تلاش‌های پانزده ساله در ایکنا برای ترجمه آهنگین قرآن / مزایای ترجمان انفسی

به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم رونمایی از کتاب «قرآن کریم با ترجمه آهنگین» امروز یکشنبه، 30 آذرماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالفتح دعوتی، مترجم قرآن و نویسنده اثر؛ محمدحسین حسنی، مدیرعامل سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بی‌آزار شیرازی، قرآن‌پژوه و نویسنده «تفسیر کاشف» و اسماعیل منصوری‌لاریجانی، نویسنده و پژوهشگر عرفان اسلامی، به میزبانی سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور برگزار شد.

محمدحسین حسنی، مدیرعامل سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور و مدیرعامل خبرگزاری ایکنا، در ابتدای مراسم، ضمن خیر مقدم و خوشامدگویی به حضار و خسته نباشید به حجت‌الاسلام دعوتی برای اقدام ارزشمندی که انجام داده‌اند، گفت: مدتی با حجت‌الاسلام دعوتی محشور بوده‌ایم و یکی از نَفَس‌های قُدسی که این سازمان با آن رشد و نمو پیدا می‌کند، ایشان هستند.

وی ادامه داد: حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دعوتی همواره روان و سبک است و همه اعضای سازمان از ایشان بهره‌مند می‌شوند و مشورت‌های خوب و ارزشمندی به خبرگزاری و سازمان می‌دهند، لذا لازم است از ایشان تشکر کنیم که در سال‌های طولانی به عنوان یار و دوست صمیمی، همراه سازمان قرآنی دانشگاهیان بوده‌اند.

حسنی ادامه داد: ایشان آثار ارزشمندی در خدمت به قرآن کریم و اهل بیت(ع) دارند و این اثر جدید نیز اقدامی بی‌نظیر در خدمت به قرآن است. به عنوان کسی‌ که در زمینه فعالیت‌های فناورانه در حوزه قرآن، دستی بر آتش دارم، باید بگویم برای ارتباط بهتر با نسل جدید و بردن قرآن در متن جامعه، نیازمند نوآوری هستیم. البته نوآوری و بدعت، مرز باریکی دارند و گاهی ایده‌هایی منجر به بدعت می‌شود و حتی نحله‌های انحرافی به وجود می‌آورد، اما کتاب «قرآن کریم با ترجمه آهنگین» هم نوآوری در دل خود دارد و هم به ارزش‌ها پایبند است.

مدیرعامل خبرگزاری ایکنا گفت: اینکه نوآوری به روز و دقیق باشد و با جامعه مخاطب ارتباط خوبی برقرار کند، نشان‌دهنده کاری بزرگ و بی‌نظیر است و ان‌شاء‌الله رسانه‌ها و جامعه نخبگانی، قدر این کار را بدانند که کمک بزرگی به نوآوری در حوزه دینی و قرآنی کشور است.

وزن حماسی آیات قرآن کریم

در ادامه این مراسم، حجت‌الاسلام والمسلمین دعوتی اظهار کرد: مطالعاتی درباره کتب آسمانی داشتم و به این نتیجه رسیدم کتب وحیانی، در عین حال که شعر نبوده‌اند، اما دارای وزن و آهنگ است و خوانندگانی که آنها را مطالعه می‌کنند، در عین لذت از داستان‌ها، لذتی نیز از قالب آهنگین آیات برده‌اند. یهودیان نیز که در هنگام خواندن کتاب مقدس، سر خود را تکان می‌دهند، به خاطر همین آهنگی است که در آن وجود دارد که به زیبایی این معانی و حقایق می‌افزاید.

وی ادامه داد: برخی معتقدند سرودهای حضرت سلیمان و داودنبی نیز حالت آهنگین دارد. از جهت دیگر با دقت نظر در آیات، متوجه شدم که حالت حماسی دارد و مُسَلَم است که وارث آیاتی به شکل حماسی آن هستیم. حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه فرموده است وقتی پیامبر گرامی اسلام(ص) قرآن می‌خواند، انگار یک فرمانده صحبت می‌کرد. این نشان‌دهنده حماسی و آهنگین بودن آیات قرآن است، اما بعداً ائمه آن را با حالت محزون می‌خواندند. بنابراین تصمیم گرفتم اثری بنویسم که در آن به آهنگ قرآن اشاره شده باشد.

حجت‌الاسلام دعوتی اظهار کرد: تقریباً همه آیات و به غیر از آنجا که اسم پیامبران در آن هست، آهنگ دارد، لذا بنده کوشیدم وارد این سبک شوم. حدود پانزده سال به صورت مدام در همین محل خبرگزاری ایکنا و گاهی در منزل مشغول این کار بودم که بحمدالله به پایان رسید و امیدواریم مورد استقبال قرار گیرد.

نویسنده کتاب «قرآن کریم با ترجمه آهنگین» گفت: نکته دیگر اینکه هرچند سعی می‌کردم ترجمه کوتاه و مختصر باشد، اما با مطالعه مجدد به این نتیجه می‌رسیدم که بهتر است فلان کلمه نیز وارد شود، لذا برخی از آیات را تا هشت بار خواندم. این یک معجزه است که هیچ آیه قرآن در طول این هزار و چهارصد سال امکان هیچ تغییر پیدا نکرده است.

وی در پایان سخنان خود اظهار کرد: یکی از نوآوری‌های این اثر، آن است که آیات قرآن و ترجمه‌ها وسط‌چین شده است؛ یعنی تمام صفحه پر نیست که چشم‌ها را خسته کند و دست انتشارات نیز برای تزئینات باز است تا کاری فاخر و ماندگار باشد.

اثرگذاری تزکیه در ارتباط پیام با روح انسان‌ها

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بی‌آزار‌شیرازی در ادامه این نشست اظهار کرد: در گذشته هم برخی تلاش کردند سبک قرآن را در ترجمه لحاظ کنند، اما در زمان ما ترجمه‌های آزاد یا به قولی ترجمه روزنامه‌ای متداول شده، است؛ گرچه بعد از انقلاب اسلامی، تلاش‌های بسیاری برای ترجمه‌های قرآن شده و زحمات بسیاری نیز کشیده شده تا سعی کنند بهترین کلمات را استفاده کنند که روان و مفهوم باشد و این جای تقدیر دارد، اما قرآن کریم نیازمند اهتمام فراوان‌تری است.

نویسنده تفسیر کاشف تصریح کرد: یکی از عوامل ماندگاری قرآن کریم و سایر کتاب‌های آسمانی، آهنگین بودن آن است. قرآن هم دارای سبک، هم دارای نظم و هم دارای آهنگ است، لذا پیامبر(ص) بعد از تزکیه، آیات قرآن را تلاوت می‌کردند و این تلاوت باعث می‌شد آنهایی که عناد و لجاجتی نداشتند، جذب شده و به عالم روح بروند. گذشته از این سبک و نظم و آهنگ، در آن روح دمیده شده است.

بیشتر بخوانید:

حجت‌الاسلام بی‌آزار شیرازی: بسیاری از ترجمه‌های کنونی قرآن «روزنامه‌ای» و نامفهوم است

حجت‌الاسلام بی‌آزار شیرازی یادآور شد: درست است که تلاش فراوانی شده تا محتوای قرآن را به صورت شعر در بیاورند، اما قرآن، شعر یا نثر نیست، بلکه چیزی میان این دو و بالاتر از آنها است و بنده همیشه دوست داشتم ترجمه‌ای از قرآن شود که شکل شعر یا نثر نداشته باشد، لذا پنجاه سال پیش جناب حجت‌الاسلام دعوتی را دیدم که سوره الرحمن را به صورتی زیبا ترجمه کرده و اسم آن را سوره مهر گذاشته بودند و دوست داشتم تمام قرآن را به این شکل در بیاورند تا اینکه چندی قبل به بنده پیام دادند که این کار را انجام داده‌اند، لذا امیدوارم در این کار موفق باشند و مردم هم از آن استفاده کنند.

آهنگ قرآن را اهل خشیت درک می‌کنند

در ادامه این نشست، اسماعیل منصوری لاریجانی، نویسنده و پژوهشگر عرفان اسلامی به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: حجت‌الاسلام دعوتی زحمت زیادی کشیده و اثری بدیع خلق کرده‌اند و امیدواریم تحولی در حوزه قرآن‌پژوهی باشد. معتقدم موسیقی قرآن را در آیه 22 سوره زمر که جناب حجت‌الاسلام بی‌آزار شیرازی اشاره کردند را می‌توان مشاهده کرد. در قرآن کریم آمده است: خدایی که نازل کرد زیباترین گفتار را. در حالی که قرآنی که پیش روی ماست مکتوب است، پس چرا گفته است گفتار است؟ همین موضوع، ارتباط بین متن و ترجمه را نشان می‌دهد و قرینه آن نیز آیه بعدی آن است.

وی افزود: البته مثانی می‌تواند به دو مصرع یک بیت هم اشاره داشته باشد و شاید عنوان مثنوی هم از این گرفته شده باشد. زیباترین تفسیر را بنده از علامه سید حیدر آملی در تفسیر ماهیت اعظم دیدم که به جفت بودن همه چیز اشاره کرده است، اما ایشان می‌فرماید منظور از این جفت، دو نمود ظاهری و باطنی و مرتبط آیات است و همه زیایی‌ها همین جا خلق می‌شود.

منصوری لاریجانی گفت: حضرت علی(ع) می‌فرماید ظاهر قرآن و باطن آن زیبایی است. علت اینکه از خواندن قرآن لذت می‌بریم، این است که علاوه بر زیبایی ظاهری، دارای زیبایی باطنی است و دائماً این زیبایی‌ها بر ما نمایان می‌شود. اگر با دیدن خیابان یا ماشین خسته می‌شویم، اما از دیدن کوه و دشت خسته نمی‌شویم. این است که انسان هم وقتی از چیزی شگفت‌زده می‌شود، همه ناراحتی‌ها و خستگی‌ها از وی دور می‌شود.

وی اظهار کرد: قرآن کریم فرموده است: کسانی که اهل خشیت هستند، این زیبایی را درک و آهنگ قرآن را استماع می‌کنند. لذت قرآن در این است که ما را به نغمه معشوق می‌رساند. دستگاه‌های موسیقی سنتی دوازده مورد است، اما معتقدم هر آیه قرآن، یک دستگاه موسیقی را برای شما نمایان می‌کند و یک ملودی جدید را نشان می‌دهد.

این پژوهشگر عرفان اسلامی یادآور شد: بهترین ترجمه از قرآن کریم نیز ترجمه انفسی است و اگر انسان سیر انفسی نداشته باشد، حتی اگر علامه دهر هم باشد، نمی‌تواند ترجمه انفسی داشته باشد. قرآن چشمه‌ای است که ده شراب قرآنی از آن می‌جوشد، لذا قدر آن را بدانیم؛ هرچند که قرار بود قرآن بعد از انقلاب غریب نشود، اما متاسفانه دائما غبار غربت بر چهره قرآن می‌نشیند.

وی افزود: تمام ترجمه‌هایی که تاکنون از قرآن کریم صورت گرفته، پرده‌برداری از صورت قرآن بوده است، اما قرآن اَحسَن حدیث است و کسی که آن را می‌خواند، علاوه بر مشاهده متن، نغمه‌ای نیز به گوشش می‌‍‌خورد، لذا اقدام جناب آقای حجت‌الاسلام دعوتی بدیع است و از این بابت به ایشان تبریک عرض می‌کنم. معتقدم خداوند استعدادی در این زمینه به ایشان داده و لازم است با همت بلندی که دارند، جامعه ما را به میزان بیشتری بهره‌مند کنند.

تولید کتاب صوتی با صدای مولف

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی حسین‌زاده، مدیرعامل بنیاد قرآن، در ادامه این مراسم اظهار کرد: کتابی که جناب حجت‌الاسلام دعوتی به رشته تحریر درآورده‌اند، کاملاً ادبی و موسیقایی است و این هم به خود متن قرآن بر می‌گردد. ان‌شاءالله بنا داریم با همکاری خبرگزاری ایکنا، کارهای مشترکی انجام دهیم و از جمله سی جزء قرآن کریم را با حضور حجت‌الاسلام دعوتی ضبط کرده و از سوی دیگر، متن و ترجمه قرآن را با کلام شیوای برخی از اساتید در اختیار علاقه‌مندان قرار دهیم.

رئیس بنیاد قرآن اظهار کرد: حجت‌الاسلام دعوتی روزهای پنج‌شنبه در بنیاد قرآن حضور دارند و سخنان ایشان، جذابیت و تأثیر زیادی در فهم آیات و ترجمه قرآن دارد، لذا ان‌شاءالله این متن را در قالب صوتی و تصویری منتشر خواهیم کرد.

در ادامه داودی، مدیر نشر بنیاد قرآن اظهار کرد: به دلیل بحران نشر در سال‌های اخیر، آمار چاپ قرآن پایین آمده و این چیزی است که به صورت رسمی اعلام شده است، لذا با حجت‌الاسلام دعوتی و حجت‌الاسلام حسین‌زاده، جلسات متعددی در بنیاد قرآن داشتیم و تصمیم گرفتیم این اثر حجت‌الاسلام دعوتی را متفاوت چاپ کنیم و از جمله از هزار و ششصد صفحه به زیر هزار صفحه برسانیم تا حمل آن راحت‌تر و دورنگ نیز باشد.

بیشتر ببینید:

گزارش تصویری مراسم رونمایی از کتاب «قرآن کریم با ترجمه آهنگین»

وی گفت: مورد دیگر اینکه می‌خواهیم از لحاظ کیفیت، سنگ‌تمام بگذاریم و قرار است صد جلد را در صحافی با استفاده از چرم طبیعی صحافی کنیم و اگر مشکل اسپانسر آن حل شود، به زودی این اقدام را انجام خواهیم داد

در پایان این مراسم، کتاب «قرآن کریم به زبان آهنگین» با حضور مهمانان رونمایی شد.

انتهای پیام