دو متهم اصلی جهنم شیلی
بعدازظهر جمعه، چند صد نفر در محوطههای باغ گیاهشناسی ملی شیلی پرسه میزدند، غافل از اینکه درست در آن سوی تپهها و یک بزرگراه، آتشسوزی شدید جنگلی به سمت آنها میآمد. خطر به سرعت آشکار شد. محیطبانان به سرعت در اطراف پارک با موتورسیکلت به حرکت درآمدند و فریاد میزدند که بازدیدکنندگان به سمت خروجیها فرار کنند؛ اما زمانی که بسیاری به آنجا رسیدند، آتش هم رسیده بود.
«جان بارتلت» و «جک نیکاس» در گزارش ۵فوریه در نیویورکتایمز نوشتند، آلخاندرو پیرانو، مدیر پارک، صبح روز دوشنبه چنین به یاد میآورد: «دود سیاه غلیظی از بالای سرمان بلند شده بود؛ بنابراین روی چمنها درست داخل دروازه دراز کشیدیم. یکی از محیطبانان رو به من کرد و گفت: رئیس، آیا ما میمیریم؟»
به گزارش دنیای اقتصاد، در جای دیگر، سه محیطبان دیگر در تلاش بودند تا همکار خود به نام پاتریشیا آرایا، ۶۰ساله و گلخانهدار را که در پارک زندگی میکرد و از دو نوه و مادر ۹۲ساله خود مراقبت میکرد، نجات دهند. آنها به در خانه او رسیدند، اما آتش در حال بستن راه بود. فرِدی سانچز، ۵۰ساله، دوشنبه در حالی که در ورودی پارک نگهبانی میداد، گفت: «متوجه شدم که تکههای پوست من میسوزد.» او گفت: «ما مجبور شدیم برگردیم. تمام چیزی که بدن شما میخواهد این است که راهی برای خروج از گرما پیدا کند.» جمعیتی که در چمنزار جلو جمع شده بودند جان سالم به در بردند و این یک معجزه بود؛ با توجه به اینکه ۹۸درصد از باغ تقریبا ۱۰۰۰هکتاری ویران شده بود.
روز دوشنبه، مقامات با سگهای جسدیاب به جستوجوی اجساد در حدود ۴۰مایل مربع سوختهشده توسط آتشسوزیهای سریع روز جمعه در استان والپارایسو پرداختند که یک منطقه تفریحی محبوب در نزدیکی ساحل مرکزی شیلی بود.
آنها همچنین از تخریب گستردهتر، از جمله حدود ۱۵۰۰۰خانه و یکی از جواهرات ملی شیلی یعنی باغ گیاهشناسی ملی ۱۰۷ساله وینا دلمار، خبر دادند. باغ گیاهشناسی با وسعت ۱.۵مایل مربع، یکی از بزرگترین باغهای جهان است و همچنین یک مرکز حفاظتی و تحقیقاتی حیاتی برای منطقه است. در طول دههها، کارکنان باغی متنوع با بیش از ۱۰۰۰گونه درخت، از جمله برخی از نادرترینهای جهان، ساخته و مورد مطالعه قرار دادهاند. بهدلیل جغرافیای شیلی که بین کوههایاند و اقیانوس آرام قرار گرفته است، این کشور منزلگاه بسیاری از گونههای گیاهی بومی است؛ به این معنی که آنها در جای دیگری در طبیعت دیده نمیشوند. مقامات روز دوشنبه اعلام کردند که معتقدند آتشسوزی عمدی بوده است.
دو نفر به ظن تلاش برای آتشسوزی در نزدیکی باغ گیاهشناسی دستگیر شدند؛ اما بعدا بهدلیل نداشتن مدارک کافی آزاد شدند. «سومینی سنگوپتا» در گزارش ۵فوریه در نیویورکتایمز هم روایت دیگری از آتشسوزی در شیلی دارد. او مینویسد، دو گوشه دوردست جهان که بهدلیل آب و هوای معتدل خود شناخته میشوند، در معرض بلایای مرگبار هستند. آتشسوزیهای جنگلی بیش از ۱۲۰نفر را درحالیکه دامنههای جنگلی شیلی را درنوردیدهاند، کشته و بارانهای بینظیر باعث بالا آمدن آب رودخانهها و رانش گل در جنوب کالیفرنیا شده است. در پس این خطرات دو نیروی قدرتمند وجود دارد: تغییر آب و هوا که میتواند باران و خشکسالی را تشدید کند و پدیده آب و هوای طبیعی به نام النینو که همچنین میتواند آب و هوای بحران آفرین را افزایش دهد.
در کالیفرنیا، هواشناسان مدتها هشدار داده بودند که یک توفان شدید غیرمعمول، معروف به «رودخانه جوی» بهدلیل دمای فوقالعاده بالای اقیانوس آرام در حال جمعآوری نیرو است. بارندگیها از آخر هفته آغاز شد و چندین شهر در وضعیت اضطراری قرار گرفتند. تا روز دوشنبه، مقامات هشدار دادند که منطقه لسآنجلس ممکن است با بارندگی معادل یک سال در یک روز غرق شود. در نیمکره جنوبی، شیلی بیش از یک دهه است که دچار خشکسالی شده است. این موضوع زمینه را برای یک آخر هفته جهنمی فراهم کرد، زمانی که در میان موج گرمای شدید، آتشسوزیهای جنگلی شروع شد.
رئیسجمهور شیلی از آن زمان تاکنون دو روز عزای عمومی اعلام کرده و هشدار داد که شمار قربانیان آتشسوزیهای ویرانگر ممکن است «به میزان قابل توجهی افزایش یابد». هم سیل و هم آتشسوزی منعکسکننده خطرات شدید آب و هوایی ناشی از ترکیب خطرناک گرمایش جهانی است که عمدتا ناشی از سوزاندن سوختهای فسیلی است و النینوی امسال، یک پدیده آب و هوایی چرخهای که با گرم شدن بیش از حد اقیانوس آرام در نزدیکی استوا مشخص میشود. فجایع در شیلی و کالیفرنیا به دنبال گرمترین سال در خشکی و در اقیانوسها رخ میدهد. به گفته اداره ملی اقیانوسی و جوی، سال۲۰۲۳ تقریبا یکی از پنج سال «گرمترین» ثبت شده است.