بی شک امروزه داشتن دانش و اطلاعات کافی برای پیش‌بینی و درک آینده ارزهای دیجیتال امری ضروریست. در ادامه به صورت کلی به بررسی برخی مفاهیم می‌پردازیم و سپس آینده احتمالی ارزهای دیجیتال را پیش‌بینی می‌کنیم.
به صورت کلی ارز دیجیتال چیست؟
به طور حتم می‌دانید که ارز دیجیتال نام دیگری است برای پول دیجیتال، پول الکترونیکی و ارز الکترونیکی که در واقع وجود فیزیکی ندارد و تنها راه به دست آوردن و ذخیره آن از طریق اینترنت و با کمک سایت‌ها، برنامه‌ها و کیف پول مخصوص است. شما دیگر با پول کاغذی و یا سکه فلزی سر و کار ندارید و اعتبار و یا ارزشی را به عنوان پول از اسمی به اسم دیگر و یا از کیف پولی به کیف پول دیگر انتقال میدهید.
۱-۱- چند نوع ارز دیجیتال داریم؟
آماری که در ژانویه ۲۰۲۰ از تعداد ارزهای دیجیتال موجود در جهان منتشر شد، عددی بیش از ۲۰۰۰ را برای ارزهای رمزنگاری شده نشان می‌داد که بسیاری از آن‌ها در جوامع اختصاصی و نیز در میان سرمایه‌گذاران (حتی در موارد اندک) از طرفداران زیادی برخوردار هستند. در ادامه به ۱۰ مورد از محبوب‌ترین ارزهای دیجیتال اشاره می‌کنیم:
بیت کوین (BTC) اتریوم (ETH) ریپل (XRP) لایت کوین (LTC) تتر (USDT) بیت کوین کَش (BCH) لیبرا (LIBRA) مونرو (XMR) بیت کوین اس وی (BSV) بایننس کوین (BNB)۱-۲- ارزهای رمزنگاری شده چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارند؟
ارز رمزپایه یا ارز رمزنگاری شده زیرمجموعه‌ای از ارز دیجیتالی است که با استفاده از تکنیک‌های رمزگذاری پیشرفته معروف کریپتو ایجاد و مدیریت می‌شود. اولین ارز رمزنگاری شده که مفاهیم علمی و دانشگاهی را به واقعیت (مجازی) تبدیل کرد؛ بیت کوین بود که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد.
از آن جایی که بیت کوین در سال‌های بعد افراد زیادی را به خود جلب کرد، در آوریل ۲۰۱۳ درست هنگامی که به بالاترین رکورد و افزایش ۱۰ برابری در دو ماه گذشته آن نسبت به دلار رسید، توجه سرمایه‌گذاران و رسانه‌های زیادی را به خود معطوف ساخت. بیت کوین در زمان اوج خود ارزش بازار بیش از ۲ میلیارد دلار را نیز تجربه کرد، اما اندکی پس از آن با پنجاه درصد سقوط ارزش، باعث به راه افتادن بحث و جدال‌هایی درباره آینده بیت کوین و به طور کلی ارزهای رمزپایه شد.
۱-۳- رقابت ارزهای دیجیتال با پول‌های رایج برای تسلط بر آینده
بیل گیتس معتقد است که آینده متعلق به ارزهای دیجیتال است. شما چطور فکر می‌کنید؟ آیا این ارزها به بازارهای سیاه و تروریسم رونق می‌دهند و یا گام‌های مثبت را در امور مالی تسهیل می‌کنند؟
پول‌های کاغذی ابتدا در چین ساخته شدند و مورد استفاده قرار گرفتند، اما واقعیت این است که با وجود قرن‌ها نوآوری مالی، پول کاغذی و سکه هنوز هم برای افراد مفاهیمی آشنا و رایج هستند.
از طرفی دیگر بیش از یک دهه است که بیت کوین و سایر ارزهای رمزپایه غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاکچین وجود دارند. برای مثال، فیس بوک در حال برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر برای ارز دیجیتالی بلاکچین خود به نام Libra است (اگرچه غیرمتمرکز نخواهد بود و از نظر فنی ارز رمزپایه به حساب نمی‌آید). سوال ما این است که آیا این ارزها می‌توانند آینده پول رایج باشند؟
هنگامی که نظر رئیس جمهور سابق بانک مرکزی اروپا، ماریو دراگی را در رابطه با بیت کوین جویا شدند.
او گفت: «به چند دلیل بیت کوین را ارز نمی‌داند. یکی از دلایل او این است که یورویی که امروز هست، فردا نیز هست و ارزش آن همچنان پایدار است و این در حالی است که ارزش بیت کوین به شدت در نوسان است.»
آیا این مشکل بزرگی برای ارزهای رمزپایه مانند بیت کوین نیست؟ اگر ارزش آن‌ها پایدار نباشد، چگونه می‌توانیم از آن‌ها به عنوان ارز استفاده کنیم؟
۲- آیا اکنون زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری است؟ در آینده چطور؟
در غرب، بیت کوین به عنوان یک دارایی دیجیتال قلمداد می‌شود، چرا که اولین کالای کمیاب دیجیتالی بود که تاکنون به وجود آمده بود. اگر شما قصد دارید با صرف وقت و هزینه به ذخیره و استخراج بیت کوین بپردازید، این کار را به این دلیل انجام ندهید که با آن شاید چیزی بخرید، بلکه برای نوعی دارایی سرمایه‌گذاری کنید که یکی از اجزای یک سیستم جدید در حال تکامل است. بیت کوین در واقع گل سرسبد این جنبش غیرمتمرکز است که روی پلت‌فورم بلاکچین کار می‌کند.
اگر قصد سرمایه‌گذاری در ارزهای رمزپایه دارید، پیشنهاد ما به شما این است که سرمایه‌گذاری خود را با روشی مشابه با سرمایه‌گذاری‌های پرریسک انجام دهید. در واقع لازم است ریسک از دست دادن بیشتر و یا همه سرمایه خود را بپذیرید.
ارزهای دیجیتال ارزش ذاتی ندارد، که این امر به شدت آن را در معرض نوسانات قیمتی قرار می‌دهد که به نوبه خود ضرراتی را که یک سرمایه‌گذار متحمل می‌شود بیشتر می‌کند. به عنوان مثال، بیت کوین در یک دوره شش ساعته در ۱۱ آوریل ۲۰۱۳ از ۲۶۰ دلار به حدود ۱۳۰ دلار سقوط کرد.
پیش‌بینی آنچه در مورد ارز رمزپایه رخ خواهد داد آسان نیست. اما چیزی که بیشتر سرمایه‌گذاران می‌خواهند بدانند یافتن زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری در ارزهای رمزنگاری شده است. در این خصوص نظرات مختلفی وجود دارد. از طرفی با کاهش ارزش بیت کوین به نصف در سال جاری و بازگشت بیت کوین به ۱۰ هزار دلار، به نظر نمی‌رسد اگر اکنون سرمایه‌گذاری کنید در معرض خطر بزرگی قرار خواهید گرفت.
تصمیم‌گیری کنید اگر نمی‌توانید چنین نوساناتی را بپذیرید و ضررهای ناشی از آن را متحمل شوید، به دنبال سرمایه‌گذاری‌های مناسب در جای دیگری بگردید.
۳- عوامل موثر بر آینده ارزهای دیجیتال
۳-۱- ویژگی‌های مثبت ارزهای دیجیتال
تورم تاثیری روی آن ندارد
تقریباً هر ارز رمزنگاری شده در زمان انتشار با مقدار مشخصی معرفی می‌شود. هر چه تقاضا افزایش یابد، ارزش آن نیز افزایش می‌یابد که با بازار همگام بوده و در طولانی مدت، از تورم جلوگیری می‌کند.
به صورت خودگردان اداره و مدیریت میشودمالکیت و نگهداری هر ارز از اصلی‌ترین عوامل توسعه آن است. معاملات ارز رمزنگاری شده توسط توسعه‌دهندگان یا استخراج‌کنندگان بر روی سخت‌افزارهای شخصی آن‌ها ذخیره می‌شود، آن‌ها برای این کار هزینه تراکنش را به عنوان سود ذخیره می‌کنند و سوابق معاملات را به طور دقیق و به روز نگهداری می‌کنند.
امن و خصوصی استحفظ حریم خصوصی و امنیت همیشه یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد ارزهای رمزپایه بوده است. بستر اصلی بلاکچین بر اساس معماهای مختلف ریاضی ساخته شده است که رمزگشایی آن دشوار است. این امر موجب می‌شود ارز رمزنگاری شده از معاملات الکترونیکی معمولی امنیت بیشتری داشته باشد. ارزهای رمزنگاری شده برای امنیت و حفظ حریم خصوصی بهتر، از نام‌های مستعار استفاده می‌کنند که به هیچ کاربر، حساب یا داده ذخیره شده‌ای مرتبط نیستند که می‌توانند به یک نمایه مرتبط شوند.
مبادلات ارزی را می‌توان به راحتی انجام دادارز رمزنگاری شده را می‌توان با استفاده از ارزهای زیادی مانند دلار آمریکا، یورو اروپا، پوند انگلیس، روپیه هند یا ین ژاپن خریداری کرد. با کمک کیف پول‌ها و صرافی‌های مختلف ارزهای رمزنگاری شده، می‌توان با خرید و فروش توسط ارز رمزنگاری شده در کیف پول‌های مختلف و با حداقل هزینه تراکنش، یک ارز را به ارز دیگر تبدیل کرد.
غیرمتمرکز است
یکی از مهمترین نکات مثبت ارزهای رمزنگاری شده این است که آن‌ها عمدتاً غیرمتمرکز هستند. بسیاری از ارزهای رمزپایه توسط توسعه‌دهندگان که از آن استفاده می‌کنند و افرادی که مقدار قابل توجهی دارایی دارند یا توسط سازمان‌های تولیدکننده آن، قبل از انتشار در بازار کنترل می‌شوند. غیرمتمرکزسازی کمک می‌کند تا انحصار ارز آزاد و تحت کنترل باشد تا هیچ یک از سازمان‌ها نتوانند جریان و ارزش ارز را تعیین کنند، که این امر به نوبه خود آن را پایدار و ایمن نگه می‌دارد.
روشی مقرون به صرفهیکی از عمده‌ترین کاربردهای ارزهای رمزپایه ارسال پول به کشورهای دیگر است. با کمک ارز رمزنگاری شده، هزینه‌های تراکنش پرداخت شده توسط کاربر به مقدار ناچیز یا صفر کاهش می‌یابد. این کاهش هزینه با حذف اشخاص ثالث مانند ویزا (VISA) یا پی‌پل (PayPal) برای تأیید معامله انجام می‌گیرد.
راهی سریع برای انتقال وجوهارزهای رمزنگاری شده همیشه به عنوان راه حلی بهینه برای خرید و فروش‌ها و نیز تراکنش‌ها وجود داشته‌اند. از نظر زمانی دیگر فرقی نمی‌کند که فعالیت‌های مالی داخلی انجام میدهید و یا بین‌المللی، چرا که با ارزهای رمزپایه بسیار سریع انجام می‌شود. این به این دلیل است که تأیید برای پردازش به زمان بسیار کمی نیاز دارد زیرا موانعی بر سر راه آن وجود ندارد.
۳-۲- ویژگی های منفی ارزهای دیجیتال
می تواند برای معاملات غیرقانونی استفاده شود
از آنجا که حریم خصوصی و امنیت تراکنش ها در ارزهای رمزنگاری شده بالا است، برای دولت دشوار است که هر کاربر را با آدرس کیف پول موجود از او ردیابی کند. بیت کوین در گذشته در بسیاری از معاملات غیرقانونی از جمله خرید دارو در دارک وب‌ها به عنوان شیوه‌ای برای مبادله پول مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از ارزهای رمزنگاری شده برای تبدیل پول غیرقانونی خود از طریق واسطه‌ای نامشخص و متمایز برای مخفی کردن منبع آن استفاده می‌کنند.
از دست دادن داده‌ها می‌تواند باعث خسارات مالی شودتوسعهدهندگان ارزهای رمزپایه قصد داشتند کد منبعی قابل پیگیری، دفاع قوی در برابر هک شدن و حملات سایبری و پروتکل‌های غیرقابل نفوذ در برابر احراز هویت ایجاد کنند؛ به همین دلیل است که قرار دادن پول در ارزهای رمزپایه از پول نقد فیزیکی یا خزانه بانکی مطمئن‌تر قلمداد می‌شود. اما اگر هر کاربری کلید خصوصی کیف پول خود را گم کند، دیگر امکان بازیابی آن وجود ندارد؛ در نتیجه کیف پول ارز دیجیتال به همراه تعداد کوین‌های داخل آن به صورت قفل شده باقی خواهد ماند و منجر به ضرر مالی وی می‌شود.
با وجود غیرمتمرکز بودن هنوز توسط برخی از سازمان‌ها مدیریت می شودارزهای رمزپایه به غیرمتمرکز بودن شهرت دارند. اما جریان و مقدار برخی ارزها در بازار هنوز توسط سازندگان آن‌ها و برخی از سازمان‌ها کنترل می‌شود. این دارندگان می‌توانند کوین را برای نوسانات بزرگ قیمت آن دستکاری کنند. حتی کوین‌هایی که مورد استفاده بسیاری از افراد قرار می‌گیرند مانند بیت کوین که در سال ۲۰۱۷ ارزش آن چندین برابر شد، می‌توانند دستکاری شوند.
استخراج آن اثرات منفی بر محیط زیست دارد
استخراج ارزهای رمزپایه به انرژی محاسباتی و ورودی برق زیادی نیاز دارد و باعث می‌شود انرژی زیادی صرف شود. بزرگترین مصرف‌کننده در این مورد بیت کوین است. استخراج بیت کوین به کامپیوترهای پیشرفته و انرژی زیادی نیاز دارد. این کار در رایانه‌های معمولی امکان‌پذیر نیست. استخراج‌کنندگان اصلی بیت کوین در کشورهایی مانند چین هستند که از زغال سنگ برای تولید برق استفاده می‌کنند و همین مسئله باعث افزایش تولد کربن در چین شده است که آلودگی زیادی را برای محیط زیست به دنبال دارد.
ریسک هک شدن وجود دارداگرچه ارزهای رمزپایه بسیار امن هستند، اما مبادلات با این ارزها چندان ایمن نیست. اکثر صرافی‌ها داده‌های کیف پول کاربران را ذخیره می‌کنند تا شناسه کاربری آن‌ها به درستی کار کند که این داده‌ها توسط هکرها قابل سرقت هستند و به آن‌ها امکان دسترسی به بسیاری از حساب‌ها را می‌دهد.
پس از دسترسی، این هکرها می‌توانند به راحتی وجه را از آن حساب‌ها برداشت و به حساب خوب منتقل کنند. برخی از صرافی‌ها مانند Bitfinex یا Mt Gox در سال‌های گذشته هک شده و بیت کوین به هزار و حتی میلیون دلار آمریکا سرقت شده است. امروزه اکثر صرافی‌ها از امنیت بالایی برخوردار هستند، اما همیشه ریسک قرار گرفتن در معرض هک و حملات سایبری وجود دارد.
امکان بازپرداخت یا لغو وجود ندارداگر بین طرفین اختلافی وجود داشته باشد یا کسی به اشتباه وجهی را به آدرس کیف پول اشتباه ارسال کند، ارسال‌کننده نمی‌تواند کوین را بازیابی کند. بسیاری از افراد می‌توانند از این طریق دیگران را فریب دهند؛ از آنجا که هیچ بازپرداختی وجود ندارد، به راحتی می‌توان برای خرید و فروشی تراکنش انجام داد که در ازای آن هیچ محصول یا خدماتی ارائه نشده است.
آینده برای ارزهای دیجیتال چگونه خواهد بود؟
با وجود گسترش سریع فناوری و ارتباطات در نیم قرن اخیر، انتقال ارز برای خرید و فروش کالا مهمترین و ماندگارترین تغییر در نظام پولی بین‌المللی بوده است. در سال ۲۰۰۸، این معمای ساتوشی ناکاموتو بود که White Paper (گزارشی دقیق و معتبر) بیت‌کوین را منتشر کرد و ایده استفاده از ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده و غیرمتمرکز را به عنوان جایگزینی برای پول‌های فیزیکی که مورد پذیرش دولت باشد، مطرح کرد.
تعداد افرادی که ارزهای رمزپایه را مورد پذیرش قرار می‌دهند به طور پیوسته رو به افزایش است اما هنوز هم اکثریت مردم این مفهوم را جدید و غیرقابل اعتماد می‌دانند؛ در نتیجه به همان روش قدیم پیش می‌روند.
برای اینکه ارزهای رمزپایه بیشتر مورد استفاده قرار گیرند، ابتدا باید مقبولیت گسترده‌ای بین مصرف‌کنندگان پیدا کنند. با این حال، احتمالاً پیچیدگی نسبی آن‌ها در مقایسه با پول‌های معمولی (فیزیکی) اکثر مردم را منصرف می‌کند که این مسئله در مورد افرادی که با تکنولوژی ارتباط خوبی دارند کمی متفاوت است.
ارز رمزنگاری شده برای تبدیل شدن به بخشی از سیستم اصلی مالی، باید معیارهای مهمی را داشته باشد؛ برای مثال، لازم است از نظر ریاضی پیچیده باشد (برای جلوگیری از تقلب و حملات هکر) اما در عین حال درک آن برای کاربران آسان باشد، غیرمتمرکز باشد اما از دارایی کاربران محافظت کند، امتیاز ناشناس ماندن کاربر را بدون ایجاد فرصت برای فرار مالیاتی فراهم کند و در نهایت به هیچ عنوان بستری مناسب برای پول‌شویی و سایر فعالیت‌های بر هم زننده هنجارهای اجتماعی نباشد. داشتن این معیارها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
برخی از محدودیت‌هایی که ارزهای رمزپایه در حال حاضر با آن روبرو هستند؛ مانند این واقعیت که دارایی الکترونیکی اشخاص می‌تواند در اثر خرابی رایانه به کلی نیست و نابود شود، یا اینکه حساب مجازی شخص توسط هکر مورد حمله قرار بگیرد، ممکن است به مرور با پیشرفت‌های فنی برطرف شود.
پیش‌بینی این که در آینده دقیقاً چه بر سر ارزهای دیجیتال می‌آید کمی دشوار و تا حدودی غیرممکن است.
بسیاری از اتفاقاتی که در دنیای امروز در حال رخ دادن است از قبل پیش‌بینی نشده است اما تاثیرات زیادی بر اقتصاد، سیاست و شرایط مردم مناطق مختلف کره زمین دارد.
ما برای پاسخ به سوالات مطرح شده در خصوص آینده ارزهای دیجیتال به سراغ تحلیل و پیش‌بینی‌های افرادی می‌رویم که از علم و تجربه کافی در این حوزه برخوردارند.
آیا دنیای جدید و شجاعانه‌تری در راه است؟
از نظر تئوری ارزهای رمزپایه با پشتیبانی پلتفرم بلاکچین با حذف نفوذ دولت‌ها و بانک‌های مرکزی، می‌توانند کنترل پول را از موسسات خارج کرده و در اختیار مردم قرار دهد.
با وجود پتانسیل ذاتی ارزهای رمزنگاری شده، این ارزها در دهه اول خود سبب رخ دادن اتفاقات غیرمنتظره و ناخوشایندی شده است.
برای مثال، برخی از بنگاه‌داران بی توجه به اصول اخلاقی، سرمایه‌گذاران نا امن و دیگر افرادی که فرصت‌های موجود را در جهت منفی به کار گرفتند در واقع درک عموم مردم از این دارایی نوپا را تغییر داده‌اند.
حباب رمزنگاری سال ۲۰۱۷ مطمئناً کمکی نکرد، زیرا سوداگران و پیشنهادات اولیه سکه (ICO) از این فرصت استفاده می‌کردند که به سرعت سود خود را کسب کنند که این کار اغلب به ضرر سرمایه‌گذاران ساده‌لوح تمام می‌شود.
خوشبختانه، از آن زمان تمرکز بیشتری روی ارزهای رمزنگاری شده به عنوان یک دارایی سوداگرانه گذاشته شد که شامل تلاش برای حل بسیاری از مسائلی که مصرف‌کنندگان و مشاغل جهانی با آن روبرو هستند، از حواله های مرزی سریع‌تر و ارزان‌تر گرفته تا عملیات‌های بانکی بدون حضور در بانک بوده است.
با این حال، بیشتر مردم عادی هنوز در مورد استفاده از ارزهای رمزپایه در زندگی روزمره خود با موانع قابل توجهی روبرو هستند و اگر قرار باشد که ارز دیجیتال به جریان اصلی دستیابی کند و به عنوان سیستم پولی غالب جایگزین شود باید این موانع را از سر راه بردارد و برای مشکلاتی که در هر قسمت پیش می‌آید راه‌حل مناسب پیدا کند.
چرا کشورها اکنون بیش از هر زمان دیگری در حال راه‌اندازی ارزهای دیجیتالی بانک مرکزی هستند؟
از سال ۲۰۲۰ به طور قطع به عنوان سالی عجیب یاد خواهد شد، سالی که با ویروس COVID-19 زندگی بسیاری از مردم را در سراسر جهان از بسیاری از جهان از جمله اقتصاد تحت‌الشعاع قرار داد و برای عده زیادی روزهای سختی را رقم زد.
برای مردم ایران تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده آمریکا، گرانی سرسام‌آور اجناس و پایین آمدن قدرت خرید از دشواری‌هایی است که در این سال با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
با این وجود، سال ۲۰۲۰ به احتمال زیاد به عنوان آغاز یک دوره مالی جدید در تاریخ ثبت خواهد شد: دوره‌ای که ماهیت اصلی آن دیجیتال است. به طور خاص، ممکن است از آن به عنوان سالی که ارزهای دیجیتالی بانک مرکزی یا CBDC به طور جدی وارد گفتگوی سیاست مالی بین‌المللی می‌شوند، یاد شود.
تقریباً به نظر می‌رسد که کشورها و یا نهادهای بین‌المللی دیگر از مطالعه، برنامه آزمایشی، اکتشاف یا گزارش نحوه کار CBDC در حوزه قضایی خود خبر دهند.
علاوه بر چین، که چندین سال پیش از آغاز عرضه ارز دیجیتال ملی خود خبر داد، چندین کشور دیگر نیز از برنامه‌های خود برای راه‌اندازی ارزهای دیجیتال خبر داده‌اند. باهاما به تازگی به یکی از اولین کشورهای جهان تبدیل شده است که به طور رسمی CBDC را راه‌اندازی کرده که به دلار شن (Sand Dollar) نامگذاری شد.
همین هفته، رئیس بانک مرکزی لبنان گفت که این کشور در حال آماده‌سازی برای راه‌اندازی ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۱ است.
ارزهای دیجیتال بانک مرکزی در آینده چه تغییرات مثبتی را در پی دارند؟
توسعه ارز بانک مرکزی به نوآوری کمک می‌کند که اجازه می‌دهد معاملات جهانی با سرعت بیشتری انجام شود: بانک‌ها، کارگزاران، مدیران دارایی و شرکت‌های Fortune ۵۰۰ باید در بازار جهانی رقابت کنند.
فعالان بازار دیگر تاخیر ساعتی را برای تسویه معاملات تحمل نخواهند کرد چه رسد به روزها تاخیر. در دنیای دیجیتال که تصمیمات تجاری در یک ثانیه یا کمتر اتفاق می‌افتد، انتظار می‌رود که در دسترس بودن وجوه نیز از آن پیروی کند.
ارزهای بانکی می‌توانند برخی از نواقص فعلی پول سنتی اعم از بهبود دسترسی، سرعت، هزینه، شفافیت و امنیت را برطرف کنند. ارزهای بانکی همچنین می‌توانند کمک کنند تا اقتصادهای دیجیتال برای تأمین نیازهای پرداختی خود آماده شوند زیرا استفاده از پول نقد به تدریج کاهش می‌یابد.
آیا در صورت رواج بیشتر ارزهای دیجیتال تصمیمی برای کار کردن با این ارزها دارید؟
@import url('https://fonts.googleapis.com/css?family=Lato:100&display=swap');
.hnbotsidebar .container {
width: 400px;
position: absolute;
left: 50%;
transform: translate(-50%, -50%);
display: flex;
justify-content: center;
align-items: center;
}
.hnbotsidebar .center {
width: 100%;
height: 60px;
position: absolute;
}
.hnbotsidebar .btn {
width: 100%;
height: 60px;
cursor: pointer;
background: transparent;
border: 0;
outline: none;
transition: 1s ease-in-out;
}
.hnbotsidebar svg {
position: absolute;
left: 0;
top: 0;
fill: none;
stroke: #fff;
stroke-dasharray: 150 480;
stroke-dashoffset: 150;
transition: 1s ease-in-out;
width: 100%;
}
.hnbotsidebar .btn:hover svg {
stroke-dashoffset: -480;
}.hnbotsidebar .btn:hover {
transition: 0;
background: white;
}
div#custom_html-6 a span {
background: linear-gradient(135deg,#4d4ca5,#010038) !important;
padding: 18px !important;
transition: 0.7s !important;
border-radius: 5px;
font-weight: 500;
}
.hnbotsidebar .btn span {
color: white;
font-size: 18px;
font-weight: 100;
}.hnbotsidebar {
margin-top: 25px;
}
.hnbotsidebar a span {
background: linear-gradient(135deg,#4d4ca5,#010038);
padding: 18px !important;
transition: 0.7s !important;
border-radius: 5px;
font-weight: 500;
font-family: vazir;
font-weight: 500 !important;
}
علی صابریان
قتل خونین همسر با دستور زن خیانتکار+گفتگو با متهم 
(تصاویر) مخوف‌ترین مرکز بازداشت و شکنجه در دمشق 
دیدن پورن توسط بچه ها، چگونه برخورد کنیم؟ 
بهترین فیلم‌ها و سریال‌های سال 2024 به انتخاب مجله تایم 
قیمت بیت کوین امروز 4 آذر 1403 
کپشن در مورد چتر ؛ جملات کوتاه عاشقانه و غمگین برای چتر 
مرد جوان پسر مورد علاقه مادرزنش را به قتل رساند! 
کپشن غمگین | 100 کپشن غمگین خاص کوتاه و بلند برای استوری و پست 
جملات تولدت مبارک پسرم (جملات زیبای تبریک تولد مادر به پسر) 
دانلود آهنگ علی زند وکیلی غمگین ترین آهنگ