نگاهی به حاشیههای اخیر کنسرتها؛ حمایت ارشاد، لغو و بعضا بینظمی
پس از آنکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بارها از هنرمندان درخواست کرد که به روی صحنه بیایند و عرصه را خالی نکنند و در حالی که وعده داده شد هیچ مانعی در این زمینه نخواهد بود، برگزاری کنسرتها پس از توقف چندماهه از سر گرفته شد؛ با این همه از آن زمان تاکنون این رویدادهای فرهنگی، بعضا با حاشیههایی از جمله ایجاد بینظمی و اخلال در برگزاری و همچنین لغوهای گاه و بیگاه مواجه بوده است.
با از سرگیری برگزاری کنسرتها پس از وقفه چندماهه، حاشیههای اجراها این بار بخشهای دیگری را هدف قرار داده است. از اتفاق مرسومی، چون اجرای پلیبک در کنسرت و انتقاد تماشاگران گرفته تا لغوهایی که گاه بیتوضیح بوده و گاه به نقص فنی ارجاع داده شده است.
تاریخچه کوتاهمدت لغو کنسرتها در ماههای اخیر عمدتا به اجراهای شهرستانها برمیگردد؛ کنسرتهایی که تماما مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را هم دارا بودند و این در حالی است که وزارت ارشاد هر بار در مواردی که منجر به لغو کنسرتها شده، تاکید کرده است که پیش از صدور هرگونه مجوزی برای برگزاری کنسرت، از دستگاههای مختلف استعلام گرفته میشود، آنها پاسخ میدهند و صدور مجوز یک فرآیند کاملا قانونی را طی میکند.
در حقیقت مسیر صدور مجوز برای برگزاری یک کنسرت از سوی ارشاد، روندی خاص و در عین حال مشخص است که دستگاههای مختلفی را درگیر میکند. دستگاههای نظارتی، امنیتی و انتظامی همه در صدور مجوز یک کنسرت نقش دارند و ارشاد مرحله پایانی است. وقتی همه مجوزها و تأییدیهها گرفته شد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم مجوز را صادر میکند.
با این همه و بهرغم تمام ملاحظات، پروسه برگزاری کنسرت پس از دریافت مجوز، در برخی استانها و امروز حتی تهران، بعضا با، اما و اگرهایی همراه است؛ اما و اگرهایی که حالا مقامهای مسوول تاکید میکنند که به واسطه حمایتهای قانونی از برنامههای هنری دارای مجوز، به حداقل خواهد رسید.
آخرین اعلام رسمی مبنی بر حمایت ارشاد از برنامههای هنری دارای مجوز، به حاشیههای اخیر کنسرت لیان بازمیگردد. آنجا که به گفته مسوولان امر، قبل از اجرای کنسرت دیشب، فردی شناختهشده در بر هم زدن برنامههای هنری، برای دقایقی در بیرون از تالار و خیابان شهریار (پهنه رودکی) به ایجاد هیاهو پرداخت.
گفته شده، برای این فرد که ظاهرا سابقه طولانی در ایجاد بلوا در اماکن هنری دارد، پرونده قضایی تشکیل شده و بهزودی این امر از سوی دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیگیری خواهد شد.
البته کنسرت لیان قبل از حاشیههای شب گذشته، باز هم با اتفاقاتی همراه بود؛ به نحوی که محسن شریفیان در اظهارنظری در واکنش به رفتارهای برخی تماشاگران در حین اجرا، تاکید کرده بود، شادی و حال خوب از مهمترین اهداف کنسرتهای ماست، اما از آنجا که مردم برای شنیدن و دیدن کنسرت بلیط میخرند، هزینه میکنند و زمان صرف میکنند اینکه چند نفر بلند شوند و شروع به رقصیدن کنند و عدهای از تماشا محروم شوند قطعا نارضایتی به وجود میآورد.
حال اگر بخواهیم به نمونههای دیگری از لغو کنسرتها اشاره کنیم، میتوانیم از لغو کنسرت فرج علیپور که قرار بود سهشنبه نهم خرداد در کرج به روی صحنه برود، اشاره کنیم. این کنسرت که دارای مجوز وزارت فرهنگ بود، در حالی کنسل شد که تنها ساعاتی به برگزاری آن باقی مانده بود، ولی ارشاد استان البرز به گروه خبر داده بود که به علت نقص فنی باید برگزاری این کنسرت که بلیطهای آن به فروش رفته بود لغو شود.
پس از این اتفاق، در تهران نیز کنسرت رضا بهرام و همچنین اجرای مشترک راغب و حمید هیراد که قرار بود در سالن وزارت کشور به روی صحنه بروند، لغو شدند.
محمود سالاری، معاون هنری علت این امر را چنین تشریح کرده است، «مسئولان وزارت کشور طی مکاتباتی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نقص فنی در تالار این نهاد را علت لغو کنسرتها اعلام کردند که در یکی دو روز آینده این نقص فنی رفع خواهد شد.»
به گفته وی تالار وزارت کشور سالنی با ظرفیت ۴ هزار نفر است و اگر اتفاقی در این مکان رخ دهد، بسیار متفاوت از سالن یکصد نفری است.
با این همه معاون هنری تاکید کرده بود «تا جایی که امکان دارد باید مراقبت کنیم که هیچ کنسرتی در کشور لغو و تعطیل نشود.»؛ اظهارنظری که پس از حاشیههای کنسرت لیان، بار دیگر از سوی مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی هم مورد تاکید قرار گرفت.
اما محمدمهدی اسماعیلی ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ در اظهارات جدید خود در این زمینه، با تاکید بر اینکه در بخش موسیقی، پررونقترین دوره را داشتهایم، یادآور شده است:
«در همین چندماه اخیر علیرغم اینکه دشمن تلاش میکرد اصحاب فرهنگ و هنر را متقاعد کند اجرا نداشته باشند، اهالی موسیقی خوش درخشیدند. امروز هم که اجراهای ما کمنظیر و بدون حاشیه است، احساس میکنم یک جریان سیاسی در کشور به دنبال بزرگنمایی برخی مشکلات است که رخ دادن آنها در برخی از کنسرتها طبیعی است. درحقیقت این افراد میخواهند که اقشار مختلف مردم را مقابل هم قرار دهند. میبینم که برخی افراد بدسابقه سیاسی که فعال هستند، برای اینکه دوقطبیسازی کنند، میخواهند آرامش فرهنگ و هنر کشور را از بین ببرند. از مردم کشورم میخواهم که در اماکن فرهنگی و هنری قوانین شرعی و قانونی را رعایت کنند. ما اجازه نمیدهیم در فضاهای فرهنگی و هنری عدهای هنجارشکنی کنند و اگر چنین اتفاقاتی رخ دهد ما آن را به پای فعالان فرهنگی و هنری نمینویسیم. در حال پیگیری مشکلات پیش آمده هستیم و برنامههای جایگزینی برای کنسرتهای لغو شده در نظر گرفتهایم.»