای حضور یک بازیگر در عرصه‌ اجرا در یک برنامه‌ تلویزیونی نمی‌توان قید و بند خاصی قایل شد، اما می‌توان تاکید داشت که یک بازیگر یا مجری، برای حضور موفق در عرصه‌های بازیگری و اجرا، به اطلاعات و دانش کافی و مهارت‌های فنی حرفه‌ای لازم نیازخواهد داشت و البته، ترجیح دارد که با تمرکز بر یک رشته‌ مشخص از این گونه فعالیت‌ها بکوشد با شرکت در دوره‌های آموزشی و دانشگاهی و مهارت افزایی در این رشته فعالیت‌ها بر دامنه‌ دانش و مهارت‌های خود بیافزاید و فعالیت حرفه‌ای خود را با رشد و ارتقاء همراه سازد.