به گزارش ایرنا، ساخت نخستین پردیس سینمایی مازندران و بزرگترین پردیس سینمایی شمال کشور پس از گذشت سالها از مطرح شدن وعده این پروژه بالاخره آغاز شد تا در صورت متوقف نشدن این پروژه مانند بسیاری از پروژههای فرهنگی دیگر استان، با بهرهبرداری از آن طی سه سال آینده یک بار دیگر حضور سینمادوستان در سالنهای سینمای مازندران به واسطه وجود یک مجتمع سینمایی مدرن در مرکز استان بیشتر شود.
پردیس سینمایی ایران که قرار است با اعتبار بیش از ۲۵ میلیارد تومان در محل سینما ایران سابق ساری ساخته شود، یک مجموعه فرهنگی با پنج سالن مدرن و امکانات و زیرساختهایی مانند گالری، واحدهای پذیرایی و فروشگاههای فرهنگی است که تا کنون حدود ۲۰ نمونه از آن در کشور ساخته شده است. کارشناسان حوزه سینما معتقدند برای جذب خانوادهها و سینمادوستان به سینما در دورهای که بستر فضای مجازی و اینترنت دسترسی به فیلمها را به آسانترین شکل ممکن رسانده است، باید سینماها از نظر ساختاری و همچنین تنوع اکران فیلم برای ردههای سنی مختلف و اقشار گوناگون جذابیت داشته باشند که پردیسهای سینمایی بهترین گزینه برای تحقق این جذابیت محسوب میشوند.
پردیس سینمایی ایران در صورت تکمیل و بهرهبرداری میتواند نخستین پردیس سینمایی مازندران لقب بگیرد. البته آبان ۱۳۹۸ داوود فلاح رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نور اعلام کرده بود که نخستین پردیس سینمایی مازندران در نور ساخته میشود. مجموعهای که طراحی آن را سازمان سینمایی انجام داده و قرار بود با همکاری شهرداری و جذب سرمایهگذار با ساخت سه سالن ۱۰۰ نفره طی کمتر از یک سال به بهرهبرداری برسد. اما تا کنون به سرانجامی نرسید.
آغاز ساخت نخستین پردیس سینمایی مازندران بهانهای شد تا با استناد به کتاب «سینما در مازندران» اثر «داوود لطیفی» پژوهشگر سینما و مدیر اسبق اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بابل، مروری گذرا بر تاریخچه ساخت سینما در مازندران بیندازیم.
سینما در مازندران
فاصله زمانی بین اختراع سینما و اکران نخستین فیلم روی پرده سینما در مازندران چندان زیاد نیست. مظفرالدین شاه در سال ۱۲۷۹ یعنی ۶ سال پس از ثبت اختراع سینماتوگراف به نام برادران لومیر که حق اختراع دستگاه سینماتوگراف را از لئون بولی خریده بودند، نخستین نمونه از این دستگاه را وارد ایران کرد. ۱۲ سال بعد نخستین سالن سینما در ایران ساخته شد و به مرور سینما در کشور نفوذ بیشتری پیدا کرد.
اما ورود تکنولوژی اکران فیلم به مازندران توسط نظامیان آلمانی و پس از آنها به دست نظامیان روس انجام شد. مدیران شیلات بابلسر نیز از این ظرفیت برای پر کردن اوقات فراغت کارکنان خود و خانوادههای آنها استفاده میکردند. به مرور سینما در سراسر مازندران جا افتاد و سالنهای متعددی در این استان ساخته شد. تا جایی که زمانی بیش از ۴۰ سالن سینما در شهرهای مختلف مازندران فعال بود که بسیاری از آنها اکنون تخریب شدند.
ساری
مرکز مازندران هرچند که امروز با احتساب سینما کانون –متعلق به کانون پرورش فکری- دو سینما دارد، اما زمانی چهار سینمای بزرگ داشت. سینما فردوسی یکی از سینماهای ساری بود که سال ۱۳۳۵ با تلاش یک شهروند ارمنی به نام همت آشوتکازاریان ساخته شد. سال ۱۳۶۳ سینما به شخصی به نام فروغ قایقلو فروخته شد و خریدار تصمیم به بازسازی سینما گرفت. شرط بازسازی نیز از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد مازندران تغییر ندادن کاربری سینما بود. اما سینما پس از مدتی تعطیلی به دلیل ساخت واحدهای تجاری در این ساختمان تاییدیه کمیسیون ایمنی را دریافت نکرد. مدتی بعد قرار شد که ساختمان جدیدی در این محل ساخته شود. اتفاقی که هرگز نیفتاد.
دومین سینمای مرکز مازندران سینما ایران بود که سال ۱۳۳۸ توسط ابوالفضل ظاهری خامنه و رضا نشاگران تأسیس شد و با اکران فیلم طوفان به بهرهبرداری رسید حالا قرار است به پردیس سینمایی ایران تبدیل شود. ساختمان این سینما هنوز پابرجاست و قرار است به زودی تخریب آن برای ساخت پردیس سینمایی آغاز شود. همسایگی این سینما با پادگان سابق نیروی زمینی ارتش که تا سال ۱۳۹۴ در محل کنونی بوستان ولایت قرار داشت سبب شده بود که علاوه بر حضور شهروندان مرکز استان، این سینما یکی از پاتوقهای اصلی سربازان باشد. سال ۱۳۵۷ سینما برای مدتی تعطیل شد و مدتی بعد فعالیت آن از سر گرفته شد. سال ۱۳۷۶ سینما ایران به نفع ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) مصادره شد و سال ۱۳۷۸ در اختیار امور سینمایی حوزه هنری قرار گرفت. در نهایت نیز دی ماه ۱۳۸۵ به دلیل فرسودگی ساختمان و نداشتن امنیت برای تماشاگران به طور رسمی تعطیل شد.
سینما سپهر بزرگترین سینمای مازندران و تنها سینمای باقیمانده از سینماهای چهارگانه ساری است. از این سینما با توجه به ظرفیت ۹۰۰ نفره آن، به عنوان یکی از سینماهای بزرگ کشور نیز یاد میشود. این سینما سال ۱۳۴۰ با مالکیت شراکتی چهار نفر به نامهای ایزدپناه، توفیق، ایمانی و روشنی ساخته شد. کمی بعد اختلافات بین شرکا سبب ورشکستگی و تعطیلی سینما شد و سپس ابوالفضل ظاهری خامنه که چند سال پیشتر سینما ایران را به طور شراکتی ساخته بود این سینمای بزرگ را ابتدا اجاره کرد و سپس با پرداخت تمام بدهیهای آن مالک سینما شد. او تا سال ۱۳۷۶ مالکیت سینما را در اختیار داشت و پس از آن با رأی دادگاه انقلاب به نفع ستاد اجرای فرمان امام(ره) مصادره شد و در اختیار حوزه هنری قرار گرفت. این سینما در حال حاضر مهمترین مکان فرهنگی مرکز مازندران برای اجرای کنسرتهای موسیقی نیز محسوب میشود. حدود دو سال پیش سالن شماره۲ این سینما نیز با ظرفیت ۶۲ صندلی به بهرهبرداری رسید.
سینما فرهنگ که با نام سینما مولنروژ نیز از آن یاد میشود چهارمین سینمای ساری بود. سینمایی که در خیابان خیام ساری قرار داشت و سال ۱۳۵۰ با ظرفیت ۷۵۰ صندلی و توسط ابوالفضل ظاهری خامنه ساخته شد. سال ۱۳۵۷ سینما به طور موقت تعطیل شد و پس از بازگشایی مجدد تا نیمه مرداد ۱۳۷۵ فعال بود. این سینما نیز پس از مصادره به نفع ستاد اجرایی فرمان امام(ره) در اختیار حوزه هنری قرار گرفت. اما سالهاست که این سینما نیز با وجود برخی بازسازیهای انجام شده ، تعطیل است.
بابل
از نظر تعداد سینما در مازندران شهر بابل زمانی بیشترین سهم را داشت. نخستین سینمای این شهر سال ۱۳۰۸ با نام سینما اهورامزدا در خیابان مدرس کنونی ساخته شد که یک سینمای صامت بود. سال ۱۳۱۵ سینما حکیمی با مساحتی بیشتر و پردهای بزرگتر در میدان ۱۷ شهریور فعلی بابل ساخته شد.
دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۱۷ سینما اوسیک در بابل ساخته شد که پس از شهریور ۱۳۲۰ و حضور نیروهای روسی در مازندران به محلی برای پخش فیلمهای روسی تبدیل شد. این سینما بعدها توسط شخصی به نام اولیانس مالیانس که در بابل مسافرخانه داشت خریداری شد و به سینما ایران تغییر نام یافت. همین سینما پس از واگذار شدن به فرزند اولیانس که استپان نام داشت یک بار دیگر تغییر نام داد و تابلوی سینما زیبا روی آن نصب شد. سینمایی که یک سالن زمستانی با حدود ۲۰۰ صندلی داشت و یک سالن تابستانی هم برای آن در نظر گرفته شده بود. سینما ایران سال ۱۳۴۰ تعطیل شد.
سال ۱۳۳۴ سرمایهگذاری به نام محمود معتقدی که کارخانه پنبهپاککنی را برای مدت ۹۰ سال اجاره کرده بود سینمایی با ۷۰۰ نفر ظرفیت در بابل ساخت و آن را سینما سانترال نامگذاری کرد. سینما سانترال همان سینما انقلاب امروزی است که هنوز توسط بخش خصوصی مدیریت میشود و در بابل فعال است. معتقدی مدتی پس از ساخت سینما سانترال تصمیم گرفت سینمای تابستانی هم در کنار این ساختمان تاسیس کند. این سینما سال ۱۳۸۱ تعطیل شد، اما از خرداد ۱۳۸۲ دوباره آغاز به کار کرد و اکنون با نام سینما انقلاب پس از چند مرحله بازسازی همچنان فعال است.
سال ۱۳۳۵ سینما استقلال که آن زمان سینما داریوش نام داشت با مالکیت محمدقلی اهرابی در بابل به بهرهبرداری رسید. این سینما پس از سالها فعالیت به دلیل مشکلاتی که بین یک سازمان رسمی و وارثان مالک سینما پیش آمد در سال ۱۳۸۰ تعطیل شد.
محمدقلی اهرابی و محمود معتقدی که به ترتیب مالکان سینماهای انقلاب – سانترال سابق- و سینما استقلال بودند از سال ۱۳۳۹ با شراکت هم یک سینمای دیگر به نام سینما پاسارگاد تاسیس کردند. سینمایی که پس از انقلاب به سینما ارشاد تغییر نام داد. سینما پاسارگاد که ۶۵۰ صندلی در آن تعبیه شده بود، علاوه بر این که نخستین سینمای بالکندار مازندران بود، اولین سالن سینمایی در این استان محسوب میشد که برای بهتر شدن کیفیت صدا سقف و دیوارهای آن آکوستیک شده بود. پرده نقرهای سینما پاسارگاد معمولا به اکران فیلمهای خارجی اختصاص داشت. این سینما هم از اوایل دهه ۷۰ در کوران رکود سینماها با چالشهای متعددی مواجه شد و در نهایت زیر فشار بدهیها و مشکلات و رکود، آبان ۱۳۸۱ تعطیل شد.
آخرین سینمایی که در بابل ساخته شد سینما شهرفرنگ نام داشت که اکنون با نام سینما آزادی از آن یاد میشود. این سینما سال ۱۳۵۲ با شراکت محمدعلی زرندیفر، محمد متوسلانی و عبدالحسین عبدالرحیمی ساخته شد و تا سال ۱۳۵۷ فعالیت آن بدون وقفه ادامه داشت. اما مهر ۱۳۵۷ به آتش کشیده شد و تمام تجهیزات آن از بین رفت. پس از انقلاب و با انجام بازسازی سینما، نام آزادی برای آن انتخاب شد و فعالیت سینما از سر گرفته شد. سینما آزادی سال ۱۳۸۵ نیز بازسازی شد و همچنان به عنوان یکی از زیرساختهای سینمایی مازندران مطرح است.
بهشهر
استقرار صنعت نساجی در برخی شهرهای مازندران همانطور که رونق اقتصادی به همراه داشت، توسعه زیرساختها را نیز رقم زده بود. سال ۱۳۴۵ مدیران کارخانه چیتسازی بهشهر برای کارکنان خود یک سالن سینما ساختند که آن زمان سینما شهناز نام داشت. محمدقلی اهرابی مالک سینما داریوش بابل که سینما پاسارگاد را نیز همراه با محمود معتقدی در بابل ساخته بود، این سینما را ابتدا اجاره کرد و مدتی بعد نیز خرید. سینما شهناز سابق پس از انقلاب در اختیار سپاه پاسداران بهشهر قرار گرفت و با تغییر نام به سینما هجرت فعالیتش ادامه یافت. این سینما در اوایل دهه ۷۰ به دلیل پخش برخی فیلمهای بدون پروانه با دستور مدیرکل وقت نظارت و ارزشیابی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لغو مجوز شد. سینما هجرت بهشهر تا چند سال همچنان فعالیت داشت و نهایتا در اردیبهشت ۱۳۷۹ سپاه پاسداران بهشهر سینما را به دلیل بدهی بالا و هزینههای زیاد نگهداری تعطیل اعلام کرد.
دومین سینمای بهشهر که هنوز هم پابرجاست سینما بهمن کنونی است که سال ۱۳۴۹ با نام سینما کاپری توسط پرویز حکیمی آغاز به کار کرد. مدتی پس از آغاز فعالیت سینما کاپری، محمدقلی اهرابی که سینما شهناز –هجرت- بهشهر را هم خریداری کرده بود این سینما را نیز اجاره کرد. پس از انقلاب این سینما نیز در اختیار سپاه پاسداران قرار گرفت و تابلوی سینما قدس روی سردر آن نصب شد. مدتی بعد نیز نام سینما بهمن بر آن گذاشته شد. سینما بهمن در حال حاضر تنها سینمای بهشهر است که در مالکیت حوزه هنری قرار دارد.
بابلسر
سینما از حدود سال ۱۳۰۴ و توسط شیلاتیها وارد بابلسر شد. مدیران شیلات به دلیل حضور کارشناسانی از کشورهای مختلف با استفاده از دستگاه آپارات سیار تلاش میکردند بخشی از اوقات فراغت کارکنان را با اکران فیلم پر کنند. این شکل از اکران فیلم تا سال ۱۳۳۲ در بابلسر ادامه داشت.
نخستین سینمای رسمی بابلسر با نام سینما ساحل سال ۱۳۵۰ توسط حسامالدین طبری ساخته شد و محمدقلی اهرابی که در بابل و بهشهر نیز سینما داشت آن را اجاره کرد. بابلسریهای دهه ۵۰ استقبال خوبی از ساخته شدن این سینما داشتند. به طوری که به استناد کتاب «سینما در مازندران» در سالهای ۱۳۵۳، ۱۳۵۴ و ۱۳۵۵ به ترتیب ۶۳، ۸۱ و ۷۷ فیلم سینمایی بر پرده سینما ساحل اکران شد. این سینما سال ۱۳۵۷ و با تعطیلی موقت سینماها توسط مالک سینما تخریب و به یک واحد مسکونی تبدیل شد.
دومین سینمای بابلسر که همچنان فعالیت میکند شقایق نام دارد. سینمایی که سال ۱۳۷۳ توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با ۶۵۰ نفر ظرفیت در بلوار پاسداران و مقابل سازمان مرکزی دانشگاه مازندران ساخته شد و همچنان پابرجاست. این سینما در حال حاضر در اجاره شهرداری بابلسر قرار دارد.
فریدونکنار
تنها سینمای فریدونکنار سال ۱۳۴۹ توسط ناصر نیکبخت تاسیس شد. این سینما سال ۱۳۷۳ دچار آتشسوزی شد. اما پس از بازسازی فعالیت سینما از سر گرفته شد. ۶ سال بعد سینما به دلیل استقبال بسیار کم مخاطبان تعطیل شد و یک بار دیگر با انجام برخی اقدامات برای بهسازی سالن بازگشایی شد. اما استمرار استقبال ضعیف از این سینما سبب شد که سال ۱۳۸۱ سینما به طور کامل تعطیل شود.
تنکابن
سال ۱۳۳۲ نخستین سینمای تنکابن با نام سینما ایران توسط ناصح عرب و همسرش با ۲۰۰ صندلی ساخته شد. سینما ایران تنکابن پس از انقلاب در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت و سپس به حوزه هنری واگذار شد. سینما ایران تا سال ۱۳۹۵ با وجود فرسودگی بسیار زیاد بنا ، فعال بود. اما به دلیل ضعف ایمنی و احتمال بروز خطر برای تماشاگران از همان سال تعطیل شد.
سال ۱۳۴۵ یک سینمای ۴۰۰ نفره با نام سینما کاپری توسط جمشید ستوده در تنکابن ساخته شد و تا سال ۱۳۵۷ فعال بود. این سینما آذر ۱۳۵۷ دچار آتشسوزی شد و از بین رفت. در دهه ۷۰مالک محوطه سینما خواستار تغییر کاربری ملک سینما کاپری شد که با این درخواست موافقت نشد. اما در نهایت شورای شهر تنکابن سال ۱۳۸۰ با این درخواست موافقت کرد که صدور این مجوز مورد انتقاد هنرمندان تنکابن و مدیر کل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران قرار گرفت. با وجود این که استانداری دستور داد تا عملیات ساختمانی تخریب سینما متوقف شود، اما این سینما به طور کامل تخریب شد.
ناصح عرب که سال ۱۳۳۲ سینما ایران را در تنکابن راهاندازی کرده بود، دومین سینمای خود را سال ۱۳۵۳ با نام شهرفرنگ در این شهر با ظرفیت ۴۰۰ صندلی تاسیس کرد. سینما پس از انقلاب به بنیاد مستضعفان واگذار شد و نام آن نیز به سینما انقلاب تغییر کرد. این سینما سال ۱۳۷۴ در اختیار حوزه هنری قرار گرفت. این سینما نیز سال ۱۳۹۴ به دلیل فرسودگی بنا تعطیل شد و برخی تلاشها برای ازسرگیری فعالیت آن بینتیجه ماند.
شهر خرمآباد تنکابن نیز یک سالن سینما داشت که سال ۱۳۴۰ با ظرفیت ۳۰۰ صندلی ساخته شده بود. این سینما ۱۳ سال پس از افتتاح به دلیل نقص ایمنی تعطیل شد. پس از انقلاب ساختمان سینما مصادره شد و در اختیار مجتمع اقتصادی کمیته امداد قرار گرفت. سال ۱۳۶۵ راهرو و سالن انتظار سینما به واحد تجاری تبدیل شد و همان سال کمیته امداد امام(ره) تصمیم گرفت سینما را بفروشد. فرماندار وقت تنکابن با این تصمیم مخالفت کرد. اما در نهایت امروز هیچ اثری از سینما شقایق خرمآباد وجود ندارد.
سینما دریا در سلمانشهر –متلقو- یکی دیگر از سینماهای تعطیل شده مازندران است. سینمایی که سال ۱۳۵۶ به بهرهبرداری رسید و فعالیت بسیار کوتاهی داشت. این سینما بیشتر از این که برای اکران فیلم مورد استفاده قرار بگیرد، محلی برای اجرای جشنها و مراسم بود. سینما دریا پس از انقلاب تا سال ۱۳۷۶ فعالیت سینمایی نداشت. اما از ابتدای سال ۱۳۷۷ با انجام بازسازی اکران فیلم روی پرده این سینما آغاز شد و فقط ۶ ماه بعد به دلیل استقبال نکردن از فعالیت آن، درهای این سینما نیز برای همیشه بسته شد.
آمل
سینما فرهنگ نخستین سینمای آمل بود که با ظرفیت ۲۰۰ صندلی توسط ابراهیم منفرد در سال ۱۳۳۱ ساخته شد. پس از این سینما نیز سینما مولنروژ که یک سالن روباز به نام آرش و یک سالن سرپوشیده به نام متروپل داشت آغاز شد و تا پیش از انقلاب ادامه داشت.
سال ۱۳۴۵ ساختمان سینما بهمن آمل با ظرفیت ۷۰۰ صندلی به بهرهبرداری رسید. این سینما مدتی پس از انقلاب تعطیل بود و سال ۱۳۶۱ در اختیار حوزه هنری قرار گرفت. سال ۱۳۷۶ اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران موافقت کرد که سالن ۷۰۰ نفره سینما بهمن به دو سالن کوچکتر مجزا از هم تبدیل شود. این سینما همچنان با دو سالن فعال است.
حسین صادقلو شهردار آمل در دهه ۶۰ یک طبقه از ساختمان شهرداری را به سالنی برای فعالیتهای فرهنگی و هنری و اکران فیلم تبدیل کرد که سینما کوثر نامگذاری شده بود. این سینما تا سال ۱۳۷۱ فعال بود و سپس به دلیل نقص ایمنی تعطیل شد. پس از رفع نواقص سینما آغاز به کار کرد و این بار به دلیل این که دفاتر پخش فیلم حاضر به همکاری با این سینما نبودند، اکران فیلمهای بدون پروانه برای سینما کوثر حاشیهساز شد. سال ۱۳۷۳ نقصهای مربوط به مجوز اکران سینما کوثر برطرف شد. اما در نهایت سال ۱۳۷۸ کاربری سینمایی این سالن به طور کامل متوقف شد.
چالوس
سینما جهاننما در چالوس یکی از معروفترین و بزرگترین سینماهای مازندران است که حدود ۵۰ سال است توسط بخش خصوصی اداره میشود و همچنان نیز پابرجاست. این سینما سال ۱۳۵۰ توسط سید احمد طاهایی با یکهزار و ۶۰۰ مترمربع زیربنا و ظرفیت ۹۰۰ صندلی آغاز به کار کرد. نام سینما در ابتدای فعالیت تختجمشید بود و پس از انقلاب جهاننما نامگذاری شد. این سینما همچنان یکی از مراکز فعال سینمایی مازندران است.
در چالوس یک سینمای دیگر با نام سینما ارشاد هم فعال بود که همزمان با سینما جهاننما ساخته شده بود و پیش از انقلاب سینما زهره نام داشت. سینما زهره یک سالن با ظرفیت ۴۰۰ صندلی داشت که به صورت تعاونی و توسط حمزه کاویانی، ابوطالب گرامی، عقیل کاویانی، علیاکبر گوزهگر، گلمحمد کوزهگر و آلیس عیساییان تاسیس شد. مدتی بعد سینما توسط ناصر نیکبخت که تنها سینمای فریدونکنار را ساخته بود اجاره شد. اما پس از انقلاب اختلافاتی بین شرکا ایجاد و در نهایت منجر به تعطیلی سینما ارشاد شد.
چمستان
سینما لاله چمستان سال ۱۳۶۸ توسط یوسف لاری ساخته شد، اما پیش از این که پذیرای سینمادوستان باشد مالکیت آن به علیجان عزیزی فروخته شد. فعالیت سینمایی این سالن سال ۱۳۷۰ آغاز شد، اما این فعالیت چندان مستمر و باثبات نبود. پس از چند نوبت تعطیلی در سال ۱۳۷۴، این سینما به دلیل استقبال کم مخاطبان از نیمه دوم آذر همان سال تا میانههای سال ۱۳۷۵ به طور کامل تعطیل بود. همان سال نیز سینما به دلیل نقص ایمنی تعطیل شد.
محمودآباد
سینما مهتاب محمودآباد سال ۱۳۴۵ توسط نصرالله جلالی لاریجانی ساخته شد و آغاز به کار کرد. این سینما پس از انقلاب یک بار مصادره شد و با نام سینما استقلال فعالیتش ادامه یافت. اما مهر ۱۳۶۴ مالکیت سینما دوباره به جلالی لاریجانی بازگردانده شد. رکود سینما در دهه ۸۰ باعث شد که این سینما نیز اردیبهشت ۱۳۸۱ برای همیشه تعطیل شود.
رامسر
طراحان هتل جدید رامسر یک سالن برای اکران فیلم و اجرای تئاتر نیز در این ساختمان طراحی کرده بودند که ۵۲۶ صندلی شامل ۴۶۳ صندلی در طبقه همکف و ۶۳ صندلی در بالکن ظرفیت داشت. دستگاه آپارات این سالن فیلمهای ۷۰ میلیمتری را پخش میکرد و همین موضوع سبب شده بود که تهیه فیلم برای این سالن دشوار باشد. به همین دلیل سالن بیشتر برای اجرای تئاتر، موسیقی و برپایی همایش استفاده میشود. پس از انقلاب این مجموعه در اختیار بنیاد مستضعفان و جانبازان قرار گرفت و با تعویض دستگاههای پخش و نگهداری این سالن، اکران فیلم همچنان در آن ادامه داشت. این سینمای قدیمی ۵ دی ۱۳۹۸ دچار آتشسوزی شد و همچنان تعطیل است.
نخستین سینمای مستقل رامسر سینما آریا بود که سال ۱۳۴۵ توسط نبی اصغریان ساخته شد که ۱۰ سال بعد به دلیل نقص ایمنی تعطیل شد. این سینما سال ۱۳۶۱ به سپاه پاسداران واگذار شد و با تغییر نام از آریا به فتح فعالیت آن ادامه یافت. اما در دهه ۸۰ تعطیل شد.
نوشهر
نخستین سینمای شهر بندری نوشهر سینما ایران بود که پیش از انقلاب توسط بهروز موحدی تاسیس شد. مدتی بعد در دهه ۵۰ به دلیل نقص ایمنی سینما تعطیل شد و با توجه به تأسیس دو سینما در چالوس، جای خالی سینما چندان در نوشهر احساس نشد. این سینما تا زمان انقلاب اسلامی تعطیل بود و پس از انقلاب نیز در اختیار سپاه قرار گرفت و برای مدتی اکران فیلم در آن انجام میشد. سال ۱۳۶۳ به دلیل نقص ایمنی سینما را تعطیل کردند و پس از رفع نقص فعالیت آن از سر گرفته شد. اما سال ۱۳۶۶ این سینما برای همیشه تعطیل شد.
قائمشهر
استقرار صنعت نساجی در قائمشهر نیز مانند بهشهر توسعه زیرساختها را به همراه داشت. مدیران کارخانه نساجی شماره۱ سال ۱۳۲۰ برای کارکنان خود سینما دیانا را با ۹۰ صندلی تأسیس کردند. فریدون اهرابی این سینما را مدتی بعد اجاره و با اکران فیلم «دختر لر» سینما را راهاندازی کرد. استقبال از سینما در قائمشهر به حدی زیاد بود که دو سال بعد در قسمت پشت پرده همین سینما یک سالن تابستانی با ۱۲۰ صندلی ساخته شد. این سینما سال ۱۳۵۱ بازسازی شد و تعداد صندلیهایش نیز به ۵۰۰ صندلی افزایش یافت. پس از تعطیلی سینماها در سال ۱۳۵۷، سینما دیانا با نام سینما فجر و تحت مدیریت سپاه قائمشهر آغاز به کار کرد. این سینمای پرمخاطب چند سال بعد دوباره در اختیار نساجی قرار گرفت و سال ۱۳۸۱ تعطیل و مدتی بعد هم ساختمان آن به طور کامل تخریب شد.
دومین سینمای قائمشهر سینما نپتون بود که توسط فریدون اهرابی در ضلع شمالی میدان طالقانی کنونی قائمشهر با امکانات کامل و به صورت یک سینمای مجهز و به روز دارای لژ و بالکن ساخته شده بود. در این سینما معمولا فیلمهای خارجی و فیلمهای برتر سینمای ایران روی پرده میرفت. این سینما در درگیریهای سال ۱۳۵۷ در آتش سوخت و سپس با تخریب آن، یک مجتمع تجاری در مکان سینما ساخته شد.
گلوگاه
سینما مهتاب گلوگاه که پس از انقلاب به سینما آزادی تغییر نام داد، سال ۱۳۴۰ توسط علی عسگری با کیفیت درجه ۳ ساخته شد. سال ۱۳۶۴ سینما برای مدتی به دلیل اختلاف بین مالک و مدیر سینما تعطیل شد. سال ۱۳۶۹فعالیت این سینما بدون دریافت مجوز از سر گرفته شد. پس از درگذشت مالک سینما در سال ۱۳۷۳ شهرداری گلوگاه خواستار در اختیار گرفتن سینما شد و در عین حال وراث مالک نیز سال ۱۳۷۵ درخواست راهاندازی دوباره سینما را مطرح کردند. اما هیچ کدام از این اتفاقها محقق نشد و سینما تعطیل شد.
نکا
تنها سینمای نکا با نام ساحل سال ۱۳۵۰ با ظرفیت ۳۰۰ صندلی تاسیس شد که پس از انقلاب مالکیت آن در اختیار بنیاد مستضعفان و جانبازان قرار گرفت و به آزادی تغییر نام داد. سینما آزادی نکا یک بار در سال ۱۳۶۸ به دلیل تخلف در فروش بلیط و همچنین برخی نواقص ایمنی تعطیل شد و پس از رفع نقص دوباره اکران فیلم در ان ادامه یافت. اردیبهشت ۱۳۷۵ یک بار دیگر به دلیل رعایت نکردن ضوابط اکران فیلم و همچنین بدهی به دفاتر پخش فیلمها دستور ممنوعیت فعالیت این سینما صادر شد. با این حال سینما به صورت غیرمجاز فعال بود. سینما آزادی نکا در سیل سال ۱۳۷۸ نکا دچار آسیب جدی شد و همچنان تعطیل است.
پنج هزار و ۳۳۱ صندلی سینما در مازندران
امروز بسیاری از سینماهای نام برده شده مازندران وجود ندارند و تعداد اندکی از آنها نیز فعال هستند. اما طی سالهای اخیر برای افزایش سرانه فضای سینمایی در استان اقداماتی توسط بخش خصوصی و دولتی انجام شد که اکنون در مجموع تعداد سالنهای سینمای فعال مازندران را به ۲۰ سالن رسانده است.
در حال حاضر به گفته معاون هنری سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران بیش از پنج هزار و ۳۰۰ صندلی فعال سینما در مازندران وجود دارد که که در قالب سینماهای خصوصی، سینماهای زیر پوشش حوزه هنری و سالنهای تجهیز شده متعلق به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تا پیش از شیوع کرونا اکران فیلم در آنها انجام میشد.
محمد محمدی در گفتوگو با ایرنا اظهار کرد: فعلا در شرایط کرونایی هیچ سینمایی در استان فعال نیست. اما در مجموع تعداد صندلیهای سینمایی استان شامل سالنهای بخش خصوصی، حوزه هنری و بخش دولتی پنج هزار و ۳۳۱ صندلی است.
وی از احتمال افزایش تعداد سالنهای سینما در مازندران طی ماههای آتی خبر داد و گفت: مجتمع تجاری تیتی در قائمشهر سه سالن سینمایی آماده تجهیز دارد که مالکان این مجموعه مشتاق به راهاندازی سینما در این سه سالن هستند. اما برای صدور مجوز نکاتی مد نظر شهرداری و آتشنشانی مد نظر قرار دارد که در حال رایزنی بری حل موضوع هستیم. سرمایهگذار آمادگی کامل برای راهاندازی سه سینما در این مجتمع دارد و حتی نقشههای سینما نیز در اختیارشان گذاشته شده است.
سینماهای فعال
چهار سینمای شقایق نوشهر، بهمن آمل، بهمن بهشهر و سپهر ساری در مجموع با ۶ سالن سینما و ظرفیت حدود ۲ هزار و ۱۰۰ صندلی سینماهای فعال زیر پوشش حوزه هنری مازندران هستند. در بین این سینماها سینما سپهر و سینما بهمن ۲ سالن دارند.
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران نیز طی سالهای اخیر اقدام به تجهیز سالنهای آمفیتئاتر به امکانات پخش فیلم کرد که در حال حاضر از آن طرح فقط سالن آمفیتئاتر مجتمع فرهنگی هنری حر قائمشهر با ۲۱۴ صندلی در بین سالنهای فعال سینما قرار دارد. سالنهای غدیر جویبار با ۱۷۸ صندلی و پیامبراعظم(ص) رویان با ۲۸۴ صندلی نیز برای اکران فیلمهای سینمایی تجهیز شده بودند که به دلیل کافی نبودن استقبال مخاطبان، از فهرست سینماهای فعال مازندران خارج شدند.
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران با همکاری انجمن سینمای جوان مازندران در شهرهای بدون سینما نیز با استفاده از سینماهای سیار تا پیش از شیوع کرونا امکان اکران فیلمهای روز سینما به صورت یک یا دو روز در هفته فراهم میکرد.
سینما هنر و تجربه در مجتمع فرهنگی هنری وارش بابل زیر نظر مرکز گسترش سینمای تجربی کشور نیز یکی دیگر از سینماهای فعال مازندران است که ۳۵۰ صندلی دارد و سال ۱۳۹۵ پس از تجهیز، از سالن آمفیتئاتر به سالن سینما تغییر وضعیت داد.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مازندران نیز از سال ۱۳۹۷ با تجهیز سالن آمفیتئاتر این مجموعه به امکانات سینمایی، شرایط پخش فیلم را فراهم کرد تا پیش از شیوع کرونا عمدتا فیلمهای مرتبط با رده سنی کودک و نوجوان و همچنین فیلمهای مستند تجربی را اکران میکرد.
سینما شقایق بابلسر نیز همچنان با ۶۵۰ صندلی و با ساختار قبلی خود در بابلسر تحت مالکیت سپاه و با مدیریت شهرداری آمل فعال است.
سینماهای خصوصی مازندران
علاوه بر سینماهای سینماهای جهاننما در چالوس و آزادی و انقلاب در بابل که متعلق به بخش خصوصی هستند، طی چند سال اخیر هشت سالن سینمای متعلق به بخش خصوصی نیز در مازندران ساخته شد و در سه مجتمع تجاری تفریحی در رامسر، آمل و محمودآباد قرار دارد. مجتمع خرید آرامش رامسر سال ۱۳۹۶ همراه با دو سالن سینما به بهرهبرداری رسید که یک سالن ۵۱ صندلی و سالن دیگر ۸۸ صندلی دارد.
خرداد ۱۳۹۸ نیز در آمل سالنهای سینمای مجتمع تجاری تفریحی اکسین به طور رسمی افتتاح شد. در این مجتمع سه سالن سینما با مجموع ظرفیت ۳۰۰ صندلی قرار دارد.
آخرین مجموعه سینمایی بهرهبرداری شده در مازندران مربوط به مجتمع تجاری تفریحی سیمرغ محمودآباد است که سه سالن سینما شامل یک سالن ۲۴۰ نفره و دو سالن ۷۰ نفره در آن ساخته شده است و شهریور ۱۳۹۹ به بهرهبرداری رسید.
پردیس سینمایی ایران که سالهاست بحث ساخت آن مطرح میشود نیز وارد عملیات اجرایی شده و باید منتظر ماند و دید که این پردیس سینمایی به سرعت در فرآیند ساخت قرار میگیرد یا مانند پروژههایی مانند تالار مرکزی ساری، کتابخانه مرکزی ساری، مجتمع فرهنگی هنری میاندورود و مجتمع فرهنگی و هنری رامسر در میانههای عملیات اجرایی با موانعی مواجه میشود و ساخت آن سالها طول خواهد کشید.