اقبال اصلاح طلبان برای کاندیداتوری عضو ارشد دولت روحانی

روزنامه اعتماد: همانقدر که نزدیک شدن به انتخابات ۱۴۰۰ مخالفان دولت را تند و تیزتر کرده، روز‌های پایانی دولت دوازدهم هم باعث شده اعضای کابینه از رییس‌جمهوری تا وزرا صریح‌تر شوند. چنانکه چهارشنبه هفته گذشته حسن روحانی در یک دفاع تمام‌قد از وزیر ارتباطات بر مخالفت صریح دولت با فیلترینگ و کاهش پهنای باند تاکید کرد و در همین اثنا یکی دیگر از اعضای هیات دولت که پس از یک دوره طولانی فعالیت در حاشیه و دور از مرکز توجه‌ها طی یکی، دو سال ابتدای کار دولت دوازدهم، حالا چند روزی است که بیش از پیش سخن می‌گوید؛ اسحاق جهانگیری، معاون اول اصلاح‌طلب حسن روحانی، رییس‌جمهوری اعتدال‌گرایی که حالا آخرین سال حضورش را راس قوه مجریه سپری می‌کند.
جهانگیری که ۷ سال گذشته را معاون اول حسن روحانی بوده، در جریان انتخابات سال ۹۶ نیز کاندیدای پوششی او بود. کاندیدایی که ساعات پایانی تبلیغات انتخاباتی، چنانکه انتظار می‌رفت به نفع حسن روحانی کنار کشید و همین بده‌بستان سیاسی چنین تصوری ایجاد کرد که احتمالا اسحاق جهانگیری، کاندیدای اصلی انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ خواهد بود و اصلاح‌طلبان لابد می‌خواهند بعد از دو دوره حمایت از کاندیدای ائتلافی و چهره‌ای میانه‌رو، چون حسن روحانی، با کاندیدایی چنانکه می‌گفتند و می‌گویند تمام‌اصلاح‌طلب وارد گود رقابت انتخاباتی ۱۴۰۰ شوند. اما جز اینکه جهانگیری تا یک‌سال اول دولت دوم از اعضای مهجور هیات دولت بود که به قول خودش حتی اختیار تغییر در دفترش را نداشت، با ادامه یافتن کار دولت دوازدهم و به خصوص از سال دوم دولت روحانی، اوضاع و احوال سیاست داخلی و خارجی نیز به گونه‌ای پیش رفت که ماجرای «دلار جهانگیری» تاثیر بسزایی بر سرنوشت سیاسی او گذاشت. اما از چندماه پیش بار دیگر زمزمه‌هایی مبنی بر کاندیداتوری جهانگیری در فضای رسانه‌ای مطرح شده و برخی او را کاندیدای بالقوه حزب کارگزاران و حتی مجموعه اصلاح‌طلبان می‌دانند. از همین‌رو اغلب سخنرانی‌های اخیرش با نگاهی دیگر رصد می‌شود کما اینکه محتوای سخنرانی‌های جهانگیری نیز از گذشته که بیش از هر چیز اقتصادی بود، از آن رنگ و بوی اقتصادی و فنی فاصله گرفته و بیشتر سیاسی شده است.
جهانگیری دو روزی است که به خوزستان سفر کرده است. روز شنبه معاون اول رییس‌جمهوری در جریان آیین احداث ۵ هزار واحد مسکونی برای مردم آسیب دیده در آب‌گرفتگی اخیر بندرامام خمینی (ره) به اعتراضات آبان‌ماه ۹۸ اشاره و در ادامه یادی کرد از اعتراض مردم ماهشهر که سال گذشته حواشی آن بسیار خبرساز شد و خاطره‌ای تلخ از آن در فکر و ذهن ایرانیان بجا مانده و بر این اساس گفت: «یکی از مهم‌ترین دلایل حضورم در شهرستان بندر ماهشهر مربوط می‌شود به حوادث آبان‌ماه سال گذشته، از آن زمان، غصه این مردم را داشتم؛ چراکه مطمئن بودم با نظام مشکلی ندارند، مشکل آنان تنها فقر و تبعیض است.» از همین‌رو نمی‌توان رنگ و بوی سخنان او را در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری و در جریان سفر به خوزستان نادیده گرفت، چراکه به هر حال او معاون اول رییس‌جمهوری بوده و می‌توانست در یک‌سال و اندی اخیر که از حوادث آبان می‌گذرد، در مورد این اعتراضات و تحلیل ماهیت آن سخن بگوید. سخنرانی‌های جهانگیری با رنگ و بوی سیاسی و انتخاباتی، اما روز یکشنبه نیز ادامه داشت. جهانگیری در نشست شورای اقتصاد مقاومتی که دوازدهم بهمن و در استانداری خوزستان برگزار شد، به بحث «آزادی مردم» اشاره کرد و گفت: «در قانون اساسی، از آزادی مردم به عنوان یک گوهر گران‌بها یاد شده است؛ به هیچ بهانه‌ای نمی‌شود آزادی مردم را محدود کرد و مانع آزادی مردم شد و حتی به بهانه امنیت نمی‌توان این کار را انجام داد. جمهوریت نظام جایی است که مردم خط‌مشی اداره کشور را تعیین کنند.» در واقع او با این سخنان موضع خود در قبال امنیت و آزادی را مشخص کرد. دو پارامتری که گاهی از سوی برخی کنشگران سیاسی به یکدیگر ارتباط داده می‌شود، اما ارتباطی که اغلب منجر به نادیده گرفتن یکی به خاطر دیگری می‌شود. جهانگیری در جریان سفر به استان خوزستان با نخبگان، جوانان و فعالان اجتماعی و فرهنگی این استان نیز دیدار و گفتگو کرد. او در بخشی از این دیدار به سیاستگذاری دولت در مورد واکسن کووید ۱۹، شرایط و موقعیت زنان و جوانان، اقلیت‌های قومی و مذهبی، مطبوعات و رسانه‌ها اشاره و در مورد این گزاره‌ها سخنرانی کرد؛ موضوعاتی که اغلب در سخنرانی‌های انتخاباتی به گوش می‌رسد. او به مخاطبان و مستمعانش اطمینان داد که دولت حتما با استفاده از منابع ارزی واکسن وارد خواهد کرد. جهانگیری همچنین اطمینان داد و گفت با وجود همه موانع پیش‌رو واکسنی که مورد تایید وزارت بهداشت باشد، خریداری شده و در اختیار جامعه قرار می‌گیرد و همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد تا پایان بهمن و نهایتا اوایل اسفندماه فرآیند واکسیناسیون مطابق برنامه‌ریزی به صورت «شفاف و بدون تبعیض» آغاز خواهد شد. معاون اول رییس‌جمهوری همچنین بخشی از اقدامات دولت در حوزه زنان را برشمرد و تاکید کرد که باید فضای بیشتری برای حضور زنان مهیا شود. او در این نشست یادآور شد که اهالی رسانه و مطبوعات به دلیل محدودیت‌های ناشی از کرونا با مشکلات فراوانی روبه رو شدند که لازم است برای کمک به این گروه‌ها برنامه‌ریزی دقیقی انجام شود. او در بخش دیگری از سخنرانی هم به اقلیت‌های قومی و مذهبی اشاره کرد و گفت: «همه اقوام و پیروان مذاهب مختلف در نهایت صمیمیت در این استان زندگی می‌کنند و حقوق همه آن‌ها باید رعایت شود و همواره به همه استانداران استان خوزستان توصیه کرده‌ایم که باید حقوق تمامی اقوام رعایت شود و کسی نباید احساس کند که مورد بی‌توجهی است.»
اگرچه سخنان چند روز گذشته معاون اول رییس‌جمهوری رنگ و بوی انتخاباتی دارد، اما نه او و نه نزدیکانش تاکنون به صراحت به این موضوع اشاره نکرده‌اند. با این حال اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی از کاندیدا‌های مدنظر حزب کارگزاران سازندگی هستند و فارغ از آنکه هاشمی به دفعات احتمال حضورش را صراحتا تکذیب کرده، جهانگیری در میان باقی اصلاح‌طلبان از مقبولیتی دوچندان برخوردار است و حتی برخی ناظران از این گفته‌اند که جهانگیری از آن دست کاندیدا‌های احتمالی جریان اصلاحات است که اگر به‌واقع وارد میدان شود، بعید نیست دیگر گزینه‌های احتمالی به نفع او کنار بکشند و حتی از او در این مسیر حمایت کنند. جهانگیری همین چهار سال پیش یک بار از سد نظارت استصوابی شورای نگهبان نیز گذشته و به نظر می‌رسد از این حیث نیز نسبت به مشکلی که بسیاری از اصلاح‌طلبان از آن نگرانند، ایمن باشد. اما در حال حاضر مشخص نیست بدنه اجتماعی حامی جریان اصلاحات تا چه میزان به یک عضو ارشد دولت روحانی اقبال نشان دهد.