کار با نوجوان روحیه جمعی و پرانگیزه و منعطفی می‌طلبد

سرویس کودک و نوجوان خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، منیژه پدرامی، نویسنده، مدرس نویسندگی خلاق و مدیرمسئول، صاحب‌امتیاز و سردبیر فصلنامه «فصل رویش» است. طبق روال هر هفته و مصاحبه با فعالان در حوزه نشریه کودک و نوجوان، این هفته به سراغ پدرامی رفتیم و با او درباره نشریه «فصل رویش» گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:

- از تجربه کاریتان در مجله «فصل رویش» بگویید.
تقریبا ۲۰ سال در حوزه کودک و نوجوان و اکنون بزرگسال فعالیت دارم: سبک جدیدی از ترکیب نوشتن خلاق و هنردرمانی و خلاقیت. در اصل با نوجوان سه دهه کارگاه داشتم و دارم و از نزدیک با مسائل و مشکلات و خواسته‌هایشان آشنا هستم. به‌شدت این دوره از زندگی نیاز به همراه و الگو و شنیده‌شدن دارد.

در این مدت سعی کردم از طریق نوشتن به نوجوانان کمک کنم تا بتوانند بهتر انتخاب کنند، تصمیم بگیرند و مسیر موفقیت و حال خوب را دنبال کنند. به‌صراحت می‌گویم که نوجوان نسل کنونی با هر نسل دیگری فرق دارد و نیاز به ایجاد ارتباط و همدلی بیشتر و نگاه متفاوت‌تری دارد.

جرقه «فصل رویش» از همکاری‌ام با گروه مجله «دنیای قلم» در بازه زمانی سال‌های ۹۳ تا ۹۵ خورد: به‌واسطه سردبیر فهیم و حرفه‌ای این مجله. ایده اولیه «فصل رویش» که براساس موضوعات متنوع اما به‌طور کامل مرتبط به دوران نوجوانی است، به درایت او ایجاد و با گفت‌وگوهای بسیار پرورده شد. اولین شماره مثل نوزادی با کمک گروه «دنیای قلم» متولد شد: تجربه‌ای خاص و منحصربه‌فرد. ممنون و قدردان زحمات این عزیزان هستم.

دورنمای این مجله مشارکت نوجوانان در بالندگی مجله است که می‌تواند مأمن حرف دل‌شان و تجربه‌ای تازه باشد؛ به‌خصوص که قالب مجله خاطره‌داستان یا جستار است؛ یعنی نویسندگان در قالب داستان خاطره‌ای درباره موضوع مرتبط با نوجوانی خود می‌نویسند که نقطه عطف یا تأثیرگذار بوده بر زندگی‌شان و هنوز هم همین‌طور است. نکته مهم، مشارکت بزرگان ادب و هنر به‌عنوان سردبیر مهمان است که رنگ‌وبوی جذابی به مجله داده است.

- در حال حاضر وضعیت مجله «فصل رویش» چگونه است؟
در حال حاضر به «فصل رویش» از سوی صاحب‌نظران ادبیات، آموزگاران و نوجوانان در حیطه ادبیات و هنر و فرهنگ توجه می‌شود. از این شماره تصمیم گرفتیم تا هر سال یک یا دو بار فراخوانی داشته باشیم برای ایجاد انگیزه و جذب نیروهای مستعد. مجله در وضعیت خوبی است؛ اما تازه متولد شده و نیازمند توجه و جذب نیروهای کارآمد و خلاق است تا بتواند سری بلند کند؛ اما تاکنون مسیر خوبی طی کرده است.

- این نشریه به‌صورت ماهانه یا فصلی است و تا به ‌حال چند شماره از آن منتشرشده است؟
این نشریه به‌صورت فصلنامه منتشر می‌شود و دومین فصل بهارش را می‌گذراند: یعنی چهارمین شماره.

- چرا به نوجوانان دیروز، امروز و فردا پرداختید؟
به نوجوانان دیروز به خاطر تجاربی که می‌توانند با نوجوانان امروز و فردا به اشتراک بگذارند و نوجوانان اکنون بدانند چنین بزرگانی در نوجوانی خود چگونه با مسائلی که موضوع هر فصل مجله است، برخورد می‌کردند.

- چه ضرورتی را احساس کردید که به این موضوع پرداختید؟
هر جامعه‌ای هرچقدر به ابعاد گوناگون نوجوانی بپردازد، جوانان و جامعه آینده خود را تضمین کرده است. نوجوانی دوره‌ای است که نیاز به درک و فهمیده‌شدن دارد و در این عرصه بسیار کم‌کاری کردیم. کار بسیاری در هر زمینه نیاز دارد و این‌گونه است که اکنون با نوجوان معترض و سرگردان مواجه‌ایم. به الگو و معیارهای درست و ایجاد ارتباط و اعتماد بسیار نیاز داریم که نکته مهمی است و باید به آن پرداخته شود. اگر آگاهی در نوجوان بالا رود، جامعه تضمین می‌شود و در کلاس‌ها و این مجله سعی در بالابردن آگاهی بدون هیچ نسخه و بایدونبایدی داریم. - به‌صورت کلی تجربه فعالیت در مطبوعات حوزه نوجوان، از نظر فضا، حال و هوا، روحیه و... چه تفاوتی با فعالیت در مطبوعات بزرگسال دارد؟
بنا بر تجربه‌ام در حوزه بزرگسال و کودک و نوجوان، ضرورت پرداخت به نوجوان و بهادادن به استعداد و اعتمادکردن به این دوره را نیاز فوری دیدم و اینکه نوجوان را اغلب نادیده‌گرفتن خطای بزرگی است که آسیبش را بعدا همه متحمل می‌شوند؛ همان‌طور که شاهدش هستیم. در حوزه بزرگسال مباحث کاملا آزاد است و خواننده بزرگسال بر اساس خرد و منطق برخورد می‌کند و مسئول برداشتش است. همچنین برای کودک که حساسیت خاصی دارد باید با احتیاط حرکت کرد و خط و مرزها معلوم است؛ اما نوجوان محدوده بسیار حساسی است که گاه مرزش معلوم نیست و به این خاطر کمتر به آن پرداخته می‌شود.

حال و هوای کار برای نوجوان شور و حال و تنوع و خلاقیت بسیاری دارد و نمی‌توان راکد بود؛ باید به‌روز بود و همپای نوجوان حرکت کرد. نباید جا ماند و این کار سختی است؛ به‌خصوص در این دوره که نوجوان با دنیا در ارتباط است و تمام خواسته‌هایش را با یک گوشی همراه فراهم می‌کند. ما هیچ راهی جز همراهی و همدلی نداریم. کار با نوجوان روحیه جمعی و پرانگیزه و منعطفی را می‌طلبد.

- آیا چاپ مطبوعات به‌صورت الکترونیک و مجازی یک ضرورت است یا اینکه ما می‌توانیم به‌عنوان یک رویکرد فرعی به آن نگاه کنیم؟
بنا بر تحقیق میدانی انجام‌‌شده در این مدت، حتی نوجوان امروز هم به نسخه کاغذی علاقه دارد کنار نسخه الکترونیکی یا حتی صوتی. به نظرم همه کنار هم بنا بر فضای استفاده آن مفید است. البته که باید فرهنگ‌سازی و آگاهی‌ها هم همراهش داده شود؛ حتی می‌توان به ترکیب کاغذی و مجازی و الکترونیک فکر کرد؛ اما مهم این است که بتوان نوجوان را ترغیب به نوشتن و حرف‌زدن کرد. امیدوارم بتوانیم در آینده بخش نوجوان پویاتری داشته باشیم و این نوجوانان باشند که مجله را سردبیری کنند؛ البته در کنار تجربه گذشتگان.