آشنایی با واحد پول افغانستان
افغانی واحد پول ملی جمهوری اسلامی افغانستان است. در واقع در زبان گویشی به افراد ساکن کشور افغانستان نیز افغانی گفته میشود.
واحد پول افغانی به عنوان پول ملی توسط بانک مرکزی این کشور به نام دا افغانستان صادر میشود.
علامت Af برای نشان دادن افغانی در نظر گرفته شده است. همچنین این واحد پولی با کد ارزی AFN از سایر واحدهای ارزی متمایز می شود.
علامت AFN در حقیقت در سال ۲۰۰۲ به عنوان بخشی از تلاشهای مداوم برای تثبیت ارز و کاهش تورم، معرفی شده است. قبل از این نام، از نماد AFA استفاده میشد.
در زبان افغانستان، واحد اقتصادی یا همان پول به صورت پال تلفظ میشود. به طور واضح هر افغانی معادل ۱۰۰ پال است.
در حال حاضر بنا بر مشکلاتی که در افغانستان موجود است، هیچ سکهی پولی در گردش مالی این کشور وجود ندارد.
در سال ۲۰۲۰، یک دلار آمریکا به طور تقریبی با ۷۷ افغانی مبادله شده است.
تاریخچه افغانی در گذر وقایع
افغانستان در دهههای اخیر تغییرات زیادی در واحد پول خود ایجاد کرده است. در سال ۱۹۲۵، روپیه افغانستان با افغانی اصلی جایگزین شد. این جایگزینی در سال ۲۰۰۲ به طور مجدد اصلاح شد.
افغانی قبلی (AFA) با ارز ثابت کار میکرد، در حالی که AFN با نرخ ارز شناور امروزه مشغول کار است.
اقتصاد افغانستان چالشهای اساسی بسیاری تحمل کرده است. جنگ جماهیر شوروی و افغانستان که از سال ۱۹۷۹ آغاز شد، نزدیک به یک دهه انجامید. به سبب این جنگ، تاکنون افغانستان درگیر جنگهای داخلی مختلفی است.
در سال ۲۰۰۱ افغانستان توسط ایالات متحده مورد حمله قرار گرفت به طوری که تا به امروز نیز اشغال این کشور توسط نیروههای متحدین پابرجاست.
اگرچه امروز AFN از نرخ تورم به طور نسبی از ارزشی رو به پایین برخوردار است، اما افغانستان در گذشته تورمهای شدیدتر دیگری را تجربه کرده است.
بین سالهای ۱۹۸۲ الی ۱۹۹۲، تورم بیش از حد در افغانستان باعث شد که نرخ ارز افغانی یا AFN از ۶۰.۵۰ به ۱۶۰۰۰ افغانی در مقابل دلار آمریکا افزایش یابد.
تورم در سال ۲۰۱۱ در افغانستان به ۱۵ درصد رسیده بود. همچنین در زمان اخیر با حدود ۵ درصد در هر سال، تورم تابت مانده است.
هنگامی که صحبت از بررسی تاریخ واحد افغانی میشود، به طور معمول دو بازه ۱۹۲۵-۲۰۰۲ و بازه سال ۲۰۰۲ به بعد در نظر گرفته میشود.
سال های ۱۹۲۵-۲۰۰۲
این بازه از گذر وقایع بر واحد پولی افغانی از جنگ جهانی اول آغاز میشود. در این دوره نرخ ارز خارجی توسط نیروهای بازار آزاد تعیین میشد.
با وجود تعیین ارز به شکل مذکور، در اکثر دورهها، همیشه یک رژیم دوگانه نرخ ارز را در افغانستان تعیین میکرده است:
نرخ ارز رسمی که توسط بانک مرکزی افغانستان تعیین میشود؛ نرخ ارز بازار آزاد که وسط نیروهای عرضه و تقاضا در بازار پول کابل با نام سرای شاهزاده تعیین میشود.پس از تاسیس بانک دا افغانستان به عنوان بانک مرکزی این کشور، جریانات دوگانه تعیین ارز، همچنان باقی ماند.
اگرچه بانک ملی دا افغانستان سعی میکرد نرخ رسمی خود را نزدیک به نرخ ارز سرای شاهزاده نگه دارد، اما شکاف بین نرخ رسمی و بازار آزاد در دهه ۱۹۸۰، به سبب جنگ داخلی افزایش یافت.
در سال ۱۹۷۳ ارزش ۶۷ افغانی برابر با ۱ دلار بود. با آغاز حمله ایالات متحده این ارزش به ۱۶۰۰۰ رسید.
در دسامبر ۱۹۹۶ اندکی پس از تسلط طالبان بر نهادهای افغانستان، رییس بانک مرکزی طالبان، بیشتر اسکناسهای افغانی در حال گردش در بازار را بی ارزش اعلام کرد. این مبلغ برابر با ۱۰۰ تریلیون افغانی بود.
با دخالت از سوی طالبان هر دلار برابر با ۲۱۰۰۰ افغانی و پس از مدتی به ۴۳۰۰۰ افغانی کاهش یافت.
یه دنبال مداخله ایالات متحده، ارز افغانستان بسیار بیثبات شد، به طوری که در سال ۲۰۰۱ یک دلار برابر با ۷۳۰۰۰ افغانی شد.
پس از سقوط طالبان در نوامبر ۲۰۰۱، افغانی در برابر دلار به ۲۳۰۰۰ رسید. سپس در ژانویه ۲۰۰۲ به طور مجدد به ۳۶۰۰۰۰ سقوط کرد.
۲۰۰۲
در سال ۲۰۰۲، افغانیها که به طور مجدد نامگذاری شده بودند، بدون هیچ زیر مجموعهای صادر شدند.
مسئله نبود زیر مجموعه، به دو نرخ مشخص جایگزین افغانی مرتبط بود:
مسائل دولت رئیس جمهور سابق ربانی در سال ۱۹۹۲-۲۰۰۱ که با نرخ ۱۰۰۰ با افغانی جدید جایگزین شد؛ مسائل سردار جنگ دوم در شمال افغانستان در سال ۱۹۹۲-۱۹۹۷ که با نرخ ۲۰۰۰ افغانی جدید جایگزین شد.با تلاشهای بسیاری که برای ایجاد ثبات با افغانی جدید صورت گرفت، نمونههای جدید در آلمان چاپ شدند.
واحد پول جدید توسط حامد کرزی در ۴ سپتامبر ۲۰۰۲ اعلام شد و در ۸ اکتبر ۲۰۰۲ به بازار عرضه شد.
بانک دا افغانستان، دستور نرخ شناور ارز را اتخاذ کرد و اجازه داد که نرخ ارز به طور آزادانه توسط نیروهای بازار تعیین شود. ارزش افغانی جدید برابر با ۴۳ افغانی در مقابل دلار شد.
پس از کاهش ارزش در سه ماه اخیر ۲۰۰۳ و یک سال بعد، افغانی به طور پیوسته افزایش یافت و در مارس ۲۰۰۴ الی جولای ۲۰۰۴، به میزان ۸ درصد در برابر دلار دچار تغییر شد.
تا سال ۲۰۰۹، ارزش ۴۵ افغانی برابر با یک دلار بود، در سال ۲۰۱۹ این مقدار به ۷۵ افغانی رسید.
نگاه جهانی نسبت به افغانی
امروزه AFN توسط بانک مرکزی افغانستان (با نام دا افغانستان بانک) اداره میشود. هدف سیاست پولی این بانک این است که با به حداقل رساندن خطر تورم، با حفط نظام نرخ ارز شناوری، بهبودی در اقتصاد کشور ایجاد کند.
به گفته بانک جهانی، رشد اقتصادی در افغانستان به سبب بیثباتی مدام سیاسی در داخل کشور، با موانع شدید روبرو است.
موانع رشدی اقتصاد، باعث دلسرد شدن سرمایهگذاری خصوصی و کاهش تقاضای مصرف کننده در افغانستان شده است.
نرخ رشد سالیانه تولید ناخالصی داخلی در افغانستان طی سالهای اخیر، حدود ۲ درصد معلق بوده است.
در وضعیت معلق نرخ رشد اقتصادی، تورم بین ۵ درصد الی منفی ۰.۷ درصد در نوسان است.
AFN از سال ۲۰۰۲ به شدت کاهش یافته و از سپتامبر ۲۰۱۹، از ۵۰ افغانی در برابر دلار به ۸۰ افغانی دچار کاهش شده.
سکه های افغانی
در سال ۱۹۲۵، سکههای برنز و برنج ۲، ۵ ،۱۰ و ۲۰ پال، سکههای نقره با ارزش یک دوم و ۱ افغانی و سکههای طلا با ارزش یک دوم و تک سکه آمانی معرفی شدند.
در سال ۱۹۳۰، سکه تک و ۲۵ پالسی در قالب برنز و در سال ۱۹۳۷ کاپرو نیکل ۱۰ و ۲۰ پالسی ضرب شدند.
در سال ۱۹۵۲، آلومینیوم ۲۵ پالس، روکش نیکل، ۵۰ پالس و به دنبال آن آلومینیوم ۲ و ۵ افغانی در سال ۱۹۵۸ معرفی شد.
در سال ۱۹۶۱ فولاد نیکل روکش شده ۱، ۲ و ۵ افغانی ضرب شد.
سکههای ۱ و۲ افغانی در سال ۱۳۴۰ شمسی و سکههای ۵ افغانی در سال ۱۳۷۱ شمسی نیز رونمایی شدند.
در سال ۱۹۷۳، جمهوری جدید افغانستان سکه ۵ افغانی با روکش فولاد برنجی، سکه ۵۰ فولاد روکشدار و سکه ۵ نیکل روباز را صادر کرد.
در بین سالهای ۱۹۷۸ الی ۱۹۸۰ سکههایی متشکل از آلومینیوم-برنز ۲۵ و ۵۰ پال و ۱، ۲ و ۵ افغانی کاپرو- نیکل، توسط جمهوری دموکراتیک افغانستان صادر شد.
جمهوری دموکراتیک در کنار سکههای مذکور، تعدادی سکه یادبود در بین سالهای ۱۹۹۵ و ۲۰۰۱ صادر کرده است.
در آوریل ۲۰۵۵، سکهها در قالب ۱، ۲ و ۵ افغانی به بازار معرفی شدند.
اسکناس های افغانی
بین سالهای ۱۹۲۵ الی ۱۹۲۸ اسکناسهای خزانهداری با اسامی ۵، ۱۰ و ۵۰ افغانی به بازار معرفی شد.
در سال ۱۹۳۶، نمونههای ۲، ۲۰ و ۱۰۰ افغانی نیز به بازار اضافه شد.
بانک دا افغانستان در سال ۱۹۳۹ تولید پول کاغذی را در دست گرفت و برای ۲، ۵، ۱۰، ۵۰، ۱۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ افغانی، نمونههایی صادر کرد.
اسکناسهای ۲ و ۵ افغانی در سال ۱۹۵۸ جایگزین سکهها شدند.
در سال ۱۹۹۸، اسکناسهای ۵۰۰۰ و ۱۰ هزار افغانی نیز به بازار معرفی شد.
در ۷ اکتبر ۲۰۰۲ اسکناسهایی در قالب ۱، ۲، ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ افغانی معرفی شدند.
اسکناسهای ۱، ۲ و ۵ افغانی نیز در سال ۲۰۰۵ با سکه جایگزین شد.
در سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۸، ویژگیهای امنیتی در چندین فرقه از اسکناسهای چاپشده بهبود یافت.
در سال ۲۰۱۴، یک نمونه ۱۰۰۰ افغانی جدید برای جلوگیری از نمونههای تقلبی به بازار پول افغانستان وارد شد.
در آخر
همانطور که متوجه شدید، افغانی تنها به شهروندان افغانستان گفته نمیشود. افغانی در واقع واحد پول این کشور نیز محسوب می شود.
هر افغانی امروزه معادل ۱۰۰ پال است. پال در حقیقت همان واژه پول است که با گویش افغانستانی، پول خوانده میشود.
افغانستان به سبب گیر و دارهایی که در طول تاریخ خود گذارانده است، همواره مشکلات عدیدهای در زمینه اقتصاد خود تجربه کرده است.
جنگ با شوروی، آسیبهای ناشی از استعمارگری انگلیس و حمله ایالات متحده از نمونه اتفاقاتی است که تاریخچه واحد پول ملی افغانستان یا همان افغانی را رقم میزند.
این پول از نظر ارزش در برابر دلار، به دفعات دچار کاهش اعتبار شده است. البته که همیشه با تمهیدات دولتهای حاضر، اصلاحاتی صورت گرفته شد؛ اما رشدی در اقتصاد ایجاد صورت نگرفت.
پول افغانی در مسیر فراز و نشیبها تعداد مشخصی از انوع سکه و اسکناس را شامل میشد. اما امروزه به طور معمول، استفاده از سکه در این کشور بسیار رایج نیست.
به این مقاله امتیاز دهید
میانگین امتیازات: ۰ / ۵. تعداد امتیاز: ۰
اولین نفری باشید که به این مقاله امتیاز میدهید