چرا سفر ظریف به آمریکای لاتین و پاکستان مهم است؟

مهسا مژدهی: روز سیزده آبان و همزمان با برگزاری انتخابات در ایالات متحده، محمد جواد ظریف راهی آمریکای لاتین شد تا با رهبران برخی از کشورهای این منطقه به گفتگو بنشیند. روابط ایران با دولت های این منطقه در سال های پس از انتخاب همواره مثبت بوده است اما در سال های اخیر بر میزان همکاری های دو طرفه افزوده شده است. ظریف در این سفر از ونزوئلا، کوبا و بولیوی دیدار کرد و مورد استقبال مقامات این سه کشور قرار گرفت.

سفر وزیرخارجه کشورمان از ونزوئلا آغاز شد. کشوری که در یک سال اخیر ناآرامی هایی را تجربه کرد و در این مسیر تهران به عنوان کشوری دوست با آنها همکاری کرده بود. روابط اقتصادی ایران و ونزوئلا در وضعیتی که هر دو کشور در تحریم به سر می برند؛ گسترش یافته و این همان موضوعی است که ایالات متحده را عصبانی کرده. به ویژه آنکه مادورو گاه به گاه از امکان خرید سلاح از تهران هم حرف می زند. وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی با شبکه تله سور در کاراکاس با بیان اینکه همکاری دفاعی بین تهران و کاراکاس کاملاً قانونی است، افزود به همین خاطر است که آمریکا به استراتژی کهنه خود در تهدید کشورها و قلدری برای آن‌ها متوسل شده است.

در کوبا هم ظریف و مقامات این کشور زمینه‌های توسعه همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و همکاری‌های بین‌المللی را مورد بررسی قرار دادند رئیس جمهور کوبا در گفتگوی آنلاین با ظریف بر مواضع کشورش در ضدیت با تحریم‌ها و اقدامات آمریکا علیه ملت ایران و همچنین حق ایران در بهره‌ برداری از انرژی صلح آمیز هسته‌ای تأکید کرد.

سومین مقصد وزیرخارجه کشورمان بولیوی بود. ظریف در مورد سفر به لاپاز در توئیتی نوشت: وارد لاپاز شدم تا با بولیویایی‌ها ثمره مبارزه برای احیای دموکراسی شان را جشن بگیرم و مفتخرم که روز یکشنبه در مراسم تحلیف رئیس جمهور آرسه شرکت کنم. مشاهده شور و شعفی که مردم در جشن احیای آزادی و دموکراسی خود نشان می‌دهند، فوق العاده است.

درباره اهمیت سفر وزیر خارجه کشورمان به آمریکای لاتین با علی اکبر فرازی سفیر اسبق کشورمان در مجارستان و دیپلمات پیشکسوت گفتگو کرده ایم که در ادامه مشروح آن را می خوانیم:

رابطه تهران با کشورهای آمریکای لاتین به ویژه بعد از تحریم های مجددی که ایالات متحده علیه کشورمان وضع کرد، گسترش یافت. حالا با این سفری که ظریف به کشورهای این منطقه داشته، چه داستاوردی برای دو طرف پیشبینی می شود؟

آمریکای لاتین یکی از مناطقی است که ایران سعی در گسترش روابط خود با آن را دارد که از ابتدا با اکثر این کشورها رابطه شاخص و حسنه ای داشته است. سفر اخیر آقای ظریف هم به آن منطقه دارای اهمیت خاصی بود. در حالی که غربی ها فکر می کردند که راه ها و منافذ تنفسی برای اقتصاد جمهوری اسلامی ایران بسته شده، دیدند که سفر به آمریکای جنوبی فرصت های نهفته ایران در این کشورها را عیان کرد. بسیار امکانات بالقوه ای در آمریکای لاتین و کشورهای مختلف از جمله ونزوئلا و کوبا و بولیوی وجود دارد، که از قبل بنیادهایش وجود داشته و حالا آقای ظریف تحرک تازه ای به آنها داده و می توانیم منتظر باشیم تا بسیاری از پتانسیل های قبلی احیا شوند. چه در زمینه مراودات تجاری و چه در زمینه صادرات فنی و مهندسی و پروژه های مشترکی که ایران در آن کشورها به لحاظ داروسازی، پزشکی، ساختمان سازی و اتوموبیل سازی دارد، زمینه همکاری فراهم است.

این سفر از نظر سیاسی چه دستاورد ملموسی می تواند داشته باشد؟ هر دو کشور در تحریم و فشار هستند. ایا این روابط می تواند راه گشایی برای دو کشور باشد؟

کشورهایی که مورد تحریم هستند با این مراودات این پیام را می دهند که می توانند نیازهای هم را تا حدود زیادی خود این کشورها در ارتباط با یکدیگر بر آورده کنند. اینکه آمریکایی ها فکر می کردند راه تنفس صد درصدی را برای ایران می بندند، منتفی شده است. مراودات ایران با این کشورها به ویژه ونزوئلا ثابت کرد که امکانات بالقوه ای وجود دارد که دو کشور با هم پوشانی می توانند از آنها استفاده کرده و به کمک هم بیایند.

یک بحثی را اقای مادورو چند باری مطرح کرده است و آن خرید تسلیحات از ایران از سوی دولت کاراکاس بوده است. در این سفر این بحث هم مورد توجه قرار گرفته ؟

جمهوری اسلامی ایران این امر را کتمان نکرده و امر پوشیده ای نیست. با توجه به اینکه تحریم های تسلیحاتی برداشته شده، ایران صراحتا و به طور شفاف اعلام کرده که می تواند به هرجایی که بخواهد سلاح بفروشد و متقابلا اگر لازم داشته باشد سلاح بخرد. یکی از کشورهایی که طبیعتا می تواند نیازهایش را از طریق یک کشور دوست تامین کند، ونزوئلاست که اگر همچنین نیازی را به طور جدی اعلام کند، به راحتی به عنوان یک خریدار می تواند از ایران تسلیحات مورد نیازش را بخرد.

واکنش کشورهای غربی و به ویژه آمریکا با توجه به موقعیت جغرافیایی ونزوئلا چه خواهد بود؟

این امری نرمال است. خرید و فروش سلاح در چارچوب قواعد بین المللی موضوع نرمال و پذیرفته ای است و امر پنهانی نیست و قطعا جمهوری اسلامی ایران، کاری را خارج از عرف بین المل حتی در زمینه خرید و فروش سلاح انجام نخواهند داد و دیگران نمی توانند ایرادی بر این نوع از معاملات داشته باشند.

استقبال خیلی خوبی از ظریف شد و استقبالی بود که نشان دهنده محبوبیت جمهوری اسلامی ایران در کشورهای آمریکای لاتین است که برخلاف همه تبلیغات سوء که اتفاق افتاده مشخص شد محبوبیت ایران بین مردم کشورها بالاست.

گسترش این روابط منافع مشهودی برای ایران دارد؟

حضور ایران در هر کشور و منطقه ای منفعت دارد. طبیعی است که حضور ما در آمریکای جنوبی اولین پیامی را که به کشورهای دیگر می دهد این است که تحریم ها می تواند اگر در جاهایی اثر گذار باشد در بسیاری از موارد هم بدون اثر باشد.

آقای ظریف روز سه شنبه به پاکستان وارد می شود. این سفر به با توجه به روابط دو کشور که بعد از عمران خان تقویت شده، چه اهمیتی دارد؟

سفر ظریف به پاکستان سفر مهمی است و در دوره بسیار مهمی هم انجام می شود. رابطه ایران با پاکستان رابطه استراتژیک و بسیار برادرانه و دوستانه ای است. ما با هر دولتی که در پاکستان سر کار آمده رابطه حسنه ای داشتیم چرا که پیوندهای عمیق فرهنگی با مردم این کشور داریم و قطعا در این موقعیت حساس رایزنی با پاکستان در زمینه های مختلف به نفع منطقه و به نفع دو کشور باشد.

از نظر اقتصادی در وضعیت تحریم هم این سفر می تواند راهگشا باشد. هر دو کشور همکاری های تجاری و اقتصادی قدیمی با هم دارند و هر دو عضو قدیمی اکو هستند و در آن همکاری های مشترکی دارند. پروژه های مشترکی هم قبلا تعریف شده بود که امیدواریم در این سفر این پروژه ها بازتعریف شوند و آنهایی که به فعلیت در نیامده، قطعی و اجرایی شوند.

>>> در همین رابطه بیشتر بخوانید:
«پیام برادری»؛ توصیف رسانه‌های اسپانیایی زبان از سفر ظریف به کوبا
ظریف:حق ونزوئلاست که از هر جایی که بخواهد تجهیزات نظامی بخرد/بین بایدن و ترامپ تفاوت است/آمریکا بایدیک صندلی در میز مذاکره به دست بیاورد
شین هوا:به رغم مانع تراشی آمریکا، ایران و ونزوئلا روابط را تقویت می کنند

312 310