صندوقهای سرمایه گذاری گزینه مناسبی به جهت سرمایه گذاری افراد ریسکگریزتر و یا افرادی است که اطلاعات و زمان کافی برای مدیریت سهام خود در بازار سهام ندارند. زیرا این صندوقها، تحت نظارت سازمان بورس و با مدیریت افراد متخصص فعالیت میکنند. وجوهی که در اختیار این صندوقها قرار میگیرد، در سبد متنوعی از سهام و سایر اوراق بهادار، سرمایه گذاری میشود. به همین دلیل بازده مناسبی را نصیب سرمایه گذار میکند و ریسک سرمایه گذار را تا حدودی کاهش میدهد و در عوض کارمزد صندوق های سرمایه گذاری سودی است که صندوق در قبال این کار از مشتریان خود می گیرد.
کارمزد صندوق های سرمایه گذاری
کارگزاران رسمی که مؤسس صندوق سرمایه گذاری هستند، در ازای مدیریت دارایی سرمایه گذاران، مبلغی را به عنوان کارمزد دریافت میکنند.
به این ترتیب که:صندوقهای سهام، در سال به میزان دو درصد از مبلغ سرمایه گذاری را به عنوان کارمزد دریافت میکنند.صندوقهای سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت سالیانه، معادل ۰۹/۰ درصد از مبلغ سرمایه گذاری را به عنوان کارمزد دریافت میکنند.سؤالی که ممکن است مطرح شود این است که چرا صندوقهای سرمایه گذاری مبلغی را به عنوان کارمزد از سرمایه گذار دریافت میکنند؟ این صندوق ها در ازای ارایه خدمات به سرمایه گذاران و مدیریت دارایی آنها متحمل هزینه میشوند که جزییات کامل هزینههای آن ها در اساسنامه و امیدنامه صندوق ذکر میشود و این اطلاعات بر روی سایت قابل دسترسی است.
به طور کلی میتوان بیان کرد که هزینههای صندوق سرمایه گذاری به سه بخش زیر تقسیم میشود:هزینههای پرداختی به ارکان صندوقهزینههای پرداختی به سازمان بورسهزینههای صندوق سرمایه گذاری که از محل داراییهای صندوق پرداخت میشوندهزینههای پرداختی به ارکان صندوق، از محل دارایی صندوق پرداخت میشود و بین تمام سرمایه گذاران صندوق سرشکن میشود. برای اطلاع از مقدار دقیق هر کدام از این هزینهها میتوان به بخش امیدنامه صندوق مراجعه کرد.
مهمترین هزینههای این بخش شامل موارد زیر است:هزینههای تأسیسهزینههای برگزاری مجامع صندوقکارمزد مدیرکارمزد متولیکارمزد ضامن نقدشوندگیحقالزحمه حسابرسحقالزحمه و کارمزد تصفیه صندوقحق پذیرش و عضویت در کانونهاهزینه دسترسی به نرمافزار، تارنما و خدمات پشتیبانی آنهاهزینه های تأسیس
بسته به ماهیت صندوق حداکثر بین ۲ تا ۵ میلیون بابت هزینههای تأسیس صندوق در نظر گرفته میشود.
هزینههای برگزاری مجامع صندوق:این هزینه که بابت برگزاری مجمع صندوق در طول یک سال مالی دریافت میشود رقمی بین ۵۰۰ هزار تومان ۵ میلیون تومان است.
کارمزد مدیر:سالانه درصدی از ارزش روزانه سهام و حق تقدم سهام، به علاوه درصدی از اوراق با درآمد ثابت و درصدی از سود حاصل از گواهی سپرده بانکی که تحت تملک صندوق هستند، به مدیر صندوق پرداخت میشود.
کارمزد متولی:این نوع از هزینه به صورت درصدی از متوسط ارزش خالص داراییهای صندوق محاسبه میشود.
کارمزد ضامن نقدشوندگی:اگر صندوق سرمایه گذاری، ضامن نقدشوندگی داشته باشد، در سال رقمی معادل ۵/۲ درصد از ارزش روزانه سهام و حق تقدم تحت تملک صندوق، پرداخت میشود.
حقالزحمه حسابرس:حسابرس هم یکی از ارکان صندوق است که سالانه مبلغ ثابتی را شبیه به حقوق دریافت میکند. مثلأ این هزینه در صندوق سرمایه گذاری مشترک پیشتاز مبلغ ثابت ۱۰ میلیون تومان است.
حقالزحمه و کارمزد تصفیه صندوق:این هزینه، به صورت درصدی از ارزش خالص داراییهای صندوق در آغاز دوره اول تصفیه، محاسبه و پرداخت میشود.
حق پذیرش و عضویت در کانونها:هر صندوق موظف است در یک سری کانونها عضو شود که هزینه عضویت در این کانونها از محل داراییها پرداخت میشود. البته مشروط بر اینکه عضویت در این کانونها طبق قانون اجباری باشد یا به تصویب مجمع صندوق برسد.
هزینه دسترسی به نرمافزار، تارنما و خدمات پشتیبانی آنها:هزینه دسترسی به نرمافزار صندوق، نصب و راهاندازی تارنمای آن و هزینههای پشتیبانی، سالانه و با ارایه مدارک مثبت و با تصویب نرخ مربوطه توسط مجمع صندوق پرداخت میشود.
هزینه های صندوق سرمایه گذاری که باید توسط سرمایه گذار پرداخت شود
هزینههای پرداختی به سازمان بورس، به صورت مستقیم از خود سرمایه گذار دریافت میشود. این هزینهها، به دو بخش زیر تقسیم میشوند:
کارمزد صدورکارمزد ابطال کارمزد صدور:این بخش از هزینه، برای همه صندوقها به طور تقریبی یکسان است. به این ترتیب که برای صدور هر گواهی سرمایه گذاری مبلغ ۲ هزار تومان از سرمایه گذار دریافت میشود.
کارمزد ابطال:این کارمزد شامل دو بخش ثابت و متغیر است. بخش ثابت، همان مبلغ ۲ هزار تومان را پوشش میدهد و بخش متغیر با توجه به تاریخ ابطال، درصدی از قیمت ابطال خواهد بود. برای مثال، اگر تاریخ ابطال ۷ روز یا کمتر با تاریخ صدور فاصله داشته باشد، ۵ درصد از قیمت ابطال به کارمزد ابطال افزوده میشود.