لکه عظیم خورشیدی مقابل زمین یک‌شبه دو برابر شد/ دانشمندان: جای نگرانی نیست (+عکس)

زمین تا چند روز دیگر در تیررس لکه‌ای خورشیدی با اندازه‌ی ۲٫۵ برابر سیاره‌ی ما خواهد بود؛ اما دانشمندان می‌گویند تشکیل این لکه خورشیدی نباید موجب نگرانی مردم شود.

یک لکه خورشیدی که مستقیماً رو به سیاره‌ی زمین قرار گرفته است پتانسیل لازم برای ایجاد شراره‌های خورشیدی را دارد، اما متخصصانی که درتلاش برای کاهش نگرانی‌ها درباره‌ی اثرگذاری شراره‌های خورشیدی روی زمین هستند، می‌گویند دیده‌ شدن این لکه خورشیدی اتفاقی غیرمعمول نیست.

به‌گزارش وب‌سایت Phys.org، راب استینبرگ، مدیر دفتر پیش‌بینی آب‌و‌هوای فضایی در اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا می‌گوید «ناحیه‌ی فعال ۳۰۳۸» یا AR3038 در هفته‌ی گذشته بزرگ‌تر شده و این رفتاری است که لکه‌های خورشیدی بروز می‌دهند. این لکه‌ها عموماً در گذر زمان رشد می‌کنند، مراحل مختلف را می‌گذرانند و سپس از بین می‌روند.»

به‌نقل از ناسا، لکه‌های خورشیدی تاریک‌تر به‌نظر می‌رسند چون دمای پایین‌تری نسبت‌به دیگر بخش‌های سطح خورشید دارند. دلیل خنک‌تر بودن این است که لکه‌های خورشیدی در جایی تشکیل می‌شوند که میدان‌های مغناطیسی قوی نمی‌گذارند گرمای داخل خورشید به سطح این ستاره برسد.

راب استینبرگ می‌گوید: «به‌نظرم ساده‌ترین راه برای توضیح این است که بگوییم لکه‌های خورشیدی ناحیه‌هایی از فعالیت مغناطیسی محسوب می‌شوند.»

ناسا می‌گوید شراره‌های خورشیدی که به‌طور معمول توسط لکه‌های خورشیدی ایجاد می‌شوند، «انفجار ناگهانی انرژی درنتیجه‌ی درهم‌پیچیدگی، تقاطع یا بازآرایی خطوط میدان مغناطیسی در نزدیکی لکه‌های خورشیدی هستند.» استینبرگ در توضیح می‌گوید: «می‌توانید به این قضیه مثل گره خوردن کش‌های لاستیکی نگاه کنید. اگر چند کش را به دور انگشت خود بپیچید، در نهایت بیش از حد پیچ می‌خورند و دچار پارگی می‌شوند. تنها تفاوت این است که میدان‌های مغناطیسی دوباره به هم وصل می‌شوند و وقتی این اتصال دوباره برقرار شود، شراره خورشیدی شکل می‌گیرد.»

به گفته‌ی استینبرگ، هرچه لکه خورشیدی بزرگ‌تر و پیچیده‌تر شود احتمال وقوع شراره‌های خورشیدی افزایش پیدا می‌کند.

دو گروه عظیم لکه‌های خورشیدی روی سطح خورشید

سی. الکس یانگ، از اعضای بخش علوم هلیوفیزیک مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا، می‌گوید بررسی‌ها نشان می‌دهد ابعاد لکه خورشیدی AR3038 در هر روز از سه روز اخیر دو برابر افزایش پیدا کرده و اکنون ابعادش تقریباً ۲٫۵ برابر سیاره‌ی زمین است. قطر فعلی این لکه خورشیدی به ۳۱٬۹۰۰ کیلومتر می‌رسد.

خبرگزاری Spaceweather می‌نویسد: «لکه خورشیدی AR3038 دیروز بزرگ بود، اما امروز غول‌آسا است. ابعاد این لکه خورشیدی به سرعت رشد می‌کند و در ۲۴ ساعت اخیر دو برابر افزایش پیدا کرده است. AR3038 میدان مغناطیسی بتا-گامای ناپایداری دارد که انرژی را برای لکه‌های خورشیدی کلاس M ذخیره می‌کند و مستقیماً رو به زمین قرار گرفته است.»

یانگ می‌گوید لکه خورشیدی موردبحث شراره‌های کوچکی تولید می‌کند اما پیچیدگی لازم برای ایجاد شراره‌های بزرگ‌تر را ندارد. به گفته‌ی این پژوهشگر ۳۰ درصد احتمال دارد لکه خورشیدی AR3038 شراره‌هایی با سایز متوسط بسازد. از طرفی احتمال تولید شراره‌های خورشیدی بزرگ توسط این لکه خورشیدی تنها ۱۰ درصد است.

لایو ساینس می‌نویسد وقتی شراره خورشیدی به جو فوقانی زمین برخورد می‌کند، پرتوهای ایکس و فرابنفش اتم‌ها را یونیزه و بازتابش امواج رادیویی فرکانس بالا را غیرممکن می‌کنن. درنتیجه‌ی این اتفاق به اصطلاح خاموشی رادیویی رخ می‌دهد.

درشرایطی که شراره خورشیدی در راه باشد، آن مناطقی از زمین که توسط خورشید روشن شده‌اند با خاموشی رادیویی مواجه خواهند شد. این خاموشی‌ها با درجه‌‌بندی R1 تا R5 شناسایی می‌شوند و هرچه عدد بزرگ‌تر باشد، خاموشی شدیدتر است. در دو ماه اخیر دو شراره‌‌ی خورشیدی باعث خاموشی رادیویی سطح R3 در اقیانوس اطلس، استرالیا و آسیا شدند.

از آن‌جایی که شراره‌های خورشیدی با سرعت نور حرکت می‌کنند، پس از تنها ۸ دقیقه از فاصله‌ی میانگین تقریباً ۱۵۰ میلیون کیلومتر به ما می‌رسند. اگر یک لکه خورشیدیِ رو به زمین در نزدیکی خط استوای خورشید (دقیقاً همان‌جایی که AR3038 تشکیل شده) ایجاد شود به‌طور معمول پس از گذر تنها دو هفته به دور خورشید سفر می‌کند تا موقعیتش رو به زمین نباشد. در حال حاضر AR3038 کمی به سمت شمال خط استوای خورشید متمایل است و نیمی از مسیر خود را پیموده، بنابراین زمین تا چند روز دیگر همچنان در تیررس این لکه خورشیدی خواهد بود.