معرفی و خلاصه کتاب اول سود اثر مایک میخالوویچ

معرفی کتاب اول سود

برای بیشتر کسانی که می‌خواهند رئیس خودشان باشند، کارآفرینی یک فرصت استثنایی و حتی یک راه نجات به شمار می‌رود. به همین علت، تمام تلاش خود را به کار می‌بندند تا با اجرایی کردن ایده‌های نابی که دارند به یک کارآفرین موفق تبدیل شوند، اما با وجود این حجم قابل توجه از تلاش و انگیزه، باز هم آمار و ارقام عجیبی از ورشکست شدن کسب و کارهای نوپا به گوشمان می‌رسد. در این قسمت از خانه سرمایه به سراغ «مایک میخالوویچ» می‌رویم و با نگاهی به کتاب فوق‌العاده‌اش یعنی «اول سود» به راهکاری کاربردی برای حل این مشکل دست پیدا می‌کنیم. با ما همراه باشید.

حالا سوال اینجا است که چرا کاری با یک ایده ناب، بازار تعریف شده و حتی گردش مالی خوب، ناگهان در هم می‌شکند؟ چرا کارآفرینان به جای ثروتمندتر شدن، به برده کسب و کار خودشان تبدیل می‌شوند و اوضاع زندگی‌شان از دوران کارمندی‌شان هم بدتر می‌شود؟

مایک میخالوویچ:«اول سود» جواب می‌دهد. زیرا سعی در اصلاح شما ندارد. شما سخت تلاش می‌کنید، ایده‌های خوبی دارید و صددرصد وجودتان را به کارتان اختصاص می‌دهید. اول سود، سیستمی است که برای کار با هویت فعلی خودتان طراحی شده است. نیازی نیست که اصلاح شوید. این سیستم است که اصلاح می‌شود.

آیا کسب و کار شما هم بیمار است؟

بیماری، نام آشنایی است. همه ما دست کم در طول عمر خود تجربه بیمار شدن را از سر گذرانده‌ایم. جالب اینجا است که نه فقط انسان‌ها بلکه کسب و کارها هم به بیماری مبتلا می‌شوند. یک کسب و کار بیمار، مدام در قرض، کاهش فروش و در بیشتر موارد عدم سوددهی به سر می‌برد.

همان‌طور که در تمام بیماری‌ها، همیشه یک علت درونی باعث ایجاد ناخوشی می‌شود. در کسب و کارها نیز این «سیستم حسابداری سنتی» است که نقش ویروس را ایفا می‌کند. در این سیستم، مدام به ما می‌گویند که برای موفقیت در کسب و کارمان باید از فرمول زیر پیروی کنیم:

فروش – هزینه‌ها = سود

بر اساس این فرمول، اگر در انتها سود خوبی – یا اصلا هیچ سودی – برایمان باقی نماند، مشکل از ما است و باید فکری برای افزایش فروش خود بکنیم. نکته بسیار مهمی که از قلم می‌افتد این است که تعریف سود از نظر کارآفرین‌ها و حسابداری سنتی از زمین تا آسمان متفاوت است.

از نظر یک کارآفرین، سود، پول نقدی است که در اختیارش قرار دارد. اما از نظر یک حسابدار، سود، عددی است که در انتهای محاسبات دفتری باقی می‌ماند. کسب و کارهای بسیار زیادی با پیروی کردن از سیستم معیوب حسابداری سنتی، نه تنها به برده ۲۴ ساعته تجارتشان تبدیل شدند بلکه با دو چشم خودشان دیدند که چگونه فرشته نجاتشان در یک چشم بر هم زدن به هیولایی پول‌خوار تغییر شکل داده است.

وفادار ماندن به این فرمول، از ما یک نوکر بی‌جیره و مواجب می‌سازد که برای همه‌چیز و همه‌کس وقت و پول دارد به جز خودش. انبار خاک خورده تاریخ کسب و کارها پر از کارآفرین‌های جوانی است که حتی از مسئول خدمات شرکتشان هم کمتر حقوق می‌گرفتند. نتیجه این دور باطل، چیزی به جز بدهی، ورشکستگی و از بین رفتن آرزوها نیست.

مایک میخالوویچ:

«اول سود» شما را به چالش خواهد کشید، زیرا باید طرز فکر خود در مورد کسب و کار را به صورت کامل تغییر دهید و تغییر ترسناک است.

بررسی یک سوءتفاهم بزرگ در دنیای کارآفرینی

به جز سیستم حسابداری سنتی که بزرگ‌ترین غول در دنیای کارآفرینی به حساب می‌آید، یک مفهوم معروف دیگر نیز وجود دارد که همچون گرگی در رَدای گوسفند روی دریدن آرزوهای کارآفرینان تمرکز کرده‌ است. این مفهوم «بزرگ‌تر بهتر است» نام دارد.

مشکل بیشتر کارآفرین‌ها این است که فکر می‌کنند هر چقدر سریع‌تر رشد کنند، کارمندان بیشتری داشته باشند، مشتریان بیشتری را پوشش دهند، سرمایه‌گذاران بیشتری را به سمت خود جذب کنند و در ساختمان بزرگ‌تری مشغول به کار باشند، زودتر به سود می‌رسند. در حالی که این دقیقا نقطه مقابل یک موفقیت پایدار است. یادتان باشد، رشد کردن، نیمی از معادله یک تجارت است؛ نیم دیگر آن به سود وابسته است؛ یعنی چیزی که کمتر کارآفرینی آن را پیدا می‌کند.

اگر کسب و کار شما رشد کند اما سالم نباشد در انتها چیزی به جز یک حجم بیمار بزرگ که مشکلاتش چندین برابر شده‌ است را نخواهید یافت. رشد همراه با سلامت اقتصادی، یک روند درست است. در حقیقت، برای لذت بردن از مزایای کارآفرینی و ثروتمندتر شدن، لازم نیست بزرگ باشید. این طرز تفکر که اول رشد کنیم تا بعد سود به سراغمان بیاید اشتباه است. لطفا بیدار شوید!

اول سود چگونه کار می کند؟

اول سود، ساده است. برای انجام آن و تغییر سیستم حسابداری کسب و کار خود نیازی نیست که به محاسبات ریاضی پیچیده فکر کنید. اولین گام برای این کار، افتتاح هفت حساب جدید بانکی است. این حساب‌ها پایه‌هایی هستند که سیستم جدید شرکت شما را تشکیل می‌دهند. حتی می‌توانید آنها را نگهبان‌هایی خطاب کنید که مامور آزاد کردن شما از بردگی کسب و کارتان هستند. این هفت حساب شامل موارد زیر می‌شوند:

۱- درآمد

می‌توانید آن را به عنوان حساب اصلی که تمام پول‌های به دست آمده از کسب و کارتان به آن واریز می‌شوند در نظر بگیرید. در هر صورت، این نکته را به یاد داشته باشید که حساب درآمد، فقط یک ایستگاه برای توقف کوتاه مدت این پول‌ها است. شما باید آن‌ها را به مقصدهای اصلی‌شان یعنی شش حساب بعدی واریز کنید. اما چطور؟ برایتان خواهیم گفت.

۲- سود

این زیباترین حساب زندگی‌تان خواهد شد. عاشقش می‌شوید. چون پاداش بی‌چون و چرای تمام تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌هایتان در آن واریز می‌شود. جالب اینجا است که بیشتر کارآفرین‌ها حتی بعد از سال‌ها کار و تلاش نیز چنین حسابی ندارند.

۳- حقوق خودتان و شرکایتان

به احتمال زیاد، هدف شما هم از راه‌اندازی کسب و کار خودتان و به جان خریدن آن حجم از تلاش و استرس، رسیدن به حقوقی بسیار بیشتر از حقوق دوران کارمندی‌تان بوده است. این حساب با هر هزار تومانی که به آن واریز می‌شود به شما و تمام کسانی که به رویایتان باور داشته‌اند، پاداش می‌دهد.

۴- مالیات

چون و چرایی در پرداخت آن وجود ندارد. وجود این حساب به شما کمک می‌کند تا زمانی که موعد پرداخت مالیات می‌رسد، بدون نگرانی از کمبود پول، آن را با خیالی راحت پرداخت کنید.

۵- هزینه های اجرایی

این هزینه‌ها شامل خرید مواد اولیه، پرداخت حقوق کارمندان، هزینه‌های نگهداری، هزینه پرداخت منابعی مانند آب، برق، گاز، تلفن، اینترنت و خلاصه هر جور هزینه‌ای است که بسته به نوع کسب و کارتان باید آنها را بپردازید.

۶- حساب سود مخفی

همان طور که از نامش مشخص است، این هم یک حساب سود دیگر است. اما این بار، واژه «مخفی» هم در کنار آن قرار گرفته است. ماموریت حساب سود مخفی این است که سود را از دید شخص شما مخفی کند. در واقع، باید از حساب سود که کمی قبل با هم در موردش صحبت کردیم به عنوان یک ایستگاه موقت برای رسیدن به این حساب استفاده کنیم. چون اگر حساب سود، دم دستتان باشد با رسیدن به اولین مشکل مالی در شرکت، آن را خالی خواهید کرد.

باید برای افتتاح این حساب به یک بانک دیگر بروید. بانکی را انتخاب کنید که هیچ‌وقت در آن حسابی نداشته‌اید. گذشته از این، حتما حساب خود را به عنوان یک دفترچه باز کنید و دور گرفتن کارت را خط قرمز بکشید. باید تا جایی که می‌توانید روش‌های برداشت از آن را سخت کنید تا به این راحتی‌ها به سراغش نروید. این حساب، صندوقچه سود شما است. باید از آن در برابر خودتان محافظت کنید.

برای اینکه سریع‌ترین و بزرگ‌ترین شوید، باید در کاری که انجام می‌دهید بهترین باشید و برای اینکه در چیزی بهترین شوید، باید ابتدا زمینه‌ای که در آن بهتر هستید را پیدا کرده و برای بهبود در آن تلاش کنید. برای رسیدن به آنجا باید ابتدا سود را بردارید تا بازخوردهای مربوط به بهبود، خودشان را نشان دهند.

۷- حساب مالیات مخفی

همچون حساب مخفی سود، این حساب نیز مقصد نهایی حساب مالیات در بانک قبلی‌ است. این هم راهی است که از پول مالیات در برابر دستبردهای خودتان محافظت کنید.

آشنایی با شیوه درصدگذاری هر هفت حساب

اگر از دو حساب تکراری سود و مالیات که قرار است در بانک دیگری باز کنید چشم‌پوشی کنیم، در کل باید روی تعیین درصد پنج حساب کار کنید. درصدگذاری برای این پنج حساب بسته به نوع کسب و کار شما متفاوت است. اما تکلیف دو حساب «سود» و «مالیات» از قبل مشخص شده است.

برای آغاز سودرسانی به خودتان باید از هر پولی که به حسابتان واریز می‌شود، یک درصدش را به حساب سود خود واریز کنید. در مورد مالیات نیز می‌توانید از یک عدد تقریبی – بهتر است دست بالا بگیرید – برای این کار استفاده کنید.

چالش باز کردن راه برای نفس کشیدن کسب و کار

تقسیم‌بندی پول‌هایی که به واسطه فعالیت اقتصادی شما وارد کسب و کارتان می‌شود و از طرفی، واریز آنها به هفت حساب به این معنی نیست که پول‌هایی خارج از موعد، سر خود را کج می‌کنند و وارد تجارت شما می‌شوند. در قدم بعدی، شما باید مسیری برای نفس کشیدن کسب و کارتان باز کنید تا بتوانید راه درست رسیدن به سود را بیابید. اما چگونه؟

راه اول: کاهش هزینه‌ ها

چرا شما تاکنون هیچ‌وقت سودی برای خودتان نداشتید و حتی مقدار حقوقی که برای مهم‌ترین کارمندتان – یعنی خودتان – در نظر گرفته بودید بسیار کم بوده‌ است؟ چون هزینه‌هایتان پراکنده و در بسیاری از موارد، غیر ضروری بوده‌اند.

هنگامی که کسب و کارتان نمی‌تواند از پس هزینه‌های اجرایی و پرداخت حقوق به شما و شرکایتان بربیاید و مهم‌تر از همه مالیاتش را خودش بپردازد، یعنی هزینه‌هایی که برایش ایجاد شده‌اند با چیزی که در توان دارد همخوانی ندارد. برای اصلاح این فرآیند و کاهش هزینه‌ها ابتدا باید کندوکاوی در کسب و کارتان انجام دهید.

به این ترتیب که ابتدا یک فهرست از درآمدهای یک سال گذشته را تهیه کنید و در کنار آن، تمام پول‌های هزینه شده و علت آنها را هم بنویسید. ممکن است این فرآیند وقت‌گیر باشد اما برای کشف هزینه‌هایی که سود شما را می‌بلعند و هیچ فایده‌ای برایتان ندارند، ضروری است.

حالا تمام مبلغ هزینه‌ها را جمع بزنید و آن را با چیزی که باید باشد و قبلا پیش‌بینی کرده بودید، مقایسه کنید. اختلاف این دو عدد، چیزی است که باید بی‌چون و چرا از کسب و کارتان حذف شود. مثلا اگر بر اساس ارزیابی‌های گذشته، مبلغ لازم برای پرداخت تمام هزینه‌های کسب و کارتان در طول یک سال را ۵۰ میلیون تومان در نظر گرفته‌اید، اما اعداد روی کاغذ و چیزی که واقعا هزینه می‌کنید، ۸۵ میلیون تومان است، یعنی در این میان ۳۵ میلیون تومان بیهوده و خارج از برنامه در حال خرج شدن است.

حالا باید تمام چیزهایی که بابتشان هزینه می‌شود اما واقعا نیازی به آنها ندارید را از هزینه‌های ضروری جدا کرده یا حتی به دنبال جایگزین‌هایی ارزان‌تر بگردید. شاید در این میان متوجه شوید که هزینه اجاره دفتر کارتان بیش از اندازه گران است و یک دفتر کوچک‌تر در محله‌ای ارزان‌تر هم می‌تواند کارتان را راه بیندازد.

مایک میخالوویچ

تعریف جدید موفقیت به بیشترین درآمد، کارمندان و فضای دفتری مربوط نمی‌شود. بلکه بیشترین سود که از طریق کمترین کارمندان و ارزان‌ترین فضای دفتری حاصل شده باشد ارزشمند است. کاری کنید بردتان بر اساس بازدهی، صرفه‌جویی و نوآوری شکل بگیرد؛ نه اینکه اندازه یا زرق‌و‌برق و قیافه، نقطه برتری‌تان باشد.

نکته:

برخی از کارآفرین‌ها با مشاهده اختلاف بزرگی که در هزینه‌هایشان دیده می‌شود به راحت‌ترین و اشتباه‌ترین راه ممکن، یعنی کاهش حقوق کارمندانشان فکر می‌کنند. این کار باعث سقوط کسب و کارتان می‌شود. چون کارمندانتان انگیزه خود را برای انجام کارشان از دست می‌دهند و به دنبال آن کیفیت، خلاقیت و آمار فروش محصولاتتان نیز به شدت کاهش پیدا می‌کند. پس باید در جایی به جز حقوق‌ها به دنبال هزینه‌های اضافی بگردید.

راه دوم: خلاص شدن از شر بدهی‌ ها

گاهی یک کسب و کار دچار آنفلوانزای بدهی می‌شود. این بیماری ویروسی، تمام جان و قدرت کسب و کار را در کسری از ثانیه می‌بلعد و بسیار سریع هم گسترش پیدا می‌کند. اولین قدم برای خلاصی از این بیماری، متوقف کردن آن است. برای این کار هم باید نشتی‌های هزینه خود را کشف کرده و چسب محکمی برای ترمیمشان پیدا کنید.

به این ترتیب، می‌توانید از گسترش بدهی در تجارتتان جلوگیری کنید. اما راه درمان چیست؟ در حقیقت، شما با توقف بدهی، نیمی از درمان را انجام داده‌اید. حالا باید با یک برنامه‌ریزی درست و مذاکره با طلبکاران – که در بیشتر موارد بانک است – به سراغ پرداخت بدهی خود بروید.

برای این کار باید افزون بر هفت حسابی که دارید، یک حساب دیگر با عنوان «صاف کردن بدهی» ایجاد کرده و درصد عاقلانه‌ای را برایش در نظر بگیرید. تنها جایی که می‌توانید از حساب سود برای پرداخت به کسی غیر از خودتان استفاده کنید، همین جا است؛ یعنی پرداخت بدهی. بعد از آن که بدهی خود را صاف کردید، می‌توانید به مسیر درست برگردید و از حساب سود تنها برای کارهای مورد علاقه خودتان بهره بگیرید.

مایک میخالوویچ:

ما می‌خواهیم چشم‌انداز یک کسب و کار موفق را از «خیلی درمی‌آورد» به «خیلی ذخیره می‌کند» تغییر دهیم. ماموریت ما ریشه‌کن‌سازی فقر کارآفرینی است و برای رسیدن به آن، توقف در بدهی اولین اولویت به شمار می‌رود.

بایدها و نبایدها در مورد سیستم اول سود

مسیر بازسازی سیستم کسب و کارتان با استفاده از «اول سود» ساده است. اما گاهی ساده بودن بیش از اندازه یک موضوع باعث ایجاد چالش‌هایی می‌شود که گذر از آنها بیشتر به هفت خوان رستم شباهت پیدا می‌کند تا یک موضوع تجاری. در این بخش، چند نکته مهم و برخی از اشتباه‌های رایج در به کارگیری سیستم «اول سود» را با هم بررسی می‌کنیم.

در نظر گرفتن بیش از یک درصد برای حساب سود

یک درصد، عدد کمی است. این مقدار به اندازه‌ای کوچک است که گاهی به چشم نمی‌آید. دقیقا به همین دلیل است که می‌توان آن را کنار گذاشت. برخی از کارآفرین‌ها با دیدن این درصد اندک، وسوسه می‌شوند و ناگهان به جای یک درصد، ۱۰ و حتی ۲۰ درصد از درآمدشان را به این حساب اختصاص می‌دهند. این کار اشتباه است. چون هدف پنهان در پشت این درصدها و هفت حساب اصلی یعنی ایجاد یک عادت درست برای سیستم حسابداری کسب و کارتان را نادیده می‌گیرد.

وقتی شما به جای یک درصد، ناگهان ۱۰ درصد را برای این حساب در نظر می‌گیرید، نه یک عادت بلکه یک فشار را به خودتان وارد می‌کنید. از آنجا که طبق قوانین فیزیک هر کنشی، واکنشی دارد کسب و کار شما هم در پاسخ به این حرکت، دچار تنش می‌شود. به زبان ساده، پول کم می‌آورید، دچار استرس می‌شوید و در نهایت به خودتان دستبرد می‌زنید. کم‌کم و قدم‌به‌قدم باید این درصد را افزایش دهید. افزایش درصدی که برای سود خود در نظر گرفته‌اید تنها از طریق اصلاح باقی بخش‌های سیستم‌تان امکان‌پذیر می‌شود. پس عجله نکنید و یک تنه به قاضی نروید.

سرمایه گذاری موجودی حساب سود در کسب و کار

یکی دیگر از اشتباه‌هایی که کارآفرین‌ها انجام می‌دهند، این است که موجودی حساب سود خود را با بهانه‌های قشنگی مانند: «فعلا می‌خواهم کسب و کارم رشد کند و بعدها هم می‌توانم سود داشته باشم…» دوباره در کسب و کارشان سرمایه‌گذاری می‌کنند. این کار، نه تنها باعث می‌‌شود که در دراز مدت از کاری که عاشقش بودید، متنفر شوید، بلکه دوباره به خودتان یادآوری می‌کنید که برای تجارتتان یک کارمند ساده بیشتر نیستید.

حساب سود، پاداش خالص زحمت‌هایی است که برای رهایی از دنیای کارمندی و ایجاد یک کسب و کار مستقل کشیده‌اید. پس باید آن را فقط برای خودتان و کارهایی که همیشه دوست داشتید انجامشان دهید، خرج کنید.

این میوه تلاش شما است. با شادی، بدون نگرانی، عذاب وجدان و فکر و خیال‌های بیهوده از خوردنش لذت ببرید.

صرفه‌جو شدن بی موقع

وقتی نوبت به پرداخت حقوق می‌رسد، برخی از کارآفرین‌ها لباس یک فرد صرفه‌جو و فداکار را بر تن می‌کنند و به همه به جز خودشان حقوق درست و حسابی می‌دهند. این کار باعث می‌شود که شما در عین حال که صاحب کسب و کار هستید از همه کارمندانتان فقیرتر شوید.

بهترین کار این است که حقوق خود را بر مبنای کاری که در ۸۰ درصد مواقع انجام می‌دهید در نظر بگیرید. مثلا شاید در ظاهر، مدیر عامل باشید اما همزمان، مسئول تیم فنی و برنامه‌نویس اصلی هم هستید. یادتان باشد، حقوق شما، بخشی نیست که باید در آن صرفه‌جویی کنید. نشتی پول در تجارتتان از جای دیگری آب می‌خورد که باید آن را بیابید.

مایک میخالوویچ:

یک کمپانی سالم از نظر مالی، به واسطه مجموعه‌ای از بردهای کوچک روزمره حاصل می‌شود نه اینکه فقط یک لحظه بزرگ داشته باشد. سوددهی یک رخداد نیست. بلکه یک جریان است.

روش استفاده از موجودی حساب سود

در انتهای هر فصل، زمان برداشت میوه حساب سودتان فرا می‌رسد. اما چیدن این میوه روش ویژه‌ای دارد. برای این کار باید بعد از گذر هر فصل به سراغ این حساب بروید و ۵۰ درصد از موجودی آن را برداشت کنید. اگر در کسب و کارتان چند شریک دیگر هم وجود دارند، باید این ۵۰ درصد را با توجه به سهمی که در شرکت دارند بین آنها و خودتان تقسیم کنید.

مثلا اگر سهم شما در شرکتتان ۶۰ درصد باشد و دو شریک داشته باشید که یکی ۱۰ درصد و دیگری ۳۰ درصد روی کارتان سرمایه گذاری کرده باشند، باید از همین درصدها برای تقسیم نیمی از موجودی حساب سود استفاده کنید. اما تکلیف نیمه بعدی چه می‌شود؟ آنچه که به عنوان ۵۰ درصد باقی مانده در حساب سود می‌ماند، پشتوانه مالی شما به شمار می‌رود. این حساب هیچ‌وقت نباید تا انتها برداشت شود.

خلاصه ای از آنچه گفتیم

«اول سود» یک سیستم حسابداری قدیمی است که از هزاران سال قبل مورد استفاده قرار می‌گرفته است. اولین کسی که پایه‌ای از سیستم «اول سود» را منتشر کرد، نویسنده کتاب «ثروتمندترین مرد بابل» یعنی «جورج سموئل کلاسون» بود. «مایک میخالوویچ» نسخه‌ای بسیار کاربردی‌تر از آن را بر مبنای کسب و کارها معرفی کرده است. سیستم حسابداری سنتی که بر پایه فرمول «فروش – هزینه‌ها = سود» است باعث می‌شود تا کارآفرین‌ها با وجود کار زیاد و ایده‌های خلاقانه، دچار فقر شوند. برای یک کارآفرین، پایبندی به مفهوم «بزرگ‌تر بهتر است» باعث می‌شود تا حجم هزینه‌های کسب و کار به طرز سرسام‌آوری افزایش یابد و تمام سود، صرف گسترش کار شود. در این میان، به علت هزینه‌های بالا، چیزی از مزایای این گسترش به کارآفرین نمی‌رسد. شروع کار با «اول سود» با افتتاح هفت حساب به جریان می‌افتد. این حساب‌ها شامل حساب درآمد، حساب سود، حساب حقوق مالک و شرکا، حساب مالیات، حساب هزینه‌های اجرایی و دو حساب سود و مالیات در بانک دیگر است. درصد گذاری برای واریز وجه مورد نیاز در هر حساب، به نوع کسب و کار شما بستگی دارد. اما در ابتدا حتما باید یک درصد از هر مقدار دریافتی خود را به حساب سود انتقال دهید. استفاده از دو راهکار کاهش هزینه‌ها و خلاصی از بدهی‌ها باعث می‌شود تا میزان سود و پرداختی به خودتان افزایش پیدا کند. نظر شما چیست؟

آیا به عنوان یک کارآفرین از حقوقی که به خودتان می‌دهید رضایت دارید؟ چند درصد احتمال دارد که سیستم «اول سود» را در کسب و کار خودتان اجرا کنید؟ نظرتان در مورد مفهوم «فقر کارآفرینی» چیست؟