سفارش مهم از سه امام در هنگام شهادت

شفقنا-از حضرت باقر (سلام اللّه علیه) منقول است که وقتى که پدرم، على بن الحسین (علیه السلام) را وفات رسید، مرا به سینه چسبانید و فرمود: اى فرزندم! من تو را وصیّت مى‏کنم به آنچه که پدرم مرا وصیّت به آن کرد؛ هنگامى که وفاتش رسید، پدر او نیز به او وصیّت کرده بود. گفت: «اى پسر! دورى گزین از ظلم کردن به کسى که کمک پیدا نکند مگر خدا را.»

از حضرت باقر (سلام اللّه علیه) منقول است که وقتى که پدرم، على بن الحسین (علیه السلام) را وفات رسید، مرا به سینه چسبانید و فرمود: اى فرزندم! من تو را وصیّت مى‏کنم به آنچه که پدرم مرا وصیّت به آن کرد؛ هنگامى که وفاتش رسید، پدر او نیز به او وصیّت کرده بود. گفت: «اى پسر! دورى گزین از ظلم کردن به کسى که کمک پیدا نکند مگر خدا را.»

گرچه افراد ظلم، همه‏اش قبیح و بد است؛ لکن آن مظلومى که کمک داشته باشد، نمى‏گذارد حقّ او به کلّى پامال بشود و علاوه از آن، آن توجّهى که مظلومِ بی‏معین به خداوند مى‏کند، غیر از آن توجّهى است که مظلومِ با معین میکند. بدین‏ملاحظه، دورى کردن از چنین ظلم، بسیار مهمّ است. این بود که سه امام، هنگام وفات، سفارش آن را کرده‏اند.

خیانت بر اوقاف، از این قبیل است؛ چون خیانت بر اوقاف، هم ظلم بر واقف است و هم ظلم بر موقوفٌ علیه. اگر موقوف علیه، در ظاهر کمکى داشته باشد؛ ولى واقف که مرده باشد، کمکى ندارد، زبانى ندارد. این است که این ظلم، ظلم بر کسى است که کمک پیدا نمى‏کند مگر خدا را، و خداوند هم نمى‏گذارد که ظالم ریشه کند؛ ریشه‏اش را مى‏کَند.

مثال براى این، لازم نیست که از حکایات گذشتگان و قضایاى تاریخى بنگارم. هر کس، در هر عصر و در هر شهر باشد، چندین مثال در پیش چشم خود خواهد دید.

مثلاً خانه ‏هاى چندین طبقه را معاینه خواهد کرد که خیانت بر اوقاف، ریشه‌کن‌شان کرده؛ مثل اینکه توپ بر آن ها بسته باشند. خانواده‏ هایى را خواهد دید که خیانت بر اوقاف، آن ها را مستأصل نموده، اثرى از آن ها باقى نگذاشته.

و هم چنین است خیانت بر وصیت که آن نیز ظلم بر موصى است که دست از این جهان شسته؛ نه دست دارد که دفاع کند و نه زبان دارد شکایت کند. کمکی غیر از خدا ندارد «إِنَّ رَبَّکَ لَبِالْمِرْصَاد» و البتّه خداوند عالم، ناله وى را که از گور بلند است مى‏شنود و داد او را از ستمکاران او مى‏گیرد؛ ولکن ما نه گوش اعتبار داریم که ناله‏هاى مردگان را بشنویم و نه چشم اعتبار که مکافات ظالمین را ببینیم؛ وگرنه بازار جهان بى‏محتسب نیست و این محتسب، مانند محتسب و پاسبان ظاهرى نیست که با رشوه، مجرم را از قلم بیندازد، و یا اینکه او اگر از تو خُم بشکند، تو از وى سر بشکنى؛ چون او تو را مى‏بیند، ولى تو او را نمى‏بینى؛ «وَ هَلْ یَسْتَوِى الْأعْمَى وَ الْبَصِیر» ، مگر اینکه خداوند چشم بصیرت تو را باز کند تا ببینى آنچه را که نمى‏بینى!

انتخاب شفقنا از گزیده کلام حضرت آیت الله شبیری زنجانی