«عیدی بازنشستگان» پول دو جفت کفش نمی‌شود!

عیدی دیگر عیدی نیست، دستمزد دیگر دستمزد نیست، حقوق ماهانه هم دیگر به معنای حقوقی که یک ماهِ کامل با آن زندگی کنی نیست، نهایت یک هفته دوام می‌آورد.

فاصله‌ی مولفه‌های مزدی تا «تحقق عدالت» بسیار است؛ وقتی سبد هزینه‌های زندگی در تهران و کلانشهر‌ها براساس آخرین محاسبات دقیق مبتنی بر داده‌های مرکز آمار ایران به ۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده، بیش از ۶۰ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی کشور با حقوقی زیر ۹ یا حتی ۸ میلیون تومان زندگی می‌کنند؛ حقوقی که دیگر به راستی حقوق ماهانه نیست و خرج زندگی در یک هفته است.

فاصله‌ی مولفه‌های مزدی تا «تحقق عدالت» بسیار است؛ وقتی سبد هزینه‌های زندگی در تهران و کلانشهر‌ها براساس آخرین محاسبات دقیق مبتنی بر داده‌های مرکز آمار ایران به ۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسیده، بیش از ۶۰ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی کشور با حقوقی زیر ۹ یا حتی ۸ میلیون تومان زندگی می‌کنند؛ حقوقی که دیگر به راستی حقوق ماهانه نیست و خرج زندگی در یک هفته است.

حالا در روز‌های پایانی سال، نه چشم‌انداز دستمزد سال آینده روشن است و نه قرار است شب عید، مرهمی بر زخم عمیق معیشت مزدبگیران شاغل و بازنشسته بگذارند؛ دولت برای دومین بار، افزایش حقوق لایحه بودجه را کمتر از نرخ تورم رسمی اعلام کرده است؛ تورم در دی ماه بیش از ۴۳ درصد است، اما افزایش حقوق کارکنان شاغل و بازنشسته در لایحه بودجه فقط ۲۰ درصد تصویب شده است.

و باز هم دولت در مصوبه‌ی هیات وزیران، رقم عیدی را بسیار ناچیز در نظر گرفته است؛ در روز‌های گذشته، سید صولت مرتضوی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در حاشیه جلسه هیات دولت گفت: «عیدی بازنشستگان برای هر نفر معادل ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، همسر ۷۰۰ و هر فرزند ۳۰۰ هزار تومان است و اوایل اسفند پرداخت می‌شود».

وی افزود: این مساله در قانون مشخص شده است و امیدواریم تا پایان سال ان‌شاالله پرداخت شود. به هر حال عیدی است دیگر. به فضل الهی در اسفند ماه پرداخت می‌شود.

با این حساب، در بهترین حالت یک بازنشسته با در نظر گرفتن حق همسر و به فرض اینکه یک فرزند در خانه داشته باشد (زیر ۱۸ سال و مجرد)، ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان عیدی خواهد گرفت! غالب بازنشستگان باید با همان عیدی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی یا ۳ میلیون تومانی بسازند!

و مساله اینجاست که هرچند عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی نیاز به تایید نهاییِ مدیرعامل این سازمان دارد، اما به روال هرساله، هرچه دولت برای بازنشستگان خود رقم عیدی تعیین کند، بی‌کم و کاست و بدون تغییر برای بازنشستگان کارگری نیز مصوب و پرداخت خواهد شد.

آیا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در این زمانه واقعاً «عیدی» است؟

۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رقم عیدی پایان سال را در شرایطی که این رقم، پول چهار کیلو گوشت قرمز نیست، چطور می‌شود تفسیر کرد؟ آیا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در این اوضاع زمانه واقعاً «عیدی» است؟

یدالله فرجی، فعال صنفی بازنشستگان کارگری، در این رابطه، می‌گوید: من روی سخنم با مدیرعامل تامین اجتماعی‌ست؛ شما که دم از بهبود اوضاع می‌زنید و ادعا می‌کنید از ابربدهکار بانکی به ابرطلبکار بدل شده‌ایم و سازمان را روی غلتک انداخته‌ایم، می‌خواهم بپرسم همه‌ی این‌ها چه دردی از بازنشستگان دوا کرده است؟ مگر غیر از این است که با همه این پیشرفت‌هایی که شما می‌فرمایید، بازهم اکثریت بازنشستگان سه برابر زیر خط فقر زندگی می‌کنند و شب عید از یک «عیدی کارگری» دریغ می‌شود؟

او اضافه کرد: مگر عیدی کارگران طبق قانون، حداقل دو برابرِ دستمزد ماهانه نیست؛ کارگران بازنشسته سی سال ۳۰ درصد از حقوق خود را در صندوق تامین اجتماعی ریخته‌اند که اگر این پول را در بانک گذاشته بودند، الان سه برابر این حقوق‌ها سود ماهانه می‌گرفتند؛ واریز ۳۰ درصد از حقوق ماهانه برای ۳۰ سال رقم بسیار سنگینی‌ست؛ ما این رقم سنگین را نزد شما ودیعه گذاشته‌ایم، برای روزگار پیری، اینهم از روزگار پیری؛ بازنشسته دیگر جان ندارد؛ سفره‌اش خالی‌ست. آقای موسوی، مدیرعامل سازمان، لطفاً قانون را رعایت کنید؛ دو ماه حقوق را به عنوان عیدی به بازنشستگان بپردازید!

بازنشستگان درگیر مشکلات سخت معیشتی هستند و واقعاً اینکه سازمان استقراض می‌کند یا نمی‌کند و اینکه چقدر به نظام بانکی بدهکار است یا از آن طلبکار، دردی از آن‌ها دوا نمی‌کند؛ آیا همه‌ی این بهبود‌ها و پیشرفت‌ها که از آن دم می‌زنند، نباید موجب این شود که لااقل به اندازه نصف خط فقر به بازنشستگان عیدی بدهند؟

«عیدی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی، پول دو جفت کفش هم نیست؛ یعنی با این پول بازنشسته نمی‌تواند برای خانواده کفش شب عید را فراهم کند»؛ حسن ایزدان، بازرس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران، با بیان این مطلب، گفت: هنوز عیدی بازنشستگان کارگری اعلام نشده است، اما معمولاً به اندازه بازنشستگان دولت به کارگران بازنشسته عیدی می‌دهند؛ ما از مدیرعامل تامین اجتماعی می‌خواهیم در تعیین مبلغ عیدی، واقعیت‌ها را در نظر بگیرد؛ این رقم ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان واقعاً به چه درد می‌خورد، کدام اقلام ضروری شب عید را با این مبلغ می‌شود پوشش داد؟

او ادامه داد: آیا با این پول، جز یک جفت کفش یا نهایت دو جفت کفش، چیز دیگری می‌شود خرید؛ لااقل رقمی بدهند که بازنشستگان با آن به راحتی و بدون دغدغه فکری، برای خانواده کفش و لباس شب عید بخرند؛ بازنشسته بزرگ خانواده است و معمولاً فرزند و نوه دارد؛ آیا می‌دانند خرج شب عید یک خانواده بازنشسته چقدر است؟

«آیا می‌دانند خرج شب عید یک بازنشسته و خانواده‌اش چقدر است»؛ به نظر نمی‌رسد که خوب بدانند. وزیر کار مدتی پیش در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد «مجموع حقوق و اضافه‌کار و حق ماموریت و... من حدود ۵۰ میلیون تومان در ماه است». به راستی با حقوق ۵۰ میلیون تومانی، اصلاً می‌شود فهمید که زندگی با مستمری ۸ میلیون تومانی، چه حال و هوای مغمومی دارد؟