ناتو فرجام جنگ اوکراین را تعیین خواهد کرد؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ این روزها معمای جنگ اوکراین نسبت به هر زمان دیگری پیچیده تر شده و بخش مهمی از پیچیدگی ناظر به پیش بینی های دو طرف در میدان نبرد است.

برخی منابع غربی از ضد حمله تعیین کننده اوکراینی ها در مواجهه با مسکو سخن به میان می آورند و درمقابل، برخی راهبرد نویسان و افراد صاحب نظر غربی در حوزه دفاعی-امنیتی معتقدند کی یف قدرت بر هم زدن موازنه میدان جنگ (به‌ویژه مناطق شرقی) را به سود خود نخواهد داشت و هرگونه اقدام و کنشی از سوی آن با پاسخ سخت تر و حتی پیش دستانه روس‌ها مواجه خواهد شد.

قدرمتیقن هر دو نگاه، ناتوانی غرب در پیش بینی مختصات میدان نبرد است. سران ناتو در ماه‌های آغازین نبرد مدعی بودند آینده پژوهی دقیقی از وقایع احتمالی جنگ انجام داده اند و خود را برای مواجهه با هر گزینه ای آماده کرده‌اند، اما فرسایشی شدن جنگ محاسبات را بر هم زده است.

دلیل نیست مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از مدودف و مقام‌های روسی خواسته است واکنشی نسبت به حمله پهپادی ناموفق به کاخ کرملین انجام ندهند

اکنون مقام‌های ارشد اروپایی نمی توانند نگرانی های مزمن خود را نسبت به سرنوشت میدان (که قطعاً بر توافق نهایی صلح نیز تأثیرگذار خواهد بود) کتمان کنند. به‌تازگی دیمیتری مدودف، رئیس جمهور سابق روسیه و یکی از شرکای ولادیمیر پوتین در حزب «روسیه واحد» در واکنش به حمله پهپادی به کاخ کرملین اعلام کرد، دیگر صلح و دیپلماسی موضوعیتی ندارند و چاره ای جز حذف فیزیکی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین باقی نمانده است.

این سخنان، موجی از وحشت را میان اروپاییان ایجاد کرده است، زیرا تشدید نبرد در اوکراین بر مبنای مؤلفه‌های غیر قابل پیش بینی و سریع، پاشنه آشیل بازیگران اروپایی ناتو به‌شمار می‌رود.

بی دلیل نیست جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از مدودف و مقام‌های روسی خواسته است واکنشی نسبت به این موضوع (حمله پهپادی ناموفق به کاخ کرملین) انجام ندهند.

مدت‌هاست شکاف‌های آمریکا-اروپا در بطن ناتو به واسطه عملکرد رسانه های غربی در جنگ اوکراین لاپوشانی شده است، اما اکنون معادله به گونه ای در حال تغییر است که حتی کنترل مناسبات ظاهری و معمولی اعضای ناتو نیز با استناد به روش‌های تبلیغاتی و رسانه ای امکانپذیر نیست.

در این معادله، اروپا نسبت به هرگونه معامله غیر قابل پیش بینی آمریکا که در آن منافع 26 عضو اروپایی ناتو نادیده انگاشته شود، نگران به نظر می‌آید. بخشی از تناقضات رفتاری اروپاییان ریشه در همین بی اعتمادی نسبت به آینده دارد.

گرچه در ابتدای سال 2022 میلادی سران ناتو درصدد تبدیل جنگ اوکراین به میدان نبرد کنترل شده بودند، اما اکنون ماجرا به مراتب برای غرب غیر قابل پیش بینی تر شده است. در چنین شرایطی به‌ویژه اروپاییان به جای بازیگر تعیین کننده در میدان جنگ، به بازیگران نظاره گر و تابع میدان تبدیل شده‌اند.

این روند با گذشت زمان به‌ویژه در هفته های آتی تشدید خواهد شد و قطعاً بر روی اتصالات راهبردی و تاکتیکی میان اعضای ناتو نیز تأثیرگذار خواهد بود.