تریگر چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

یکی از دلایل رواج تحلیل تکنیکال در میان فعالان بازارهای مالی، امکان تعیین قوانین ورود و خروج از معامله با دقت بالا است. در واقع یافتن بهترین روش برای ورود و خروج دغدغه اصلی اغلب معامله‌گران بوده و برای آن‌ها به مثابه جام مقدس سرمایه‌گذاری می‌باشد. در بسیاری از مواقع مشاهده کرده‌ایم، که یک معامله‌گر پس از سال‌ها فعالیت در بازار سهام هنوز بازدهی مناسبی ندارد.

با بررسی ژورنال (دفترچه یادداشت جزئیات معاملات) و استراتژی معاملاتی این فرد مشخص می‌شود، که مشکل اصلی او نداشتن قانون یا ابزار مشخصی برای تعیین شرایط ورود یا خروج از معامله است. علیرغم اینکه هر کدام از روش‌های تحلیل بازار بورس مزایا و معایبی دارند، اما به اذعان اکثریت کارایی روش‌های تکنیکالی در تعیین نقاط ورود و خروج بهینه اثبات شده است.

در مطلب حاضر به شرح یکی از مفاهیم معامله‌گری تکنیکالی تحت عنوان تریگر می‌پردازیم، تا اهمیت تعیین قوانین و جزئیات دقیق در فرآیند اتخاذ هر کدام از تصمیمات معاملاتی برای شما مشخص شود.

مفهوم تریگر در معامله‌گری چیست؟

قبل از هر چیز باید به این نکته اشاره کنیم، که برخی تحلیل‌گران تریگر را مختص ابزار نموداری خاصی پنداشته و حتی اسامی مرکب جدید برای آن در نظر می‌گیرند؛ اما اصولاً تریگر محدود به یک ابزار تحلیلی خاص نبوده و به عنوان یک مفهوم جامع در تمام روش‌های تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود.

واژه تریگر از لحاظ لغوی به معنای ماشه است. تریگر در تحلیل تکنیکال و معامله‌گری به نقاط، نواحی یا سطوحی اطلاق می‌شود؛ که ما بر اساس روش تحلیل یا استراتژی معاملاتی خود در آن محدوده‌ها اقدام به ورود یا خروج از معامله می‌کنیم.

در این فرآیند نوع موقعیت معاملاتی (خرید یا فروش)، نماد و بازار مالی تفاوتی ایجاد نمی‌کند، زیرا هر اقدامی باید بر اساس تریگر مورد نظر معامله‌گر صورت گیرد.

در واقع شما باید تریگر را به عنوان نشانه یا مجموعه نشانه‌هایی برای معامله‌گری در محدوده‌های نموداری مشخصی درنظر بگیرید، که آن‌ها را بر اساس ابزار تحلیل خود تدوین نموده و در استراتژی معاملاتی شخصیتان گنجانده‌اید.

مثلاً معامله‌گر الف بر اساس وقوع شرایط زیر به عنوان تریگر ورود اقدام به خرید می‌کند:

«ایجاد شکست صعودی میان خط اندیکاتور RSI و سطح ۳۰»

آیا تریگر صرفاً مختص ورود به معامله است؟

دومین تفکر اشتباه در مورد مفهوم تریگر این است، که تعدادی از معامله‌گران تکنیکالی آن را منحصر به فرآیند ورود درنظر می‌گیرند! اما همان‌گونه که اشاره نمودیم، تریگر در ورود و خروج از معامله کاربردی است.

در واقع شما به عنوان یک معامله‌گر حرفه‌ای باید مجموعه قوانین مشخصی برای تمام اقدامات خود داشته باشید. چه بسا پس از ورود به معامله در بهترین سطوح ممکن و حرکت بازار در جهت مورد نظر شما، روند قیمت پس از مدتی معکوس شده و یک معامله سودآور به موقعیتی زیان‌ده تبدیل شود!

لذا به این نتیجه می‌رسیم، که شما برای خروج موفق از معاملات نیز حتماً باید تریگرهای مشخصی داشته باشید.

تریگر بخش جدایی ناپذیر هر استراتژی معاملاتی است!

بارها و در منابع آموزشی مختلف بر لزوم تدوین یک استراتژی معاملاتی شخصی برای هر معامله‌گر بازار مالی تأکید شده است. اجزای اصلی یک استراتژی معاملاتی کامل نقاط (تریگر) ورود، خروج و سیستم مدیریت سرمایه می‌باشند.

به عبارت دیگر تدوین یک استراتژی معاملاتی بدون وجود تریگرهای دقیق ورود و خروج بی معنی بوده و در این شرایط اساساً استراتژی معاملاتی وجود ندارد. بنابراین اگر شما به مرحله ساخت یک استراتژی معاملاتی شخصی رسیده‌اید، به ناخودآگاه با مفهوم تریگر سروکار دارید.

تریگرهای مبتنی بر ابزار تکنیکالی مرسوم

امروزه با توسعه بازارهای مالی تحلیل تکنیکال به دنیایی از ابزار نموداری متنوع و گوناگون تبدیل شده است. معامله‌گران از روش‌های مختلفی برای تحلیل نمودار قیمت استفاده نموده و بالطبع تریگرهای آن‌ها نیز با یکدگر متفاوت می‌باشد.

ذکر این نکته در مورد تریگرهای ورود و خروج ضروری است، که به دلیل تفاوت ابزار تحلیل احتمالاً برخی معامله‌گران در آن واحد تریگرهای مختلفی و معکوسی داشته باشند. در واقع شاید تریگر ورود شما معادل تریگر خروج دیگری باشد.

همچنین اگر به صورت مولتی تایم فریم (تحلیل چندزمانی) اقدام به تحلیل و معامله می‌کنید، تایم‌فریم کوچکتر به عنوان تایم تریگر خواهد بود؛ زیرا شما در نمودار با چهارچوب زمانی بزرگتر اقدام به تحلیل نموده و تریگرهای معاملاتی را در نمودار با تایم‌فریم کوچکتر پیدا می‌کنید.

در این بخش به ذکر مثال‌هایی از تریگرهای ورود و خروج بر اساس ابزار مختلف و نمودارهای بازار سهام تهران می‌پردازیم:

۱- اندیکاتور

یکی از متنوع‌ترین ابزارهای تحلیل نموداری بازار سهام اندیکاتورها هستند. شما می‌توانید از اندیکاتور به عنوان بخشی از رویکرد تحلیلی استراتژی معاملاتی خود برای تعیین شرایط ورود یا خروج از معامله استفاده کنید.

در این بخش ما از اندیکاتور میانگین متحرک ساده ۹ روزه به عنوان ابزار تحلیل نمودار برای دریافت تریگرهای ورود و خروج از معامله استفاده کرده‎ایم.

در نمودار فوق که مربوط به شرکت فولاد مبارکه اصفهان است، شکست صعودی قیمت و اندیکاتور تریگر ورود می‌باشد. در طرف مقابل شکست نزولی قیمت و اندیکاتور نیز شرایط یا تریگر خروج از معامله است.

۲- پولبک

به اذعان بسیاری از متخصصان کار با نمودارهای قیمتی، این تکنیک معاملاتی تکنیکالی جزء کم ریسک‌ترین روش‌های ورود به معامله محسوب می‌شود. در واقع هدف معامله‌گری بر اساس پولبک‌ها این است، که در بهترین شرایط ممکن از لحاظ ریسک و بازده وارد موقعیت‌های معاملاتی شوید.

کیفیت استفاده از پولبک‌های قیمتی به عنوان تریگر معاملاتی در نمودار شرکت ملی صنایع مس ایران نیز کاملاً مشهود می‌باشد. با استفاده از دو فرصت پولبکی موجود امکان ورود به معامله با کمترین حد زیان و بیشترین پتانسیل سوددهی وجود داشته است.

۳- شکست

در مورد مفاهیم شکست و پولبک قیمت مباحث بسیاری وجود دارد. حقیقت این است، که پولبک‌ها همیشه ایجاد نشده و در این مواقع قیمت به محض شکست با سرعت بالایی به حرکت در مسیر خود ادامه می‌دهد. البته وجود الگوهای شکست جعلی نیز غیرقابل انکار است. به هر جهت بسیاری از معامله‌گران ترجیح می‌دهند، که حین شکست‌های قیمتی وارد معامله شده و منتظر بازگشت قیمت نباشند.

نمودار فوق مربوط به نماد شپنا (پالایش نفت اصفهان) است. پس از شکست خط روند سقف نسبتاً طولانی‌مدت یک شکست صعودی ایجاد شده و تریگر ورود برای معامله‌گران مبتنی بر شکست فعال می‌شود. جالب این است که در جریان این شکست نیز یک پولبک دیده می‌شود!

۴- الگوی قیمت

الگوهای قیمتی نیز تقریباً همانند اندیکاتورها تنوع زیاد و طرفداران بسیاری دارند. از مزایای اصلی این الگوها می‌توان به قدرت پیش‌بینی بالا، امکان معامله‌گری مولتی‌ تایم‌فریم، تعیین حد سود و زیان اشاره نمود.

در نمودار شرکت خدمات انفورماتیک (نماد: رانفور) یک الگوی پرچم صعودی را مشخص نموده‌ایم. تریگر ورود مورد نظر بر اساس شکست صعودی میان قیمت و لبه بالایی پرچم ایجاد شده است. هر چند این نوع تریگر نیز بر مبنای شکست قیمت ایجاد می‌شود، اما وجود یک الگوی قیمتی معتبر دلیل اصلی ورود به موقعیت خرید می‌باشد.

۵- کندل استیک

این ابزار ساده نموداری که سابقه پیدایش آن به کشور ژاپن باز می‌گردد، به جرئت یکی از محبوب‌ترین ابزار تحلیل تکنیکال بازارهای مالی است. دلیل این محبوبیت نیز به سادگی فهم ماهیت کندل‌استیک‌ها، الگوها و سایر جزئیات مرتبط با آن‌ها می‌باشد. بنابراین روش‌های معاملاتی زیادی بر مبنای کندل‌استیک‌ها ایجاد شده‌اند.

در نمودار زیر از یک الگوی پوشای صعودی به عنوان تریگر ورود استفاده شده است. معامله‌گران پیرو این الگوی کندلی پس از بسته شدن شمع پوشاننده تریگر ورود خود را مشاهده نموده و اقدام به خرید می‌کنند.

چکیده مطالبتریگر به معنی مجموعه شرایط یا قوانین ورود یا خروج از معامله است. مفهوم تریگر محدود به ابزار نموداری خاصی نبوده و در تمام روش‌های معاملاتی استفاده می‌شود. تریگر جزء اساسی هر استراتژی معاملاتی است، زیرا برای تدوین هر رویکرد معاملاتی لزوماً باید قوانین ورود و خروج دقیقی داشته باشید.