بررسی مادربرد گیگابایت X870 Aorus Elite WiFi7 ICE به همراه پردازنده Ryzen 9 9950X

با معرفی چیپست جدید X870 توسط AMD، مادربردهای مبتنی بر این چیپست نیز به تازگی به کشورمان راه یافته‌اند که اولین نمونه در دسترس ما، مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 ICE از گیگابایت است. پس از نگاهی اجمالی به مشخصات و قابلیت‌های این مادربرد و جعبه‌گشایی، اینک وقت آن رسیده که به کمک پردازنده Ryzen 9 9950X نگاهی دقیق‌تر به کارایی این ترکیب بیندازیم و بایوس مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 ICE گیگابایت را نیز بررسی کنیم. پس با بررسی این مادربرد به همراه پردازنده قدرتمند Ryzen 9 9950X همراه ما باشید.

با معرفی چیپست جدید X870 توسط AMD، مادربردهای مبتنی بر این چیپست نیز به تازگی به کشورمان راه یافته‌اند که اولین نمونه در دسترس ما، مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 ICE از گیگابایت است. پس از نگاهی اجمالی به مشخصات و قابلیت‌های این مادربرد و جعبه‌گشایی، اینک وقت آن رسیده که به کمک پردازنده Ryzen 9 9950X نگاهی دقیق‌تر به کارایی این ترکیب بیندازیم و بایوس مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 ICE گیگابایت را نیز بررسی کنیم. پس با بررسی این مادربرد به همراه پردازنده قدرتمند Ryzen 9 9950X همراه ما باشید.

مقدمه و ویدئو

دانلود و مشاهده در یوتیوب شهر سخت‌افزار

دانلود و مشاهده در آپارات شهر سخت‌افزار

حدود دوماه از معرفی چیپست جدید X870 توسط AMD می‌گذرد که اولین مادربرد راه یافته به شهرسخت‌افزار برای نگاهی اجمالی به مشخصات و قابلیت‌های آن مادربرد GIGABYTE X870 Aorus Elite WiFi7 ICE است که به تازگی نسخه مشابه این مادربرد برای تیم اینتل با نام Z890 Aorus Elite WiFi7 را نیز مورد بررسی قرار دادیم.

همانطور که در خبرهای مربوط به معرفی چیپست X870 ای‌ام‌دی خواندید در مادربردهای مبتنی بر این چیپست همچنان از سوکت AM5 استفاده می‌شود و پشتیبانی از پردازنده‌های رایزن سری 7000 ،8000 و 9000 را ممکن می‌سازد. این به معنی عدم تغییر در سوکت مورد نیاز پردازنده‌های جدید رایزن سری 9000 است که باعث می‌شود اگر نیازی به درگاه‌های پرسرعت پشتیبانی شده در چیپست X870 ندارید، همچنان نگاهی به مادربردهای قدیمی‌تر با چیپست X670 یا B650 داشته باشید.

در واقع مهمترین تغییرات در چیپست X870 افزایش تعداد خطوط PCIe برای به کارگیری لوازم ذخیره‌ساز و کارت‌های جانبی، به همراه پشتیبانی از رابط سریعتر USB 4.0 و شبکه بی‌سیم WiFi7 است که این این ویژگی‌ها با تکنولوژی‌های جدیدتر ساخت مادربرد مانند افزایش حداکثر سرعت حافظه‌های رم، نمایشگر کدهای اعلان وظعیت و امکانات ریز و درشت دیگر توسط گیگابایت ترکیب شده است.

برای بررسی کارایی این مادربرد از پردازنده Ryzen 9 9950X که در حال حاضر قدرتمندترین گزینه AMD از خانواده Zen5 است استفاده کردیم. پردازنده 9950X دارای 16 هسته و 32 رشته پردازشی با فرکانس پایه 4.3 گیگاهرتز و فرکانس بوستِ تک هسته‌ای 5.7 گیگاهرتز است.

توجه داشته باشید که AMD چیپست X870 را در یک نسخه دیگر با نام X870E هم ارائه می‌کند که دارای 8 خط PCIe بیشتر و پشتیبانی دو برابری از درگاه‌های ارتباطی ساتا و USB است.

مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 ICE از سوی دفتر رسمی گیگابایت در ایران جهت بررسی در اختیار شهر سخت‌افزار قرار گرفته است و به زودی با گارانتی آواژنگ در بازار کشور عرضه خواهد شد. قیمت این مادربرد در زمان بررسی (آبان 1403) در حدود 290 دلار است.

مادربرد مورد بررسی ما X870 Aorus Elite WiFi7 ICE است که در این نسخه، با توجه به پسوند ICE تِم خاکستری/سفید دارد. گیگابایت این مادربرد گیمینگ را در کلاس میان‌رده و با قیمت 290 دلار عرضه کرده است که با توجه به مشخصات و امکاناتی در نظر گرفته شده، یک مادربرد خوش‌ساخت و خوش قیمت برای کاربری‌های مختلف به حساب می‌آید.

بسته‌بندی و محتویات جعبه

بسته‌بندی و محتویات جعبه مادربرد X870 Aorus Elite

با توجه به سفید/خاکستری بودن تِم رنگی مدل ICE، جعبه محصول هم به رنگ سفید در آمده است.

بر روی جعبه مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 نام محصول و نشان شاهین که معرف محصولات سری Aorus است به شکل اسکِچ نقش بسته است.

در پشت جعبه اطلاعات بیشتری از محصول مانند درگاه‌های خروجی پنل پشتی و کانکتورهای سطح مادربرد به همراه برخی از ویژگی‌های خاص مادربرد Z890 Aorus Elite WiFi7 درج شده است.

درون جعبه به غیر از مادربرد، تنها دو کابل ساتا، آنتن شبکه بی‌سیم و یک رابط (G Connector) برای نصب راحت کابل‌های پنل جلوی کیس به کانکتور مورد نظر وجود دارد.

کابل ساتای همراه و آنتن شبکه بی‌سیم، با توجه به تِم رنگی مادربرد به رنگ سفید هستند.

نمای ظاهری و مشخصات فنی

نمای ظاهری و مشخصات فنی مادربرد X870 Aorus Elite

مادربرد X870 Aorus Elite ICE از هیتسینک و مدار چاپی خاکستری با رگه‌های سفید بهره می‌برد که در ترکیب با کانکتورهای سفیدرنگ نمای ظاهری بسیار جذابی به مادربرد بخشیده است.

مدار چاپی (PCB) مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 از نوع 6لایه با کیفیتِ کلاس سرور است و ابعاد به ترتیب طول و عرض 30.5 در 24.4 سانتی‌متر آن تحت استاندارد ATX قرار می‌گیرد.

علاوه بر سیستم Debug LED که توسط چهار LED کوچک وضعیت پردازنده، رم، کارت‌گرافیک و بوت سیستم را گزارش می‌کند، در مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 از یک نمایشگر برای نشان دادنِ کد‌های اعلان وضعیت و عیب‌یابی دقیق‌تر سیستم استفاده شده است.

در بالای نمایشگر کد‌های اعلان وضعیت، دو کلید کاربردی Power و Reset قرار دارند. در این مادربرد کلید Reset با عملکردی چندگانه طراحی شده و از طریق بایوس می‌توان وظایف متنوعی برای این کلید به منظور انجام امور مختلفی مانند Safe Boot، روشن و خاموش کردن نورپردازی و... تعریف کرد.

مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 دارای یک زون نورپردازی، زیر هیتسینک چیپست X870 است و برای اتصال و همگام‌سازی نورپردازی لوازم جانبی نیز سه کانکتور ARGB و یک کانکتور RGB 12v در سطح برد وجود دارد.

مدار رگولاتور ولتاژ در مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 از نوع 20 فاز است و جریان ورودی خود را از طریق دو کانکتور 8پین EPS تأمین می‌کند که 16 فاز از پاور استیج‌های 55 آمپری وظیفه فراهم کردن ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده (Vcore) را دارند. چهار فاز دیگر نیز وظیفه تأمین ولتاژ و جریان مورد نیاز سایر بخش‌های داخلی مانند بخش SoC و Misc پردازنده را بر عهده دارند.

این مادربرد دارای 4 اسلات DIMM است و از رم‌های DDR5 تا حداکثر حجم 256 گیگابایت (4x64GB) و فرکانس 8200 مگاهرتز از طریق اورکلاک یا فعال‌سازی پروفایل EXPO پشتیبانی می‌کند.

برای نصب کارت‌های افزودنی مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 به سه اسلات PCIE X16 مجهز است که اسلات اول پهنای‌باند مورد نیاز خود را به صورت PCIe 5.0 X16 از پردازنده دریافت می‌کند. دو اسلات دیگر نیز پهنای‌باند خود را از چیپست X870 تأمین کرده و به ترتیب از نوع PCIe 4.0 X4 و PCIe 3.0 X2 هستند.

برای اتصال لوازم ذخیره‌ساز در مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 تعداد 4 اسلات M2 و 4 پورت SATA در نظر گرفته شده است. از این تعداد سه اسلات از خطوط PCIe 5.0 پردازنده بهره برده (در صورت استفاده از پردازنده‌های رایزن سری 9000) و یک اسلات از پهنای‌باند چیپست X870 منشعب می‌شود.

برای نصب و جدا سازی راحت‌تر حافظه‌های M2 و کارت گرافیک، اسلات‌های مورد نظر به مکانیزم EZ-Latch مجهز هستند که پروسه نصب و جداسازی را برای کاربر بدون استفاده از پیچ یا ابزار مختلف میسر می‌کند.

در سطح برد دو کانکتور 10 پین USB 2.0، یک کانکتور 20 پینUSB3.2 Gen1 و یک کانکتورUSB3.2 Gen2x2 با پشتیبانی از USB Type-C نیز علاوه بر درگاه‌هایUSB روی پنل پشتی وجود دارد. همچنین هشت کانکتور 4 پین Fan Header برای اتصال انواع فن یا پمپ خنک‌کننده مایع تعبیه شده است.

گیگابایت در مادربردهای جدید خود از جمله نمونه مورد بررسی X870 Aorus Elite WiFi7 یک درگاه HDMI نیز بر روی برد قرار داده که برای اضافه کردن پنل‌های LCD در داخل کیس به منظور نشان دادن اطلاعات ضروری سیستم (یا دلخواه) موسوم به Sensor Panel استفاده می‌شود.

روی پنل پشتی به ترتیب از سمت چپ کلید Q-Flash Plus، محل اتصال آنتن شبکه بی‌سیم، چهار پورت USB 2.0، خروجی تصویر HDMI، چهار درگاه USB 3.2 Gen1، دو درگاه USB 4.0 (TypeC)، دو درگاه USB 3.2 Gen2 (TypeA)، یک پورت RJ-45 شبکه سیمی 2.5 گیگابیتی و جک‌های 3.5 میلی‌متری و اپتیکال صدا قرار دارند.

درگاه‌های USB 4.0 روی پنل پشتی قابلیت انتقال تصویر با وضوح حداکثر 4K@60FPS را نیز دارد.

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ مادربرد X870 Aorus Elite

همانطور که گفته شد مدار رگولاتور ولتاژ در مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 از نوع 20 فاز است و جریان ورودی خود را از طریق دو کانکتور 8پین EPS تأمین می‌کند.

شانزده فاز بخش Vcore و دو فاز بخش Vsoc از پاور استیج‌های ON Semiconductor مدل NCP302155R که توانایی تأمین 55 آمپر جریان به صورت ممتد را دارند تشکیل شده است. این مدار به کمک کنترلر RT3678BE که بر اساس AMD SVI3 Rev 1.01 بوده و ساخت Richtek است کنترل می‌شود. این کنترلر دارای دو کانال 2+8 فاز شامل 8 فاز PWM برای بخش Vcore و 2 فاز Vsoc شده و از انواع پروتکشن‌های پیشرفته به همراه Load Balancing پشتیبانی می‌کند.

همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید این مدار به کمک یک هیتسینک دو تکه که به کمک یک لوله انتقال حرارت به یکدیگر وصل می‌شوند و گرما را از کامپوننت‌های مدار رگولاتور ولتاژ دریافت و دفع می‌کند.

یک هیتسینک کوچک آلومینیومی نیز در زیر هیتسینک مدار رگولاتور ولتاژ قرار دارد و برای دفع گرما از تراشه ASM4242 که کنترلر درگاه‌های USB 4.0 پنل پشتیبست تعبیه شده است.

سیستم صوتی و شبکه

سیستم صوتی و شبکه مادربرد X870 Aorus Elite

گیگابایت در مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 از تراشه صوتی ALC1220 استفاده کرده و در کنار خازن‌های صوتی با کیفیت یک خروجی حداکثر 7.1 کاناله را برای کاربر فراهم کرده است.

ماژول شبکه به کار رفته در مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 از نوع WiFi7 و بسته به ریویژن حک شده روی مدار چاپی یا جعبه محصول، ساخت یکی از شرکت‌های MediaTek یا Realtek است. این ماژول با پشتیبانی از باندهای 2.4 و 5GHz و 6GHz می‌تواند حداکثر سرعت 5.8 گیگابیت بر ثانیه نرخ تبادل داده را بر بستر شبکه بی‌سیم فراهم آورد. همچنین این مجموعه به یک ماژول Bluetooth v5.4 نیز مجهز است.

برای ارتباط شبکه سیمی نیز از یک تراشه Realtek با پهنای‌باند 2.5 گیگابیتی استفاده شده است.

BIOS و نرم‌افزارهای کاربردی گیگابایت

BIOS و نرم‌افزارهای کاربردی گیگابایت

بایوس User-Centered گیگابایت برای مادربرد X870 Aorus Elite ICE با توجه به تِم رنگی سفید آن، به طور هماهنگ به رنگ سفید طراحی شده است و از دو حالت Easy-Mode و Advanced-Mode برخوردار است.

در حالت Easy-Mode تمام کنترل‌های ابتدایی و حتی اورکلاک خودکار پردازنده و رم در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. همچنین در این صفحه قابلیت فعال‌سازی پروفایل XMP/EXPO، مرتب سازی درایو بوت، کنترل فن‌ها و آپدیت بایوس در دسترس است.

در صورتی که تخصصی تر و قصد ایجاد تغییرات دقیق‌تری دارید، با ورود به منوی Advanced تنظیمات بیشتری در اختیارتان قرار می‌گیرد. به عنوان مثال در سربرگ Tweaker تمامی پارامترهای مربوط به اورکلاک با دقت دسته‌بندی و بدون پیچیدگی در درسترس کاربر است.

برای آشنایی بیشتر با بایوس جدید گیگابایت، در گالری بالا تمامی زیربخش‌ها و پارامترهای ارائه شده را می‌توانید مشاهده کنید.

گیگابایت برای مدیریت و کنترل مادربرد و سایر لوازم جانبی خود نرم‌افزار مرکز کنترل گیگابایت یا به اختصار GCC را توسعه داده است که نسخه تجمیع و بهینه شده از APP Center به حساب می‌آید.

با نصب ماژول‌های کنترل فن، نورپردازی و اورکلاکینگ، علاوه بر محصولات گیگابایت، سایر سخت‌افزارهایی که از این قابلیت‌ها پشتیبانی می‌کنند را نیز می‌توانید مدیریت کنید. به عنوان نمونه در تصویر بالا رم‌های GSkill با نورپردازی RGB که از بیشتر نرم‌افزارهای مدیریت نورپردازی پشتیبانی می‌کند را مشاهده می‌کنید که توسط ماژول RGB Fusion شناسایی شده و قادر به مدیریت آن هستید.

سایر بخش‌های نرم‌افزار Gigabyte Control Center مانند ماژول‌های اورکلاکینگ، کنترل فن و نورپردازی را می‌توانید در تصاویر بالا مشاهده کنید.

متد و سیستم تست

متد و سیستم تست در بررسی مادربرد X870 Aorus Elite

تست‌های این قطعه را به‌طور کلی به چهار بخش تست‌های کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کرده‌ و از قطعات جدید و بروزِ سیستم تست شهرسخت‌افزار استفاده کردیم. همچنین در این بررسی نرم‌افزارهای تست نیز به طور کامل بروزرسانی شده‌ و از آخرین نسخه موجود هریک به همراه ویندوز 11 به کار رفته است.

مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم مورد استفاده برای تست مادربرد Gigabyte X870 Aorus Elite ICE در این بررسی به شرح زیر است:

قطعه
AMD Ryzen 9 9950X	پردازنده
GIGABYTE X870 Aorus Elite ICE (BIOS F3g)	مادربرد
G.Skill TridentZ5 RGB 32GB (2x16GB Dual Channel) DDR5 - 6800MHz - CL34	رم
Silicon Power Velox V80 - 240 GB SATA III	SSD1
Adata XPG Gammix S70 – 1TB PCIe 4.0 NVMe	SSD2
GIGABYTE RTX 4070Ti Gaming OC	گرافیک
GREEN GP1300B-Edge	منبع تغذیه
Green Glacier 360 Stream	خنک‌کننده
GREEN – OC Station	کیس
Windows 11 Pro 64-bit	سیستم عامل

لازم به ذکر است در تمامی پلتفرم‌ها تنظیمات BIOS در حالت پیش فرض تنظیم شده‌اند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت XMP برای ماژول‌های حافظه فعال شده است. در تصاویر زیر می‌توانید از نگاه نرم افزار CPU-Z مشخصات و تنظیمات سیستم را ملاحظه کنید:

تست‌های مدیریت مصرف انرژی

تست‌های مدیریت مصرف انرژی

در این بخش توان مصرفی کل سیستم (توان مصرفی از برق شهر توسط پاور سیستم) را در وضعیت با کارت گرافیک مجزا در دو حالت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و در حالت Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای تست Prime95 و Furmark) توسط دستگاه وات متر دیجیتال اندازه گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

توان مصرفی پردازنده Ryzen9 9950X با دارا بودن توان طراحی گرمایی 170 وات، در حالت لود و فعال بودن سیستم بوست‌های خودکار در سطح پیش‌فرض مادربرد حداکثر به 180 وات می‌رسد و توان مصرفی کل سیستم برابر با 605 وات می‌شود که برای یک سیستم با پردازنده‌ای رده بالا در مقایسه با یک سیستم همرده از اینتل با پردازنده Core i9 14900K بسیار بهینه تر است.

اما در حالت Idle و محیط کاربری ویندوز، با آنکه پروفایل مدیریت توان سیستم عامل روی Balanced Mode تنظیم شده است، و عملاً هسته‌های پردازنده تحت لود کمتر از 1% هستند اما توان مصرفی کل پردازنده در حدود 40 وات گزارش می‌شود و توان مصرفی کل سیستم در حالت Idle کمی بالاست که می‌تواند به دلیل مدیریت اشتباه توان مصرفی توسط مادربرد یا AMD باشد.

تست‌های حرارتی

تست‌های حرارتی

در این تست حرارت ماسفت‌های مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (CPU VRM) و هیت سینک چیپست X870 را به‌وسیله ترمیستور و سنسورهای داخلی مادربرد و حرارت هسته CPU را نیز به‌وسیله نرم افزار HWMonitor در دو وضعیت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای تست Prime95 و FurMark) اندازه گیری و ثبت کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

توان مصرفی قابل کنترل پردازنده Ryzen 9 9950X توسط خنک‌کننده پردازنده سیستم تست به همراه بوست پایدار و بدون نقص مادربرد X870 Aorus Elite باعث می‌شود از نظر دما، قدرت مانور بیشتری برای افزایش فرکانس بوست و اورکلاک پردازنده تحت خنک‌کننده‌های متعارف وجود داشته باشد.

تست پهنای ‌باند و Latency حافظه با نرم‌افزار AIDA64

تست پهنای ‌باند و Latency حافظه با نرم‌افزار AIDA64

تست پهنای‌ باند حافظه از جمله تست‌هایی است که نتایج آن کاملاً به وضعیت سیستم‌عامل، فرکانس و معماری ساخت پردازنده و کنترلر حافظه، BIOS هوشمند در انتخاب بهترین و عین حال پایدارترین تایمینگ های اصلی و Advanced و پیکربندی و فرکانس ماژول‌های حافظه وابسته است.

با توجه به سیستم متفاوت مدیریت و دسترسی به منابع حافظه در پردازنده‌های رایزن، همچنان در معماری Zen5 نیز، لزوماً استفاده از یک حافظه سریع مانند ماژول‌های G.Skill سیستم تست، به معنای دریافت حداکثر پهنای‌باند و زمان تأخیر پایین نیست.

تست‌ بنچمارک CPU-Z

یکی از معروفترین نرم‌افزارهای نشان دهنده مشخصات سخت‌افزار در سال‌های اخیر، به یک ماژول بنچمارک بر اساس پردازش‌های تک و چند رشته‌ای نیز مجهز ‌است. تست این نرم‌افزار که بر اساس دستورات SSE2 پایه ریزی شده است می‌تواند معیار مناسبی از عملکرد پردازنده در پردازش‌های تک و چند رشته‌ای ارائه دهد.

تست‌های 3DMARK 13

سری نرم‌افزارهای 3DMark کمپانی Futuremark از سال 1999 تا حال، بدون شک یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین نرم‌افزارهای تست کارایی کارت‌های گرافیک بوده‌اند. 3DMARK 13 آخرین نسخه از نرم‌افزارهای تست و محک کارت‌های گرافیک کمپانی FutureMark هست. تست‌های این نرم افزار مبتنی آخرین API کمپانی Microsoft یعنی DirectX 12 بوده و از آخرین ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر در این API نظیر Tessellation، Compute shaders و Multi-threading پشتیبانی می‌کند. منحصر به فردترین ویژگی نتایج تست‌های این 3 نرم افزار ایزوله بودن نتایج تست‌های GPU و CPU هست که نتایج تست‌های هر یک از قطعات نام‌ برده شده را نسبت به دیگری متمایز می‌کند.

نرم‌افزارهای شبیه‌ساز با وجود بروزرسانی، اما به دلیل دارا بودن الگوریتم‌های قدیمی همچنان در استفاده از تمامی پتانسیل پردازنده ناتوان هستند. به عنوان مثال قابلیت Core Parking که برای افزایش کارایی در زمان گیمینگ طراحی شده است می‌تواند با برداشت اشتباه از شبیه‌ساز 3DMark امتیاز بخش پردازنده را به شدت کاهش دهد که در نمودارهای بالا هم می‌توان مشاهده کرد.

در تست CPU Profile اما می‌توانید مشاهده کنید که پردازنده Ryzen 9 9950X با دارا بودن 16 هسته و 32 رشته پردازشی در عملکردهای Multi-Thread به خوبی پردازده Core i9 14900K را پشت سر می‌گذارد.

تست Cinebench 2024

ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی است که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانمایی‌های 3 بعدی استفاده می‌شود. در این تست تمامی توانایی پردازنده برای ترسیم یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر به کار گرفته می‌شود.

تست‌های مرو‌رگر وب

بدون شک بخش زیادی از ما زمان زیادی را در روز صرف گشت و گذار در وبسایت‌های مختلف می‌کنیم. در این میان وب‌سایت‌هایی هستند که با توجه به نوع طراحی و محتوایشان می‌تواند خروجی داده‌های یک نرم‌افزار بوده و از محتوای پیچیده‌ی کد‌های اسکریپت یا شبیه‌سازی‌های گرافیکی و ... برخوردار باشند.

در این بخش تست‌های JetStream 2 و MotionMark که مجموعه‌ای از کتابخانه‌های مختلفِ کدهای JavaScript و شبیه‌سازی‌های گرافیکی پر تعداد است و برای بررسی سرعت لود و اندازه‌گیری زمان اجرای صفحات مختلف طراحی شده را روی مرورگر Google Chrome مورد تست و بررسی قرار دادیم.

تست‌های CrystalDiskMark
CrystalDiskMark با شبیه‌سازی Transfer فایل در چند Block Size مختلف، دو الگوریتم مختلف (Sequential و Random) و به‌صورت Multi Queues Threads/Single یکی از معتبرترین نرم افزارهای سنجش کارایی تمامی تجهیزات ذخیره‌سازی (حتی تجهیزات قابل حمل) محسوب می‌شود.

رابط PCIe5 در پردازنده Ryzen 9 9950X و مادربرد X870 Aorus Elite به اس‌اس‌دی NVMe ما این اجازه را می‌دهد تا با حداکثر پهنای‌باند قابل دستیابی خود فعالیت کند.

تست‌های PCMARK 10

در این سری نرم‌افزارهای Benchmark کارایی کلی سیستم بر اساس تست‌های Single-thread و Multi-thread مانند نمایش و ویرایش عکس‌های دیجیتال، پخش و ویرایش انواع مختلف موزیک و ویدئو، پخش تصاویر 3 بعدی مانند انواع گیم، جابه‌جایی اطلاعات بین تجهیزهای مختلف، شبیه سازی نرم‌افزاری امنیتی، رمزگشایی صفحات وب و ... محک زده می‌شود.

تست‌ Video Transcoding توسط Handbrake

این نرم افزار یکی از بهترین و معتبرترین تست‌های سنجش کارایی سیستم در پخش و تبدیل فایل‌های ویدئویی به فرمت‌های مختلف به شمار می‌رود. پشتیبانی از مدرن‌ترین تکنولوژی‌ها و پربازده‌ترین الگوریتم‌ها جهت تبدیل فابل‌های ویدئویی با بالاترین سرعت و در عین حال باکیفیت‌ترین حالت ممکن از مهم‌ترین ویژگی‌های این نرم افزار محسوب می‌شود.

در نرم افزار Handbrake از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 1.2GB به استاندارد ویدئویی از پیش تعریف شده با رزولوشن 1920x1080 استفاده شده است. در این تست زمان انجام پروسه به ثانیه ثبت شده است و مسلماً هر چه این فرآیند زودتر تکمیل شود پلتفرم مورد نظر کارایی بهتری در این تست‌ها داشته است.

تست Startup-Time

یکی از اطلاعات مفید و کاربردی که در مورد وضعیت عمومی یک سیستم می‌توان داد، مدت زمان مورد نیاز برای بوت سیستم و بارگذاری ویندوز و آماده به کار بودن آن است. در نتیجه این تست المان‌هایی مانند سرعت سلف تست بایوس، سرعت خواندن، پردازش و بارگذاری ویندوز و نرم‌افزارهای اولیه توسط سخت‌افزار دخیل هستند. در این بخش زمان مورد نیاز از لحظه فشار دادن کلید "روشن" روی کیس در حالت Cold Boot تا لحظه ورود به ویندوز را اندازه گیری شده است.

مادربرد X870 Aorus Elite سرعت بوت بالایی دارد و پروسه دیباگینگ ماژول‌های غیر ضروری را برای سرعت بخشیدن به پروسه بوت به خوبی مدیریت می‌کند.

تست‌های Zip/Unzip با 7-Zip

فرآیند Zip و یا Unzip کردن اطلاعات همیشه جزو یکی از کاربردی‌ترین و در عین حال معمول‌ترین کارهایی است که استفاده کنندگان از کامپیوترهای شخصی در طول روز با آن سر و کار دارند. از جمله معروف‌ترین و شناخته شده ترین نرم‌افزارهای این امر 7-Zip هست که همواره خود را همگام با ارائه آخرین فناوری‌های سخت‌افزاری بروز نگاه می‌دارد تا بهترین کارایی ممکن را از خود ارائه دهد. این نرم افزارها دارای یک بخش Benchmark Tool مستقل می‌باشد که نتایج به دست آمده در این قسمت در نمودار زیر درج شده است.

همانطور که در تست AIDA64 گفتیم نحوه مدیریت منابع حافظه در پردازنده‌های Ryzen و معاری Zen5 متفاوت از پردازنده اینتل است. به همین دلیل با آنکه پهنای‌باند حافظه در تست AIDA مقدار کمتری را نشان می‌دهد اما کارایی در عملکردهایی مانند فشرده و غیر فشارده‌سازی که وابستگی زیادی به سرعت حافظه کش و پهنای‌باند حافظه دارد بسیار بیشتر است.

تست‌‌های رندرینگ Blender

نرم‌افزار Blender به دلیل کارایی فوق‌العاده موتور رندرهای داخلی از جمله Cycles و استفاده بهینه از توانایی پردازنده‌های گرافیکی در سرعت بخشیدن به فرآیند رندر صحنه‌های دو بعدی و انمیشن مشهور شده است. این نرم‌افزار همچنین به دلیل داشتن رابط کاربری ساده و پرسرعت برای مدل‌سازی و طراحی، به یک مجموعه کاربردی و پرطرفدار برای بازی‌سازان و انیمیشن سازان تبدیل شده است. به کمک موتور رندر Cycles یک صحنه از پیش طراحی شده، با اندازه‌گیری زمان مورد نیاز برای رندر کامل این صحنه توسط پردازنده، به تست و مقایسه قدرت پردازشی پردازنده‌های مختلف می‌پردازیم.

تست‌ رندرینگ با V-Ray

موتور رندر V-Ray بنام ترین موتور رندر میان طراحان به حساب می‌آید. این موتور رندر که از انبوهی از نرم‌افزارهای مشهور مدل‌سازی چون مجموعه AutoDesk و Cinema4D و... پشتیبانی می‌کند، می‌تواند صحنه‌های طراحی شده را به کمک پردازش Biased و UnBiased Raytracing به تصاویر تقریباً واقعی تبدیل کند. به تازگی نرم‌افزاری اختصاصی از سوی Chaos Group سازنده این موتور رندر، برای تست کارایی CPU و GPU عرضه شده است که به کمک اندازه‌گیری مسیرهای نورانی در مدت یک دقیقه مقیاسی برای اندازه‌گیری توان سخت‌افزار ارائه می‌کند.

در بخش رندرینگ به دلیل دارا بودن تعداد 32 رشته پردازشی پردازنده Ryzen 9 9950X و بوست پایدار و بیش از 5.5 گیگاهرتز روی تمامی هسته‌ها با مادربرد X870 Aorus Elite، عملکر بسیار خوبی مشاهده می‌شود.

تست بازی Shadow of the Tomb Raider

ماژول بسیار کامل و دقیق بنچمارک این بازی به ما اجازه می‌دهد تا کارآیی پردازنده و کارت گرافیک را به صورت مجزا یا ترکیبی مورد بررسی قرار دهیم. با بروزرسانی سیستم تست، بیشتر بنچمارک‌ها و حتی بازی‌ها را نیز بروز کردیم و اکنون بازی Shadow of the Tomb Raider از قابلیت DLSS به طور کامل پشتیبانی می‌کند. به همین منظور و با توجه به کارت گرافیک رده‌بالای RTX 4070Ti تست‌بد شهرسخت‌افزار، رزولوشن بازی را به 1440p تغییر دادیم و برای وارد کردن فشار بیشتر به پردازنده و رم، تنظیمات گرافیکی را روی High و DLSS را روی Ultra Performance گذاشتیم.

تست‌ بازی Civilization VI

این بازی در آخرین بسته الحاقی خود که Gathering Storm نام دارد، به یک ماژول پیشرفته و سنگین تست و بنچمارک سخت‌افزار مجهز شده است. تست هوش مصونی این بازی با قرار دادن 16 نژاد مختلف و شبیه سازی حرکات هر نژاد در 5 نوبت متوسط زمان مورد نیاز برای پردازش هر نوبت را اندازه‌گیری می‌کند و با توجه به پردازش‌های گرافیکی، استفاده زیاد از حجم رم و توان پردازشی CPU، سنجش دقیقی از توان کلی سیستم در اجرای بازی‌های پردازنده محور ارائه می‌کند.

تست‌ بازی Horizon Zero Dawn

این بازی یکی از عناوین جدید مبتنی بر DirectX12 است که در سبک نقش آفرینی و جهان باز است. این بازی که ابتدا برای کنسول پلی‌استیشن4 عرضه شد، پس از چند سال پا به دنیای PC نیز گذاشت تا گرافیک خیره‌کننده و روند داستانی بازی برای گیمرهای غیر کنسول نیز قابل تجربه باشد. این بازی نیز به یک ماژول کامل بنچمارک گیری مجهز است که می‌تواند علاوه بر اندازه‌گیری فریم‌های تولید شده توسط پردازنده و کارت گرافیک به صورت مجزا، بر اساس کارایی کلی سیستم و ترکیبی به آنها امتیاز دهد.

در معماری Zen5 شاهد بهینه‌سازی‌های اندکی نسبت به Zen4 بوده‌ایم که به افزایش بازدهی و کارایی هسته‌ها کمک کرده است. همچنین با فعال‌سازی قابلیت Core Parking که با تشخصی کاربری گیمینگ (به کمک سیستم عامل) حاصل می‌شود، یکی از CCX و هسته‌های مربوط به آن خاموش می‌شوند و به عملکرد بهتر پردازنده در ارتباط با حافظه کش کمک می‌کند.

تست‌های Overclocking با مادربرد X870 Aorus Elite

در این بخش سعی خواهیم کرد با توجه به پتانسیل‌های موجود از نظر دما و قابلیت‌های اورکلاکینگ پلتفرمِ مورد بررسی به فرکانس یا کارایی بالاتری که بتواند توسط کاربر قابل دستیابی و همچنین کاربردی باشد، برسیم.

در پردازنده‌های جدید همانطور که می‌دانید اگر هدف از اورکلاکینگ دستیابی به کارایی بیشتر برای تمامی کاربری‌های روزانه باشد و بخواهیم فاکتورهای مختلف مانند توان مصرفی و پایداری را هم مورد توجه قرار دهیم، سیستم‌های اورکلاکینگ خودکار به مراتب بازدهی بهتری نسبت به اورکلاک دستی ارائه می‌دهند.

پردازنده‌های رایزن نیز از این قاعده مستثنا نیستند و دارایی مکانیزمی به نام PBO یا Precision Boost Overdrive هستند که بر اساس سنجش شرایط موجود از نظر دما و توانایی الکتریکی مادربرد و پردازنده، فرکانس بوست هسته‌های پردازنده را افزایش می‌دهد.

مادربرد X870 Aorus Elite با آنکه یک مادربرد میان‌رده و گیمینگ به حساب می‌آید، اما آپشن‌های بسیار خوب و دقیقی برای اورکلاکینگ دارد. به خصوص در بخش PBO نیز از آپشن‌های ساده و حرفه‌ای همزمان برخوردار است. پس برای اورکلاک پردازنده بخش PBO را با فرکانس 75+ برای تمامی هسته‌ها فعال کردیم و محدودیت‌های توان را به حداکثر قابل پشتیبانی توسط مادربرد که 720 وات است تنظیم کردیم.

از طرف دیگر افزایش کارایی بخش حافظه در پردازنده‌های Ryzen به فرکانس Infinity Fabric که به اختصار به IF می‌گوییم وابسته است. پس برای افزایش کارایی بخش حافظه و ارتباطات داخلی پردازنده فرکانس IF را از 2000 به 2167 مگاهرتز، بدون تغییر ولتاژ SoC، افزایش دادیم. با تنظیم مقادیر UCLK=MEMCLK برای افزایش کارایی و کاهش تأخیر حافظه، پارامترهای فرکانس و تایمینگ رم‌های سیستم تست را به 6400MHz 30-38-38-36 تغییر دادیم.

با تکرار برخی تست‌های کارایی، نتیجه به شرح زیر است:

با تنظیم پارامترهای گفته شده و برداشتن محدودیت‌های توان مصرفی، توان مصرفی پردازنده Ryzen 9 9950X به 250 وات (70 واحد افزایش) افزایش می‌یابد. کارایی نیز همانطور که مشاهده می‌کند به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است و بدون افزایش ولتاژهای Vsoc یا Vddr پایداری سیستم نیز به طور کامل حفظ شده است.

جمع‌بندی شهرسخت‌افزار

جمع‌بندی شهرسخت‌افزار از مادربرد X870 Aorus Elite

با توجه به زمان عرضه بسیار نزدیک مادربرد X870 Aorus Elite WiFi و Z890 Aorus Elite WiFi7 که پیش از این در شهرسخت‌افزار مورد بررسی قرار گرفته است، می‌توان دید که بسیاری از ویژگی‌ها و امکانات این دو مادربرد مشابه هم هستند و با توجه به فاکتور قیمت در یک کلاس کاری طبقه‌بندی می‌شوند. البته توجه داشته باشید که بیشتر مشخصات ارائه شده در این بررسی در زمینه پهنای‌باند اسلات‌های PCIe یا M2 به سری پردازنده مورد استفاده وابسته است. به طوری که پشتیبانی حداکثری از پهنای‌باند PCIe 5.0 تنها با استفاده از پردازنده‌های رایزن سری 7000 یا 9000 میسر است.

مادربرد X870 Aorus Elite WiFi7 ICE از سوی دفتر رسمی گیگابایت در ایران جهت بررسی در اختیار شهر سخت‌افزار قرار گرفته است و به زودی با گارانتی آواژنگ در بازار کشور عرضه خواهد شد. قیمت این مادربرد در زمان بررسی (آبان 1403) در حدود 290 دلار است.

در نظر داشته باشید که چیپست X870 نیز در واقع نسخه اقتصادی‌تر X870E است که به واسطه داشتن خطوط بیشتر PCIe، امکان پشتیبانی از یک پورت بیشتر USB 4.0 و تعداد بیشتری USB 3.2 را فراهم می‌کند.

اکنون پس از بررسی دقیق مادربرد X870 Aorus Elite ICE و پردازنده Ryzen 9 9950X می‌توانیم بگوییم که این مادربرد از گیگابایت با برچسب قیمت بسیار خوب خود در کلاس میان‌رده، یکی از مادربردهای کامل و آبدیده این بخش از بازار است که اگر قصد تهیه یک مادربرد با قیمت مناسب از سری X870 را برای بهره‌مندی از تمام قابلیت‌های امروزی آن را دارید می‌تواند گزینه ارزشمندی باشد.

پردازنده Ryzen 9 9950X نیز در بخش گیمینگ، رندرینگ و محاسباتی نشان داد که یک پردازنده قدرتمند و همه فن حریف است که به راحتی از پس Core i9 14900K در انواع کاربری‌های مختلف بر می‌آید. این پردازنده که قدرتمند ترین گزینه AMD برای سیستم‌های کلاس دسکتاپ و رده مصرف‌کننده است نسبت به رقیب خود توان مصرفی کمتر و البته حدود 100 دلار قیمت بیشتری دارد.

نکات مثبت:

• طراحی ظاهری زیبا و گیمرپستند
• کیفیت ساخت و کامپوننت‌های رده‌بالا
• سیستم VRM کارآمد به همراه هیتسینک قدرتمند
• درگاه‌های متعدد و پر سرعت شبکه و USB
• گارانتی معتبر در ایران

نکات منفی:

• مورد خاصی مشاهده نشد

با تمامی این توضیحات، مادربرد Gigabyte X870 Aorus Elite WiFi7 ICE، موفق به کسب عالی 9.3 و نشان Gamer's Choice و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات میان‌رده از لابراتوار شهر سخت‌افزار شد:

چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.