این مقاله از روی نسخه اصلی و انگلیسی کتاب کفش باز خلاصه برداری شده است!
کتاب کفش فروش، داستان زندگی فیل نایت و از آن مهم تر داستان برند نایکی است. نام نسخه اصلی این کتاب Shoe Dog است که در فارسی به نامهای کفش باز و کفش باز پیر ترجمه شده است. نایکی که فیل با سختی ها و دردسرهای بسیار زیاد آن را از هیچ ساخت، در سال ۲۰۱۷ بر اساس رده بندی مجله فوربس شانزدهمین برند برتر دنیا است. کفش باز یک کتاب خوب برای مدیران، کارآفرینان، صاحبان کسب و کار، نوجوانان و… است که میتوان در آن تجربه های ناب کسب کرد. تجربه هایی که ممکن است در هیچ جای دیگر نتوانید آنها را به دست بیاورید. چیزی که جذابیت این کتاب را دوچندان میکند، صداقت نویسنده در بیان جزئیات است. نایت از این که بگوید اشتباه کرده و تصمیمهای نادرست گرفته، هراسی ندارد و حتی در کتاب به کارهای غیراخلاقی خود در کسب و کارش هم اشاره میکند.
خلاصه کتاب کفش باز (Shoe Dog)
کتاب کفش باز یکی از کتابهای توصیه شده توسط بیل گیتس، موسس شرکت عظیم مایکروسافت نیز هست. کتاب با روایت یکی از روزهای عادی زندگی فیل شروع میشود که در شهر اورگون، برای دویدن به بیرون از خانه میرود و به شهرش فکر میکند که اتفاق بزرگی در آن رخ نداده و جمله ی مهمی که در این بخش از کتاب اورده شده است و پایه مفهوم اصلی کتاب است، جمله ای از معلم وی است که میگوید:
بزدلها هیچوقت شروع نمی کنند و ضعیفها در طول مسیر می میرند و فقط ما میمانیم. همه ماجرا از یک لحظه ی حساس شروع میشود. نایت بیست و چهار ساله در راه سفر به آسیا، اروپا و آفریقا، در پیکار با سؤالات بزرگ ذهنش، به این نتیجه میرسد که مسیر نامتعارف، تنها راه برای اوست. به جای کار برای یک شرکت سهامی، او چیزی را کاملا با دستان خودش می سازد؛ چیزی جدید، پویا و متفاوت. نایت بسیاری از خطرات مهلکی را که او در مسیرش با آنها مواجه شده بود، تشریح می کند؛ شکستهای کمرشکن، رقبای بی رحم، بی شمار افراد شکاک، کینه توزان و بانک داران متخاصم و همچنین پیروزیهای شورانگیز و راه فرارهای باریکش. جنگ جهانی دوم تازه به پایان رسیده و روابط آمریکا و ژاپن رو به بهبودی است و ژاپن توانسته به عنوان یک قطب صنعتی جدید خود را به دنیا اثبات کند. از همین روی فیل نایت تصمیم میگیرد که به ژاپن برود و نمایندگی فروش یکی از معروف ترین برندهای ژاپنی در امریکا را از آن خود کند. چگونگى شکل گیرى و ساخت شرکت عظیم نایکی تنها با یک سفارش ۵٠ دلاری، انتخاب کارکنان درجه یک، نحوه انتخاب اسم و طراحى لوگوى نایکى، اتفاقات تلخ و شیرین برند نایکی و… همه و همه در این کتاب بیان شده است.
نویسنده کتاب کیست؟
فیلیپ نایت، زاده ی امریکا در سال ۱۹۳۸ یک تاجر متشخص و یک انسان خیرخواه است. او در سال ۱۹۶۲ به ایده ی تأسیس نایک رسید و بعد از تولید کفشها ابتدا خود اقدام به فروش آنها کرد. او متولد مکانی آرام به نام اروگون در آمریکا است و در همان جا درس خواند و فارغ التحصیل شد. در حال حاضر صاحب یکی از بزرگ ترین برند های دنیا یعنی شرکت نایک است که هجدهمین رتبه برترین برندها را در دنیا به خود اختصاص داده است. در اگوست ۲۰۱۸، فوربس او را ۲۶ امین فرد ثروتمند جهان معرفی کرده است. پدر فیل نایت نقش مهمی در مسیر زندگی او داشته است. پدر او با کار کردن فیل در دفتر روزنامه اورگان مخالفت میکند و همین امر فیل را ناچار میکند تا به دنبال کار دیگری باشد. این امر جرقه این که فیل کسب و کار خودش را داشته باشد در سر فیل می زند. زمانی که فیل نایت ایده نایک را در سر داشت با حمایت ۵۰ دلاری پدرش برای رفتن به ژاپن و عملی کردن ایده خود روبرو شد. نایت با انتخاب هوشمندانه نام نایک برای رویاهایش که نام خدای پیروزی در ادبیات اسطوره ای یونان باستان بود. گویی قدرتی افسانهای را برای برند خود به ارمغان آورد. او با انتخاب این نام خود را محکوم به پیروزی کرد، از هیچ شکستی نترسید، قدرت ایمانش برای او این باور را ساخته بود که مرد نبردهایی خواهد بود که به پیروزی ختم خواهند شد.
چرا باید کتاب کفش باز را بخوانیم؟
فیل در بخشی از کتاب کفش باز میگوید، دنیا محصول ایدههای دیوانه وار است و این جمله است که او را از ایدههای جدیدی که در دهه سوم زندگیاش به سرش میزد نمیترساند. این کتاب راهنمای گوش دادن به ایدهها و دنبال کردن آنها تا دست یابی به هدفهاست. نایت در پایان کتاب مینویسد به شانس اعتقاد دارد و آن را به شاعران و ورزشکاران و .. نسبت میدهد، اما تاکید میکند که هرچه زحمت بیشتری بکشید شانس بیشتری نیز خواهید داشت. او برخلاف آن چه متعارف است به کارافرینان میگوید تسلیم شوید، گاهش اوقات لازم است تسلیم شوید و این تسلیم به معنی توقف نیست، هیچ وقت متوقف نشوید، همین دو مثال به خوبی نشان میدهد که فیل نایت چه تعاریف جدید و جالبی از معانی ایی که از قبل در ذهن ما هستند در این کتاب ارائه داده است. کفش باز داستانی الهام بخش برای تمام کسانی است که رویایی غیرمعمول در سر دارند.
مهم ترین فصل های کتاب
نایت فصلهای کتاب کفش باز را طبق سالهای مختلف دسته بندی کرده و اتفاقات مهم هر سال از زندگی خود را تعریف می کند. سرفصل های هر بخش بهصورت یک سال میلادی مشخص شده اند، بخش اول شامل سالهای ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۵ است و بخش دوم را سال های ۱۹۷۵ تا ۱۹۸۰ تشکیل میدهد. ۱۹۶۲ سالی است که فیل نایت اولین قد مها را در راستای ایدۀ اولیه اش بر میدارد و به سفر دور دنیا میرود. داستان از حوالی ۱۹۶۰ با تصویر یک پسر معمولی پولدار، با نام خودمانی باک، شروع میشود. شمارش سال ها با اتفاقات کوچک و بزرگ برای باک تا ۱۹۷۲ ادامه پیدا می کند و چالشهای مختلف بنیان گذار نایکی، در کنار خوشیهای زندگی او، به تدریج مقابل چشمان خواننده ظاهر میشود. فیل نایت جوان، جستجوگر، تازه فارغ التحصیل شده از دانشکده کسب و کار، شرکتی را با یک هدف ساده راه اندازی میکند:
واردات کفش های دو میدانی با کیفیت و ارزان از ژاپن. نایت با فروش کفشها پشت صندوق عقب ماشین پلیموث ولیانت خود، در همان سال اول یعنی ۱۹۶۳، هشت هزار دلار درآمد کسب کرد. نایت که عاشق کفشهای ژاپنی مارک تایگر بود، برای این رویا به شرق دور سفر کرد، با آنها به مذاکره نشست و قراردادی بست، سپس همراه و هم مسیری به نام باورمن که مربی قدیمیاش بود را یافت و با کمک او محصولات ورزشی روبان آبی (Blue Ribbon sports) را تأسیس کرد.
مهمترین مفاهیم کتاب کفش باز چیست؟
گرچه کتاب کفش باز یک روایت داستانی است ولی مهم ترین مفاهیمی که در کتاب به صورت داستانی و غیرمستقیم به آنها اشاره شده است به شرح زیر است:
فیل نایت این کتاب را داستان دنبال کردن آرزوها میداند و شکست ناپذیری فیل در سرتاسر داستان دیده میشود.ادامه دادن و دست از پیگیری نکشیدن تا زمان برنده شدن از مفاهیم مهم این کتاب است، نویسنده معتقد است پس از هر بار شکست میتوان دوباره بلند شد و سریع تر از قبل ادامه داد. شاید مهم ترین ویژگی فیل نایت را باید این دانست که او هرگز تسلیم نمیشد.“ادامه بده و به ایستادن فکر هم نکن”، این جمله ای است که در کتاب به عنوان بهترین و تنها پندی که میشود به دیگران داد از آن یاد میشود.فیل، کتاب را به نوههای خود تقدیم کرده تا سرگذشت او را بدانند و نکته جالب آن است که در فصل آخر کتاب، به گذشته خود و مسیری که طی کرده است مینگرد و بعد از چهل سال دستاوردهای خود را به مقایسه میگذارد و مهم ترین مفهومی که در این فصل نهفته است این است که انتخاب هر گزینه و مسیری در زندگی به بهای از دست دادن یک فرصت دیگر است و باید دید سالها بعد اگر به گذشته نگاه کنیم باز هم آن گزینه انتخابی ما هست یا نه.زندگی یک بازی است و در هر بازی دو جایگاه وجود دارد، بازیکن و تماشاچی، هرکس که خطر بازی کردن را به جان نخرد ناچار باید همیشه به تماشا بنشیند.هنر رقابت یعنی هنر فراموش کردن، فراموش کردن هر آن چیزی که از درون و بیرون مانع رسیدن به اهداف و ادامه دادن در رقابتها میشود.در جستجوی ندایی باشید که شما را فرا میخواند. تنها در این حالت است که خستگیها شکل دیگری به خود میگیرند و تحمل کردنی میشوند.نایت همواره علت موفقیت خود را در فروش کفشهای ورزشی و تفاوت آن با سایر تجربههای فروشندگی خود، در باور و ایمان وی به کار جدید عنوان کرده است.