علائم و درمان عفونت ادراری چیست؟
یکی از مشکلاتی که بسیاری از زنان و مردان به آن دچار میشوند، عفونت ادراری است. این نوع عفونت علائمی مانند سوزش ادرار ایجاد کرده و باعث ناراحتی شخص میشود. اگر شما هم دچار این عفونت هستید، در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم، علائم عفونت ادراری چیست؟ چگونه میتوان […] The post علائم و درمان عفونت ادراری چیست؟...


یکی از مشکلاتی که بسیاری از زنان و مردان به آن دچار میشوند، عفونت ادراری است. این نوع عفونت علائمی مانند سوزش ادرار ایجاد کرده و باعث ناراحتی شخص میشود. اگر شما هم دچار این عفونت هستید، در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم، علائم عفونت ادراری چیست؟ چگونه میتوان آن را تشخیص داد؟ علل اصلی ایجاد عفونت چیست؟ با چه داروهایی میتوان آن را از بین برد؟
اگر دچار عفونت هستید و میخواهید آن را درمان کنید، میتوانید برای مراجعه به دکتر کلیه و مجاری ادرار یا دکتر زنان از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
عفونت ادراری چیست؟
عفونت دستگاه ادراری (Urinary Tract Infection: UTI) به علت رشد میکروبهایی نظیر باکتری و قارچ در دستگاه ادراری ایجاد میشود و در موارد نادر، ویروسها نیز در آن نقش دارند. این بیماری میتواند هر قسمتی از دستگاه ادراری را درگیر کند. اما اغلب عفونتهای ادراری، در دستگاه ادراری تحتانی ( مثانه و پیشابراه) دیده میشوند.
دستگاه ادراری انسان به دو قسمت، دستگاه ادراری فوقانی و دستگاه ادراری تحتانی، تقسیم میشود. دستگاه ادراری فوقانی شامل دو عدد کلیه و دو عدد حالب (میزنای) میباشد و دستگاه ادراری تحتانی از مثانه و مجرای ادرار (پیشابراه) تشکیل شده است.
عفونتهای میتواند هر قسمتی از دستگاه ادراری را درگیر کند. اما اغلب عفونتهای ادراری، در دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و پیشابراه) دیده میشوند.


شیوع و پروگنوز عفونت مجاری ادراری
عفونت ادراری یکی از شایعترین انواع عفونتهاست و سالانه حدود ۸/۱ میلیون نفر را روانه مطب پزشکان و بیمارستانها میکند. زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به عفونت مجاری ادراری هستند.
بیش از ۵۰ درصد از زنان حداقل یک بار در طول عمر خود UTI را تجربه میکنند و ۲۰ تا ۳۰ درصد از زنان مبتلا به UTI، دچار عود عفونت خواهند شد. عفونتی که به مثانه محدود باشد میتواند دردناک باشد. اما با نفوذ باکتریها به مجاری ادراری فوقانی، عواقب جدیتری رخ خواهد داد.
یکی عوارض UTI شامل عفونتهای مکرر و طولانی مدت است به ویژه در زنانی که طی شش ماه گذشته دو بار و طی یک سال گذشته چهار بار به عفونت مبتلا شدهاند. در عفونت مزمن، باکتریهایی دخیل هستند که در مقابل آنتی بیوتیکها و دستگاه ایمنی بدن مقاوم هستند.
عفونت حاد یا مزمن کلیه که درمان نشود، باعث آسیب دائمی به کلیه میشود. از دیگر عوارض آن، ورود باکتری به خون است که به آن سپتیسمی گفته میشود و میتواند تهدید کنندهی حیات باشد.
عفونت در مادران باردار، خطر زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد را افزایش میدهد. به همین دلیل انجام آزمایش ادرار برای بررسی عفونت در مادران باردار اهمیت زیادی دارد حتی اگر فرد هیچ علامتی نداشته باشد.
در این مقاله در مورد نحوهی برخورد با UTI و اینکه آیا در معرض ابتلا به عفونت هستید را بررسی خواهیم کرد و به شما خواهیم آموخت که چگونه احتمال ابتلا به آن را کمتر کنید.
علائم و نشانههای عفونت ادراری
علائم UTI با توجه به اینکه عفونت کدام قسمت از دستگاه ادراری را درگیر کرده، سن، جنس و وجود کاتتر در مجرای ادراری، متغیر است. در این قسمت علائم عفونت قسمتهای مختلف دستگاه ادراری را بررسی خواهیم کرد:
عفونت دستگاه ادراری فوقانی یا پیلونفریت حاد
پیلونفریت به معنای التهاب کلیه و لگنچهی کلیوی است که به آن اوروسپسیس (Urosepsis) نیز گفته میشود. پیلونفریت حاد، عفونت ناگهانی و شدید کلیه است که موجب ایجاد علائمی مانند درد و حساسیت به لمس در قسمت بالای کمر و پهلوها، حالت تهوع و استفراغ، تب بالا و لرز، خستگی و تغییرات ذهنی در فرد میشود. این نوع عارضه یک اورژانس پزشکی در نظر گرفته شده و در صورت شک به ابتلا باید بلافاصله به دکتر کلیه و مجاری ادراری و تناسلی مراجعه کنید.
عفونت دستگاه ادراری تحتانی یا عفونت مثانه (سیستیت)
عفونت مثانه میتواند باعث ایجاد علائمی مانند موارد روبرو شود. احساس درد و سوزش هنگام ادرار کردن، نیاز شدید و مکرر به ادرار کردن، افزایش دفعات ادرار کردن ولی کاهش میزان ادرار خروجی، ادرار کدر، خونی، تیره رنگ (به رنگ چای یا نوشابه) و شدیدا بدبو، ترشحات بدبو از دستگاه ادراری، تهوع و استفراغ، تب پایین، فشار و گرفتگی عضلات در شکم و قسمت پایین کمر.
علائم عفونت دستگاه ادراری فوقانی در مردان و زنان یکسان است اما عفونت دستگاه ادراری تحتانی در مردان علاوه بر علائم گفته شده میتواند باعث درد مقعد و در زنان نیز باعث درد لگنی شود.
علائم کلی عفونت ادراری
از علائم اصلی عفونت دستگاه ادراری میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
درد پهلو، شکم یا ناحیه لگنفشار در قسمت تحتانی لگنمیل شدید و مداوم برای ادرار کردناحساس سوزش هنگام ادراردفع مکرر ادرارادرار کدر و تیرهخون در ادراربوی بد ادراردرد هنگام رابطه جنسیدرد آلت تناسلی

علائم عفونت ادراری در زنان
یکی از علائمی که در زنان دچار عفونت دیده میشود، درد لگن است. این درد بهویژه در مرکز لگن و اطراف ناحیه استخوانی شرمگاهی حس میشود. در خانمها معمولا عفونت مربوط به مثانه یا مجاری ادرار است. اگر علاوه بر درد لگن، دچار ناراحتی در قسمت پایین شکم، تکرر ادرار و سوزش هستید، باید برای درمان به متخصص مراجعه کنید.
علت ابتلا به عفونت مجاری ادراری
عفونت ادراری معمولا هنگامی رخ میدهد که باکتریها از طریق پیشابراه به مجرای ادرار وارد شده و در مثانه تکثیر شوند. اگر چه سیستم ادراری به گونهای طراحی شده که در مقابل نفوذ عوامل خارجی میکروسکوپی مقاوم باشد، اما گاهی بعضی از این خطوط دفاعی از بین میروند.
هنگامی که این اتفاق میافتد، باکتریها کشته نمیشوند و باعث عفونت میشوند. UTI عمدتا در زنان شایع است و بر مثانه و پیشابراه تأثیر میگذارد. هر چیزی که باعث کاهش تخلیهی مثانه شود یا دستگاه ادراری را تحریک کند میتواند منجر به عفونت ادراری شود.
عوامل خطر ابتلا به عفونت مجاری ادراری
عوامل بسیاری وجود دارد که میتواند شما را در معرض خطر ابتلا به UTI قرار دهد.
در زیر به بررسی آنها میپردازیم:
سن: احتمال این نوع عفونت در افراد مسن بیشتر است.
کاهش فعالیت و تحرک: پس از جراحی یا استراحت طولانی مدت در رختخواب رخ میدهد.
انسداد مجاری ادراری: به دلایل مختلفی مانند بزرگ شدن پروستات، سنگ کلیه و تومور سرطانی اتفاق میافتد.
بزرگی پروستات: یک عامل خطر اختصاصی در مردان است.
استفادهی طولانی مدت از کاتترهای ادراری: باعث انتقال باکتریها به مثانه میشود.
دیابت: به ویژه دیابت کنترل نشده احتمال ابتلا به عفونت را بیشتر میکند زیرا سیستم ایمنی بدن قادر به مبارزه با عفونتهایی مانند UTI نیست.
ناهنجاریهای دستگاه ادراری در زمان تولد: مانع از خروج ادرار شده و ادرار در مثانه جمع میشود.
استفاده از کاتتر ادراری: افرادی که خودشان به تنهایی قادر به ادرار کردن نیستند مانند افراد بستری در بیمارستان، افراد دارای مشکلات عصبی و افرادی که فلج هستند، برای ادرار کردن از لولهی کاتتر استفاده میکنند. شانس عفونت دستگاه ادراری در این افراد بالا است.
استفاده از آنتی بیوتیکهای قوی: میتواند فلور طبیعی روده و دستگاه ادراری را مختل کند.
ختنه: مردانی که ختنه شدهاند نسبت به مردانی که ختنه نشدهاند با احتمال UTI کمتری روبرو هستند.
بی اختیاری مدفوع: در افرادی که دچار سکتهی مغزی و آسیب نخاعی شدهاند دیده میشود.
جراحی یا معاینهی دستگاه ادراری
عفونت ادراری قبلی: احتمال عود UTI به علت مقاومت آنتی بیوتیکی باکتریها و مقاومت در مقابل سیستم ایمنی بدن، افزایش مییابد.
سنگ کلیه: سنگ کلیه با انسداد مجرای ادرار مانع از تخلیهی کامل ادرار میشود و احتمال بروز عفونت افزایش مییابد.
سرکوب سیستم ایمنی بدن
بیماری MS (مالتیپل اسکلروزیس)
UTI عمدتا در زنان شایع است و بر مثانه و پیشابراه تأثیر میگذارد.
عوامل خطر ابتلا به UTI در زنان
زنان بیشتر از مردان دچار این عفونت میشوند. عوامل زیر میتوانند خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را در زنان افزایش دهند.
نحوهی شستن اشتباه:
براساس تحقیقات انجام شده مهمترین ریسک فاکتور در زنان عدم رعایت بهداشت فردی است. یکی از اشتباهات رایج در میان خانومها پس از ادرار کردن، شستن واژن از عقب به جلو (از مقعد به سمت واژن) است که باعث انتقال میکروبهای مقعد به واژن و در نتیجه بروز عفونت میشود.
استفاده از تامپون:
استفاده از تامپون نیز یکی دیگر از دلایلی است که احتمال عفونت را در زنان را افزایش میدهد. اگر دچار این مشکل هستید، باید به جای تامپون از روشهای دیگر استفاده کنید.
پیشابراه کوتاه:
طول و مکان پیشابراه در زنان به گونهایست که احتمال ابتلا به UTI را افزایش میدهد. مجرای ادراری زنان کوتاهتر از مردان است و باکتری برای رسیدن به داخل مثانه فاصلهی کوتاهتری را باید طی کند. همچنین مجرای ادرار در زنان، به واژن و مقعد بسیار نزدیک است و باکتریهایی که به طور طبیعی در اطراف مقعد و واژن وجود دارند به راحتی میتوانند وارد دستگاه ادراری شوند.
رابطهی جنسی:
فشاری که در طی مقاربت جنسی بر دستگاه ادراری زن وارد میشود باکتریهای اطراف مقعد را به مثانه منتقل میکند. باکتریهای روده ای مانند اشریشیا کلای (E.coli) دارای ویژگیهایی هستند که به آنها اجازه میدهد به پوشش داخلی مثانه متصل شوند.
عفونتهای منتقله از راه جنسی مانند هرپس، گونوره، کلامیدیا و مایکوپلاسما، می تواند باعث ابتلا به عفونت ادراری شود. بعد از رابطهی جنسی، در ادرار اکثر زنان باکتری وجود دارد که معمولا بدن در عرض ۲۴ ساعت از این باکتریها خلاص میشود.
ادرار کردن پس از رابطهی جنسی احتمال بیماری را کاهش میدهد. زنانی که از نظر جنسی فعال هستند بیشتر از دیگر زنان به UTI مبتلا میشوند. شریک جنسی جدید و شرکای جنسی متعدد نیز این خطر را افزایش میدهند.
اسپرم:
اسپرمها میتوانند خطر ابتلا به UTI را افزایش دهند. آنها میتوانند در برخی از زنان باعث تحریک پوستی شوند و خطر انتقال باکتریها به مثانه را افزایش دهند.
استفاده از کاندوم در طول رابطهی جنسی:
کاندومهای لاتکس غیر لایه ای، اصطکاک را افزایش داده و پوست زنان را در طول رابطهی جنسی تحریک میکنند. در این حالت خطر UTI افزایش مییابد. با این حال، برای کاهش گسترش عفونتهای جنسی، استفاده از کاندوم ضروری است.
برای کمک به کاهش اصطکاک و تحریک پوست در اثر استفاده از کاندوم، در طول رابطهی جنسی از روان کنندههایی که بر پایهی آب هستند، به اندازهی کافی استفاده کنید.
دیافراگم:
دیافراگم با ایجاد فشار بر روی مجرای ادراری زنان، تخلیهی مثانه را کاهش میدهد و شانس ابتلا به UTI را افزایش میدهد.
کاهش سطح استروژن پس از یائسگی: بعد از یائسگی، کاهش سطح استروژن، باکتریهای طبیعی (فلور نرمال) در مهبل (واژن) را تغییر میدهد. این موضوع میتواند خطر ابتلا به UTI را افزایش دهد.
بارداری:
تغییرات هورمونی در دوران بارداری مجرای ادراری را تحریک پذیرتر از قبل میکند. همچنین با بزرگ شدن رحم فشار روی مثانه افزایش مییابد و مثانه کاملا تخلیه نمیشود. ادرار باقی مانده در مثانه منشا این بیماری است.
بررسیهای تشخیصی عفونت مجاری ادراری
اگر با توجه به علائمتان به عفونت مشکوک هستید، به پزشک مراجعه کنید. تستها و روشهای تشخیص عفونتهای دستگاه ادراری عبارتند از:
آزمایش سادهی ادرار:
تشخیص عفونت معمولا پس از چک کردن علائم فرد و آزمایش ادرار جهت بررسی وجود گلبول سفید، گلبول قرمز و باکتری در ادرار میسر میشود. برای جمع آوری نمونه ادرار برای آزمایش سادهی ادرار ابتدا باید ناحیهی تناسلی را کاملا بشویید.
نباید از ابتدای جریان ادرار نمونه گرفته شود و نمونهی وسط جریان ادرار را در ظرف آزمایش جمع آوری کنید و به آزمایشگاه تحویل دهید. این کار از آلوده شدن نمونه به وسیلهی باکتریها و میکروبهای سطح پوست جلوگیری میکند.


کشت ادرار:
کشت ادرار برای بررسی وجود باکتری و قارچ و همچنین انتخاب داروی مناسب، به کار برده میشود. عفونت ویروسی، نیاز به انجام آزمایشهای خاصی دارد. ویروسها از علل نادر UTI هستند اما میتوانند در افرادی که پیوند عضو داشتهاند یا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، باعث ایجاد UTI شوند.
روشهای تصویربرداری:
اگر به عفونتهای ادراری مکرر مبتلا میشوید که پزشک به اختلالات دستگاه ادراری شک دارد، جهت تشخیص علت عود عفونت از روشهای تصویربرداری استفاده میکند که شامل ارزیابی دستگاه ادراری با استفاده از سونوگرافی، ام آر آی (MRI)، سی تی اسکن (CT) و عکس اشعهی ایکس میباشد.
سیستوسکوپی:
این آزمایش تشخیصی به پزشک این امکان را میدهد تا داخل مثانه و مجرای ادراری را با استفاده از لولهی نازک که در انتهای آن دوربین کوچکی قرار دارد، مشاهده کند.
مدیریت و درمان عفونت ادراری
همانطور که میدانید عفونت دستگاه ادراری به طور معمول توسط باکتریها ایجاد میشود، پس برای درمان آن از آنتی بیوتیک یا داروی ضد میکروبی کمک میگیریم.
نوع دارو و طول درمان به علائم، پیشینهی پزشکی فرد و نوع میکروب دخیل در عفونت بستگی دارد.
علائم عفونتهای مجاری ادراری ممکن است قبل از اینکه به طور کامل از بین برود، ناپدید شود به همین دلیل دورهی درمان باید کامل شود تا اطمینان حاصل شود که عفونت کاملا از بین رفته و خطر بروز مقاومت آنتی بیوتیکی کاهش یابد.
برای درمان عفونتهای ادراری که به علت اختلال در سیستم ادراری ایجاد شدهاند، ابتدا باید مشکل زمینهای اصلاح و درمان شود. در صورت عدم درمان، این عفونتها میتوانند منجر به آسیب کلیه شوند. اگر فرد بسیار بدحال باشد، لازم است جهت دریافت مایعات کافی و داروهای مناسب، در بیمارستان بستری شود.
بستری در بیمارستان برای درمان
دیگر افرادی که نیاز به بستری در بیمارستان دارند شامل موارد زیر هستند:
خانمهای باردارافرادی که به شدت بیمار و بدحال هستندافراد مسنبیماران مبتلا به سرطان، دیابت و مولتیپل اسکلروزیسافراد دارای آسیب نخاعیافراد دارای سنگ کلیه و افرادی که در حال بهبودی از عمل جراحی دستگاه ادراری هستند.زنان مبتلا به عفونتهای مکررعود مجدد عفونت دستگاه ادراری
توصیه میشود زنانی که دچار عود عفونت میشوند موارد زیر را رعایت کنند:
بعد از تماس جنسی یک دوز آنتی بیوتیک مصرف کنند.مصرف یک دوز آنتی بیوتیک روزانه به مدت حداقل ۶ ماه.در صورت ظهور دوبارهی علائم، یک دورهی ۲ تا ۳ روزه آنتی بیوتیک توصیه میشود.در صورت یائسگی، درمان استروژن واژینال ادامه یابد.درمانهای دارویی
درمان عفونت بدون عارضه در فرد دارای دستگاه ادراری سالم ۲ تا ۳ روز زمان میبرد و درمان عفونت پیچیده و عارضه دار در افرادی که مشکل دیگری نیز دارند مانند مادران باردار یا افرادی که پیوند قلب شدهاند، نیاز به دورههای طولانیتر آنتی بیوتیک دارند که معمولا ۷ تا ۱۴ روز به طول میانجامد.
درمان عفونت ادراری ساده
داروهایی که معمولا برای عفونتهای ساده ادراری توصیه میشوند عبارتند از:
تریمتوپریم (Trimethoprim) و سولفامتوکسازول (Sulfamethoxazole): مانند (Bactrim و Septra)فسفومایسین (Fosfomycin): مانند (Monurol)نیتروفورانتوئین (Nitrofurantoin): مانند (Macrodantin و Macrobid)سفالکسین (Cephalexin): مانند (Keflex)سفتریاکسون (Ceftriaxone)فلوروکینولونها (Fluoroquinolones): گروهی از آنتی بیوتیکها که با عنوان فلوروکینولون شناخته میشوند شامل سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin) و لووفلوکساسین (Levofloxacin): مانند (Levaquin)، معمولا برای عفونتهای ساده توصیه نمیشوند. پزشک فلوروکینولونها را برای درمان عفونتهای پیچیده، عارضهدار و عفونت کلیه، تجویز میکند.درمان عفونت ادراری شدید
برای درمان عفونت شدید، به درمان با آنتی بیوتیک داخل وریدی و بستری در بیمارستان نیاز است.
داروهای مسکن: جهت تسکین درد میتوان از داروهای مسکن و قرار دادن یک پد گرم بر روی پهلو یا شکم کمک گرفت. معمولا درد بعد از شروع آنتی بیوتیک کاهش مییابد.
داروی عفونت ادراری
عفونت ادراری معمولا عامل باکتریایی داشته و برای درمان آن آنتیبیوتیک تجویز میشود. پزشک باتوجهبه نوع باکتری بهترین دارو را برای درمان انتخاب میکند. رایجترین داروهایی که برای این بیماری تجویز میشوند، عبارتند از:
نیتروفورانتوئینسولفونامیدهاآموکسیسیلینسفالوسپورینتری متوپریم/ سولفامتوکسازولداکسیسایکلینکینولونها (مانند سیپروفلوکساسین)قرص عفونت ادراری
معمولا برای درمان عفونت از قرصهای آنتیبیوتیک استفاده میشود. البته ممکن است پزشک برای درمان موضعی پماد هم تجویز کند. نوع آنتیبیوتیکی که تجویز میشود، به نوع باکتری بستگی دارد. ممکن است پزشک قرص مترونیدازول، سفیکسیم یا آموکسیسیلین تجویز کند.
قرص سیپروفلوکساسین برای عفونت ادراری
سیپروفلوکساسین نوعی آنتیبیوتیک است که برای بسیاری از عفونتهای باکتریایی تجویز میشود. ازآنجاییکه این دارو عوارض جانبی زیادی دارد، معمولا پزشک برای بیش از ۷ روز آن را توصیه نمیکند. عوارض جانبی آن شامل حالت تهوع، اسهال، استفراغ و راش بوده و معمولا پس از قطع مصرف این علائم از بین میروند.
قویترین آنتیبیوتیک برای عفونت ادراری
معمولا برای عفونتهای ساده از آنتیبیوتیکهایی مانند سفالکسین یا فسفومایسین استفاده میشود. اما در مواردی مانند عفونت مجاری ادراری پیچیده یا عفونت کلیه از داروهای قویتری مانند سیپروفلوکساسین یا لووفلوکساسین استفاده میشود. دقت داشته باشید که این دسته از داروها عوارض زیادی داشته و پزشک برای عفونتهای ساده آنها را تجویز نمیکند.
درمان عفونت ادراری با مترونیدازول
مترونیدازول نوعی آنتیبیوتیک است که برای عفونتهای باکتریایی و برخی عفونتهای انگلی تجویز میشود. معمولا این دارو برای ۷ روز تجویز میشود. با مصرف منظم آن بهمرور علائم بیماری از بین میرود. در برخی مواقع برای درمان موثرتر این دارو همراه با اریترومایسین تجویز میشود.
آموکسیسیلین برای عفونت ادراری
آموکسیسیلین نوعی آنتیبیوتیک است که رشد باکتریها در ادرار را متوقف میکند. پزشک ممکن است این دارو را بهصورت قرص، کپسول یا سربت تجویز کند. معمولا پس از چند روز استفاده از آموکسیسیلین علائم کاهش پیدا میکنند. اما مدتزمان استفاده از دارو بسیار مهم بوده و دوره باید تکمیل شود.
قرص سفیکسیم برای عفونت ادراری
سفیکسیم جز آنتیبیوتیکهای قوی است که هم برای کودکان و هم بزرگسالان تجویز میشود. پزشک باتوجهبه شدت عفونت تعیین میکند که در روز چند بار از آن استفاده کنید. معمولا در عرض ۲ تا ۳ روز میتوانید بهبود را احساس کنید. اگر دچار سوزش ادرار هستید، با مصرف این دارو بهسرعت سوزش برطرف میشود.
بهترین آنتیبیوتیک برای عفونت ادراری کودکان
عفونت دستگاه ادراری در کودکان نسبتا شایع است. پزشک باتوجهبه شدت عفونت از آنتیبیوتیکهای مختلف استفاده میکند. اگر عفونت شدید باشد، آنتیبیوتیکی مانند آموکسیسیلین کارساز نیست. معمولا بهبودی با دارویی مانند سولفامتوکسازول سریعتر است. گاهی نیز ممکن است پزشک سفالوسپورین تجویز کند.
درمانهای خانگی عفونت ادراری
پروبیوتیکها: تغییر توازن باکتری در دستگاه ادراری تناسلی باعث ایجاد کلونیزاسیون ارگانیسمهایی مانند باکتری اشریشیا کلای (E. coli) میشود. استفادهی منظم از پروبیوتیکها به کاهش خطر ابتلا به عفونتهای ادراری، به ویژه پس از مصرف یک دوره آنتی بیوتیک، کمک میکند. پروبیوتیکها در مواد غذایی مانند ماست وجود دارند.
نوشیدن مایعات: افزایش میزان مایعات دریافتی باعث افزایش ادرار تولیدی و خروج مکرر ادرار میشود. دفع مکرر ادرار باعث شسته شدن و خروج باکتریهای موجود در دستگاه ادراری میشود. از این رو همیشه به افراد مبتلا به UTI توصیه میشود زیاد آب بنوشند.


درمان گیاهی عفونت ادراری
برخی از گیاهان میتوانند در کاهش عفونت و علائم این بیماری مفید باشند. برخی از رایجترین گیاهان برای درمان عفونت عبارتند از:
سیر: در درمان طیف وسیعی از بیماریها مانند عفونت قارچی، ویروسی و باکتریایی کاربرد دارد. ترکیبی حاوی گوگرد به نام آلیسین در سیر وجود دارد که باعث کاهش عفونت میشود.چای سبز: این نوع چای مقدار زیادی ترکیبات گیاهی به نام پلی فنول دارد. پلی فنول خاصیت ضدمیکروبی و ضدالتهابی دارد.جعفری: در دفع باکتریهای عامل عفونت ادراری موثر است.بابونه: دمنوش بابونه ادرارآور ضعیف است و خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد.درمان عفونت ادراری با سرکه سفید
سرکه سیب خواص زیادی برای سلامتی داشته و در رفع عفونت ادراری هم موثر است. شما میتوانید از سرکه بهصورت خوراکی استفاده کنید. آن را در مقداری آب حل کنید و بنوشید یا در سس سالاد استفاده کنید. یکی از راههای موثر برای رفع عفونت این است که در مقداری آب سرکه سیب اضافه کرده و برای چند دقیقه داخل آن بنشینید. انجام این کار برای چند روز متوالی میتواند به کاهش عفونت کمک کند.
جوش شیرین و عفونت ادراری
جوش شیرین به دلیل قلیایی بودن میتواند به کاهش رشد باکتریها کمک کند. محیط قلیایی در مثانه مانع از رشد باکتریها میشود. اگر دچار عفونت هستید، میتوانید روزانه مقداری جوش شیرین را در آب حل کرده و میل کنید.
پیشگیری از عفونت مجاری ادراری
میتوانید با رعایت موارد زیر خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری را کاهش دهید:
نوشیدن مایعات به مقدار زیاد را در برنامهی روزانهتان قرار دهید.
نوشیدن مایعات فراوان به ویژه آب، ادرار را رقیق میکند. مصرف روزانه هفت الی هشت لیوان آب، باعث افزایش دفعات ادرار کردن میشود و قبل از شروع عفونت، باکتریها را از دستگاه ادراری خارج میکند و همچنین از تنبلی کلیه و سنگ کلیه پیشگیری میکند. مصرف الکل و نوشیدنیهای حاوی کافئین میتواند دستگاه ادراری را تحریک کند. از مصرف آنها بپرهیزید.
از نوشیدن آب کرفس و آب زغال اخته غافل نشوید.
برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف کرفس و زغال اخته از عفونتهای ادراری جلوگیری میکنند. هر چند روز یک بار آب کرفس بنوشید تا باکتریها از بین بروند.
شستشوی دستگاه تناسلی
پس از اجابت مزاج دستگاه تناسلی را از جلو به عقب بشویید. این کار پس از ادرار کردن و دفع مدفوع، از گسترش باکتریهای مقعد به واژن و مجرای ادرار جلوگیری میکند.
پس از رابطهی جنسی مثانهی خود را تخلیه کنید. یک لیوان آب بنوشید تا میزان تولید ادرار افزایش یابد و میکروبهایی که طی مقاربت وارد دستگاه ادراریتان شدهاند با ادرار کردن از بدنتان خارج شوند.
اجتناب از مواد محرک دستگاه ادراری
استفاده از اسپریهای خوشبو کننده در ناحیهی تناسلی یا سایر محصولات زنانه مانند دوش واژینال و پودرهایی بهداشتی، میتوانند مجرای ادرار را تحریک کنند و احتمال عفونت ادراری را افزایش دهند.
روش پیشگیری جنسی خود را تغییر دهید.
بهتر است بدانید که اگر برای پیشگیری از بارداری، از دیافراگم، کاندومهای حاوی اسپرم کش یا کاندومهایی که لغزنده نیستند استفاده میکنید، در واقع در حال کمک به رشد باکتریها هستید. بهتر است روش دیگری که از نظر ابتلا به عفونت ادراری ایمنتر است را انتخاب کنید.
سایر روشهای پیشگیری از عفونت
لباس زیرهای نخی: استفاده از لباس زیر نخی و گشاد مانع از عرق کردن دستگاه تناسلی و رشد میکروبها میشود.
دوش یا وان؟ خطر ابتلا به عفونت ادراری در استفاده از دوش و حمام در حالت ایستاده در مقایسه با وان، بسیار کمتر است.
تا حد ممکن از تامپون استفاده نکنید: استفاده از پدهای بهداشتی و نوار بهداشتی در زمان عادت ماهیانهی خانومها، بر تامپون ارجحیت دارد زیرا خطر عفونت ادراری را به شدت کاهش میدهند.
رعایت بهداشت دستگاه تناسلی ادراری: تمیز نگه داشتن این ناحیه و رعایت بهداشت فردی، از نکاتی هستند که نباید از آنها غافل شد.
بلافاصله در هنگام احساس دفع به دستشویی بروید: اگر احساس دفع ادرار دارید در اسرع وقت به دستشویی بروید و از نگه داشتن طولانی مدت ادرار در مثانه خودداری کند.
استروژن موضعی: با افزایش سن، استفاده از پماد استروژن در ناحیه تناسلی، با نظر پزشک، میتواند از عفونت ادراری بکاهد.
رنگ عفونت ادراری
گاهی عفونت ادراری باعث تغییر رنگ ادرار میشود. معمولا در این بیماری ادرار تیره و کدر میشود. گاهی نیز ممکن است در ادرار خون مشاهده کنید. معمولا تغییر رنگ همراه با تغییر بو است.
عفونت ادراری در بارداری
در دوران بارداری بدن دچار تغییرات زیادی میشود و احتمال عفونت ادراری وجود دارد. یکی از این تغییرات، تغییر در ساختار ادراری و سیستم ایمنی بدن است. با رشد جنین فشار روی مثانه بیشتر شده و جریان ادرار کاهش پیدا میکند. در نتیجه شخص دچار عفونت میشود.


برای عفونت ادراری چه بخوریم؟
برخی از مواد غذایی برای سلامت مثانه و مجاری ادرار مفید هستند. موز و غذاهای پر فیبر به منظم شدن حرکات روده کمک کرده و فشار بر جریان ادرار را کاهش میدهند. یکی از مهمترین اقدامات نیز نوشیدن آب به مقدار کافی است. نوشیدن آب باعث تخلیه باکتریها از دستگاه ادراری میشود. گاهی میتوانید آب را با خیار و نعناع یا میوههای دیگر ترکیب کنید.
انواع توت نیز برای مبارزه با باکتریها مفید هستند. توت از چسبیدن باکتری به پوشش مجاری ادراری جلوگیری میکند. ماست و محصولات لبنی نیز ابتلا به این نوع عفونت را تا ۸۰% کاهش میدهند. ماست دارای باکتریهای مفید است و برای تقویت سیستم ایمنی پیشنهاد میشود.
چه زمانی برای درمان عفونت ادراری به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم عفونت ادراری را تجربه میکنید و ادرار کردن برای شما مشکل شده است، باید به متخصص مراجعه کنید. همچنین درصورتیکه پزشک عفونت را تشخیص داده و در طول درمان علائم شما بدتر میشود، نیاز به مراجعه مجدد دارید. برخی از علائم هشداردهنده بوده و نشانه جدی بودن بیماری است. در صورت بروز علائم زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
تبکمردرداستفراغتکرر ادرار نشانه عفونت ادراری است؟
یکی از نشانههای اصلی عفونت ادراری، تکرر ادرار است. اگر به طور مداوم نیاز به تخلیه ادرار دارید و این مورد روی زندگی شما تاثیر گذاشته است، باید به پزشک مراجعه کنید تا آزمایشهای لازم برای بررسی عفونت انجام شود. گاهی حتی ممکن است تکرر ادرار منجر به بیاختیاری شود.
سوزش واژن نشانه عفونت ادراری است؟
عفونت در مثانه و مجاری ادراری میتواند باعث سوزش واژن شود. برخی از خانمها این عارضه را تجربه میکنند. احتمال انتقال باکتریها از مجرای ادرار به واژن وجود دارد. در این شرایط باید برای جلوگیری از تشدید عفونت سریعا درمان را شروع کرد.
سوزش ادرار نشانه عفونت دستگاه ادراری است؟
از علائم اصلی ابتلا به عفونت، سوزش ادرار است. در این شرایط شخص هنگام ادرار کردن، سوزش یا درد احساس میکند. به ادرار دردناک دیسوری گفته میشود و با ازبینرفتن عفونت این عارضه نیز کاهش پیدا میکند. گاهی ممکن است شخص علاوه بر سوزش ادرار، مقداری خون نیز در ادرار مشاهده کند.
خارش واژن نشانه عفونت ادراری است؟
گاهی ممکن است شخص دچار خارش واژن شود و تصور کند که عفونت واژن دارد. اما به دلیل نزدیک بودن واژن به مجرای ادرار ممکن است عفونت ادراری در خانمها باعث خارش شدید واژن شود. معمولا پس از مصرف آنتیبیوتیک این عارضه از بین میرود.
عفونت ادراری با عفونت واژن یکی است؟
این دو عفونت با هم تفاوت داشته و علل و برخی علائم آنها نیز با هم متفاوت است. این عفونت هم در خانمها و هم در آقایان دیده میشود. این عفونت معمولا با سوزش ادرار و تکرر ادرار خود را نشان میدهد. اما عفونت واژن معمولا با تغییر رنگ ترشحات واژن و ایجاد بوی بد مشخص میشود. در بیشتر مواقع علت عفونت واژن رابطه جنسی نامناسب است.
عفونت ادراری در مردان
عفونت مثانه و مجاری ادراری در زنان بیشتر شایع است. اما گاهی مردان نیز دچار این نوع عفونت میشوند. معمولا مردانی که دچار مشکل بزرگشدن پروستات، سنگ کلیه یا دیابت هستند، بیشتر در خطر ابتلا به این عفونت قرار دارند.
عفونت ادراری در کودکان
این عفونت در کودکان نسبتا شایع بوده و هم دختران و هم پسران را درگیر میکند. اگر کودک احساس مریضی دارد، رختخواب را خیس میکند، در تغذیه دچار مشکل است و دمای بدن او بالا است، احتمال دارد دچار عفونت شده باشد. اگر کودک در سنی باشد که بتواند مشکل خود را بیان کند، اصلیترین علامت عفونت مجاری ادرار، باید تکرر و سوزش ادرار باشد.
عفونت کلیه جز عفونت دستگاه ادراری است؟
کلیهها جز دستگاه ادراری محسوب میشوند. این اندام با دفع مواد زائد از خون و پاکسازی آن باعث تولید ادرار میشود. عفونت ادراری مربوط به ناحیه مثانه و مجرای ادرار است. درصورتیکه این عفونت درمان نشود، میتواند به کلیهها منتقل شود. معمولا هر دو کلیه با هم درگیر عفونت میشوند. عفونت کلیه خطرناک بوده و بهتر است قبل از رسیدن عفونت به این اندام درمان شروع شود.
خون در ادرار نشانه عفونت ادراری است؟
گاهی ممکن است شخصی که دچار عفونت است، در ادرار خود خون مشاهده کند. معمولا در عفونتهای ساده این عارضه دیده نمیشود. اما زمانی که عفونت شدید شود، همراه با سوزش و تکرر ادرار، خون در ادرار هم وجود خواهد داشت.
ادرار بدبو نشانه عفونت ادراری است؟
عامل بیماری هر نوع باکتری که باشد، میتواند بوی بدی در ادرار ایجاد کند. معمولا در این بیماران ادرار بدبو همراه با کدر و تیره شدن ادرار است. با مصرف آنتیبیوتیک و رفع عفونت بوی بد هم از بین میرود.
ترشحات واژن نشانه عفونت ادراری است؟
بسیاری از علائم عفونت دستگاه ادراری و عفونت واژن شبیه به هم است. به همین دلیل گاهی خانمها این دو عفونت را با هم اشتباه میگیرند و برخی آنها را یکسان میدانند. اما یکی از تفاوتهای این دو عفونت ترشحات غیرطبیعی واژن است.
بزرگی پروستات دلیل عفونت ادراری است؟
بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوشخیم پروستات میتواند خطر این عفونت را در مردان افزایش دهد. بهطورکلی مردان نسبت به زنان کمتر دچار این نوع عفونت میشوند. اما بزرگ شدن پروستات در مردان جز عوامل خطری است که میتواند با عفونت مرتبط باشد.
ژل شستشوی واژن باعث جلوگیری از عفونت ادراری میشود؟
دررابطهبا عفونت واژن یکی از عوامل اصلی تغییرات PH واژن است. با حفظ تعادل اسیدیته واژن میتوان از عفونت واژن جلوگیری کرد. ژل شستشوی واژن در تنظیم PH واژن موثر بوده و از عفونت جلوگیری میکند. اما دررابطهبا عفونت دستگاه ادراری این نوع ژل کارساز نیست.
رابطه جنسی باعث عفونت ادراری میشود؟
پاسخ این سوال مثبت است. رابطه جنسی بهخصوص در خانمها باعث عفونت ادراری میشود. گاهی در طول رابطه ممکن است باکتری به مجرای ادراری و مثانه منتقل شود. آناتومی بدن زنان به صورتی است که مجرای ادراری آنها از مردان کوتاهتر است. به همین دلیل باکتریها راحتتر به مثانه منتقل میشوند.
عفونت ادراری چند روز طول میکشد؟
اگر دچار عفونت دستگاه ادراری هستید و پزشک برای شما آنتیبیوتیک تجویز کرده است، معمولا پس از دو روز شاهد کاهش علائم بیماری هستید. البته دقت داشته باشید که در صورت عدم تکمیل دوره، عفونت به طور کامل از بین نمیرود و دوباره عود میکند. طول مدت درمان باتوجهبه شدت عفونت تعیین میشود. بسیاری از داروهای آنتیبیوتیک برای مدت حدود ۷ روز تجویز شده و همین مدتزمان برای رفع عفونت کافی است.
عفونت ادراری دوباره عود میکند؟
نوعی از عفونت دستگاه ادراری، عفونت مزمن بوده که ممکن است چندین بار عود کند. گاهی نیز درمان عفونت را به طور کامل از بین نبرده و عامل باکتریایی باعث عود بیماری میشود. برای جلوگیری از عود مجدد بهتر است قبل و بعد از رابطه جنسی ادرار کنید. ناحیه تناسلی و مقعد را بعد رابطه جنسی تمیز کنید. مقدار مصرف آب را افزایش دهید و لباس زیرهای نخی و گشاد بپوشید.
برای درمان عفونت ادراری به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
اگر دچار علائمی مانند سوزش ادرار و تکرر ادراری هستید، احتمالا به عفونت ادراری مبتلا شدهاید. در این شرایط برای ازبینبردن عفونت باید سریعا به متخصص کلیه و مجاری ادرار مراجعه کنید. پزشک پس از انجام آزمایش نوع عفونت را تعیین کرده و باتوجهبه نوع باکتری و شدت عفونت بهترین دارو را تجویز میکند.
برای پیداکردن بهترین متخصص کلیه و مجاری ادرار، دکتر اورولوژی یا دکتر زنان میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
برای نوبتگیری از بهترین پزشکان کلیه و مجاری ادراری و تناسلی به وبسایت دکترتو مراجعه کنید.
بهترین دکتر کلیه و مجاری ادراری و تناسلی در تهران
بهترین دکتر کلیه و مجاری ادراری و تناسلی در شیراز
دکتر کلیه و مجاری ادراری و تناسلی در اصفهان
بهترین دکتر کلیه و مجاری ادراری و تناسلی در بندرعباس
منابع: mayoclinic ، webMD ، medicalnewstoday ، healthline
https://www.webmd.com/women/guide/your-guide-urinary-tract-infections
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/۹۱۳۵-urinary-tract-infections