آماری عجیب از میزان تجارت غیر نفتی در دولت سیزدهم

مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه درباره عکلکرد دولت سیزدهم در رونق تولید و ارتباط با سایر گشور‌های جهان گفت: در کمیسیون‌های مشترک تمام مسائل روابط دو جانبه کشور در بخش اقتصادی، در بخش سیاسی، در بخش فرهنگی و کنسولی مرور خواهد شد، ما گزارشی دادیم در آن جا در خدمت رئیس جمهور و اعضای دولت که در این دو ساله حدود ۲۶ کمیسیون مشترک برگزار شده، ما تقریبا ۸۱ کشور است که با آن‌ها کمیسیون مشترک داریم، می‌توانیم بگوییم امروز تقریبا بین ۸ تا ۹ کمیسیون مشترک است که فعال نیست از هشتاد و یکی، در دو ساله اغلب کمیسیون‌های مشترک فعال شده است.

وی گفت: تا آخر سال ما تمامی کمیسیون‌های مشترک را برگزار خواهیم کرد. نکته‌ای است که در بعضی کشور‌ها به خصوص اروپایی ها، کمیسیون مشترک اصلا چارچوبی در آن نمی‌گنجد، ما آمدیم برای این که این ارتباط اقتصادی و تجاری مان را داشتیم این را گرایی اش را محکم دادیم به بخش خصوصی.

وی ادامه داد: هدف ما افزایش روابط تجاری، گردش تجاری، انتقال تکنولوژی در خیلی جا‌ها صدور خدمات مهندسی بود و به نفع بخش خصوصی خواهد بود البته ما در کشورمان هلدینگ‌های بزرگمان نیمه خصوصی هستند که به راحتی می‌توانند ارتباط برقرار کنند و شکل بگیرند. این اولین گزارش ما بود که خدمت رئیس جمهور و هیات محترم دولت دادیم، تعداد سند‌هایی که به نتیجه رسیده به این صورت گزارش دادیم خدمتشان و ما هر سه ماهی جلسات کمیسیون‌های مشترک را بعد از برگزاری در وزارت خارجه جلسه می‌گذاریم، مرور می‌کنیم پیشرفت کار و پیگیری، اما مهمتر از آن سفر‌های آقای رئیس جمهور به کشور‌های مختلف از آسیا، آسیای دور، خود کشور‌های همسایه، آفریقایی، آمریکای لاتین این که ایشان تاکید دارند حتما در سفر‌های من باید توافق‌ها به نتیجه برسد، من مثالی بزنم مثلا کشوری مثل ونزوئلا یا کشوری مثل اندونزی، روسیه، چین، کشور‌های آفریقایی، نیکاراگوئه، کوبا در هر کشوری در توافقات خاص خودشان شده است، اما گرایش سفر‌ها بیشتر اقتصادی، انتقال تکنولوژی، ایجاد شغل و ارزآوری است. مثلا در مورد ونزوئلا خوب ما یکی از آیتم‌ها فرض کنید در جهت اتومبیل بالاخره یک سازمانی است حدود ۵۰ هزار تا یکی از شرکت‌های خودروساز ما پرسنل دارد علاوه بر تولید داخل باید بازار صادراتی خارجی را داشته باشد که بتواند انشاالله خودکفا بشود در تامین ارز موردنیازش که این جزو سیاست‌های ما بوده که در چند کشور، خوب این الان در ونزوئلا دوباره احیا شده راه اندازی شده و قطعات دارد می‌رود، قبل از این که قطعات برسد و مونتاژ شود ما به طور کامل ماشین رفته آن جا و فروش رفته و دارد رقابت می‌کند. مثلا در سفری که ایشان به آفریقا داشتند، یکی از اهداف ما صدور کالا‌های ما که مورد نیاز است، شرکت‌های مشترکی که ما با آن‌ها می‌توانیم در تکنولوژی‌های نویی که در دست ما است برقرار کنیم یکی هم تامین کالا‌های اساسی ما است، یعنی ما یکی از سیاست‌ها این بوده که بیاییم چندمنبعی ایجاد کنیم برای واردات کالای ما مثل گوشت، گوشت ما فقط باید از برزیل و استرالیا، الان انشاالله با این حرکتی که در آفریقا شده ما گوشتمان به زودی از کنیا وارد خواهد شد. آن چیزی که مورد مسئله دامپزشکی است آن جا حاصل می‌شود نه در یک کشور، یک برنامه و نقشه راهی ما داریم برای چندین کشور در آفریقا به خصوص در این کالا‌های اساسی، کشت فراسرزمینی چه در آمریکای لاتین، چه در آفریقا چه در کشور‌های همسایه مثل عراق، قزاقستان، روسیه و این‌ها نکاتی است که خواستم بگویم.

صفری ادامه داد: تمام کشور‌ها را به صورت یکسان داریم دنبال می‌کنیم البته نه به وسیله وزارت خارجه، جبهه خارجی است در داخل در دفتر آقای مخبر جلسات زیادی گذاشته می‌شود برای تک تک سفر‌ها، نتایج از وزارتخانه‌های مختلف سوال می‌شود مثلا در مورد روسیه چه دربخش انرژی، چه در بخش ترانزیت، ترانزیت فضا‌های مختلفی دارد، کریدور شمال و جنوب یک نکته اش مستحضر هستید آستارا- رشت سالیان سال صحبتش می‌شد، این قراردادش تمام شد، کار فنی اش انجام شد هیات خارجی با هیات ایرانی در منطقه حدود بیست روز در میدان حرکت می‌کردند برای طراحی‌های دقیق و تملک زمین برای این که کار شروع شود، من فکر می‌کنم در شش ماه آینده البته همه می‌گویند شش ماه خوب این طرح، طرح بزرگی است باید برود کار شود، زمین تملک شود و طراحی جزئی آن بیاید و این کار شروع شود این یک نمونه.

صفری افزود:سوال: پیگیری توافقات زمان بر است و در جلسات ستادی که ما داریم این موضوعات پیگیری می‌شود، حالا ممکن است یک وزارتخانه‌ای بخواهد کمی عقب باشد یکی جلو باشد بالاخره با این ابزار‌ها تلاش می‌شود ما به سرنقطه موعد برسیم و کار را انجام دهیم، ما نمی‌گوییم ایده آل است، اما رشد است رشد در جهت به جلو خوب جلو رفته، اما یک نکته است، همه می‌گویند این توافقات چه شد؟ ۵۰ درصد، ۶۰ درصد این توافقات برای تبادل زندانیان است، برای مسائل قضایی است، برای زیرساخت‌ها است، برای گمرک است، برای سرمایه گذاری مشترک است، سرمایه گذاری تشویقی طرفین است، برای مالیات مضاعف است، می‌گویند ۳۰ داکیومنت امضا شده ۲۰ تایش این‌ها است همکاری‌های دانشگاهی است، کار‌هایی که عملیاتی ما انتظار داریم بخش‌های اقتصادی و تجاری ما است که انتظار مثلا فرض کنید در کشور آ، از ما قیر می‌خواهند مثلا یا ال پی جی می‌خواهند، تا آن هیات بیاید مشخصاتش را بدهند منتها لحظه‌ای این‌ها پیگیری می‌شود تا انشاالله این‌ها با هم هماهنگ شوند و کار جلو برود.

صفری درباره دلیل سفر به ترکیه اطهار کرد: ملاقات دو رئیس جمهور محترم دو کشور در سال گذشته بود که فکر می‌کنم توافقات تجاری ما به ۳۰ میلیارد برسد البته قابل ذکر است یک زمانی به ۲۲ میلیارد رسید که یک بخش اساسی آن بخش انرژی بود الان در حال حاضر روابط ما ۱۲ میلیارد است یکی از روش‌های توسعه کار ما توسعه انرژی با ترکیه در بخش گاز است تلاش ما این است که خط دوم را آنجا فعال کنیم قبول کردند که بیایند روی پروژه‌های ما در بخش نفت و گاز سرمایه‌گذاری کنند و منبع گازی که می‌تواند صادر شود افزایش پیدا کند، دوم در بخش حمل و نقل و ترانزیت بود این مسئله، مسئله مهمی است که کمیته‌ای از طرفین به زودی به آذربایجان می‌روند که مسائل ترانزیتی، تعرفه‌های گمرکی، گمرک سبز را مستحضر هستید گمرک سبز گمرکی است که می‌تواند سرعت عملیات را بالا ببرد، به این صورت که می‌آید شرکت‌های مورد اعتماد دو کشور را لیست می‌دهند که اعتبار دارد که این اگر کالایی را آورد دیگر توقف نداشته باشد ممکن است تجار خرد ناراحت باشند که این کار را من می‌خواستم انجام بدهم، اما ما این کار را با روس‌ها کردیم و با آذربایجان انجام دادیم و با ترکمنستان در دست اقدام است این کار مهم باید با ترکیه هم شکل بگیرد که به زودی شکل خواهد گرفت، در زمینه‌های بالاخره گردش‌های مالی، همکاری‌های مالی با بانک‌ها آنجا بود که از بانک مرکزی ما آمده بودند، از بخش کشاورزی ما معاونت محترم مربوطه خرید کالا و تبادل مثلاً افراد کشاورزی آن‌ها می‌گفتند ما داریم بهترین ارتباط را با بخش ایران با مرکز تحقیقات کشاورزی شما مثلاً چغندر قند را مثال زدند که ما بسیار توانستیم با استفاده از تکنولوژی ایران تولید خودمان را رشد بدهیم، در بخش کالا‌های پزشکی، تجهیزات پزشکی دارو‌ها این مسائل صحبت شد با تجار، مستحضر هستید فولاد آن‌ها تولیدات زیادی دارند، فولاد ما هم در کشور پیشنهاد می‌شد که ما یک هم افزایی داشته باشیم به جهت افزایش تولید بود. پس بخش کشاورزی، بخش مالی، بخش گاز که از شرکت گاز دوستان تشریف آورده بودند ما در تمام زمینه‌ها مثلاً وقتی با معاون وزیر خارجه شان صحبت می‌کردیم بیشتر روی سرمایه‌گذاری‌های مختلف متقابل می‌توانیم داشته باشیم، تکنولوژی‌هایی را از ما می‌خواستند که به صورت مشترک در آنجا تولید شود به نظر من سفری بود که می‌تواند مقدمه خوبی باشد برای کمیسیون مشترک ما و انشاالله در آینده سفر آقای رئیس جمهور به ترکیه.

سوال: سال گذشته رکورد تجارت غیر نفتی کشورمان تقریباً با رسیدن به رقم اگر اشتباه نکنم ۱۱۲ میلیارد دلار بود و رکوردی بود، امسال چه رقمی را هدف گذاری کردید و فکر می‌کنید آن ۱۷ سفر و این تعاملات روی این افزایش و رکوردی که زد تاثیر داشت؟

صفری در ارتباط با تجارت غیر نفتی کشورمان گفت: شک نکنید سفر‌ها به خصوص در سطوح بالا خیلی مسائل را رفع مانع می‌کند و موانع برداشته می‌شود شما وقتی که دو رئیس جمهور در جلسه مشکلات که مطرح می‌شود سریعاً بالاترین مقام‌ها تصمیم می‌گیرند و طرفین مطیع هستند که اجرایی کنند اصلاً شما در این مورد شک نکنید در این سفر‌ها بازار‌های جدید فروش نفت را در آسیای مرکزی داشتیم که اولین بار است دارد این کار شکل می‌گیرد تا این بیاید شکل بگیرد، روی قیمت تلاش بشود، روی حمل و نقل و یکی از مسائل، رفع مشکلات ویزایی است که خودش اثر مستقیم روی تجارت دارد، اثر مستقیم روی توریست و توریست سلامت دارد مستحضر هستید یکی از درآمد‌های خوب ما الان در مورد توریست سلامت است که از کشور‌های همسایه شکل می‌گیرد، سفری، اما اخیراً به پاکستان داشتیم آقای امیرعبداللهیان آنجا سفری داشتند مشکلات اساسی مرزی ما، مشکلات تهاتر ما در این سفر بحث شد و خیلی‌هایش رفع شد و این دنباله‌دار است.

سوال: در حوزه جذب سرمایه‌گذاری خارجی چطور؟ با وجود تحریم‌ها طبق اعلام سازمان سرمایه خارجی سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی شاهد جذب مناسب سرمایه‌گذاری بودیم، حجم آن در دولت سیزدهم چقدر بوده و چه میزان از آن تا الان عملیاتی شده است؟

وی درباره جذب سرمایه‌گذاری خارجی در دولت سیزدهم گفت: ببینید سرمایه‌گذاری در جمهوری اسلامی الان در دو بخش است، یکی بخش‌های نفتی است که قرارداد‌ها است که من آن را می‌دانم تا ۵ و ۶ دهم میلیارد در نفت قطعی شده است، در بخش غیر نفتی آن هم تا ۴ و ۷ دهم میلیارد دلار قطعی شده است، اما یکی دوتا یک میلیاردی و یک و دو دهم میلیاردی بوده که هنوز در قرارداد نیاورده، ولی عدد و رقم، عدد و رقم مناسبی است.

صفری ادامه داد: تا ۴۵ میلیارد تفاهمنامه وجود دارد و اکنون پروسه مذاکرات شکل می‌گیرد و من امیدوار هستم که امسال به نتایج خوبی در جهت اجرایی کردن تفاهمات به موافقتنامه برسیم.

صفری درباره سفر‌های اخیر به آمریکای لاتین و بحث کشت فرا سرزمینی گفت: در یکی دو تا از کشور‌های همسایه که اجازه بدهید نام نبریم ما کار بسیار خوبی کردیم در کشت فرا سرزمینی، شاید در دو یا سه نقطه با عدد و رقم بسیار خوبی در هکتار این کار شروع شده از پارسال توافقات خوبی شده و در آمریکای لاتین تا ما می‌گوییم کشت فراسرزمینی در آن کشور فضاسازی می‌شود که زمین‌های کشور را به باد دادید رفت یعنی این جوسازی می‌شود، مثلاً اسم یک کشوری را آورده بودند کلی در پارلمانش در صورتی که کشت فرا سرزمینی یک زمینی را در اختیار شما می‌گذارند کشت کنید محصولش را از آنجا بیاورید، ما در سفر اخیر آقای رئیس جمهور در هر سه کشور روی این کار شده است حالا ممکن است کسی بخندد ما در مورد بعضی از کشور‌ها روی کشت تنباکو، چون ما داریم وارد می‌کنیم کشت فرا سرزمینی که خودمان مطمئن باشیم با قیمت مناسب، در مورد کشور اوگاندا کشت فراسرزمینی با مزرعه‌های نمونه دارد کار می‌شود، در کشور همسایه قزاقستان برای این قضیه تاکید دارند، اما نکته اساسی این است که ما در بخش تراکتور که کمک می‌کند روی کشت فراسر زمینی، الان در کشور‌های مختلف مثل ونزوئلا، اوگاندا، زیمبابوه، تاجیکستان و اخیرا با قزاقستان حرکت‌های خوبی شده است، با کشور‌های همسایه خودمان در شرق ما الان صادرات بسیار خوبی داریم در بخش تراکتور و تجهیزات مربوطه حالا عدد و رقم می‌توانیم بگوییم به بعضی از کشور‌های همسایه تا هزار تا ۱۵۰۰ تا رسیده جلسه‌ای که امروز با مدیرعامل تراکتورسازی تبریز داشتم امسال پیش بینی رقم بالایی را می‌کردند در جهت صادرات و افزایش کشور‌هایی که مورد نظر بود مثلاً با روسیه سفید الان ما به روسیه داریم تراکتور صادر می‌کنیم تا ۵۰۰ تا و آموزش‌های لازم را دادیم، چون قیمت‌های مناسب و کیفیت خوب است ما نمی‌گوییم در کشور‌های دیگر تراکتور ساخته نمی‌شود، ولی این قابل رقابت است با کیفیت بهتر و قیمت مناسب‌تر.

صفری درباره آخرین اخبار از بازگشت پول‌های بلوکه شده کشورمان گفت: بالاخره دیپلماسی چه سیاسی و چه اقتصادی ما تلاش می‌کنیم تمام زوایای چیزی که به نفع جمهوری اسلامی ایران است از آن فرصت‌ها استفاده کنیم، خوب تلاش‌های زیادی شد پول‌های ما که در کره سالیان سال بلوکه شده بود با مذاکراتی که شد این پول‌ها آزاد شد و دارد به کشور‌های همسایه خود ما که حتماً سخنگویشان هم گفته است در قطر با همکاری آن‌ها آورده شده است، پول خارجی آن کشور که لوکال بوده دارد تبدیل می‌شود به یک یورویی که ثابت است و پایدارتر است و در جهت کالا‌های مورد نیاز کشور می‌تواند این‌ها استفاده بشود.

وی افزود: اکنون ۵۰۰ میلیون دلار ۵۳۰ میلیون دلار راجع به کالا‌های اساسی اقدام شده است و عملیاتی شده است و در آینده که سفارشات بوده دارد انجام می‌شود مثلاً همین امروز من عدد خوبی را دیدم که کالا‌هایی که ما منتظر آن بودیم پرداخت شد و دارد اجرایی می‌شود، کالا‌های اساسی مورد نیاز، دارو‌های مورد نیاز و این را هم بگویم این توافقات در یک لیستی مشخص شده که بر مبنای آن لیست ما داریم خرید‌های خودمان را کالا‌های اساسی مان را انجام می‌دهیم.

صفری درباره موضوع تهاتر خصوصا در ارتباط با کشور پاکستان گفت: در پاکستان تهاتر به این صورت است اشتباه نشود کسی که کالا را صادر می‌کند همان کس نباید وارد کند، این کالا مکانیزمی که بانک مرکزی ما درست کرده و تجارت خارجی در اتاق تهاتر کدی داده می‌شود کالا صادر می‌شود بالانس آنجا می‌ماند کالا وارد می‌شود بانک مرکزی و تجارت خارجی ما سازمانش این را خودشان تهاتر را بالانس می‌کنند و هیچ مشکلی نیست، این یعنی دوباره تاکید می‌کنم که طرف می‌گوید من که صادر کننده هستم بلد نیستم وارد کنم، این دلیل ندارد آن فرد وارد کند.