هیستروسکوپی چیست؟

طی هیستروسکوپی، ابزاری به نام هیستروسکوپ که لوله‌ای نازک است که در انتهای آن دوربین قرار دارد، برای بررسی دهانه‌ی رحم و داخل رحم، وارد واژن و سپس رحم می‌گردد.

عمل هیستروسکوپی چگونه انجام می شود؟

برای عمل هیستروسکوپی ابتدا تست‌های سلامت عمومی جهت بیمار انجام می‌شود و طول مدت زمان حدود هشت تا دوازده ساعت به بیمار توصیه می‌شود. بیمار بر روی تخت اتاق عمل در وضعیت مناسب قرار می‌گیرد و پاکسازی بدن بیمار قبل از شروع عمل انجام می‌شود. بیمار تحت بیهوشی عمومی با ماسک قرار می‌گیرد. دهانه رحم (سرویکس) پس از بی هوشی با استفاده از ابزار مخصوص، برای عبور هیستروسکوپ و دیگر ابزار لازم باز می‌شود. هیستروسکوپ یک ابزار میله مانند باریک است که در انتهای آن دوربین حساسی قرار دارد. این ابزار میله مانند دو مسیر یکی برای ورود و خروج مایعات و دیگری برای ورود ابزار جراحی دارد.

این وسیله از کانال دهانه‌ی رحم به قسمت تحتانی رحم وارد می‌شود و سپس گاز دی اکسید کربن و یا محلول‌های خاص از طریق آن به حفره رحمی منتقل می‌شود. این گاز یا محلول، حفره‌ی رحمی را باز و پزشک را قادر می‌کند تا قسمت‌های داخلی رحم را کاملا بررسی کندو

انجام عمل جراحی هیستروسکوپی از نوع تشخیصی در مطب به صورت سرپایی نیز امکان پذیر است که به ان افیس هیستروسکوپی گفته می‌شود. در نوع افیس برای باز کردن حفره رحم از گاز دی اکسید کربن استفاده می‌شود و فقط برای اقدامات تشخیصی استفاده می‌شود. در طی این عمل بیمار هوشیار است و می تواند داخل حفره رحم خود را ببیند. بیمار می‌تواند بلافاصله پس از جراحی مرخص شود.‌

چند وسیله دیگر لازم است تا ست انجام هیستروسکوپی کامل شود که این وسایل شامل مانیتور برای دیدن تصاویر جراحی، نور سرد جهت روشن کردن و قابل دید کردن حفره رحم، سیستم ورود و خروج مایعات و گاز به داخل حفره رحم و کنسول نور و پمپ کنترل مایعات از جمله وسایل مورد نیاز جهت جراحی هیستروسکوپی هستند.

مزایای انجام هیستروسکوپی

يكي از عمده ‌ترين فوايد هیستروسكوپی علاوه بر تشخيص دقيق ‌بيماری اينست كه می ‌توان در همان زمان به كمك عمل هیستروسکوپی درمانی، آن ضايعه را ترميم و برطرف نمود.

در مقايسه با عمل جراحی باز اين روش دارای مزايای بسيار است. بطور ‌مثال کاهش زمان بهبودی و کاهش درد، صرفه‌جویی در هزینه ، کاهش چسبندگی، کاهش احتمال عفونت در گذشته تشخیص و اصلاح بیماری‌های زنان به جراحی‌های بزرگ و بستری شدن احتیاج داشت ولی لاپاروسکوپی و هیستروسکوپی باعث شده است که پزشکان این اختلالات و ضایعات را بطور سرپایی تشخیص داده و درمان کنند.

انواع هیستروسکوپ

1- هیستروسکوپ تشخیصی

این نوع هیستروسکوپ که به نام ابداع کننده آن هیستروسکوپ بتوکی نامیده می‌شود. اغلب برای اعمال هیستروسکوپی تشخیصی استفاده می‌شود. جراحی‌های کوچک هیستروسکوپی مثل برداشتن پولیپ یا رزکشن سپتوم کوتاه و برطرف کردن چسبندگی‌های مختصر اندومتر را می‌توان با استفاده از این نوع هیستروسکوپ انجام داد. به دلیل باریک بودن قطر این وسیله، گشاد کردن دهانه رحم الزامی نیست و به روش ورود زیر دید دوربین این عمل قابل انجام است. طول مدت جراحی با هیستروسکوپ تشخیصی کوتاه بوده و بیمار به راحتی این عمل را تحمل می‌کند. درد بیمار پس از عمل بسیار اندک بوده و طول مدت ریکاوری کوتاه است.

2- هیستروسکوپی افیس

قطر هیستروسکوپی افیس بسیار باریک‌تر از هیستروسکوپ تشخیصی است به گونه‌ای که در مطب بدون انجام بیهوشی و بدون درد قابل انجام است. در این نوع هیستروسکوپی برای پر کردن حفره رحم از گاز دی اکسید کربن استفاده می‌شود هر چند که از میزان اندک مایعات نیز می‌توان بهره برد. از هیستروسکوپی افیس فقط برای اقدامات تشخیصی استفاده می‌شود در صورت وجود هر گونه پاتولوژی داخل اندومتر باید از انواع دیگر هیستروسکوپ استفاده کنیم.

3- هیستروسکوپ رزکتوسکوپی

این نوع از هیستروسکوپ فقط برای اقدامات درمانی برای مثال برداشتن فیبروم و ترمیم سپتوم‌های بلند رحم استفاده می‌شود. این هیستروسکوپ از انواع دیگر ضخیم‌تر است، بنابراین قبل از این نوع جراحی آماده سازی سرویکس با شیاف‌های نرم کننده و یا گشاد کردن سرویکس با دیلاتور در حین جراحی لازم است. جراحی با این نوع هیستروسکوپ بیشتر طول می‌کشد و در زمان ریکاوری بیمار باید مواظب اختلال آب و الکترولیت بیمار باشیم. برای برش بافتی از انرژی کوتری تک قطبی یا دو قطبی استفاده میشود و برای پر کردن حفره رحم از مایعات استفاده می‌شود. انرژی کوتری دو قطبی به دلیل استفاده از مایعات مناسب‌تر برای باز کردن حفره رحم با عوارض کمتری همراه است.