فروکش هیجان انتخاباتی در والاستریت
دنیای اقتصاد-محمدامین مکرمی : شاخصهای بورسی والاستریت روز جمعه در محدود منفی قرارگرفتند و دو نماگر اصلی S P ۵۰۰ و نزدک بزرگترین ریزش روزانه خود در دو هفته اخیر را تجربه کردند. این اتفاق بهدنبال افزایش نگرانیها درباره احتمال کندشدن شتاب تعدیل نرخ بهره و همچنین واکنش سرمایهگذاران به برخی گزینهها در کابینه رئیسجمهور جدید آمریکا؛ دونالد ترامپ رخداد. بر اساس گزارش رویترز، جرمیپاول، رئیس فدرالرزرو روز پنجشنبه به تداوم رشد اقتصادی، بازار کار قدرتمند و بالاتر ماندن تورم از نرخ هدف ۲درصد بهعنوان عواملی اشاره کرد: بانکمرکزی آمریکا را متقاعد میکنند تا در مورد سرعت و دامنه کاهش نرخ بهره با احتیاط بیشتر عمل کند. بعد از اینسخنان، معاملهگران بیشتری انتظار دارند که نرخ بهره در جلسه سیاستی دسامبر فدرالرزرو بدون تغییر باقیبماند. همچنین آنها انتظارات خود درباره روند کاهش نرخ بهره در سال۲۰۲۵ را تعدیل کردند.
انتشار دادههای اقتصادی در روز جمعه که نشانداد خردهفروشی در ماهاکتبر اندکی بیشتر از انتظار افزایش یافتهاست، این نگاه را تقویت کرد. دادههای وزارت کار آمریکا نیز حاکی از افزایش غیرمنتظره قیمت کالاهای وارداتی در ماه گذشته بود. به گفته آدام ریچ، مدیر ارشد سرمایهگذاری، در ۴۸ساعت گذشته (دو روز معاملاتی آخر هفته) شاهد تغییرات بزرگی بودیم و این تغییرات فقط بهخاطر انتخابات نبود و در واقع به دلیل انتشار دادههای اقتصادی بهتر از انتظار و همچنین سخنان پاول مبنیبر عدمنیاز به اتخاذ سیاست تهاجمی در مسیر تعدیل نرخ بهره بود؛ «انتظار بازار برای کاهش نرخ بهره بهطور ملموس پایین آمدهاست و بازار بعد از واکنش خوشبینانه به انتخابات آمریکا در حال بازتنظیم خود است.» عرضه چشمگیر سهام در روز جمعه پایانیبود بر هفتهای که در آن تمرکز بازار از پیروزی ترامپ (بهعنوان شخصی که مدافع کسبوکار تلقی میشود) به نگرانیها در مورد مسیر آتی نرخ بهره و ریسکهای تورمی بالقوه تحتهدایت دولت جدید، معطوف شد.
طی هفته گذشته، شاخص معیار S P ۵۰۰ کمی بیش از ۲درصد افت کرد؛ این در حالی است که شاخص نزدک با سقوط بیش از ۳درصدی، بدترین زیان هفتگی خود در بیش از دو ماه گذشته را ثبت کرد. شاخص میانگین صنعتی داوجونز نیز شاهد کاهش هفتگی ۱.۲۴درصدی بود. یکی دیگر از عواملی که هفته گذشته بر بازار سایه افکند، انتصاب برخی گزینهها توسط ترامپ برای حضور در کاخسفید بود. برای مثال، بعد از انتصاب رابرت اف.کندی جونیور به سمت وزیر سلامت و خدمات انسانی، سهام شرکتهای غذایی و داروسازی با فشار فروش مواجه شدند، زیرا او شخصی است که درباره واکسن اطلاعات غلط منتشر کرده و مخالف جدی مواد غذایی فرآوریشده است.
رالی اخیر سهام بعد از اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری آغاز شد و سرمایهگذاران به سمت داراییهایی گرایش پیدا کردند که بهنظر میرسد از سیاستهای رئیسجمهور منتخب در دور دوم حضورش در کاخسفید بهرهمند شوند؛ سیاستهایی مانند وعده او برای افزایش تعرفهها بر کالاهای وارداتی، کاهش مالیاتها و تسهیل مقررات دولتی که به نفع بازار سهام عمل خواهند کرد، اما در روزهای اخیر همزمان با تلاش سرمایهگذاران برای ارزیابی مجدد مسیر نرخ بهره و تغییرات سیاستی، هیجان بازار فروکش کردهاست. در همین حال، اظهارات سایر مقامات فدرالرزرو فضا را در مورد زمانبندی و ابعاد مراحل بعدی کاهش نرخ بهره مهآلودتر کردهاست.
باید توجه کرد؛ رشد اخیر بازده اوراقبدهی و ارزش دلار دربرابر سایر ارزها تنها به دلیل بهبود چشمانداز رشد اقتصادی نیست، بلکه همچنین به این دلیل است که سیاستهای ترامپ میتواند بار دیگر تورم را (که بهدنبال نبردی طولانی در مقابل فشارهای قیمتی دوران همهگیری کرونا مهار شدهاست) شعلهور سازد. علاوهبر این، تنشهای تعرفهای، افزایش استقراض دولتی و تشدید کسریبودجه میتواند فدرالرزرو را مجبور سازد تا مسیر تسهیل سیاست پولی را تغییر دهد. در همین حال، بلومبرگ تضعیف چشمانداز سودآوری شرکتها را «نشانهای بد» برای روند حرکتی بازار دانسته است. تحلیلگران والاستریت اخیرا برآوردهای خود در مورد رشد سودآوری شرکتهای آمریکایی در سالآینده را کاهش دادهاند. این تجدیدنظر درباره روند درآمدی شرکتهای بورسی میتواند ترمز رالی داغ بازار سهام آمریکا را بکشد.
براساس دادههای بلومبرگ اینتلیجنس، اندیکاتور کلیدی معروف به «شتاب تجدیدنظر درآمدی» (که تغییرات نزولی درآمد انتظاری به ازای هر سهم در ۱۲ ماه آینده را برای شاخص S P ۵۰۰ اندازهگیری میکند)، وارد محدوده منفی شدهاست و در نزدیکی بدترین سطح خود در یک سالگذشته قرار دارد. درآمد شرکتها «بنیاد اصلی» رالی بازار سهام آمریکا در یک دههگذشته بودهاست. تضعیف چشمانداز رشد سودآوری شرکتها میتواند در روند صعودی شاخص S P ۵۰۰ اختلال ایجاد کند، بهویژه در مقطع کنونی که شاخصهای ارزشگذاری سهام به اوج خود رسیدهاند. ارتفاع شاخص معیار بورس آمریکا در مقایسه با ابتدای سال۲۰درصد بالاتر است و اکنون در گرانترین سطح خود از آوریل ۲۰۲۱ قرار دارد. درحالیکه انتظار میرود سودآوری شرکتها برای پنجمین فصل متوالی شاهد رشد باشد، تحلیلگران پیشبینیهای خود برای سود هر سهم (EPS) در ۱۲ماه آینده را کاهش دادهاند. این تعدیل پس از آن صورتگرفت که مدیران شرکتها چشمانداز مبهمی از آینده ترسیم کردند و با توجه به نااطمینانیهای مربوط به سیاست پولی فدرالرزرو، اقتصاد چین و سیاست بودجهای دولت بعدی آمریکا، از ارائه رهنمود به سهامداران خودداری کردند.