یک ویروس مرموز به تازگی در برزیل کشف شده که دارای ژنومی ناشناخته بوده و خصوصیات ژنتیکی آن مبهم و غیرمعمول گزارش شده است؛ آیا این احتمال وجود دار که در آینده شاهد یک اپیدمی ویروسی در برزیل باشیم؟
اخیرا دانشمندان خبر از کشف ویروس مرموز و ناشناختهای در برزیل دادهاند که ژنهای عجیب در خود دارد. گفته شده که ژنوم این ویروس عجیب برای دانشمندان ناشناخته است و ژنهای موجود در آن تاکنون توسط ویروس شناسان جهان مشاهده نشدهاند. در ادامه با ما همراه باشید.
کشف ویروس مرموز در برزیل
دانشمندان نام این ویروس را یاراویروس (Yaravirus) گذاشتهاند که به یکی از شخصیتهای افسانهای برزیل به نام یارا، ملکه آبی، اشاره دارد. این ویروس مرموز در دریاچه مصنوعی پامپولها (Pampulha) در شهر بلو هوریزنتو (Belo Horizonte) کشف شده است. در حالی یاراویروس برخلاف افسانه برزیلی به ماورا الطبیعه ارتباطی ندارد، ماهیت آن بسیار غیرمنتظره و عجیب است.
ویروس شناس برنارد لا اسکولا (Bernard La Scola) از دانشگاهی در فرانسه، به همراه ژوناتاس اس ابرائو (Jônatas S. Abrahão) از دانشگاهی در برزیل در مقالهای که از ویروس مورد نظر چاپ شده، نوشتهاند که ماهیت و سیر تکاملی این عامل بیولوژیکی گیجکننده است.
این دو دانشمندان در گذشته مقاله مشابهی را در مورد یک ویروس غولآسا که در زیستگاهی آبی کشف شده بود، منتشر کردند. ویروس قبلی که توپانویروس (Tupanvirus) نامگذاری شده بود هم مانند یاراویروس در نوع خود منحصر به فرد بود و به دلیل دارا بودن لایههای پروتئینی بزرگ، به عنوان یک ویروس غولآسا دستهبندی شد.
جالب است بدانیم ویروسهای غولآسا تنها در سالهای اخیر مورد توجه دانشمندان قرار گرفتهاند و ابعاد این عوامل بیولوژیکی تنها نکته شگفتانگیز در مورد آنها نیست. گفته شده که ژنوم این ویروسها پیچیدهتر از ویروسهای عادی بوده و به همین دلیل آنها قابلیت سنتز پروتئینها را دارند. چنین قابلیتی باعث میشود که یک ویروس توانایی ترمیم و تکثیر دی ان ای را داشته باشد و کارهایی را انجام دهد که پیش از این انتظار آنها از ویروسها نمیرفت.
در گذشته تصور میشد که ویروسها عواملی نسبتا خنثی هستند که تنها قابلیت آلوده کردن میزبان خود را دارند. با این وجود کشفهای سالهای اخیر دانشمندان را به این نتیجه رسانده که ویروسها بسیار پیچیدهتر از آنچه تصور میشد هستند و عملکرد و نحوه تکثیر آنها میتواند بسیار غیرمعمول و عجیب باشد.
احتمال شیوع ویروس های غول آسای باستانی با آب شدن یخهای قطب شمال
البته ویروس مرموز یارا از نوع ویروسهای غولآسا نیست، اما ژنوم منحصر به فرد آن باعث میشود که این عامل بیولوژیکی به اندازه همنوعان غولآسای خود، خاص باشد. یاراویروس از نوع ویروسهای آمیبی است و گفته شده که خصوصیات این نوع ویروسها به صورت معمول آنها را در گروههای تکاملی عادی قرار میدهند. با این وجود ذرات ویروسی این عامل بیولوژیکی برزیلی بزرگ نیستند و ژنوم آن چندان پیچیده نیست؛ اما ژنهای ناشناخته ویروس نشان میدهند که کشف اخیر به هیچ وجه نمیتواند یک کشف معمولی باشد.
در ادامه تحقیقات، اسکولا و ابرائو متوجه شدند که 90 درصد ژن ویروس مرموز برزیلی ناشناخته است و تنها شش ژن در این عامل بیولوژیکی وجود دارد که به سختی شبیه به ژنهای شناخته شده ویروسی هستند. این دانشمندان در تلاش برای مشخص کردن ماهیت یاراویروس پایگاههای اطلاعات علمی عمومی را زیر و رو کردند و جستجوی 8500 مقاله علمی مباحث ژنتیکی هم در این راستا به آنها کمکی نکرد.
بنابراین فعلا محققان در مورد ماهیت ویروس مرموز یارا حدس و گمان مطرح کردهاند و این احتمال مطرح شده که عامل بیولوژیکی مورد نظر میتواند اولین نمونه منزوی از گروه ناشناختهای از ویروسهای آمیبی باشد. البته ممکن است که ویروس غولآسایی در گذشتههای دور دچار تکامل شده و به شکل کنونی درآمده باشد.
دانشمندان گفتهاند که اجزا ناشناخته یاراویروس به ما نشان میدهند که دنیای ویروس شناسی هنوز به اندازه کافی پیشرفت نکرده و حجم زیادی از اطلاعات مربوط به ژنوم ویروسها باید با تحقیقات بیشتر در اختیار جامعه علمی قرار بگیرد. اسکولا و ابرائو در مورد خطرات ویروس مرموز یارا برای سلامت افراد اظهار نظر نکردهاند.